Re: "Lipolotiki tsa Polao ea Srebrenica"
(http://www.zmag.org/content/showarticle.cfm?SectionID=74&ItemID=8244)
Hoa makatsa hore ebe Edward Herman o khetha sehopotso sa bo10 sa polao eo (eo a belaelang hore e etsahetse) ho rohaka bahlolohali, batsoali, bana le baphonyohi ba bang ba baahi ba Mamosleme a Bosnia (bao a nahanang hore ha baa bolaoa). Ke ka nģ'ane ho 'na hore na ke hobane'ng ha a ntse a phehella ho hana liketso tse sehlōhō tsa Serbia le ho kōpa tšoarelo ea hae bakeng sa mabifi a Serbia. O lula a pheta mashano ao e leng khale a haneloa. Mme ha a ntse a siea taba e sa hlakang mabapi le seo a nahanang hore se hlile se etsahetse, ha ho mohla a tlang ho bua ka masoabi ka "2000 feela" kapa hore na a ka lumela bahlaseluoa ba bangata hakae. Ho e-na le hoo, o hlalosa lipolao tseo e le “ntoa le lipolao,” ho e-na le timetso e reriloeng esale pele, e hlophisitsoeng ea monna e mong le e mong oa Bosniak oa “lilemo tsa ho loana” tseo Maserbia a neng a ka li fumana. O ngola hore “banna ba bangata ba Mamosleme a Bosnia ba ile ba shoa nakong ea ho ntšoa ha Srebrenica le phello ea eona” joalokaha eka sena e ne e le ketsahalo e sa thabiseng ho e-na le letšolo le hlophisitsoeng la polao.
Herman o bonahala a sa khone ho theha taba ntle le ho nyatsa matla a Bophirimela. Ho na le ho nyatsuoa ho hongata ho lokelang ho etsoa ka US, NATO, le UN bakeng sa ho thella ha puso ea Milosevic e timetsa Yugoslavia mme e bolaile ba likete. Empa ho e-na le ho rarolla mathata ana, Herman o tlisa seriti sethaleng sena ka likhopolo tse makatsang le litlhahiso tse sa utloahaleng tseo Mamosleme a Bosnia a ileng a li hlasela, joalo-joalo.
Litlhaloso tse telele tsa Herman le mongolo o botlaaseng ba leqephe o pharaletseng ha lia lokela ho thetsa babali hore ba nahane hore ena ke buka ea litsebi. O tlosa mehloli ea hae ho latela moelelo oa taba, o sebelisa mehloli e sa tšepahaleng, kapa o bua feela ka buka ea hae ea pele e neng e se na litokomane.
Ke tšepa hore mehlala e seng mekae ea leshano la hae le hlakileng, ka tlase, e tla kholisa babali hore ba lokela ho sheba libakeng tse ling bakeng sa litlaleho tse nang le mabaka, tse nepahetseng tsa ntoa ea Bosnia le polao ea Srebrenica ka ho khetheha.
Mang kapa mang ea lumelang hore Herman o fana ka maikutlo a "a mang" a tšepahalang kapa pale "e hatelletsoeng", o khelositsoe ka bomalimabe. Motho a ka etsa betere ho bala tlaleho e ncha e tsoang Setsing sa Tlaleho ea Ntoa le Khotso (http://www.iwpr.net/index.pl?archive/tri/tri_414_1_eng.txt), histori e phethahetseng ea seo hona joale se tsejoang ka ho rera le ho phethahatsa polao ea Srebrenica. Ho ka thahasellisa ho bona Herman a leka ho hanyetsa tlaleho eo ka ntlha-ntlha, ho e-na le ho e fa leseli le sa hlakang le ho leka ho iphapanyetsa eona.
Roger Lippman
Seattle
-----------
Herman oa ngola:
Khakanyo ea pele ea 8,000 [ba bolailoeng], ho kenyelletsa le 5,000 "ba lahlehileng" - ba neng ba tlohile Srebrenica ho ea melaleng ea Mamosleme ea Bosnia-e ile ea bolokoa le ka mor'a hore ho netefatsoe hore likete tse 'maloa li fihlile meleng eo le hore ba bang ba likete tse' maloa ba bolailoe ntoeng. . Palo ena e ntle e ntseng e tsoela pele e ntse e phela kajeno ka lebaka la ho hloleha ho fumana litopo tse bolailoeng le leha ho se na foto e le 'ngoe ea satellite e bonts'ang lipolao, litopo, ho chekoa kapa literaka tse tsamaisang litopo bakeng sa ho patoa bocha.
Khomishene ea Machabeng ea Batho ba Lahlileng (ICMP), e leng eona e etellang pele taba ena, e na le lethathamo la batho ba ka bang 8,000 ba bitsoang Srebrenica Bosnia Mamosleme bao ho netefalitsoeng hore ba hlokahetse kapa ba tlalehiloeng ba lahlehile ke baphonyohi. Ena ke palo e fokolang ea mahlatsipa. Mesaletsa e meng e felletseng e fumanoeng e lula e sa tsejoe ka ho bapisa DNA hobane ha ba na baphonyohi ba ka fanang ka disampole tsa DNA. Malapa 'ohle, le metsana eohle (ea metse e 200 e sa tloaelehang sebakeng seo), ka linako tse ling e ile ea felisoa ke tlhaselo ea Maserbia. Batho ba fetang 2000 ba tšoaelitsoe ho fihlela joale, 'me ba eketsoa letsatsi le letsatsi.
Herman o re "feela" litopo tse 2000 tse fumanoeng ho fihlela ka 1999, empa o siiloe ke nako. Litopo tse fetang 4000 li se li fumanoe ho fihlela joale, 'me mabitla a macha a ntse a fumanoa khafetsa. O bolela hore ho haella ha lifoto tsa sathelaete ho baka lipelaelo ka palo ea batho ba bolailoeng, empa o hlokomoloha bopaki bo bong kaofela 'me o hana hore mabotho a Serbia a ile a tlosa litopo ho tloha mabitleng a pele a boima ho ea mabitleng a bobeli e le hore a li pate.
Joalo ka ha Republika Srpska (RS, kapa Bosnia Serb) Commission Report (2004) le Khomishene ea Machabeng ea Batho ba Lahlileng, ho epolloa le ho patoa ha Maserbia ho lebisitse ho se tsejoang e le ho kopanngoa ha mesaletsa; masapo aa tsoakana, ’me likarolo tsa ’mele o le mong hangata li fumanoa libakeng tse peli kapa tse tharo tse fapaneng tsa mabitla. Taba ea hore likarolo tsa 'mele ka linako tse ling li fumanoa mabitleng a mangata a mangata, ka boeona, ke bopaki bo kholisang ba ho patoa bocha. RS Commission Report e bolela hore bafuputsi ba RS ba ile ba etela 29 mabitla a mahareng le a thuto e phahameng – a etsa hore ho hana ha Herman e be ntho e soabisang le e hlabisang lihlong. Ho feta moo, ba bang ba baetsi ba tlōlo ea molao ka bobona ba hlalositse ho fetisetsa bopaki mabitleng a bobeli. (Sheba tlaleho ea pele ea Khomishene ea Srebrenica, leqepheng la 23.) [1]
Mohlomong Herman o tla tsilatsila hore ha a latole boteng ba mabitla a bobeli a batho ba bangata, kaha ha aa ka a etsa joalo ka mantsoe a mangata. Empa polelo ea hae ea hore ha ho motho "ea kileng a bonts'a foto ea sathelaete ea batho ba hlileng ba bolaoa, ba patoa, kapa ba chekoa bakeng sa ho patoa bocha, kapa literaka tse tsamaisang litopo tse likete kae kapa kae" ho hlakile (haeba ho latola) ho bolela ho se be teng ha litopo tse ling. mabitla a mahareng a bongata.
Mabitla a maholo a mahlatsipa a Srebrenica a ntse a tsoela pele ho fumanoa le ho epolloa. Tsa morao-rao li akarelletsa e tlalehiloeng ka la 21 June, 2005, e nang le masalla a sa fellang a batho ba 240 [2]; ’me e ’ngoe e tlalehiloeng ka la 11 July, 2005, ho lumeloa hore e na le mesaletsa e ka bang 100. [3]
Herman oa ngola: “E ne e le mokhoa o tloaelehileng oa mecha ea phatlalatso ho tloha polelong e boletsoeng le e se nang bopaki ea hore ho na le ba likete ba lahlehileng, kapa tlaleho ea ho epolloa ha litopo setšeng sa lebitla, ho fihlela qeto ea hore taba ea hore ba 8,000 XNUMX ba bolailoe e ile ea pakoa ka tsela eo.”
E le mohlala, o qotsa sengoloa sa morao-rao sa Tim Judah, "Kamoo video e kentseng Serbia boema-kepeng e ileng ea hlahisoa kateng." Taba ea sehlooho ha se hore na ke ba bakae ba bolailoeng polaong ea Srebrenica, empa ho e-na le hoo hore na video e tsoang polaong eo e ama puso ea Milosevic ka ho toba joang. Ka sebele ho bohlokoa ho bala pale ena e tsotehang ea sebete le mosebetsi oa lefokisi oa e mong oa baitseki ba ka sehloohong ba litokelo tsa botho ba Serbia. [4]
Herman o bolela hore libomo tse tharo tsa Mamosleme a Bosnia e ne e se makhotla a Serbia a ileng a hlasela Sarajevo ka lilemo (le ho bolaea baahi ba ka bang 10,000), empa ho Mamosleme ka bobona. O re "liofisiri tse ngata tsa Machaba a Kopaneng le liofisiri tse phahameng tsa sesole sa Bophirimela li boletse hore bopaki bo matla linyeoeng tsohle tse tharo tsa hore liketso li ne li reriloe le ho bolaoa ke Mamosleme a Bosnia," Empa o siea taba ea hore Lebotho la Tšireletso la Machaba a Kopaneng (UNPROFOR), qalong ba ne ba lumela hore likhetla tsa 'Maraka oa Markale li ile tsa lelekoa maemong a Mmuso oa Bosnia, ba fumana phoso ea lipalo mme ba etsa qeto ea hore e ne e sitoa ho tseba hore na ke mang ea thuntseng khetla. Setsebi sa lithunya se ile sa etsa qeto ka mor'a moo, 'me sa hlahisa bopaki lekhotleng la Hague, hore khetla e ka be e tsoa boemong bo tlas'a taolo ea Maserbia. Paki e 'ngoe, eo e kileng ea e-ba ofisiri ea Machaba a Kopaneng, o ile a fana ka bopaki ba hore hoo e ka bang 100% ea likhetla tse neng li lutse ka lehlakoreng la sesole sa Bosnia li ile tsa lelekoa ke Maserbia, le hore lebotho la Bosnia ha lea ka la thunya batho ba lona (baahi ba Sarajevo ba linaha tsohle. merabe). [5] Koranta ea letsatsi le letsatsi ea Sarajevo Oslobodjenje (January 28, 2005) e tlaleha hore, ho ea ka litlaleho tsa Machaba a Kopaneng, limisaele tse ka bang 70 tsa maemo a holimo li ile tsa thunngoa sebakeng seo hang-hang ho potoloha Mmaraka oa Markale nakong ea ntoa. Tse tharo feela tseo Maserbia a Bosnia a ileng a itšoenya ka ho hana ho thunngoa ke tse tharo tse ileng tsa fella ka lipolao tse ngata tse boletsoeng ke Herman.
Ho makatsang ke hore Herman o tsosa taba ea bohata ea hore Maserbia a ne a tsamaisa kampo ea mahloriso e sehlōhō Trnoplje. Ho hana hona ho 'nile ha hanyetsoa haholo, mecheng ea litaba le makhotleng a Brithani. Hape Herman o fana ka mashano a hae ka mokhoa o hanang, empa o beha bohlokoa bo joalo tabeng hoo ho hlakileng hore ha a bue feela ka sebopeho sa foto. Ho e-na le hoo, o koahela liketso tse sehlōhō tsa Maserbia ho batšoaruoa ba Mamosleme a Bosnia. Bakeng sa ho hanyetsa boemo ba Herman, bona “Poison selibeng sa histori” [6]; bona hape le pokello ea lingoliloeng tse amanang. [7]
Ts'ebetsong ea hae e khuts'oane ea ntoa ea Kosovo Herman o etsa liphoso tse ngata joalo ka ha a na le likahlolo. Bongata bo 'nile ba khalemeloa libakeng tse ling, empa ke tla bolela e le' ngoe mona bakeng sa boleng ba eona ba papiso.
Herman o re “ka linako tse sa tšoaneng balaoli ba phahameng ba United States ba ile ba bolela hore Maserbia a 100,000 250,000, 500,000 250,000 le a 500,000 8 a bolaile Maalbania a Kosovo.” E le tšupiso o fana ka sengoloa sa hae se fetileng, moo ha ho na moo a buang ka palo ea 500,000, 'me ha ke e-so fumane e boletsoeng pejana ke eena kapa mang kapa mang. Sengoloa sa hae sa pejana se fana ka palo ea XNUMX e phatlalalitsoeng e le "sieo" ke Lefapha la Naha. [XNUMX] Lingoliloeng tse ling o hlalositse polelo ea Lefapha la Naha e le "XNUMX e bolailoe Kosovo." Mohloli oa hae e ka ba ofe bakeng sa see? Ha e le hantle ha se Lefapha la Naha, empa ke sengoloa ho The New York Times (November 11, 1999) eo ka phoso e ileng ea fana ka tlhaloso eo. [9] The Linako le ile la hlokomela hore ha lea bala tlaleho e fosahetseng ea Lefapha la Naha ’me, matsatsi a mabeli hamorao, le ile la fana ka khalemelo, la lumela, “Lefapha [la Naha] ha lea ka la re Maalbania a ka bang 500,000 10 a Kosovar a ne a nyametse ’me a tšoha a shoele.” [XNUMX] Empa ho fihlela kajeno Herman o ntse a pheta litaba tse fosahetseng ho tsoa ho Linako. Ha ho bonahale a amehile ka ho nepahala.
Ho bonahala eka Herman o sebetsa e le moeta-pele oa batho ba naha ea Serbia ba hanyetsang lets'olo la ho timetsa naha ea bona. Serbia e ke ke ea fola, 'me ho ke ke ha e-ba le poelano ea Serb-Bosniak, ho fihlela Maserbia a khona ho amohela litlōlo tsa molao tse entsoeng ka lebitso la bona. Maserbia a mangata aa lumela, 'me a fuoa lentsoe ke mekhatlo ea litokelo tsa botho ea Serbia e kang Humanitarian Law Center [11] le Women in Black.[12]
---
Notes:
[1] http://www.vladars.net/pdf/srebrenicajun2004engl.pdf
[2] http://www.iol.co.za/index.php?set_id=1&click_id=24&art_id=qw1119344940746B212
[3] http://www.fena.ba/uk/vijest.html?fena_id=FSA280301&rubrika=ES
[4] http://observer.guardian.co.uk/international/story/0,6903,1499516,00.html
[5] http://www.cij.org/index.cfm?fuseaction=viewReport&reportID=495&tribunalID=1
[6] http://www.guardian.co.uk/itn/article/0,2763,184815,00.html
[7] http://www.glypx.com/balkanwitness/Articles-deniers.htm#bosnia
[8] http://www.state.gov/www/regions/eur/rpt_990416_ksvo_ethnic.html
[9] http://www.balkanpeace.org/monitor/mgen18.html
[10] http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9F02E4D8143DF930A25752C1A96F958260
[11] http://www.hlc.org.yu/english/index.php
[12] http://www.wib-zeneucrnom-belgrade.org/index-en.htm
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate