[Puo e fanoeng sebokeng sa Psychoanalysts for Peace and Justice, "Psychodynamics of Empire," Cambridge, MA, Feb. 6, 2004]
Ka la 11 September, 2001, United States e ile ea hlaseloa ke likhukhuni tse khōlō tse ileng tsa bolaea batho ba ka bang 3,000 25. Ho beha ketsahalo ena ponong, hopola, United Kingdom e bile le letšolo la morao-rao la bokhukhuni la IRA ka lilemo tse fetang mashome a mabeli. Italy e bile le li-Red Brigades bonyane lilemo tse leshome le metso e 'meli hammoho le lihlopha tse fapaneng tsa likhukhuni tse mapheo a le letona. Linaha tse ngata tsa Latin America li bile le bokhukhuni ba ka ho le letšehali le ka ho le letona, hammoho le tšabo ea naha, eo hangata e tšehelitsoeng ke United States, e bolaileng batho ba mashome ho isa ho ba likete tse makholo linaheng tse 'maloa. Iraq e bile lintoeng tse tharo le likotlo tse fetang lilemo tse leshome tse bakileng lefu la ba likete tse makholo le bofutsana ba naha e kileng ea atleha. ’Me, lilemong tse XNUMX tse fetileng, linaha tse ’maloa tsa Afrika li ’nile tsa hlaheloa ke tšabo ea lintoa tsa lehae tse ileng tsa fella ka ho shoa ha batho ba limilione.
Ho feta moo, linaha tsa Europe li na le limilione tsa bajaki ba Mamoseleme ba ka arabelang ho eketseha ha maikutlo a feteletseng a Boislamo 'me batho ba linaheng tsena ba na le menyetla e mengata ea ho ba le merusu ea malapeng e amanang le motheo oa Boislamo. Leha ho le joalo, baahi ba bangata ba Amerika ba na le maikutlo a hore ke rona feela bahlaseluoa ba bokhukhuni bo susumelitsoeng ke Boislamo 'me re na le tokelo ea ho iphetetsa ka litsela life kapa life tseo baetapele ba rona ba reng li tla etsa hore naha ea rona e sireletsehe. Litloaelo tsa boitšoaro pakeng tsa lichaba, molao oa machaba, le mekhatlo e meng e thibelang ntoa li sentsoe ke ’muso o matlahali oa lefatše, United States. Monyetla oa hore ho fela ha ntoa ea serame ho ka fella ka lefatše le sireletsehileng o nehetsoe ke Maamerika a mangata ntle le ntoa.
Ho tloha qalong, menahano ea Amerika e boletse boemo bo ikhethang bakeng sa Amerika. Joalokaha Mopresidente oa mehleng Reagan a e hlalositse, Amerika ke “Motse o Khanyang Leralleng,” ho tsoa tlhalosong ea Jesu ea Leholimo Thutong ea Thabeng. Kahoo, ho ea ka pono ea Reagan, U.S. e ne e tšoana le Leholimo. Ho feta moo, e ne e khanya, eseng hakaalo-kaalo ka seo re se etsang, empa ka lebaka la seo re leng sona. 'Me, joalo ka ha tsamaiso ea Bush e hlakisitse haholo, lefats'e lohle le ne le ka lemoha bophahamo ba rona hamolemo.
Amerika, joalo ka ha re rutiloe, ke naha eo ba sebetsang ka thata ba atlehang ho eona. Ke lebone la monyetla. 'Me lilemo tse matla tsa bo-1990 li bontšitse hore ba bangata, ntle le talenta e sa tloaelehang, ba ka ba, bonyane ka nakoana, ba ruileng haholo. Ba neng ba sa arolelane leruo lena hangata ba ne ba ikutloa ba le tlaase ka tsela e itseng. Re boetse re ithuta ho tloha lilemong tsa rona tsa pele hore Amerika ke naha e fanang ka seatla se bulehileng ka ho fetisisa lefatšeng, leha e nehelana ka leruo la eona le fokolang haholo ho feta linaha tse ling tsa indasteri ho thusa kantle ho naha, kapa ho thusa bahloki ba malapeng, molemong oa seo.
Maamerika, joalo ka Mopresidente oa rona, a tsebahala ka ho hloka tsebo le ho hloka thahasello maikutlong a batho ba linaha tse ling le litso tse ling. Na u sa hopola Tokoloho ea Fries? Ka mantsoe a mang a kliniki, re hlalosa ba ikutloang hore ba lokela ho tšoaroa ka tsela e khethehileng ka lebaka la mofuta oa batho bao e leng bona, le ba hlokang kutloelo-bohloko ho ba bang, re re ke “ba narcissistic.” Kahoo, Amerika e bontša mofuta oa narcissism ea sechaba. Lilemong tsa morao tjena litsebi tsa kelello li ithutile hore narcissism e tsamaisana le ho ata, empa ho lahloa, tšabo, lihlong le bora.
Mongoli Tom Engelhardt o entse tlhahlobo e potlakileng ea puo ea morao-rao ea Mopresidente Bush ea Naha ea Union. Mona ke seo a se fumaneng:
Karolong ea pele ea puo, mantsoe “tšabo” kapa “likhukhuni” a sebelisitsoe ka makhetlo a 14; mofuta o mong oa “bolaea” (“bolaea,” “bolaea,” “bolaea”) ka makhetlo a 10; ntoa makhetlo a 7; 'me seo ha se balle maemo a fapaneng a ho ema bakeng sa ntoa kapa liketso tsa ntoa ("litlhaselo tse mabifi," "litlhaselo," "khopisa," "paterola," "litšebetso," "ntoa," "litefiso tsa lihlomo," "litlhaselo tsa har'a mp'a bosiu. ,” “ho khopisa,” le ho sa bonahaleng haholoanyane “ho hahamalla leano la pele la tokoloho Bochabela bo Hare bo Hare,” e leng poleloana eo hape e ratoang ke motlatsi oa mopresidente oa rōna); "libetsa" li ne li sebelisoa ka makhetlo a 8 (hangata polelong e reng "lihlomo tse bolaeang batho ba bangata" kapa "lipolao tse ngata," kapa ketsahalong e 'ngoe polelong e sa tloaelehang, "libetsa tsa mesebetsi ea lenaneo le amanang le timetso e kholo"); "tšokelo" e hlahile ka makhetlo a 4, "ho tsoma" kapa "ho tsoma" ka makhetlo a 3; "tšoara" ka makhetlo a 3; joalo-joalo "tracking"; “ho rera” ka makhetlo a mane; “kotsi” ka sebōpeho se itseng ka makhetlo a mane ho akarelletsa le “kotsi e khōlō”; mofuta o mong oa lentsoe “bošoro” ka makhetlo a mararo; "linokoane" habeli; mofuta o itseng oa "sera" makhetlo a 3.
Tlhahlobo ena e fana ka maikutlo a hore Mopresidente le bangoli ba lipuo tsa hae ba nahana hore ho bua ka tšabo le kotsi ho ka hohela batho ba limilione ba Maamerika bao likhetho tsa bona li hlokahalang ho mo khetha hape ka Pulungoana ena. Ha re li-psychoanalyst re utloa motho e mong a bua le ho ikutloa a pheta-pheta ka karolo e itseng e lemohuoang ea lefatše le ka ntle, re etsa maikutlo a hore, ho sa tsotellehe hore na ke 'nete ea ka ntle, maikutlo ana a pheta-phetoang a bonahatsa ho hong ka lefatše le ka hare la motho eo. Kahoo, ho latela maikutlo a bophahamo ba Maamerika a nang le likarolo tse matla tsa narcissism, re ka fihlela qeto ea hore Maamerika a ikutloa a sa sireletseha a bile a tšohile.
Hobaneng ho ka ba joalo? Ka sebele liketsahalo tsa la 11 Loetse li ile tsa tšosa ba bangata ba rōna. Ho theosa le boholo ba histori ea eona, United States ea k’honthinente e ’nile ea hlōloa ke lintoa le likhohlano tse ’nileng tsa ferekanya karolo e khōlō ea lefatše. Esale ho tloha Ntoeng ea 1812 re hlasetsoe. Lintoa e ne e le lintho tse loannoang libakeng tse ling ’me tlhaselo e ne e le ntho eo re ileng ra e etsa ho ba bang, joaloka lipaki tsa Panama, Grenada, Haiti le Iraq lilemong tsa morao tjena. Le hoja esale ho na le tekanyo e itseng ea bokhukhuni ba malapeng, boholo ba makhooa naheng ena ha baa bo tšaba letsatsi le letsatsi. Esita le ho tšoha ha bomo ea Oklahoma City ha hoa ka ha fetola sena.
Leha ho le joalo Maamerika esale a sa sireletseha a bile a tšohile ka nako e telele. Le hoja ba ’maloa ba ile ba etsa hore e be ka mokhoa o tsotehang ka bo-1990, basebetsi ba bangata ba ile ba ba le phihlelo e batlang e ema, meputso e ileng ea e-ba kotsing ha mosebetsi oa motho, kapa esita le mosebetsi oa hae, o nyamela. Tšireletseho ea mosebetsi hangata ke ntho ea nako e fetileng. Papisong e tsotehang ea sena, setsebi sa lipolotiki Jacob Hacker se fumane hore ho se tsitse ha chelete ea malapa ho eketsehile ka 500% ho tloha ka 1972 ho ea ho 1998. Sena se bolela hore malapa kajeno a na le monyetla o moholo oa ho ba le ho oa ho matla ha moruo oa bona ho feta kamoo ho neng ho le kateng. lilemo tse 30 tse fetileng.
Haholo-holo e lahlehileng kapa e kotsing ke mesebetsi e lefang hantle ea li-blue collar, maemo ao a kopaneng lifekthering tsa likoloi le tsa tšepe tse neng li lefa chelete e lekaneng ho hlokomela lelapa. Boholo ba mesebetsi eo e mose ho maoatle hona joale, 'me mesebetsi e mengata ea basebetsi e tsoela pele ka tsela eo ka potlako. Kahoo hase feela hore malapa a kotsing ea ho ba le tlokotsi ea moruo, empa a na le monyetla o monyenyane oa ho khutlela boemong ba pele. Esita le rona litsebi tsa kelello le litsebi tse ling tsa kelello, hammoho le lingaka, baoki, le basebeletsi ba bang ba tsa bongaka, re bile le phihlelo ea juggernaut ea tlhokomelo e laoloang.
Ha ho putlama ho hoholo, ho feta naheng efe kapa efe e tsoetseng pele ea indasteri, basebetsi United States ba ipusa. Ke rona feela naha e joalo e se nang inshorense ea bophelo bo botle e haufi. Re motlotlo ka tsamaiso ea rona ea bongaka, e bitsang chelete e ngata habeli ho feta motho leha e le ofe lefatšeng, empa re na le sekhahla se tšabehang sa ho shoa ha bana, 'me ha re sehlohlolong sa tebello ea bophelo. Inshorense ea rona ea ho hloka mosebetsi le lits'ebetso tsa penshene li mpe haholo ha li bapisoa le tsa linaha tse ling tse ngata tsa indasteri. Letlooa la ts'ireletso ea sechaba le senyeha letsatsi le letsatsi. 'Me tšepo, e leng motheo oa likamano tsa sechaba, e theohile ka potlako. Ho tloha ka 1960 ho isa ho 2000, peresente ea batho ba lumelang hore “batho ba bangata ba ka tšeptjoa” e theohile ho tloha ho hoo e ka bang 55% ho ea ho hoo e ka bang 35%, le ho theohela ho 25% har’a liithuti tsa sekolo se phahameng.
Ho se sireletsehe ho eketsehileng ho tsoa phetohong e matla ea likarolo tsa bong. Bonyane ka likhopolo, ho fihlela morao tjena sebaka sa sechaba se ne se busoa ke banna, ba neng ba ikarabella le ba lokelang ho mameloa. 'Me mesebetsi ea basali, ha e ntse e pota-potiloe, le eona e ne e hlalosoa hantle. Ha e sa le eo. Banna ba lahlehetsoe ke ba bang, le hoja e se matla a bona kaofela. ’Me karolo ea bona e le hlooho ea lelapa e sokeloa ka ho khethehileng ke ho se sireletsehe ha mosebetsi ho ntseng ho eketseha. Basali, ka lehlakoreng le leng, ho lebeletsoe hore e lule e le bahlokomeli ba ka sehloohong ba bana ba bona ’me ba tsoele pele ho jara moroalo o mongata oa ho etsa lapeng ha ba ntse ba hahamalla mosebetsi oa boipheliso ka katleho. Kahoo ba tšoenyeha ka bana ba bona le ka mosebetsi oa bona ka nako e le ’ngoe. Litšokelo tse ling ho lelapa li kenyelletsa monyetla o larileng oa tlhalo o sitisang maikutlo a rona a seo re leng sona. 'Me hona joale tlhaloso ea lenyalo e ntse e belaelloa.
Joale ho etsahala’ng ha u phela Sechabeng se Seholo ka ho Fetisisa Lefatšeng, Motse oo o Khanyang Leralleng, ’me u ikutloa u sokeloa ke ho lahleheloa ke mosebetsi, tšireletseho, le karolo ea hao ea lelapa? Boikutlo ba ho se tšoanelehe, lihlong le ho tlotloloha. "Haeba ke sa khone ho e etsa, e tlameha ebe ho na le phoso ka 'na." Ho feta moo, ho ikutloa u sa tšoanelehe le ho hlajoa ke lihlong naheng e ntle joalo ka bohona ke ntho e hlabisang lihlong, ho theha potoloho e matlafatsang. Ha a fuoa sera sa ka ntle, se seng, se molato le ho tšoha, na ke ho makatsang hore ebe ba bangata ba nka monyetla oo. Lenaba la ka ntle le šireletšegile kudu.
Likhukhuni tseo tsa Maislamo tse bolaileng 3,000 tsa rona ha se tšokelo e kholo eo motho ea tloaelehileng a tobaneng le eona. Empa, ba ikarabellang ba bua ka tšabo e tsoang ho e mong, BONA, likhukhuni tseo tsa Maislamo (kapa ke Saddam Hussein, Baathist ea lefatše, oh hantle, ke BONA). Ka pono ea lefatše e sa lumellaneng, haeba e le ba babe, polokelo ea bobe, re ka ba molemo. Ho hlajoa ke lihlong le khalefo tseo re li utloang ha lia lokela ho amoheloa. Hase ka lebaka la ho se tšoanelehe ha ka joaloka mosebetsi, molekane, kapa motsoali hore ebe ke ikutloa ke tšohile se tla etsahala kapa ke halefisitsoe ke “tsela eo lintho li leng ka eona.”
Bonyane mookameli ea u tebelang ha se e mong oa BONA, leha mosebetsi ea u lelekang e ka ’na eaba ke eena. Haeba re halefetse ebile re tšaba bana ba rona hobane likolo tsa bona li nkha hampe kaha lekhetho le ba tšehelitseng le senyehile ka ho fokotsa lekhetho le leholo bakeng sa barui, ho lokile, hobane bonyane re ba loants'a. Mme BA tla re sala morao ka ho sa feleng. Rona litsebi tsa psychoanalyst re bitsa projeke ena. Re latola khalefo ea rōna ’me re e beha ho ba bang. Joale ha re elelloe re ikutloa re tšosoa ke khalefo le seo e se bolelang ka rōna, joalokaha e lokafatsoa ke bora ba e mong. Ho lokile ho hloea BONA, ba batlang ho re bolaea.
Setsebi sa lipuo George Lakoff o pheha khang ea hore batho ba na le mehlala e 'meli e fapaneng ea sebopeho sa malapa likelellong tsa bona. Mohlala o mong o hatisa batsoali e le bahlokomeli bao karolo ea bona e leng ho sebelisana le balekane ba bona ho hlokomela bana ba bona le ho ruta bana ho hlokomela ba bang le bona. Mohlala o mong, oa mopatriareka, o na le ntate ea thata oa bolaoli ea hlalosang lefatše le le kotsi ’me a leka ka matla ho sireletsa lelapa la hae kotsing ena, a sebelisa matla a ho laela a boitšoaro le kotlo e matla. Lakoff o pheha khang ea hore batho ba bangata ba na le mefuta e 'meli e fumanehang,' me maemo a etsa hore mofuta o le mong kapa o mong o sebelisoe. Le hoja mohlala oa Lakoff o batla o le bonolo, o fana ka mokhoa o molemo oa ho nahana ka se etsahalang hona joale.
Tšabo, matšoenyeho, le maikutlo a ho hloleha ho sa tsotellehe boiteko ba rona bo matla boo MaAmerika a nang le bona – haholo-holo naheng ena, naha e ntle ka ho fetisisa historing – le lihlong tse tsamaeang le tsona, li thusa ho kenya tšebetsong mohlala o tiileng oa ntate. Ho ba teng ha sera se tlil'o re timetsa ho etsa hore batho ba lumele hore re hloka moetapele ea matla, ntate ea bohlale ho re sireletsa. Kena Mopresidente Bush ka jump suit ea hae le sekotoana sa cod. Mopresidente a ka ntša lithunya tsa hae tse tšeletseng 'me a fumana Ba khopo "ba shoele kapa ba phela". Joalokaha tlhahlobo ea Tom Engelhardt ea puo ea State of the Union e fana ka maikutlo, Mopresidente Bush ke setsebi sa ho eketsa maikutlo a tšabo le ho se sireletsehe, e le hore a ka kenya tšebetsong mohlala ona o tiileng oa ntate, ehlile e le ntate oa bohlokoa. Ha mohlala ona o sebelisoa, boteng ba moetapele ea matla bo ka etsa hore re ikutloe re sireletsehile. Empa haeba moeta-pele eo a bonahala a e-na le maoto a letsopa, kapa ho hobe le ho feta, re ka ’na ra sala re se na tšireletso. Kahoo, ho ka etsahala hore re hlokomolohe mahlabisa-lihlong linakong tseo ho nahanoang hore re na le tlokotsi e le hore re ikutloe re sireletsehile. Ho bona moetapele e le ea fokolang, kapa ea leshano, kapa ea qhekellang feela ho eketsa maikutlo a kotsi.
Hona joale rona litsebi tsa psychoanalyst re fumane katoloso ea projeke e bitsoang projeke identification. Ka ho tsebahatsa ka mokhoa o hlakileng, motho ea hlahisitseng maikutlo a hae a bora ho e mong o etsa hore e mong a sebetse ka litsela tse ka nkoang e le tse lumellanang le likhakanyo tseo. “Bona! Ba tlil'o ntšoara! Ke ne ke nepile ho ba otla sefahlehong!” Kahoo, US e hanana le thato ea batho hoo e batlang e le linaheng tsohle tsa lefats'e mme e hlasela Iraq ka boikaketsi ba bohata. Ha batho ba Iraq ba hana ho haptjoa ke Toropo e Khanyang leralleng, re ikutloa, “Bona! Ka sebele ba kotsi! Re ke ke ra tsamaea hona joale kapa ba tla nahana hore rea fokola, litlokotsebe tse bolaeang. ” Kahoo re bontša lerato la rona ka Operation Iron Hammer. Mabotho a U.S. a pota-potile motse ka terata e hlabang ’me a batla hore baahi ba bontše karete ea ID, ka Senyesemane feela — “terata ena e teng bakeng sa tšireletso ea hao,” ho baleha letšoao le manehiloeng ka pel’a terata e hlabang. "U se ke ua atamela kapa ua leka ho tšela, kapa u tla thunngoa." — ’me molaoli o re: “Ona ke boiteko ba ho sireletsa bongata ba baahi, batho ba batlang ho tsoela pele ka bophelo ba bona.” Empa re utloisisa seo BA se hlokang: "U tlameha ho utloisisa kelello ea Maarabia," Capt. Todd Brown, molaoli oa k'hamphani le Fourth Infantry Division, o itse ha a eme ka ntle ho liheke tsa Abu Hishma. "Ntho feela eo ba e utloisisang ke matla - matla, boikhohomoso le sefahleho se pholosang."
Kapa, joalokaha ho hlalositsoe ka bokhutšoanyane ke Mokolonele Sassaman: “Ka tšabo e matla le pefo, le chelete e ngata bakeng sa merero, ke nahana hore re ka kholisa batho bana hore re mona ho ba thusa.”
Joale see se re siea kae? Ke batla ho qetella ka tlhahiso ea tšepo. Ha li-psychoanalysts li tobane le boitsebahatso bo hlakileng, li sebelisa maikutlo a susumetsoang ho tsona - bahlahlobisisi - ho utloisisa se lahloang ho projeke. Ka nako e ts'oanang, bahlahlobisisi ba leka ho se sebetse ka mokhoa o senyang maikutlong ana, hore ba se ke ba phethahatsa karolo eo ba bang ba e abetsoeng molaong, empa ho e-na le ho laola, ho e fetola, le ho e bonahatsa ho projector, e le hore butle-butle e lumelle. motho eo ho fokotsa maikutlo a bona, ho amohela maikutlo le litšusumetso e le tsa bona.
Ka mokhoa o ts'oanang, ho nyatsa sechabeng le ho ipelaetsa, ha ho atlehile, ho ka sebetsa e le seipone sa sechaba, ho lumella batho ho bona le ho khutlisetsa butle-butle litakatso le litšusumetso tsa bona tse lahliloeng. Sena se ka etsahala haholo ha baipelaetsi ba atleha ho qoba ho ba ba Bang, empa ba ka bonoa e le karolo ea boits'oaro ba sechaba, joalo ka ba molemo ka ho fetisisa ho US, ho fapana le ho kenella ha BA ka har'a 'mele oa lipolotiki. Sena se thusa ho hlalosa katleho e tsotehang ea boipelaetso ka nako e itseng, le bokhoni ba ho hloka pefo ho fetola mebuso ka linako tse ling.
Pono ena e boetse e bontša kotsi ea ho nkoa e le batho ba ka ntle, e le karolo ea BONA. Batšehetsi ba maemo a teng, ehlile, ba batla ho hlahisa bahlahlobisisi ba sechaba le baipelaetsi joalo ka BONA. Joalokaha Attorney General Ashcroft a pakela Komiti ea Senate ea Boahloli ka la 6 Tšitoe 2001:
“ho ba tshosang batho ba ratang kgotso ka dipontsho tsa tokoloho e lahlehileng; molaetsa oa ka ke ona: Maqheka a hau a thusa feela likhukhuni - hobane a senya bonngoe ba rona ba naha mme a fokotsa boikemisetso ba rona. Ba fana ka lithunya ho lira tsa Amerika, 'me ba emisa ho metsoalle ea Amerika. Li khothalletsa batho ba nang le boikemisetso bo botle hore ba khutse ha ba tobane le bobe.”
Seo ke se eletsang, ho fapana le hoo, ke hore “batho ba nang le thato e ntle,” ka lipuo le ka liketso, ba ka thusa sechaba ho iponahatsa ka ho hlaka, ho amohela mefokolo ea sona le ho batla ho e lokisa, le ho amohela haholoanyane. litakatso le lithahasello tsa ba bang. Ho latela mantsoe a George Lakoff, sena se ne se tla kenya tšebetsong mohlala oa lelapa le nang le matla. Ntho e 'ngoe ke hore sechaba sa rona se tsoele pele ka boiteko bo sa atleheng ba ho felisa bobe, boiteko bo lulang bo hlōleha, 'me bo hlōleha ka litšenyehelo tse kholo ho bona le ho ba bang. Ha re nahana ka theknoloji ea morao-rao, litšenyehelo tseo li ka ’na tsa akarelletsa ho fela ha tsoelo-pele ea batho kamoo re tsebang kateng. Re tlameha ho ithuta ho phethahatsa karolo ena ea seipone ka mokhoa o atlehileng haholoanyane haeba re batla ho ba le mokhatlo oa batho oo re ka o fang bana ba rona.
Stephen Soldz[imeile e sirelelitsoe]) ke setsebi sa psychoanalyst mme ke Mohokahanyi le setho sa mothehi oa Litsebi tsa Psychoanalyst tsa Khotso le Toka. O ho lefapha la Setsi sa Thuto ea Pefo Sekolong sa Boston Graduate sa Psychoanalysis. O boloka the IRAQ: Tlaleho ea Mosebetsi le Khanyetso websaeteng.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate