G8, lihlooho tsa linaha tse robeli tse tsoetseng pele ka ho fetisisa lefatšeng, li itokisetsa ho kopana ho elella bofelong ba Phuptjane sebakeng se ka thoko sa Lehoatata la Kananaskis, haufi le Calgary, Alberta, e leng e 'ngoe ea liprofinse tse atlehileng ka ho fetisisa le tse bolokang lintho tsa khale tsa Canada. Ka Phupu e fetileng, seboka sa bona sa Genoa se ile sa khahlametsoa ke baipelaetsi ba likete tse makholo, 'me boipelaetso boo ka linako tse ling bo ileng ba fetoha lintoa tse matla. Carlo Giuliani o ile a thunngoa a ba a bolaoa, ’me baitseki ba bang ba bangata ba ile ba shapuoa ka sehlōhō, ba kenngoa chankaneng le ho hlokofatsoa.
Empa mokhatlo oa toka lefatšeng ka bophara ha o e-s'o khutse. Ha re ntse re atamela
nako ea seboka sa June, lipontšo tse kholo le li-countersummit li ntse li reriloe Calgary le sebakeng sa Kananaskis. Na ho bohlokoa ho nka leeto le eang Western Canada ho ea kopanela tlholisanong e 'ngoe hape? Na re ne re ke ke ra nehelana ka matlotlo a rona hamolemo lintoeng tse likete tsa lehae tseo le tsona e leng mela e ka pele ea ntoa ea toka lefatšeng ka bophara?
Bobeli lintoa tsa lehae le tsa lefats'e li bohlokoa. Empa hajoale, boipelaetso bo matla Alberta bo hlokahala haholo. Re loana ka mahlakoreng a sekete a lehae hobane re phephetsa tsamaiso e kholoanyane eo qetellong e hlokang ho qhaqha ka kakaretso. Likopano tse kholo e ntse e le sebaka se setle sa ho tobana le tsamaiso e akaretsang ea bokhaphithaliste ba likhoebo tsa lefatše. 'Me ona ke motsotso oa leano ntoeng eo.
Lintoa tsa lehae li bohlokoa. Tsamaiso ea bokhaphithaliste ba mekhatlo ea lefatše e na le litlamorao tse likete tsa lehae. Ke Exxon e silafatsang maoatle a Nigerian, Chevron e hlatsa tšilafalo ea moea sechabeng sa batho ba fumanang meputso e tlase California. Ke ho koaloa ha sepetlele se ka hare ho toropo, lets'oao la CocaCola sebakeng sa boikoetliso ba sekolo se phahameng, feme e Canada e fallelang moeling oa Mexico, moroetsana ea lelekiloeng motsaneng oa Chiapas a qobelloa ho sebetsa fekthering eo ka chelete e ka tlase ho moputso oa boipheliso.
Ho sebetsana le boemo ba lehae ba ho ikopanya ha lichaba tsa lefatše ho tlisa mathata hae, ho re khutlisetsa sechabeng, ho fana ka bots'epehi ba ts'ebetso, hape ho re ruta lithuto tse tebileng. Bakeng sa litaba tsa lehae kamehla re tobana le mathata. Litaba tsa lefats'e li fetoha motho, botho. Bohanyetsi ke mohlankana ea tlaase ea sebetsang Chevron, 'm'e oa sekolo sa bana ba hau ea amohelang moea oa Coke. Re na le tlhoko e eketsehileng le khothatso ea ho utloa maikutlo a bona, ho bona litaba ka botlalo, eseng ka mokhoa o bonolo, o motšo le
mantsoe a masoeu.
Ha re sebetsa sebakeng sa heno, re ka boela ra bona litholoana tsa liketso tsa rona bophelong ba rona ba letsatsi le letsatsi. Letsatsi le leng le le leng, re tsamaea haufi le sekolo, tleliniki ea bongaka, koporasi e nang le mosebeletsi. Boemong ba lehae re ka kenya tšebetsong litharollo, ra leka mananeo, ra etsa liphetoho hanghang tse amang maphelo a batho ba sebele. 'Me liketso tsa lehae li fumaneha ho bohle, ho batho ba sebetsang ba nang le mekhoa e fokolang le nako ea ho tsamaea, ho batsoali ba nang le bana ba lokelang ho ba hlokomela. Leha ho le joalo, ketso ea lehae ha ea lekana. Ba bang ba rona re 'nile ra sebetsa sebakeng sa heno, hangata ka mashome a lilemo' me re utloisisa hantle hore ha ho phaello ea lehae e tla tsoela pele ho sa tsotellehe maano a maholo a behiloeng ke WTO, IMF/World Bank, G8 le baena bohle ba bona ba sopho ea alfabeta. . Litlhōlo tsa rona tse thata ka ho fetisisa li ka hlakoloa ka motsotsoana ke seboka sa boralitaba, molao o mocha kapa pene. Tlhōlo ea sebakeng seo, ho sa tsotellehe hore na e bohlokoa hakae, e tšoana le ho phunya menoana ea sebata.
Libaka tseo ho tsona re ka qholotsang tsamaiso eo ka kakaretso, moo re ka otlang pelo ea eona, ke liboka, liboka tseo tse kholo tsa batho ba phahameng ba sebetsang e le litšebeletso tsa ho fana ka tokelo le ba matlafatsang ho ba le molao. Leano la ho li tsekisa le re sebelelitse hantle ho tloha Seattle. Ho sitisa liboka ho lebisitse leseling la tlhahlobo ea sechaba ho litsi tse neng li sebetsa haufi le lekunutu. E tsositse ngangisano, ea belaella bonnete ba bona, 'me e qalile ho thefula matla a bona. Boipelaetso bo totobatsa likhohlano tsa ka hare le ho tšehetsa mekha e sa lumellaneng ka har'a mekhatlo. Ho feta moo, boipelaetso ba kopano bo re kopanya, bo aha dilekane tse ka matlafatsang mosebetsi wa rona ha re kgutlela hae. Matichere a bua ka nako eo motho a ka rutoang ka eona, ka nako eo ka eona ho potlaka ho senyang ho se thahaselle batho 'me seithuti se neng se sa thahaselle pele se qala ho ithuta. Batho ba bangata, ba arabela litabeng tse kang bana ba tenehileng sekolong, ba tseba hore ho na le boitsebiso bo bongata bo lebisitsoeng ho bona, empa ba sa tsebe hantle hore na ke hobane'ng ha ba lokela ho tsotella kapa hore na ba lokela ho nka khato efe. Liketso tse kholo tsa seboka li etsa hore ho be le linako tse rutoang ka bongata. Li hlahisa tšoantšiso, thabo, potlako e hapang tlhokomelo le ho tsosa batho. Sechaba ka tšohanyetso se na le lebaka la ho ela hloko mekhatlo eo e leng khale e hlokomolohile, ho lakatsa boitsebiso boo e leng khale ba bo hlokomoloha. Ntle le tšoantšiso ea mantlha e etsahalang kae-kae lefatšeng, boipelaetso bo arolelanoeng ka bongata bo hohela ba tšepahalang feela 'me bo na le tšusumetso e fokolang. Ba ntse ba phetha karolo ea bohlokoa ea thuto. Empa tshusumetso ya bona e hodiswa ka makgetlo a sekete ha ketso e kgolo e ntse e etsahala setsheng sa kopano ya lefatshe ka boyona, moo mecha ya phatlalatso le tlhokomelo ya lefatshe lohle di tsepamisitseng maikutlo teng.
Ho boetse ho phahamisitsoe nyatso ka har'a mokhatlo oa hore boipelaetso bo sa fihlelleheng ho bona batho ba anngoeng haholo ke maano a lefats'e - mafutsana, batho ba mebala, bajaki, malapa - hore ho ea boipelaetso ke ba lehlohonolo. Ke 'nete hore ho nka maeto ho thata bakeng sa ba nang le chelete e fokolang le boikarabelo bo boima ba bophelo. Empa karabelo ea rona ha ea lokela ho ba ho lula hae, empa ho eketsa matsapa a rona a ho bokella chelete le ho arolelana lisebelisoa e le hore palo e pharalletseng ea batho e ka ba teng. Hobane ha re hanana le G8, re kena ntoeng e etelletsoeng pele ke batho ba ka boroa ho lefats'e ka bophara, ke batho ba matsoalloa a teng ba loanelang linaha tsa bona le litso tsa bona, ke mafutsana le ba amohuoeng lefatseng ka bophara, ba kopileng bonngoe ba rona. Monyetla oo re ka bang le ona o re fa boikarabelo ba ho sebelisa matlotlo a rona ho isa ntoa sebakeng sa libata¹. Ha ba ruang molemo tsamaisong ena ba e hana pepenene, ka sebele sebata se qala ho thothomela. Samiti ya G8 le yona ke motsotso wa leano. Sebata se tsikitlanya meno, se senya bakeng sa ntoa e ncha, 'me ona ke monyetla oa bohlokoahali oa ho emisa tsoelo-pele ea sona.
Mmuso, mecha ea litaba le lithahasello tsa likhoebo li sebelisitse litlhaselo tsa 9-11 ho ntšetsa pele merero ea bona e etsang phaello ea khoebo boleng ba mantlha boo ts'ebetso e 'ngoe le e' ngoe ea batho e laeloang ka eona le lisebelisoa tsohle tse ka sebelisoang hampe. Litsamaiso tsena li emela bokhukhuni ba letsatsi le letsatsi ba maano a bakang bofuma le ho nyahama. Ba bolaea limilione letsatsi le leng le le leng, ho tloha ho bana ba bolaoang ke letšollo hobane IMF e qobelletse 'muso ho tlohela lenaneo la ho fana ka metsi a hloekileng, ho baahi ba shoang ka libomo tse hlekang tsela bakeng sa maano a amohelehang ho litakatso tsa mekhatlo. Katleho ea morero oa khoebo e itšetlehile ka tšebelisano-'moho ea matšoele a batho bao lithahasello tsa bona tsa 'nete li sa phethahaleng. Ho netefatsa hore ba ea latela, pefo e teng tsamaisong e tlameha ho thibeloa mahlong a sechaba. Bokapitale bo lekanngoa le demokrasi. Ba hanyetsang ba bitsoa Å'terrorists¹ 'me ke tlōlo ea molao. 'Me ha lithunya le libomo le limisaele tse tšehetsang leano la khoebo li lokolloa, lithahasello tseo ba li sebeletsang li lula li patiloe ke lipuo tse ntle. Boipelaetso bo matla ba kopano bo tlosa sefahleho se setle sefahlehong sa ho ikopanya ha lichaba tsa lefatše, bo etsa hore pefo e bonahale, 'me e pepesa leshano. Ba boholong ba behiloe tsietsing. Ba ke ke ba ipolela ka mokhoa o kholisang hore ba emetse demokrasi le ho hatella bohanyetsi. Mohlomong ba re lumella ho bokella le ho hlahisa khanyetso e kholo ea sechaba khahlanong le maano a bona, kapa ba qobelloa ho re hatella pepenene. Ho fihlela hajoale, leano la bona la Alberta e bile la ho nyahama le ho etsa botlokotsebe. Ha ba ntse ba fana ka litšebeletso tsa molomo ho demokrasi, ba nyenyefalitse le ho thibela boiteko ba bahlophisi ba ho fumana libaka tse sireletsehileng le tse molaong bakeng sa mehoanto, likopano le likampo. Ba tšepa hore batho ba tla tšoha, 'me ba lule hae. Tšoantšiso ea Alberta e ka 'na ea fetoha tlhōlisano ea sebaka sa sechaba le tokoloho ea ho bua, e bapaloang literateng tsa Calgary hammoho le tsela e eang lithabeng. Empa ntoa ea toka ea lefats'e ke ntoa bakeng sa sebaka: bakeng sa sebaka sa bophelo, bakeng sa libaka tsa ho ithuta tse se nang lipapatso le tšusumetso ea khoebo, bakeng sa libaka tsa setso tsa sechaba sa matsoalloa a moo, bakeng sa thepa e tloaelehileng e ke keng ea rekisetsoa mofani ea phahameng ka ho fetisisa. 'Me, qetellong, ke ntoa ea tokoloho: bakeng sa tokoloho ea batho ho tšela meeli joalo ka ha motse-moholo o etsa, bakeng sa tokoloho ea sechaba ho laola mehloli ea bona le qetello ea bona, bakeng sa tokoloho ea ho kenya letsoho liqetong tse re amang. Seboka sa G8 ke nako ea hore mokhatlo oa toka lefatšeng ka bophara Amerika Leboea o khutle litšitisong tsa 9-11 ka matla a macha le boiqapelo. Ka tšehetso e matla ho tsoa ho mokhatlo oa basebetsi oa Canada le litho tse likete tsa mekhatlo ea basebetsi ba tlang ho nka khato, ke monyetla oa ho nchafatsa le ho matlafatsa lilekane har'a mafapha a pharalletseng a mokhatlo, le ho etsa hore sephetho sa maano a lefats'e ho batho ba sebetsang e be sepheo sa mantlha.
'Me ha lintoa tse ncha li ntse li le teng letsatsi le leng le le leng, pefo e ntseng e tsoela pele Bochabela bo Hare le Bochabela bo Hōle, tlhaselo ea Iraq lenaneong la Bush, ke nako ea bohlokoa haholo ea ho lebisa tlhokomelo ho maqhama pakeng tsa sesole le bokhaphithaliste ba lefatše lohle, ho qhekella. Canada hole le ho ts'ehetsa ts'ebetso ea US bakeng sa hegemony, ho kopanya mokhatlo oa toka ea lefats'e le mokhatlo oa khotso. Ho phahamisa liketso tse matla Alberta e bolokang, re hloka linomoro. Calgary, Edmonton, Canmore le metse e potolohileng e 'nile ea hlophisa likhoeli, empa Kananaskis e ile ea khethoa ka bohlale hore e be hole le litsi tse kholo tsa ts'ebetso ea ts'ebetso. Nako e bohlokoa ka ho lekana, 'me lipallo li phahame ka ho lekana, hore ke tšebeliso e ntle ea lisebelisoa tsa rona ho ea moo haeba ho ka khonahala. Ehlile, ha se bohle ba ka eang Alberta. Ho ntse ho reroa liketso tse tobileng Ottawa, 'me mohala o tsoile bakeng sa boipelaetso metseng e meholo lefatšeng ka bophara. Liketso tsa morali'abo rōna tse tla etsahala lefatšeng ka bophara li tla thusa ho jala tšusumetso ea liketso. Re hloka ho sebetsa sebakeng sa heno le lefatšeng ka bophara. Empa bophirima ba Canada ke moo sebata se theohetseng teng, le moo terama e bohareng e hlokang ho ba teng. Tloo naheng ea Calgary le Kananaskis haeba u khona, ebe u khutlisetsa ntoa hae ka matla a macha le lilekane tse ncha.
Seboka sa G6B Countersummit se tla tšoareloa Calgary ho tloha ka la 21-25 Phuptjane. The
Leeto la basebetsi / lelapa le tla ba la 23 Phuptjane. Liketso tse tobileng li tla tsoela pele
ka likopano tsa G8, tse tla tšoareloa Kananaskis June 26-28. Ho fumana leseli mabapi le liketso, seboka sa G6B, le tlhophiso e tsoelang pele, e ea ho www.g8.activist.ca.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate