Ha ke fofa ho tloha JFK ho ea Port-au-Prince Airport ka la 11 August, moqolotsi-’moho le ’na o ile a mpha karolo e ka pele ea New York Times ea letsatsi leo a tšeha. Motsoalle oa ka o ile a supa temana sehloohong se buang ka ntoa ea Russia le Georgia e ileng ea etsa hore a tšehe habohloko.
Sekhechana sena se qotsitse Ambassador Zalmay Khalizad oa United States, ea ileng a qosa ka hore letona la kantle ho naha la Russia le bolelletse Mongoli oa Naha Condoleeza Rice "hore mopresidente ea khethiloeng ka demokrasi oa Georgia "o tlameha ho tsamaea."
Ehlile, boemo ba Washington e le lebone la khotso le tokoloho bo fetohile bo makatsang le ho feta ha lintoa tsa Iraq le Afghanistan li ntse li tsoela pele ka pono e sa feleng mme Bush o hlalosa hore ha re hlokofatse ha bopaki bo fapaneng bo ntse bo bokellana lefatšeng ka bophara. Empa karolo ea US ho ts'ehetsa phetohelo ea 29 February 2004 Haiti e etsa hore boikaketsi ba polelo ea Khalizad bo hlase haholo.
Bush Administration e ile ea hlakisa hore mopresidente oa Haiti ea khethiloeng ka demokrasi Jean-Bertrand Aristide o ne a tlameha ho tsamaea, eaba o mo fofisa ho ea Central African Republic tlas'a US Marine Guard (joalokaha ho hlalositsoe bukeng e babatsehang ea Randall Robinson An Unbroken Agony) e le lepheo le sehlōhō le letona. sesole se ile sa hapa naha ea habo Aristide. 'Muso oa phetohelo, mabotho a Machaba a Kopaneng, le masole a khahlanong le Aristide a bolaile batho ba ka bang 4,000 lilemong tse peli tse latelang, ho latela phuputso e phatlalalitsoeng koranteng e tummeng ea bongaka ea Borithane The Lancet.
Har'a batšehetsi ba bangata ba pro-Aristide ba ileng ba qobelloa ho ea botlamuoeng e ne e le moeta-pele oa motheo Lovinsky Pierre-Antoine. Lovinsky, motho ea ka sehloohong setsing sa Port-au-Prince sa mokhatlo oa Aristide's Lavalas, o ile a khutlela Haiti nakong ea ho buloa ha demokrasi ka mor'a likhetho tsa 2006 tsa Mopresidente Rene Preval.
Ke bone Lovinsky a bua ka July 2007 pontšong e ka mose ho ntlo-khōlō ea MINUSTAH, mission ea Machaba a Kopaneng Haiti. Ketsahalo ena e ne e le sehopotso sa 1915 ha likepe tsa US li hapa naha ea sehlekehleke sena. Lovinsky o ile a etella pele letšoele le chesehang la batho ba ka bang 50 ba Haiti, ba bangata ba seng ba tsofetse. Setsebi sa kelello se ileng sa fetoha moitseki o ile a bala ka matla lengolo la qoso kgahlanong le UN: MINUSTAH e netefatsa phetohelo ya mmuso ya 2004 ka ho nkela leqhubu la pele la masole a US, Mafora le a Canada, le ho tshehetsa mmuso o seng molaong; Mabotho a Machaba a Kopaneng a kopanela lipolaong tsa baahi ba sa hlometseng; le ho hapa naha ea kajeno ea bokolone ea Haiti. Ha baqolotsi ba litaba ba 'maloa le baitseki ba ntse ba hatisa molumo kapa ba thunya video ea puo ena e tukang, ho pholletsa le Ave. John Brown monyako oa Machaba a Kopaneng motsoako oa masole a apereng junifomo le a apereng liaparo a emelang linaha tse seng kae tse nkang karolo ho MINUSTAH o tobetse lik'hamera tsa digital tse lebisitsoeng ho Lovinsky. Sena se ne se bonahala e le leqheka la ho tšosa, ha ho nahanoa ka tšebetso e haufi-ufi eo UN e e entseng le mapolesa a Haiti a tummeng hampe ka sehlōhō (joalokaha ho ngotsoe litlalehong tse tsoang Harvard Law School le University of Miami Law School). Libeke tse 'maloa hamorao, Lovinsky o ile a koeteloa ka mor'a ho kopana le moifo oa litokelo tsa botho o tsoang US Ha a e-s'o utloe ho tloha ka nako eo.
La 12 Phato e ne e le sehopotso sa selemo sa ho nyamela ha Lovinsky. Ke ile ka tsamaea ka maikutlo a tebileng ho ea pontšong ea ho ikhopotsa letsatsi la masoabi. Ho ne ho le thata ho lumela hore palo e makatsang joalo, e ikemiselitseng e ne e le sieo selemo kaofela. Pakeng tsa baipelaetsi ba pakeng tsa 150 le 200, ba bangata ba apereng li-t-shirts tse nang le sebōpeho sa Lovinsky, ba ile ba tsamaea ba pota-potile seemahale sa monna ea tšoereng leeba holimo bohareng ba Plaza of the Martyrs. Aristide o ile a haha sefika ho hopola ba likete ba bolailoeng nakong ea pele (e tšehelitsoeng ke US) khahlanong le eena ka 1991-1994.
Moitseki oa Lavalas Rene Civil, ea kentsoeng chankaneng ka liqoso tsa bohata ka 2006 empa a lokolloa tlas'a tokollo e nang le maemo kamora lets'olo la machabeng molemong oa hae, a bua le letšoele. O ile a bolela hore ho nyamela ha Lovinsky e ne e le tšokelo ho batšehetsi ba Lavalas, e reretsoeng ho ba thibela ho loanela ho khutla ha Aristide.
Ha pontšo e ntse e tsoela pele ho pholletsa le toropo ea Port-au-Prince, likoloi tse ngata tsa mapolesa li ile tsa latela. Mapolesa a ne a se a thibile literata haufi le Plaza of Martyrs, eo bahlophisi ba boipelaetso ba reng e etselitsoe ho nyahamisa batho ba bangata ho nka karolo. Boteng ba mapolesa ha leeto le fela ka pel'a Ntlo ea Sechaba e ne e le ba maemo a tlaase, empa jipi e nang le masole a tšeletseng a hlometseng haholo a Brazil e ne e batla e le mabifi. Ke ile ka ba nka linepe ha e mong oa bona a ntse a nfotola.
Letsatsing le hlahlamang ke ile ka khutlela Palace of the Martyrs, moo September 30th Foundation, sehlopha se thehiloeng ke Lovinsky ho tšehetsa litefello le toka bakeng sa bahlaseluoa ba phetohelo ea 1991, e tšoarang boipelaetso ka 11am Laboraro le leng le le leng. Ho tloha ha moetapele oa bona (setho se seng se ile sa mpolella, "re bona Lovinsky e le ntate le mor'abo rona") o hapiloe, sepheo sa mantlha sa ketso ea beke le beke e ntse e batla hore Lovinsky a khutlele ka mokhoa o sireletsehileng.
Edwidge (bakeng sa tšireletseho ea hae, eseng lebitso la hae la sebele), mosali ea neng a kopanela boipelaetso, o ile a mpolella "Lovinsky o ne a tloaetse ho re thusa. Ka linako tsohle re lapile, hona joale ha re na motho." O ile a tsoela pele, "Lovinsky e ne e se senokoane. Rea tseba ha barui ba koeteloa 'muso o etsa sohle seo o ka se khonang ho khutlisa motho ea hlokofalitsoeng. Lovinsky hase ntja, hase phoofolo. O tšoaneloa ke tšoaro e tšoanang le ea batho ba ruileng. Re fe. tlaleho. Haeba a shoele, re fe masapo 'me re tla mo pata.
Batšehetsi ba hae ba bangata ba na le tšepo ea hore motsoalle oa bona eo ba mo hlolohetsoeng haholo o ntse a phela. Batho ba mashome a mane ba neng ba le teng boipelaetsong ba Laboraro ba ile ba bina mantsoe a lipolotiki a lumellanang le lipina tsa setso tsa evangeli ('me, bonyane ketsahalong e le' ngoe, pina ea vodou). E 'ngoe e fetoletsoeng e le "Bahlaseluoa ba kopa senotlolo / ba re fe senotlolo e le hore re ka bula monyako oa toka / re kopa mang? Lovinsky!"
Puisanong hamorao letsatsing leo, 'muelli oa molao oa litokelo tsa botho Mario Joseph oa Bureau des Avocats Internationaux (BAI) o ile a mpolella hore ka litsela tse ling Tsamaiso ea hona joale ea Preval "e mpe ho feta 'muso oa nakoana [oa phetohelo]." Joseph o itse o bolelletse moemeli oa Haiti Washington, "mmuso oa hau o hloka ho qala lipatlisiso ... [empa] ho Lovinsky, ha ba batle ho etsa letho." Joseph o pheha khang, "'Muso oa Preval o tsoela pele ka maano a' muso oa Latortue [coup]," 'me o re boholo ba ba busang hona joale ke ba ts'oarellang pusong e seng molaong ea 2004-2006.
(Setsebi sa Lavalas se sebelitseng le Aristide ho tloha ka 1984 le ea neng a e-na le lipuisano ka Preval, o ile a mpolella, "ka sefofane sa sechaba le moruo, re ka sebetsa le eena." Empa setho sena sa National Cell for Reflection of the Grassroots, ea ileng a otloa habohloko hoo a ileng a tlameha ho kena sepetlele tlas'a puso ea 2004-2006, a re "matona, manģosa le baemeli" bohle ba setseng nakong ea phetohelo ke "litlokotsebe" tse lokelang ho lelekoa.)
Lelapa labo Joseph le ile la tlameha ho fallela Miami ka lebaka la litšokelo tsa lefu. Ha 'muelli oa molao a hlokomela hore batho ba hlekefetsang litokelo tsa botho bao a ba thusitseng hore ba koalloe chankaneng tlas'a Aristide ba phonyohile chankaneng ka mor'a 2004,' muelli oa molao o itse, "Ba lokela ho tšoara batho ba phonyohileng chankaneng. Bophelo ba ka bo kotsing."
Ho sa le joalo, Josefa o ntse a tšoarehile haholo ka ho sireletsa batšoaruoa, bao ba bang ba bona ba falliselitsoeng libakeng tse ka thōko tseo ho leng thata ho fihla ho tsona. Ha a bua ka batšoaruoa ba lipolotiki ba ntseng ba le chankaneng, o itse, "Ke na le mosebetsi o mongata oo ke lokelang ho o etsa, ho thata ho boloka tlaleho," empa ho na le "ba fetang 100." Lipalo tse ngata tsa boemo bo holimo tsa Lavalas li lokolotsoe empa baitseki ba bangata ba sa tsejoeng ba tsoelang pele ba ntse ba koaletsoe. Joseph o ile a hlalosa, "ba ile ba kopana le mokhatlo oa Lavalas, ke ka lebaka leo ba leng teronkong." Ba bang ba nahana hore palo ea batšoaruoa ba lipolotiki e phahame, ha ho nahanoa hore batho ba bangata ba futsanehileng ba nkiloeng libakeng tsa "tse tummeng" kapa tsa pro-Lavalas. (Bongata ba batšoaruoa ba lichankaneng tse phetheselang tsa naha ha ba e-s’o bone moahloli, le hoja molao oa motheo oa Haiti o bolela hore batšoaruoa bohle ba lokela ho fumana moahloli nakong ea lihora tse 48 ka mor’a hore ba tšoaroe.) Joseph o ile a hatisa taba ea hore liqoso tse entsoeng li “sa hlaka”. mafielong a joalo. "Ba ile ba qosa bana ka hore ke litho tsa likenke, linokoane le ka 'ho sebelisana le baetsi ba bobe,' mekhoa e tšoanang le ea [mohatelli oa mehleng] Duvalier."
Joseph o ile a kenya tletlebo ea peto khahlanong le masole a Sri Lanka a qosoang ka ho hlekefetsa banana ba Haiti ka thobalano, empa ho ne ho se na qoso. Batho ba Sri Lanka ba ile ba isoa hae. E le ho hlapaola le ho feta, boteng ba Machaba a Kopaneng bo bile le phello e matla ea ho phahama ha theko ea rente le litšenyehelo tse ling tsa motheo. Li-SUV tsa UN li teng ho pholletsa le sechaba se ikhethileng sa Port-au-Prince, empa chelete ea UN ha e theohele ho bongata ba batho ba bangata ba futsanehileng ba naha, ba nang le nako e thata le ho feta ea ho phela. Barekisi ba 'maloa ba seterateng ba lutseng k'honeng e nang le likhohola tsa' maraka o kantle ho toropo ea Lasaline ea toropo ba ile ba mpolella hore litšenyehelo tsa kopi ea raese li imenne habeli ho tloha merusu ea lijo-kholo ea Mmesa. Barekisi ba ne ba se ba se ba sa khone ho boloka letho, 'me ba ne ba sa tsebe hore na ba tla kopana joang ho lekana ho lefella bana ba bona chelete ea sekolo ka Loetse. Metsing a emeng maotong a bona ho ne ho bonahala likokoana-hloko. Hamorao mosebeletsi oa tsa bophelo o ile a tiisa hore palo e kholo ea bana ba na le liboko 'meleng ea bona.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate