“Ho tloha Ia Drang ho ea Khe Sanh, ho tloha Hue ho ea Saigon le metsaneng e se nang palo e lipakeng, ba ile ba phunyeletsa merung le masimong a raese, mocheso le monsoon, ba loana ka matla ho sireletsa mehopolo eo re e nkang e le ea bohlokoa joaloka Maamerika. Ka lilemo tse fetang leshome tsa ntoa, moeeng, lefatšeng le leoatleng, Maamerika ana a ikhohomosang a ile a tšehetsa meetlo e phahameng ka ho fetisisa ea Mabotho a Rōna a Hlometseng.”
Ho lokile, kea e fumana. Masole aa utloa bohloko, masole a shoa lintoeng tseo re li loanang, ’me molaoli ea ka sehloohong o tlameha, ka linako tse ling, a lahlele mantsoe a seng makae mabitleng a ’ona.
Mantsoe ana ke a Barack Obama, lilemo tse hlano le ho feta tse fetileng, a fana ka a Phatlalatso ea Letsatsi la Sehopotso ho theha sehopotso sa lilemo tse 13 sa Ntoa ea Vietnam, eo ka ho hlakileng, chelete e ka bang lidolara tse limilione tse 65 e ileng ea abeloa bakeng sa eona.
Veterans for Peace ba e bitsa chelete e abetsoeng ho ngola nalane hape mme e se e qalile lets'olo le bitsoang Tlhaloso e feletseng, tlhokahalo ea eona e hlakileng ho feta leha e le neng pele, ha ho nahanoa hore ho na le khanyetso ea lipolotiki e haufi le 'muso o sa tsoa lokolloa oa Amerika le ntoa ea oona e sa feleng ea bokhukhuni.
Ka tsatsi le leng feela, mohlala, masenete a 89 a ile a vouta ka khutso ho fetisa Molao oa tumello ea Ts'ireletso ea Naha ea 2018, a saena tekanyetso ea ts'ireletso ea $ 700 bilione, e phahamisang tšebeliso ea chelete ea sesole ea selemo le selemo ka $ 80 billion mme, joalo ka ha. Litoro tse tloaelehileng "E tla lahla chelete e ngata ho tekanyetso ea sesole ho feta eo Mopresidente Donald Trump a e kopileng ha a ntse a fana ka tumello ea ho etsoa ha lifofane tsa 94 F-35, tse peli ho feta tseo Pentagon e li kōpileng."
'Me ehlile ha ho na khang mona, ha ho lerata la media le batlang ho tseba hore na chelete e tla tsoa kae. Chelete ea ntoa ke eona feela. Joalo ka maqhubu a leoatle, "Adam Johnson oa ho loka le ho nepahala ha ho tlaleha o ile a ngolla, joalo ka ha a qotsitsoe ke Common Dreams.
Oho phaello e khutsitseng! Letšolo la Phatlalatso e Feletseng le hahola mashano a lumellang lintoa tsa Amerika hore li tsoele pele: Li-GIs li ntse li thella merung le masimong a raese ho sireletsa mehopolo eo re e nkang e le ea bohlokoa. Mantsoe ana ha a tobisoa ho batho ba behileng Obama setulong, ba entseng joalo ba lumela hore o tla felisa lintoa tsa Bush. Taba ea hore o ile a tsoela pele ka tsona e soma "boleng" boo re bo bitsang demokrasi, ehlile, e e fetola khetla e se nang letho.
Sesole sa Meea sa US se ile sa liha libomo le lithane tse fetang limilione tse tšeletseng tsa libomo le molao o mong Vietnam, Laos le Cambodia pakeng tsa 1964 le 1973, ho feta kamoo e neng e sebelisoa Ntoeng ea II ea Lefatše. Howard Machtinger lintlha webosaeteng ea Phatlalatso e Felletseng. 'Me ho ile ha lahleloa lilithara tse fetang limilione tse 19 tsa lik'hemik'hale tse chefo, ho kenyelletsa le Agent Orange, naheng ea Vietnam.
Oa ngola: “Ho thata ho fumana likhakanyo tse nepahetseng, empa ho ka etsahala hore ebe Mavietnam a ka bang limilione tse tharo a ile a bolaoa, ho kopanyelletsa le baahi ba limilione tse peli, ba likete tse makholo ba tsoile likotsi tse mpe le ba holofetseng, limilione tsa ba balehileng mahaeng a bona, masimo a lijalo le meru e senyehile: timetso e makatsang. - 'mele, tikoloho, mekhatlo, le kelello. Poleloana ecocide e ile ea qaptjoa ho leka ho tšoaea tšenyeho ea naha ea Vietnam.”
Hape: “Ma-Vietnam kaofela, haele hantle, a ne a bitsoa 'likhooa.' Kahoo phapang pakeng tsa bahlabani le bao e seng masole, e ’nileng ea senyeha ntoeng ea lekholo la bo20 la lilemo, e ile ea batla e nyamela.”
Joale ho ile ha e-ba le phello ea ntoa ho masole a neng a e loana le “tšenyo ea boitšoaro” e ileng ea hlokofatsoa ke ba bangata: “Ho fihlela joale,” Machtinger oa ngola, “likhakanyo tsa batho ba kileng ba ipolaea ba ipolaea li tloha ho tse ka tlaase ho 9,000 150,000 ho ea ho tse XNUMX XNUMX, ’me palo ea ho qetela e imena ka makhetlo a mararo. palo ea batho ba bolailoeng ke US nakong ea ntoa ea 'nete. ”
Kahoo ke emisa ka har'a linomoro tsena, data ena, ke lumella mantsoe le mehopolo e ntlhatsoang: Agent Orange, napalm, gook, My Lai. Mafoko a a ntseng jalo a amanngwa fela le tshotlo e e boitshegang le maphako a mafoko a ga Obama: tlotlo e e masisi . . . tlotla . . . dihloho tse phahamileng . . . mehopolo eo re e nkang e le ea bohlokoa. . .
Mantsoe a pele a ile a kulisa karolo e kholo ea sechaba sa Amerika 'me a baka tšabo ea "Vietnam Syndrome" ho holofatsa le ho senya mohaho oa sesole le oa indasteri ka lilemo tse leshome le halofo. Butle-butle, matla a hlophisoang bocha, a hlalositse bocha kamoo re loanneng lintoa tsa rona kateng: ntle le boitelo bo atileng ba naha kapa moralo oa bokahohle; le ka libomo tse bohlale esita le likamano tse bohlale tsa sechaba, ho netefatsa hore boholo ba sechaba sa Amerika se ka shebella lintoa tsa rona tse hloekileng, tse sebetsang hantle boiketlong ba likamore tsa bona tsa bolulo.
Ho neng ho boetse ho hlokahala e ne e le ho nyenyefatsa mantsoe a khahlanong le ntoa a ileng a koala Ntoa ea Vietnam. Sena se ile sa finyelloa lipolotiking, ho qala ka ho inehela ha Democratic Party ho bafani ba eona ba lichelete ba liindasteri tsa sesole ka mor'a letšolo la bopresidente la 1972 la George McGovern. Qetellong, ntoa e sa feleng e ile ea e-ba ntho e ncha e tloaelehileng, 'me ho tlosa lihlong tsa "tahlehelo" ea rona Vietnam ho tloha tlalehong ea histori e ile ea e-ba ntho e tlang pele.
Letšolo la Phatlalatso e Feletseng le re: ha ho joalo. Karolo e 'ngoe ea phutuho ena ke puisano pontšo ea polao ea My Lai ea 1968, moo masole a Amerika a ileng a bokella le ho bolaea baahi ba fetang 500 ba motse. Pontšo e entsoe ke khaolo ea Chicago ea Vets for Peace, e nang le tšepo ea ho bokella chelete e lekaneng ho e nka leetong la naha le ho tsosolosa tlhokomeliso ea sechaba ka 'nete ea ntoa.
Selae sa 'nete eo se ka fumanoa ho New Yorker sengoloa se ngotsoeng ka 2015 ke Seymour Hersh, moqolotsi oa litaba ea ileng a phetla pale ena hoo e ka bang lilemo tse mashome a mane le halofo pejana. Sehloohong sena, Hersh o pheta pale ea e mong oa barupeluoa ba GI ho My Lai, Paul Meadlo:
“Ka mor’a hore (Lt. William) Calley a bolelloe hore a ‘hlokomele sehlopha sena,’ lesole le leng la Charlie Company le ile la pheta, Meadlo le lesole-’moho le eena ‘ba ne ba hlile ba bapala le bana, ba bolella batho hore na ba lule fatše hokae le hore ba fane. lipompong tsa bana.' Ha Calley a khutla 'me a re o batla hore ba shoe, lesole le ile la re, 'Meadlo o ile a mo sheba feela joalokaha a ne a sa kholoe. O re, "Ba senyehe?" Ha Calley a re e, lesole le leng le ile la fana ka bopaki, Meadlo le Calley 'ba ile ba bula' me ba qala ho thunya. Empa joale Meadlo o ile a 'qala ho lla.'
'Me ntoa ke eo,' me tseo ke litekanyetso tsa rona, tse patiloeng le baahi ba motse ba shoeleng lebitleng la batho ba bangata.
Robert Koehler, e kopantsoeng ke PeaceVoice, ke moqolotsi le mohlophisi oa khau ea Chicago.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate