Bophelo ba Marisela Escobedo bo ile ba fetoha ka ho sa feleng ka August 2008 ha morali oa hae Rubi ea lilemo li 16 a hlōleha ho khutlela hae. Se setseng sa 'mele oa Rubi se ile sa fumanoa likhoeli hamorao thotobolong - likotoana tse 39 tsa lesapo le chesitsoeng.
Rubi e bile palo e 'ngoe hape ea macabre nalaneng ea Ciudad Juarez ea lilemo tse ka bang mashome a mabeli ea polao ea basali. Polao ea basali ba bacha, e atisang ho betoa le ho hlokofatsoa, e ile ea tlisa botumo bo bobe ba machaba motseng oo nako e telele pele e fetoha sehlohlolo sa ntoa ea lithethefatsi ea Calderon 'me e nka sehlooho se eketsehileng sa motse-moholo oa polao oa lefatše.
Empa Rubi ha aa ka a fetoha palo ea 'm'ae. Marisela o ne a tseba hore mohlankana e mong oa mehleng, Sergio Barraza, o bolaile morali oa hae. Ha ba boholong ba sa bontše thahasello ea ho batlisisa nyeoe eo, o ile a qala ntoa ea mosali a le mong ho pholletsa le linaha tse peli ho ahlola 'molai. Makasine ea Mexico Tshebetso haufinyane tjena o fumane faele nyeoeng ea hae. Odyssey ea Marisela e latela 'molai, empa e boetse e latela mokhoa oa khethollo ea bong, bobolu le ho hloka kotlo.
Ke odyssey e qetellang ka Marisela-'m'e-a etsa hore kelello ea hae e phatlohe ka la 16 Tšitoe 2010 ha a ntse a tsoela pele ho ipelaetsa ka ho hloka toka polaong ea morali oa hae lilemo tse peli pejana.
Tsela ea ho hloka Kotlo
Qetellong Marisela Escobedo o ile a fumana Barraza. O ile a etsa hore a tšoaroe ’me a tlisoe nyeoeng, ’me qetellong a bona monyetla oa toka e batloang ka thata e neng e ka mo lumella bonyane ho tsoela pele ka bophelo ba hae.
Empa ho Ciudad Juarez, lentsoe "toka" ke motlae o mobe, haholo-holo haeba u le mosali. Ho sa tsotellehe taba ea hore Barraza o ile a ipolela nyeoeng 'me a lebisa ba boholong ho setopo, baahloli ba bararo ba naha ea Chihuahua ba ile ba mo lokolla. Marisela o ile a shebella ha ’molai ea ipoleletsoeng oa morali oa hae a tsoa ka lekhotleng a hlakotsoe liqoso tsohle ka lebaka la “ho haella ha bopaki.”
Ha khatello ea mekhatlo ea basali le litokelo tsa botho e ntse e phahama, ho ile ha bitsoa nyeoe e ncha ’me Barraza a ahloleloa lilemo tse 50 chankaneng. Empa ka nako eo, e ne e se e le khale a tsamaile ’me ha a e-s’o tšoaroe, ho sa tsotellehe katleho ea Marisela ho fumana moo a leng teng le ho fana ka boitsebiso ba bohlokoa ho mapolesa le bachochisi.
Pale ha e felle moo. Letsatsi le leng le le leng, Marisela o ne a loanela toka bakeng sa morali oa hae 'me a batla 'molai. O ile a fumana litšokelo tse ngata tsa lefu. O ile a araba a re, "Haeba ba tl'o mpolaea, ba lokela ho e etsa ka pel'a moaho oa mmuso hore ba ikutloe ba hlajoa ke lihlong."
Mme ba ile ba etsa jwalo. Marisela o ile a nka litlhoko tsa hae tsa toka ho tloha moeling ho ea motse-moholo oa naha moo monna ea otlang a ileng a tla ho eena motšehare o moholo, a mo lelekisa, eaba o mo thunya hloohong.
Pale ea lelapa e ne e tletse ka botlalo. Ka litlaleho tsohle, lefu la Rubi le ile la tla matsohong a mohlankana ea hlekefetsang. Leha ho le joalo, lefu la Marisela le bakiloe ke tsamaiso e mpe e neng e batla ho itšireletsa boikemisetsong ba hae ba ho pepesa ho hloka toka ha eona. Ha ho tsejoe hore na rasethunya ke mang, empa ka ho hlaka boikarabelo bo matsohong a litho tsa naha tse ke keng tsa khona ho sireletsa basali 'me ka ho fetisisa li na le molato oa ho ba le seabo ho ba bolaee.
Tlhekefetso ea Bong le Tlhekefetso ea Lithethefatsi
Ciudad Juarez lilemong tsa morao tjena e ’nile ea hlalosoa e le Naha eo e seng ea motho, moo mekhatlo ea molao e lahlehetsoeng ke taolo ho mabotho a hlometseng a mekhatlo ea mekhatlo ea lithethefatsi. Leha ho le joalo, li-femicides li re bontša hore ketane ea sesosa e hlile e fapane.
Lilemong tse 200 tse fetileng, Ciudad Juarez o ile a qala ho ngolisa palo e tšosang ea linyeoe tsa basali ba hlokofatsoang, ba bolailoeng kapa ba nyamela. Ho theosa le mashome a lilemo, mekhatlo ea naha le ea machaba e emelang litokelo tsa basali e ile ea hatella ’muso hore o etse toka. 'Muso le oona o ile oa theha li-commission tse neng li fetola batsamaisi le li-initials ho 'musisi e mong le e mong e mocha. Kaofela ba ne ba arolelana tšobotsi e le 'ngoe e ikhethang: ho se be le moo ba ka rarollang litlolo tsa molao tsa tlhekefetso ea bong, re se re sa re letho ka ho li thibela. Litlhahiso ho 'muso oa Mexico tse bokelletsoeng haufi le' mele: misio e tsoang ho Machaba a Kopaneng le Mokhatlo oa Amerika e fane ka likhothaletso tse fetang XNUMX mabapi le ho sireletsa litokelo tsa basali, tse mashome a mahlano bakeng sa Ciudad Juarez feela.
Polao ea Marisela e tšoaea selemo ho tloha ha Lekhotla la Litokelo Tsa Botho la Inter-American le ntša kahlolo e bitsang ’muso oa Mexico o iphapanyetsa lipolao tsa basali ba bacha. Qeto ea ho Taba ea "Cotton Field".-e reheletsoeng ka lotho moo litopo tsa basali ba bararo li fumanoeng ka Nov. 21, 2001- e kenyelletsa lethathamo la mehato le litefello, tseo boholo ba tsona li hanngoeng kapa li hlokomolohuoa.
Ho tloha ha linyeoe tse hlahlobiloeng kahlolong ea Lekhotla, ntoa ea lithethefatsi Ciudad Juarez e loannoeng ke mmuso oa Mexico ka tšehetso ea U.S. Merida Initiative e lebisitse ho palo e rekotiloeng ea lipolao tse 15,273 ka 2010 (ka kakaretso ea 34,612 nakong ea lilemo tse nne ho tloha. Calderon o ile a qala tlhaselo). Leano lena le tsepamisitse maikutlo ho tobaneng ka mabifi mekhatlo ea mekhatlo ea lithethefatsi ho thibela ho romelloa le ho ts'oara barekisi ba lithethefatsi. E itšetlehile ka sesole sa toropo, se tlisitseng pefo e ngata sebakeng seo ho feta kamoo mang kapa mang a neng a nahanne.
Ho makatsang ke hore Mopresidente Felipe Calderon o re merero ea ntoa ea lithethefatsi ke ho eketsa tšireletso ea sechaba le ho matlafatsa mekhatlo ea molao. Empa nalane ea litlolo tsa molao tsa bong le karabelo ea mmuso e senola liphoso tsa mantlha tsa boiteko ba hajoale ba ho loantša lithethefatsi le tsamaiso e netefatsang ho hloka kotlo ka motsoako oa bobolu ba mekhatlo, khethollo ea bong, khethollo ea morabe, ho hloka tsebo le ho se tsotelle.
Ka lebaka la semelo seo sa ho hloka toka ho hlophisitsoeng, ntoa ea lithethefatsi Juarez e ile ea potoloha ho tloha qalong. Tatelano e utlwahalang ya diphuputso, ho tshwarwa, ho qoswa le kotlo ha e yo feela ha ho se tsamaiso ya toka e sebetsang. Ka ho senya botsitso khoebong ea lik’hamphani tsa lithethefatsi tse tšelang meeli le ho qhomisa lintoa tsa lefatše, ’muso o ile oa hlahisa sefefo se amanang le lithethefatsi se ke keng sa sebetsanoa le mapolesa le mekhatlo ea molao hobane mekhatlo eo ha e sebetse hantle. Kaha ho ne ho se na mekhatlo e tšehetsang kapa leano le lumellanang, ho ka be ho ile ha boleloa esale pele hore ho ka ba le ho phatloha ho bakoang ke ho tobana hona ka ho toba le mekhatlo ea mekhatlo ea lithethefatsi. Haeba tlokotsi ea lifapano tse pinki tse hlonngoeng lehoatateng ho tšoaea linyeoe tse sa rarolloang tsa basali ba bolailoeng li ile tsa re bontša letho, e ne e le hore bothata ba mantlha ba Juarez bo khutlela ho mmuso ka bowona. Ho fihlela kahlolo e fela, sebaka sena se tla tsoela pele ho hohela tlōlo ea molao—e tloaelehileng, e hlophisitsoeng, kapa e khelohileng feela.
Sebakeng sena, lipolao tsa basali tsa Juarez ha li so rarolloe feela, li eketsehile haholo - ho isa ho tse ka bang 300 ka 2010 - hammoho le lipalo tsa lipolao ka kakaretso. Ntoa ea ’muso ea lithethefatsi e susumelitse pefo e eketsehileng ea bong ho e-na le e fokolang. E sireletsa ba bolaeang le tse ling tse sehlōhō khahlanong le basali ka ho etsa hore polao e be karolo e tloaelehileng ea bophelo ba letsatsi le letsatsi. E khothalletsa sechaba se hlometseng seo ho sona batho ba futsanehileng hoo ba ke keng ba falla ba se nang boikhethelo haese ho itihela fatše ka mahlakoreng 'ohle. Hase feela hore Juarez o sireletsa babolai, bahlorisi le batho ba betang basali, empa e ba hohela.
Kotsi ea basali ea eketseha. Ka lilemo tse ngata, ho hloka kotlo ho ile ha fana ka bolokolohi ho babolai ba basali ba neng ba fumana basebetsi ba basali maquiladoras e le liphofu tse bonolo ka ho khetheha bakeng sa tlhokofatso, liketso tse soabisang, peto le polao le liketso tse ling tse amanang le lifilimi tsa senefi le mehele ea machaba ea botlokotsebe, kaofela li koaheloa ke bahlanka ba mmuso. Morao tjena basali ba batšehetsi ba litokelo tsa botho e se e le bona bao e leng liphofu. Nakoana ka mor'a hore Marisela a bolaoe, Susana Chavez o ile a fumanoa a bolailoe a khaotsoe letsoho. Chavez e ne e le seroki sa basali se qapileng poleloana e reng “Ha ho Lefu le le Leng hape!” - e ileng ea fetoha lepetjo la mokhatlo oa basali oa Juarez. Batšehetsi ba basali ba ikutloa eka nako e bulehileng e phatlalalitsoe ho bona.
Sechaba sa Sechaba se Arabela
Lehlaseli feela la leseli le tsoa karabelong ea sechaba sa Mexico. Ka mor'a polao ea Marisela, hlooho ea mehleng ea e 'ngoe ea likomishene tsa mmuso, Alicia Duarte, o ile a ngolla Mopresidente Calderon lengolo le bulehileng:
Lilemong tse tharo tse fetileng, ha ke ne ke tlohela mosebetsi oa ka oa ho ba Mochochisi ea Kgethehileng bakeng sa Tlhokomelo ea Litlōlo Tsa Molao Tse Amanang le Liketso Tsa Tlhekefetso Khahlanong le Basali Ofising ea Akhente e Akaretsang, ke ile ka hlokomela ka ho hlaka hore ke e entse ka lebaka la lihlong tseo ke neng ke ikutloa ka tsona tsa ho ba setho sa tsamaiso ea bobolu ea toka. ya naha ya rona. Kajeno lihlong tseo lia khutla 'me li chesa letlalong la ka le letsoalo, kahoo ke tlameha ho kopanela khalefong ea basali bohle ba naha ena bao, ha ba tseba ka ho bolaoa ha Marisela Escobedo Ortiz le litlhaselo tsa lelapa la hae matsatsing a morao tjena, batla toka...
Basali le banna ba bontšitse naha ka bophara ho kopa hore nyeoe ea Marisela le Rubi e rarolloe, ho kopa hore ho felisoe ho hloka kotlo e sireletsang babolai linyeoeng tse ling tse makholo, le ho qobella 'muso ho latela likhothaletso tsa ho sireletsa basali le ho thibela tse ling. mafu. Boipelaetso ba bona bo kopane le mokhatlo o mocha oa baahi ba naha ka bophara o bitsoang "Ha ho na Mali" ho hana leano la hajoale la ntoa ea lithethefatsi. Qetellong ho fihletsoe ntlha ea bohlokoa.
Polao ea Marisela hoo e ka bang mehatong ea Capitol ea Naha e tšoantšetsa kamano e teng lipakeng tsa tlhekefetso ea bong boinotšing le mafapheng a sechaba, pakeng tsa khethollo ea botona le botšehali e bolaeang ea banna ba bolaeang basali le mebuso e ba lumellang hore ba se ke ba hlola ba e-ba teng, pakeng tsa bo-'mampoli. laola ntoa ea khahlanong le lithethefatsi le boemo ba nako e telele ba litlolo tsa molao tse sa fuoeng kotlo.
Ha ho motho 'musong oa Mexico ea amohelang likamano tsena. Ho joalo le ka 'muso oa U.S. Tlaleho ea ho qetela ea Lefapha la Naha e file Mexico tumello ea litokelo tsa botho ho fana ka tumello ea tšehetso e eketsehileng ea Merida Initiative bakeng sa ntoa ea lithethefatsi. Khalefo e teng hona joale ka lebaka la polao ea Marisela le letšolo le lecha la "Ha ho sa na Mali" li bontša hore sechaba sa Mexico se bile le mabaka a lekaneng bakeng sa pefo eo se qobelletsoeng ho phela le eona.
Ho fihlela mebuso ka bobeli e lebisa mahlo a eona boikaketsing ba litsamaiso le maano a eona a molao, pefo e ntseng e theoha e tla tsoela pele feela. Ho hlompha Marisela le ba bang bohle ba itetang sefuba ho sireletsa litokelo tsa botho le toka Mexico, ke nako ea hore mekhatlo ea sechaba ka mahlakoreng ka bobeli a moeli e batle hore tšollo ea mali e fele.
Laura Carlsen ([imeile e sirelelitsoe]) ke sengoli sa FPIF le motsamaisi oa CIP Lenaneo la Amerika.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate