Ha ho na merero ea bolotsana ea ho arola, ha ho merero e patiloeng eo u ka e hlophisang ebile ha ho puo e sa utloahaleng e ka hlalosoang ka boqhetseke: boemo ba tsamaiso ea Bush mabapi le likolone tse seng molaong tsa Majuda libakeng tse hapiloeng tsa Palestina li hlakile.
Mopresidente George W. Bush o ile a re etsetsa molemo o moholo ha a boela a hlalosa boemo ba hae likoloneng nakong ea kopano e kopanetsoeng ea boralitaba le Ariel Sharon oa Iseraele ka la 11 Mmesa.
Linnete tse ncha tsa Bush e ne e se tse ling haese likolone tse seng li ntse li le teng West Bank tse ileng tsa thehoa kamora ntoa ea 1967 le ts'ebetso e ileng ea latela ea Isiraele.
Likolone li tlola molao oa machaba joalokaha ho laetsoe liqetong tse ngata tsa Machaba a Kopaneng 'me ho hlokahala hore li felisoe.
Ha se lekunutu hore libilione tsa lidolara tse sebelisitsoeng ho li haha le ho li tšehetsa li fanoe ka boithatelo ke mebuso e latellanang ea US ea Rephabliki le Mademokrate.
Chelete e ngata e fanoeng ke United States ho thusa tlōlo ena e matla ea molao oa machaba le oa litokelo tsa botho e tsoela pele ka mokhoa o sa thekeseleng.
Leha ho le joalo, ba ileng ba sokola ho utloisisa karolo ea Amerika morerong o moholo oa Iseraele oa ho aha naha ea Bibele ea Juda le Samaria—ha ba sa lokela ho bolela pherekano mabapi le sehlooho sena.
Mopresidente oa Amerika o fumana e le "ho sa utloahaleng" ho qhaqha libaka tse kholo tsa baahi ba Bajuda feela "West Bank le Jerusalema Bochabela e Hapiloe.
Kananelo ena e etsa hore boholo ba lipuisano tsa khotso tse lebelletsoeng e se be tsa bohlokoa bakeng sa eona ho behella ka thoko molao oa machaba, e hlakisa boipolelo ba US ba ho ba morekisi ea tšepahalang ho seo ho thoeng ke ts'ebetso ea khotso mme ka mokhoa o hlakileng o phatlalatsa tšehetso ea boemo ba Isiraele tabeng ena.
Boemo ba Iseraele le bona bo hlakile ebile ha bo qobelle litlhaloso tse bohlale.
"Ke boemo ba Iseraele hore litsi tse kholo tsa baahi ba Iseraele [likolone tse seng molaong tsa Bajuda] li tla lula matsohong a Iseraele tlas'a tumellano leha e le efe ea boemo ba nakong e tlang, ka liphello tsohle tse amanang le eona," Sharon o ile a thusa ho hlakisa ho ea pele.
Ka bobeli Bush le Sharon ba ile ba pheta maemo a bona, a tšoanang, boloka lintlha tse seng kae tse nyane. E ‘ngoe ea tsona ke taba ea katoloso ea likolone tse teng.
Isiraele e ntse e hokahanya likolone tse ngata tsa Bajude ka litsela tse fetang tsa Bajuda feela, e leng se qobelletseng ho theoa ha libaka tse ncha tsa ts'ireletso West Bank tse ileng tsa kenngoa ka potlako meahong ea mantlha e ntseng e hola ea bokolone.
Sebaka sa likolone se khethiloe ka mabaka a leano. Li ne li hahiloe haholo, ka sebaka se haufi le moeli oa 1967, ho netefatsa hore sebaka se kopane le Iseraele ha se ntse se kenya letsoho ho arohaneng ha libaka libakeng tsa Palestina.
Ba ile ba hapa naha e nonneng ka ho fetisisa ea Palestina le mehloli ea metsi. 'Me ka kenyelletso ea "Lebota la Apartheid la Iseraele", moralo o haufi le ho phethoa.
Lerako ke sehokelo sa 'nete sa naha ea Palestina. E arola baahi bohle mapolasing a bona le mokhoa oa boipheliso ka ntle ho libaka tsa bona tse ntseng li fokotseha.
E notlela litoropong le metsaneng eohle joalo ka Qalqilia 'me e fana ka batho ba likete tse mashome ba Palestina likhetho tse peli tse thata ka ho fetesisa, ebang ke ho koalloa teronkong ho sa feleng kapa ho fetisoa ka boithaopo.
Phephetso e 'ngoe eo lihoai tsa Palestina li tlamehang ho tobana le tsona ke ho fumana lengolo la tumello ho Baiseraele ho lema masimo a bona.
Haeba ho sa fanoe ka tumello, ha ho na monyetla oa ho kena, 'me haeba mobu o sa lengoe ka nako ea lilemo tse tharo, e fetoha thepa ea naha ea Iseraele.
Empa ha ho mohla morero oo o kileng oa phethoa ntle le hore motse oohle oa Jerusalema o monye, ho kopanyelletsa le Jerusalema Bochabela e Hapiloe.
Kahoo, ho atolosoa ha kolone e kholo ka ho fetisisa e seng molaong ea Bajode ea Maale Adumim.
Hang ha likarolo tsa 3,500 li phethiloe, Jerusalema Bochabela e Hapiloe e tla tlosoa karolong e 'ngoe ea West Bank, e fane ka litlhoko tsa Palestina bakeng sa motse-moholo o Occupied East Jerusalem ka tsela e tšoanang "e sa utloahaleng", ho latela mohopolo oa Bush.
Ba ileng ba hlahisa phapang pakeng tsa boemo ba Iseraele le Amerika likoloneng ha baa lokela ho sheba ka nģ'ane ho sephetho sa likhetho ho Komisi ea Machaba a Kopaneng ea Litokelo Tsa Botho (UNCHR) e thehiloeng Geneva.
Ka la 14 Mmesa, mokhatlo o ka sehloohong oa litokelo tsa botho lefatšeng o ile oa fetisa qeto, e nyatsang katoloso e seng molaong ea Iseraele ea likolone tsa eona Libakeng Tse Hapiloe.
Qeto ena e ile ea amoheloa ka bophara, ntle le linaha tse peli, e ’ngoe ea tsona e le United States.
Moemeli oa US Rudy Bochwitz o ile a pheha khang ea hore qeto eo e ne e le "e sa leka-lekanang ebile e leeme".
Le hoja hape ho ne ho se letho le nyarosang ka boemo ba US ho UNCHR kapa mokhatlo ofe kapa ofe oa machaba o nyatsang Iseraele, e tiisa hore ha ho phetoho e utloahalang e etsahetseng kapa e lokelang ho lebelloa ho etsahala tsamaisong ea Bush mabapi le taba ea likolone.
Ka lehlakoreng le leng, ho hlaka ha tsamaiso ea US litabeng tse ling tsa mantlha ho ke ke ha belaelloa. Bush o phetelitse nako le nako hore ho batla tokelo ea ho khutla bakeng sa baphaphathehi ba Palestina le "ke ntho e sa utloahaleng".
Le hoja ho hlaka hona ho sa lokela ho hlakisa boemo ba tsamaiso ea US e nyatsehang, e sa leka-lekaneng le ea ho ipolaea mabapi le ntoa e sa feleng ea Middle East, e batla phetoho e feletseng ea ho inehela ho sa hlokahaleng ha Lekhotla la Palestina le ho tšepa maano a Washington a pro-Israel.
Mopresidente oa Palestina Mahmoud Abbas le sehlopha sa hae sa bao ho thoeng ke ba bohlale le ba itekanetseng ba bonahala ba iphapanyetsa ka botlalo boemo ba Bush bo halalelang ho feta uena khahlanong le Palestina, ba fokotsa ntoa ea Palestina ho batla thuso ea kantle ho naha.
Ke taba ea nako pele Mapalestina a khathetseng a fetohela bofetoheli hape khahlanong le khatello ea Isiraele, ho se khotsofale ha Amerika le karabelo e ikokobelitseng le e ikokobelitseng ea Lekhotla la Naha la Palestina ho bobeli.
Hafeela equation e ka holimo e ntse e tsoela pele ka litekanyetso tsa eona tse sa fetoheng, sebaka sena se tla lula se le lekhoba la ho hloka botsitso, pefo le ho feteletseng.
Tšepo ea ka ke hore ho hlaka ha Amerika ho ts'ehetsoeng ha eona ho Iseraele ho tla tšoana le ho hlaka ho tšoanang ka litšenyehelo tse boima tsa lipolotiki tseo tšehetso e joalo e sa lokelang le e tsosang takatso e kenyelletsang.
Haeba United States e ka tsoela pele ka papali ea eona ea chelete e theko e boima ka mabaka afe kapa afe a bohlokoa ao e lakatsang ho a sebeletsa, batho ba Amerika ba tlameha ho nahana habeli.
-Ramzy Baroud ke moqolotsi oa litaba oa Maarabo le Amerika, mohlophisi ea ka sehloohong oa PalestineChronicle.com le mohlahisi oa lenaneo ho Al-Jazeera Satellite Television.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate