Mekhatlo ea bohlale ea US le ea Brithani e atlehile ho senya boholo ba boitsebiso ba marang-rang bo itšetlehileng ka batho ba limilione tse makholo ho sireletsa boinotši ba data ea bona ea botho, litšebelisano tsa marang-rang le mangolo-tsoibila, ho latela litokomane tsa lekunutu tse senotsoeng ke mokonteraka oa mehleng Edward Snowden.
Lifaele li bontša hore Setsi sa Tšireletso ea Sechaba le mphato oa eona oa UK GCHQ ka kakaretso ba sekisitse litiisetso tseo lik'hamphani tsa marang-rang li faneng ka bareki ho ba tiisetsa hore litlaleho tsa bona tsa puisano, libanka tsa marang-rang le tsa bongaka li ke ke tsa utloisisoa ke linokoane kapa mebuso.
Mekhatlo, litokomane li senola, e amohetse mekhoa e mengata ea tlhaselo ea bona e hlophisitsoeng le e tsoelang pele ho seo ba se bonang e le e 'ngoe ea litšokelo tse kholo ho bokhoni ba bona ba ho fumana mekhoa e mengata ea sephethephethe sa marang-rang - "ts'ebeliso ea "encryption" e fumanehang hohle inthaneteng. .
Mekhoa eo e kenyelletsa mehato e patehileng ho netefatsa taolo ea NSA holim'a ho beha litekanyetso tsa machaba tsa khokahanyo, ts'ebeliso ea li-supercomputers ho senya encryption ka "brute force", le - sephiri se sirelelitsoeng haufi-ufi ho feta tsohle - tšebelisano le lik'hamphani tsa theknoloji le bafani ba litšebeletso tsa inthanete ka bobona.
Ka litšebelisano tsena tse patehileng, mekhatlo e kentse bofokoli ba lekunutu - bo tsejoang e le backdoors kapa trapdoors - ho software ea khokahanyo ea khoebo.
Lifaele, tse tsoang ho NSA le GCHQ ka bobeli, li fumanoe ke Guardian, 'me lintlha li ntse li le teng e hatisitsoeng kajeno ka kopanelo le New York Times le ProPublica. Li senola:
-
Lenaneo la lilemo tse 10 la NSA khahlano le mahlale a encryption le bile le katleho ka 2010 le entseng "boholo" ba data bo bokelletsoeng ka lipompo tsa marang-rang tse sa tsoa "sebelisoa".
-
NSA e sebelisa $250ma selemo lenaneong leo, har'a lipakane tse ling, le sebetsang le lik'hamphani tsa theknoloji ho "susumetsa ka sekhukhu" meralo ea lihlahisoa tsa bona.
-
Lekunutu la bokhoni ba bona khahlanong le encryption le sirelelitsoe ka hloko, le bahlahlobisisi ba lemositse: "U se ke ua botsa kapa ua nahana ka mehloli kapa mekhoa."
-
NSA e hlalosa mananeo a matla a decryption e le "theko ea kamohelo bakeng sa US ho boloka phihlello e sa lekanyetsoang le ts'ebeliso ea marang-rang".
-
Sehlopha sa GCHQ se ntse se sebetsa ho nts'etsapele mekhoa ea ho kenya sephethephethe se patiloeng ho bafani ba lits'ebeletso "tse kholo tse 'ne", tse bitsoang Hotmail, Google, Yahoo le Facebook.
Mekhatlo e tsitlallela hore bokhoni ba ho hlola li-encryption bo bohlokoa mesebetsing ea bona ea mantlha ea ho loantša bokhukhuni le ho bokella bohlale ba kantle ho naha.
Empa litsebi tsa ts'ireletso li ile tsa ba qosa ka ho hlasela marang-rang ka boeona le lekunutu la basebelisi bohle. "Cryptography e theha motheo oa ts'epo inthaneteng," ho boletse Bruce Schneier, setsebi sa ho ngolla le ho sebetsa Setsing sa Harvard sa Berkman for Internet and Society. "Ka ho nyenyefatsa ts'ireletso ea inthanete ka boomo ka boiteko bo khuts'oane ba ho mamela, NSA e nyenyefatsa lesela la inthanete." Likopano tse ikhethileng lipakeng tsa mekhatlo li keteka katleho ea bona "ho hlola ts'ireletso ea marang-rang le lekunutu".
"Lilemong tse leshome tse fetileng, NSA e etelletse pele [sic] boiteko bo matla, bo nang le mekhoa e mengata ea ho senya theknoloji e sebelisoang haholo ea khokahanyo ea inthanete," ho boletse tokomane ea GCHQ ea 2010. "Lintlha tse ngata tsa marang-rang tse patiloeng tse seng li lahliloe ho fihlela joale li se li ka sebelisoa."
Memo ea mokhatlo oa ka hare o hlokometse hore har'a bahlahlobisisi ba Brithani ba bontšitse tlhahiso mabapi le tsoelo-pele ea NSA: "Bao ba neng ba e-s'o bolelloe ka bokhutšoanyane ba ne ba hlajoa ke lihlong!"
Katleho, e neng e sa hlalosoa ka botlalo litokomaneng, e ne e bolela hore mekhatlo ea bohlale e khonne ho beha leihlo "litekanyo tse kholo" tsa data tse phallang ka likhoele tsa lefats'e tsa fiber-optic le ho senya encryption ea eona, leha ho na le kholiseho e tsoang ho batsamaisi ba k'hamphani ea inthanete hore data ena e ne e le teng. ka nģ'ane ho 'muso.
Karolo ea bohlokoa ea ntoa ea NSA khahlano le encryption, tšebelisano ea eona le lik'hamphani tsa theknoloji, e hlalositsoe ka botlalo kopong ea tekanyetso e kaholimo ea lekunutu ea sechaba sa US ea 2013 tlasa sehlooho se reng "Sigint [signals intelligence] e nolofalletsang".
Tšehetso ea lichelete bakeng sa lenaneo - $ 254.9m bakeng sa selemo sena - e nyenyane haholo ea lenaneo la Prism, le sebetsang ka theko ea $ 20ma selemo, ho latela litokomane tse fetileng tsa NSA. Ho tloha ka 2011, kakaretso ea tšebeliso ea chelete ho Sigint e nolofalletsa ho feta $800m. "Lenaneo lena le sebelisana le liindasteri tsa IT tsa US le tsa kantle ho naha ho susumetsa ka sekhukhu le / kapa ho phahamisa meralo ea lihlahisoa tsa bona tsa khoebo", tokomane e re. Ha ho le e 'ngoe ea lik'hamphani tse amehang litšebelisanong tse joalo e boletsoeng; lintlha tsena li sirelelitsoe ke maemo a ntseng a eketseha a lihlopha.
Har'a tse ling, lenaneo le etselitsoe ho "kenya bofokoli ho litsamaiso tsa khoebo tsa encryption". Tsena li ne li tla tsejoa ke NSA, empa ha ho motho e mong, ho kenyeletsoa bareki ba tloaelehileng, bao ho buuoang ka bona tokomaneng e le "bahanyetsi".
"Liphetoho tsena tsa moralo li etsa hore litsamaiso tseo ho buuoang ka tsona li sebelisoe hampe ka pokello ea Sigint ... ka ho tseba esale pele phetoho. Leha ho le joalo, ho bareki le bahanyetsi ba bang, ts'ireletso ea tsamaiso e lula e tiile."
Tokomane e hlalosa ka ho hlaka merero e pharaletseng ea lenaneo, ho kenyelletsa le ho etsa hore software ea khoebo ea encryption "e be bonolo" ho litlhaselo tsa NSA ka ho "bopa" 'maraka oa lefats'e ka bophara le ho tsoela pele ka boiteko ba ho kenella ka har'a encryption e sebelisoang ke moloko o latelang oa mehala ea 4G.
Har'a tse finyeletsoeng ka ho khetheha bakeng sa 2013, NSA e lebeletse hore lenaneo le fumane mokhoa oa ho fumana "data e phallang ka har'a setsi bakeng sa mofani e moholo oa puisano" le "mokhoa o moholo oa puisano oa lentsoe le lithaka tsa inthanete".
Lik'hamphani tsa theknoloji li tiisa hore li sebetsa le mekhatlo ea bohlale hafeela li qobelloa ke molao ho etsa joalo. The Guardian e kile ea tlaleha hore Microsoft e sebelisane 'moho le NSA ho thibela ho ngolla melaetsa ea imeile le litšebeletso tsa puisano tsa Outlook.com. Khampani e ile ea tsitlallela hore e tlamehile ho latela "litlhoko tse teng kapa tse molaong tsa kamoso" ha e rala lihlahisoa tsa eona.
Litokomane li bontša hore setsi sena se se se finyelletse sepheo se seng se behiloe kopong ea tekanyetso: ho susumetsa litekanyetso tsa machaba tseo litsamaiso tsa encryption li itšetlehileng ka tsona.
Litsebi tse ikemetseng tsa ts'ireletso li 'nile tsa belaella hore NSA e ntse e hlahisa mefokolo ho litekanyetso tsa ts'ireletso,' nete e tiisitsoeng ka lekhetlo la pele ke tokomane e 'ngoe ea sekhukhu. E bonts'a setsi se sebelitse ka lekunutu ho fumana mofuta oa sona oa tekanyetso ea ts'ireletso e fanoeng ke Setsi sa Naha sa Maemo le Theknoloji sa US se lumelletsoeng ho sebelisoa lefatšeng ka bophara ka 2006.
"Qetellong, NSA e ile ea e-ba mohlophisi a le mong," tokomane eo e re.
Codeword ea NSA bakeng sa lenaneo la eona la ho hlakola, Bullrun, e nkiloe ntoeng e kholo ea ntoa ea lehae ea Amerika. Molekane oa eona oa Borithane, Edgehill, o rehiloe lebitso ka mor'a boitlamo ba pele bo boholo ba ntoa ea lehae ea Manyesemane, lilemo tse fetang 200 pejana.
Tataiso ea ho arola basebetsi ba NSA le borakonteraka ho Bullrun e hlalosa ka botlalo lipheo tsa eona.
"Project Bullrun e sebetsana le bokhoni ba NSA ba ho hlōla mokhoa oa ho ngolisa o sebelisoang ka mekhoa e khethehileng ea puisano ea marang-rang. Bullrun e kenyelletsa mehloli e mengata, eo kaofela e leng e hlokolosi haholo." Tokomane e senola hore setsi sena se na le matla khahlanong le liprothokholo tse sebelisoang haholo tsa marang-rang, joalo ka HTTPS, voice-over-IP le Secure Sockets Layer (SSL), e sebelisetsoang ho sireletsa mabenkele a marang-rang le libanka.
Tokomane e boetse e bontša hore Setsi sa Litharollo tsa Khoebo sa NSA, seo ho bonahalang eka ke setsi seo lik'hamphani tsa theknoloji li ka lekolang lihlahisoa tsa bona tsa ts'ireletso le ho hlahisoa ho bareki ba tlang ho ba bareki ba mmuso, se na le karolo e 'ngoe e sa bonahaleng.
E sebelisoa ke NSA ho "ntlafatsa likamano tse hlokolosi, tsa tšebelisano-'moho le balekane ba itseng ba indasteri" ho kenya bofokoli lihlahisoa tsa ts'ireletso. Basebetsi ba ile ba lemosoa hore tlhahisoleseling ena e tlameha ho bolokoa e le lekunutu "bonyane".
Tataiso e akaretsang ea likarolo tsa NSA e senola lintlha tse ling mabapi le litšebelisano tse tebileng tsa setsi le indasteri, le bokhoni ba eona ba ho fetola lihlahisoa. E hlokomelisa bahlahlobisisi hore lintlha tse peli li tlameha ho lula e le lekunutu: hore NSA e etsa liphetoho ho software le lisebelisoa tsa khoebo "ho li etsa hore li sebelisoe", le hore NSA "e fumana lintlha tse qaqileng tsa ts'ireletso ea khoebo ea cryptographic ka likamano tsa indasteri".
Mekhatlo ha e so qhekelle mahlale ohle a encryption, leha ho le joalo, litokomane li fana ka maikutlo. Snowden o hlahile a tiisa sena nakong ea Q&A e phelang le babali ba Guardian ka Phuptjane. "Encryption e sebetsa. Litsamaiso tse matla tsa li-crypto tse kentsoeng ka nepo ke e 'ngoe ea lintho tse seng kae tseo u ka itšetlehang ka tsona, "o boletse pele a lemosa hore NSA hangata e ka fumana litsela tse e potolohileng ka lebaka la ts'ireletso e fokolang ea lik'homphieutha qetellong ea puisano.
Litokomane li hasane ka litemoso mabapi le bohlokoa ba ho boloka lekunutu le felletseng mabapi le bokhoni ba ho hlakola.
Litataiso tse thata li ile tsa beoa setsing sa GCHQ se Cheltenham, Gloucestershire, mabapi le mokhoa oa ho buisana ka merero e amanang le ho hlakola. Bahlahlobisisi ba ile ba laeloa: "U se ke ua botsa kapa ua hakanya ka mehloli kapa mekhoa e tšehetsang Bullrun." Informaton ena e ne e lebeloa haholo, ho ea ka tokomane e 'ngoe, hoo esita le ba nang le monyetla oa ho fumana likarolo tsa lenaneo ba ile ba lemosoa: "Ho ke ke ha e-ba le' tlhokahalo ea ho tseba."
Mekhatlo e ne e lokela ho "khethoa moo borakonteraka ba fuoang tlhahisoleseling ena", empa qetellong e ile ea bonoa ke Snowden, e mong oa batho ba 850,000 ba US ba nang le tumello ea lekunutu. Tokomane ea 2009 ea GCHQ e hlalosa litlamorao tse ka bang teng tsa ho lutla hofe kapa hofe, ho kenyeletsoa "tšenyo ea likamano tsa indasteri".
"Tahlehelo ea ts'epo matleng a rona a ho latela litumellano tsa lekunutu e ka lebisa tahlehelong ea phihlello ea tlhahisoleseling e ka bolokang nako ha re ntlafatsa bokhoni bo bocha," basebetsi ba bohlale ba ile ba bolelloa. Ho batla ho sa bohlokoa hakaalo ho GCHQ e ne e le tšepo ea sechaba e neng e tšoauoa e le kotsi e itekanetseng, tokomane e boletse.
"Lihlahisoa tse ling tse sebelisoang hampe li sebelisoa ke sechaba ka kakaretso; mefokolo e meng e ka sebelisoang e tsejoa hantle, mohlala, monyetla oa ho fumana li-password tse sa khethoang hantle," e boletse joalo. "Tsebo ea hore GCHQ e sebelisa lihlahisoa tsena le boholo ba bokhoni ba rona bo tla phahamisa tlhokomeliso ea sechaba e hlahisang phatlalatso e sa rateheng bakeng sa rona le beng ba rona ba lipolotiki."
Boiteko ba ho hlakola bo bohlokoa haholo ho GCHQ. Monyetla oa eona oa leano ho tsoa lenaneong la eona la Tempora - lipompo tse tobileng ho lithapo tsa transatlantic fibre-optic tsa mekhatlo e meholo ea likhokahano - e ne e le tsietsing ea ho senyeha ha lik'hamphani tse ngata tse kholo tsa marang-rang li ne li boloka sephethephethe sa tsona, li arabela litlhoko tsa bareki bakeng sa boinotšing bo netefalitsoeng.
Ntle le tlhokomelo, tokomane ea GCHQ ea 2010 e lemositse, "Sigint utility ea UK e tla nyenyefatsa ha boitsebiso bo ntse bo fetoha, likopo tse ncha li ntlafatsoa (le ho sebelisoa) ka lebelo le ho ata ha encryption ho fetoha ntho e tloaelehileng haholoanyane." Litokomane li bontša hore sepheo sa pele sa Edgehill e ne e le ho khetholla sephethephethe se patiloeng se tiisitsoeng ke lik'hamphani tse tharo tse kholo (tse sa boleloang ka mabitso) tsa marang-rang le mefuta e 30 ea Virtual Private Network (VPN) - e sebelisoang ke likhoebo ho fana ka phihlello e sireletsehileng ea lits'ebetso tsa bona. Ka 2015, GCHQ e ne e tšepile hore e tla be e se e qhekelletse likhoutu tse sebelisoang ke lik'hamphani tse 15 tse kholo tsa marang-rang, le li-VPN tse 300.
Lenaneo le leng, le bitsoang Cheesy Name, le ne le reretsoe ho khetha linotlolo tsa encryption, tse tsejoang e le 'litifikeiti', tse ka bang kotsing ea ho qhekelloa ke li-supercomputer tsa GCHQ.
Bahlahlobisisi ba morero oa Edgehill ba ne ba sebetsa ka litsela tsa ho kena marang-rang a bafani ba ka sehloohong ba webmail e le karolo ea morero oa ho hlakola. Ntlafatso ea kotara ho tloha 2012 e re sehlopha sa morero "se tsoela pele ho sebetsa ho utloisisa" bafani ba bane ba kholo ba puisano, ba boletsoeng tokomaneng e le Hotmail, Google, Yahoo le Facebook, ba eketsa "mosebetsi o tsepamisitsoe haholo kotara ena ho Google ka lebaka la phihlello e ncha. menyetla e ntse e ntlafatsoa".
Ho thusa ho boloka monyetla oa kahare, GCHQ e boetse e thehile Sehlopha sa Ts'ebetso sa Humint (HOT). Humint, e khutsufalitsoeng bakeng sa "bohlale ba motho" e bolela tlhahisoleseling e fumanoeng ka kotloloho ho tsoa mehloling kapa ho baemeli ba lekunutu.
Sehlopha sena sa GCHQ se ne se, ho ea ka tokomane ea ka hare, "e ikarabellang bakeng sa ho tsebahatsa, ho thaotha le ho tsamaisa baemeli ba sephiri indastering ea lefats'e ea lithelefono."
"Sena se nolofalletsa GCHQ ho sebetsana le tse ling tsa lipheo tsa eona tse thata ka ho fetisisa," tlaleho e boletse. Boiteko bo entsoeng ke NSA le GCHQ khahlano le mahlale a encryption bo ka ba le litlamorao tse mpe ho basebelisi bohle ba marang-rang, litsebi li hlokomelisa.
Christopher Soghoian, setsebi se ka sehloohong sa theknoloji le mohlahlobi e moholo oa maano ho American Civil Liberties Union, o itse: "Menyako e ka morao e thulana le ts'ireletso e ntle. "Li-backdoors li pepesa basebelisi bohle ba sistimi e ts'oaretsoeng, eseng feela sepheo sa lefapha la bohlale, ho eketsa kotsi ea ho sekisetsa data." Lebaka ke hore ho kenya li-backdoors sehlahisoa sa software, haholo-holo tse ka sebelisoang ho fumana likhokahano kapa data e sa ngolisoang, ho eketsa bothata ba ho rala sehlahisoa se sireletsehileng. "
Ena e ne e le maikutlo a boletsoeng pampiri ea morao-rao ea Stephanie Pell, eo e kileng ea e-ba mochochisi Lefapheng la Toka la United States le molekane eo e seng moahi Setsing sa Inthanete le Tšireletso Sekolong sa Molao sa Stanford.
O re: "[Tsamaiso] e patiloeng ea likhokahano e nang le lemati le ka morao la molao e na le monyetla o moholo oa ho baka tahlehelo e mpe ea lekunutu la likhokahano ho feta mokhoa o sa khoneng ho fumana likhokahano tse sa ngolisoang tsa basebelisi ba eona.
Basebeletsi ba bohlale ba ile ba kopa Guardian, New York Times le ProPublica hore ba se ke ba phatlalatsa sengoloa sena, ba re sena se ka etsa hore sepheo sa kantle ho naha se fetohele mefuteng e mecha ea likhokahano kapa likhokahano tse ka bang thata ho li bokella kapa ho li bala.
Mekhatlo e meraro e ile ea tlosa lintlha tse itseng tse tobileng empa e ile ea etsa qeto ea ho phatlalatsa pale ka lebaka la bohlokoa ba lipuisano tsa sechaba mabapi le liketso tsa 'muso tse fokolisang lisebelisoa tse matla ka ho fetisisa tsa ho sireletsa boinotši ba basebelisi ba marang-rang ba US le lefats'e ka bophara.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate