Leha e le tsa bohlokoa, lintlafatso tsa moetlo ka ho hlaka ha li rarolle bothata bo ka sehloohong ba boipelaetso ba "Occupy Wall Street": Sechabeng seo 1% e nang le leruo le lengata ho feta halofo e tlase ea sechaba, phephetso ea mantlha. Hona joale Amerika e tobane le tsamaiso le sebopeho, eseng feela lipolotiking.
Leha e sa phatlalatsoe feela ke boralitaba, motheo oa “phetohelo ea ho iphetola ha lintho” e ka bang teng mabapi le ho ba beng ba leruo, ha e le hantle, esale o hlaha ka khutso ka nako e itseng metseng e bolileng le literekeng tsa sechaba. Mona ke sebaka seo mokhatlo oa “Occupy Wall Street” o lokelang ho talima ho sona ha ho nahanoa ka mohato o latelang oa ‘phetohelo’ e tebileng le e matla ea Amerika—e tla tsoela “ba bang ba 99% molemo” molemo e le kannete.
Sehlogo se se latelago, seo se neago tshekatsheko e tseneletšego mabapi le kgonagalo, se sa tšwa go tšwelela tokollong ya gona bjale ya Kgahlanong.
***
Ka lilemo tse fetang lekholo, li-liberals le li-radicals li bone monyetla oa phetoho ea litsamaiso tsa capitalist ho tsoa ho e 'ngoe ea litebello tse peli: moetlo oa ntlafatso o nka hore mekhatlo ea khoebo e lula e le setsi sa tsamaiso empa e lumela hore maano a taolo a ka ba le, a fetola le ho laola likhoebo le mekhatlo ea bona. balekane ba lipolotiki. Tloaelo ea phetoho e nka hore phetoho e ka ba teng hafeela mekhatlo ea likhoebo e ka felisoa kapa e fetisoa nakong ea koluoa e matla, hangata empa eseng ka pefo kamehla.
Empa ho etsahala'ng haeba tsamaiso e sa fetohe kapa e oa nakong ea tlokotsi?
Ka khutso, ho hlaha mofuta o fapaneng oa phetoho e tsoelang pele, e kenyelletsang phetoho meahong ea mekhatlo le matla, ts'ebetso eo motho a ka e bitsang "khaho bocha ea ho iphetola ha lintho." Nakong ea mathata a lichelete mathoasong a 2009, mofuta o mong oa ho etsa naha ea libanka o ne o bonahala o ka khoneha. "Sechaba se hloile bo-ralibanka hona joale," Douglas Elliot oa Setsi sa Brookings o hlokometse. "Ka 'nete, u tla fumana tšehetso e kholo bakeng sa ho fanyeha batho ba bangata ba libanka ..." E ne e le motsotsoana, Barack Obama a bolella batsamaisi ba libanka, ha tsamaiso ea hae e ne e le "ntho feela pakeng tsa hau le liforomo." Empa mopresidente o ile a khetha ho fumana tefiso e bonolo e entsoeng ke Mongoli oa Lefapha la Lichelete Timothy Geithner le moeletsi oa moruo oa White House Lawrence Summers. Le hoja Franklin Roosevelt a ile a hlasela "barekisi ba moruo" 'me a haha le ho bokella setsi sa hae sa lipolotiki, Obama o kene ka ofising ka setsi se seng se hlophisitsoe' me a se hlokomoloha.
Ha mathata a latelang a lichelete a hlaha, 'me a tla, monyetla o fapaneng oa lipolotiki o ka khoneha. Khetho e le 'ngoe e se e behiloe tafoleng: ka 2010, li-senator tse mashome a mararo a metso e meraro li ile tsa vouta ho senya libanka tse kholo tsa matsete tsa Wall Street tse neng li le "tse kholo haholo hore li ka hloleha." Leano le joalo le ne le ke ke la fokotsa bofokoli ba lichelete feela; e ne e tla fetola sebopeho sa matla a setheo.
Leha ho le joalo, ho qhaqha libanka, esita le haeba ho atlehile, hase qetello ea ts'ebetso. Histori ea morao-rao ea indasteri ea lichelete, ho sa bue letho ka maqheka a khahlanong le ho tšepana ka kakaretso, e fana ka maikutlo a hore libanka tse kholo li ne li tla qetella li kopane le ho tsosolosa le ho tsosolosa puso ea bona ea tsamaiso. Joale ho ka etsoa’ng ha “ho li qhaqha” ho hlōleha?
Matla a phatlohileng a khalefo ea sechaba litsing tsa lichelete a ile a hlaha ka Mots'eanong 2010 ha Senate e vouta ka karolo ea 96-0 ho lekola likalimo tsa Federal Reserve (pehelo e kenyellelitsoeng qetellong ea molao oa Dodd-Frank, o neng o etselitsoe ho sireletsa balefalekhetho ba Amerika le bareki ho tsoa bobolung ba lichelete le ho etsa hore tsamaiso ea lichelete e ikarabelle haholoanyane)—ntho e neng e e-s’o ka e etsoa pele. Lintlafatso tsa setso li ikemiselitse ho ntlafatsa melaoana, litlhoko tse phahameng tsa polokelo, le ho fetisetsa mekoloto ho makala a bohlokoa. Empa likoluoa tse tlang li ka 'na tsa e-ba le letoto la litlhahiso tse rarahaneng bakeng sa phetoho e kholo e fanoang ke lipalo tse ka letsohong le letšehali le le letona. Mohlala, leano la "Limited Purpose Banking" le hlahisitsoeng ke setsebi sa moruo se tsitsitseng, Laurence Kolticoff, le tla beha tlhoko ea polokelo ea liperesente tse 100 libankeng. Hobane libanka hangata li fana ka likalimo ka makhetlo a mangata ho feta chelete eo li e bolokileng, sena se ka li fetola hore e be mekhatlo e itekanetseng e nang le matla a fokolang kapa a se nang matla a ho lefella likhakanyo. E ne e tla boela e etse naha ka bophara ho theoa ha chelete eohle e ncha joalo ka balaoli ba federal, ho fapana le libanka, e tla laola ka kotloloho phallo ea lichelete e pharalletseng. Batho ba fapa-fapaneng ba hlomphuoang ba lokolohileng hammoho le litsebi tsa moruo tse khomaretseng mekhoa e metle ba amohetse leano lena—ho akarelletsa le bahapi ba bahlano ba likhau tsa Nobel litabeng tsa moruo.
Ka ho le letšehali, setsebi sa moruo Fred Moseley o khothalelitse hore bakeng sa libanka tse nkoang li le kholo haholo hore li ka hloleha ho hloleha "ho ba le naha ea ka ho sa feleng ka li-bond-to-stocks swaps bakeng sa beng ba li-bond ke tharollo e leka-lekaneng ka ho fetisisa ..." O re libanka tsa naha, li ka fana ka motheo bakeng sa " tsamaiso ea libanka e tsitsitseng haholoanyane le e shebaneng le sechaba nakong e tlang.” Se makatsang ka ho fetesisa ke khang ea Willem Buiter, setsebi se ka sehloohong sa moruo oa Citigroup, hore haeba sechaba se ka ngola litšenyehelo tsa libailout, "libanka e lokela ho ba beng ba sechaba ...". ka 2007–2010 ho fanoe ka maemo a hore setoko sa ho vouta se fanoe e le puseletso bakeng sa matsete, banka e le 'ngoe kapa tse ling tse kholo e tla be e le libanka tse laoloang ke sechaba.
Ho sa tsejoe ke Maamerika a mangata, ho bile le palo e kholo ea litsi tsa libanka tsa sechaba tse nyane le tse mahareng ka nako e telele joale. Ba tšehelitse likhoebo tse nyane ka lichelete, matla a tsosolositsoeng, li-co-ops, matlo, meaho, le libaka tse ling tse lebisitsoeng ka ho khetheha. Ho boetse ho na le mekhatlo ea mekoloto ea sechaba e 7,500. Mehlala e meng ea libanka tsa sechaba e qala ka likalimo tsa Tsamaiso ea Likhoebo tse Nyenyane ho isa mesebetsing ea Banka ea Lefatše e laoloang ke U.S. Ebile, mmuso oa koporasi o se o ntse o sebetsa libanka tse 140 le libanka tsa quasi tse fanang ka likalimo le netefatso ea likalimo bakeng sa mefuta e mengata e sa tloaelehang ea mesebetsi ea moruo ea malapeng le ea machabeng. Ka likalimo tsa lona tse fapaneng tsa polasi, matlo, motlakase, likoporasi le tse ling, Lefapha la Temo le le le leng le sebetsa ka chelete e lekanang le banka ea bosupa e kholo Amerika.
Mathata a moruo a boetse a hlahisitse thahasello e pharalletseng ho Banka ea North Dakota, banka e atlehileng haholo ea mmuso e thehiloeng ka 1919 ha mmuso o ne o busoa ke baetsi ba molao ba karolo ea Leano le Letsehali la Nonpartisan. Lilemong tse leshome le metso e mene tse fetileng, banka e khutlisitse phaello ea liranta tse limilione tse 340 'musong 'me e na le tšehetso e pharaletseng sechabeng sa khoebo le har'a baitseki ba tsoelang pele. Litlhahiso tsa molao tsa ho theha libanka tse hlophisitsoeng ka botlalo kapa ka karolo ea mofuta oa North Dakota li hlahisitsoe ke baitseki le baetsi ba molao Washington, Oregon, California, Arizona, New Mexico, Montana, Illinois, Louisiana, New York, Maryland, Virginia, Maine. , le Massachusetts. Oregon, ka tšehetso e matla e tsoang ho kopanelo ea lihoai, beng ba likhoebo tse nyane, le bo-ralibanka ba sechaba, 'me ba tšehelitsoe ke Treasurer State Treasurer Ted Wheeler, phapano mabapi le sehlooho se reng, "Banka ea 'Muso oa sebele" (ke hore, e se nang mabenkele empa metjha e tshehetswang ke mmuso ho tshehetsa dibanka tse ding) e kanna ya thehwa haufinyane. Ho fihlela moo maqheka a fapaneng a ka hlahang a ka itšetleha ka matla a mathata a lichelete a nakong e tlang, boemo ba bohloko ba sechaba le moruo le khalefo ea lipolotiki ka kakaretso, le bokhoni ba lipolotiki tse ncha ho tsepamisa khalefo ea baahi ho tšehetsa tsosoloso e kholo ea mekhatlo le demokrasi.
Hore nako e telele ea maemo a thata sechabeng le moruong le liphetoho tse sa atleheng li ka ’na tsa bula monyetla ka tsela e makatsang hore ho be le phetoho e khōlō ea batho ba bangata kapa e khōlō ea mekhatlo—ho akarelletsa le mefuta e sa tšoaneng ea botho—e boetse e hlahisoa ke liphetoho tse ntseng li tsoela pele litabeng tsa tlhokomelo ea bophelo. Mona mohato o latelang oa phetoho o se o ntse o tsoela pele. Qalong, ho ka etsahala hore e be kotsi. Boiteko ba Rephabliki ba ho fokotsa melemo eo hangata e neng e sa finyelloe ea Molao oa Tlhokomelo ea Theko, o fetisitsoeng ka 2010, o fana ka mohlala o le mong oa sena. Mekhahlelo ea pele, leha ho le joalo, ha ho bonahale e ka ba ea ho qetela. Likhetho li bontša ho hloka tšepo le bora bo tebileng ho lik'hamphani tsa inshorense. Hape re ka lebella hore khalefo ea sechaba e tla susumetsoa ke lipale tse kang tsa James Verone ea lilemo li mashome a mahlano a metso e robong ea ileng a leka ho tlatlapa banka e Gastonia, North Carolina selemong sena-empa feela, o ile a hlakisa, ka dollar e le 'ngoe. Lebaka: a sa sebetse ebile a se na inshorense ea bophelo bo botle, Verone ha aa ka a bona tsela e 'ngoe ntle le ho ea teronkong ho ea fumana tlhokomelo ea bophelo bo botle sefubeng sa hae, mathata a maoto le mathata a mokokotlo.
Likhatello tsa litšenyehelo li ntse li eketseha ka litsela tse tla tsoela pele ho nyenyefatsa lik'hamphani tse tobaneng le bahlolisani ba lefats'e, ho li qobella ho batla litharollo tse ncha. Tlaleho ea morao-rao e tsoang ho federal Centers for Medicare and Medicaid Services ("National Health Expenditure Projections, 2009-2019") e rera hore litšenyehelo tsa tlhokomelo ea bophelo li nyolohe ho tloha boemong ba 2010 ba karolo ea 17.5 lekholong ea GDP ho ea ho karolo ea 19.6 lekholong ka 2019. E se e le nako e telele e hlakile e hlakile hore potso e ka sehloohong ke hore na ke ho isa bohōleng bofe, le hore na ke ka lebelo lefe, likhatello tsa litšenyehelo tse ka sehloohong li qetellang li qobella ntshetsopele ea mofuta o mong oa tsamaiso ea motho a le mong—e leng eona feela tsela e tebileng ea ho sebetsana le bothata bo ka sehloohong.
Tharollo e Ncha ea naha e kanna ea tla ka lebaka la ho phatloha ha khalefo ea sechaba e bakiloeng ke bohloko kapa butle-butle ka mmuso ka mmuso ho theha tsamaiso ea naha. Massachusetts, ehlile, e se e na le moralo o haufi oa bokahohle, o nang le liperesente tse 99.8 tsa bana le liperesente tse 98.1 tsa batho ba baholo. Hawaii, tšireletso ea bophelo bo botle (e fanoang haholo ke bo-inshorense ba se nang phaello) e fihla ho karolo ea 91.8 lekholong ea batho ba baholo ka lebaka la molao oa 1970 o laelang inshorense ea theko e tlaase bakeng sa mang kapa mang ea sebetsang lihora tse mashome a mabeli kapa ho feta ka beke. Vermont, 'Musisi Peter Shumlin o ile a saena molao ka May 2011 ho theha "Green Mountain Care," boiteko bo pharaletseng bo neng bo tla lumella baahi ba mmuso ho fallela letamong la inshorense le lefelloang ke sechaba-ha e le hantle mofuta oa inshorense ea motho a le mong. Tšireletso e akaretsang, e itšetlehileng ka ho tlosoa ha federal, e ne e tla qala ka 2017 'me mohlomong ho tloha 2014. Connecticut, molao o amohetsoeng ka Phuptjane 2011 o thehile "SustiNet" Health Care Cabinet e laetsoeng ho hlahisa moralo oa khoebo bakeng sa lenaneo la inshorense ea bophelo bo botle ba sechaba se se nang phaello ka 2012, ka sepheo sa ho fana ka moralo o joalo ho qala ka 2014. California, ho na le monyetla o motle oa hore bili ea "Medicare for all" e ka ba tafoleng ea 'musisi bakeng sa ho saena bohareng ba 2012. (Molao o ts'oanang o fetisitsoeng ke Ntlo le Senate o ile oa qosoa ke 'Musisi Schwarzenegger ka 2006 le 2008.) Ka kakaretso, linaha tse ka bang mashome a mabeli li tla tloha li nahana ka likoloto ho theha mofuta o mong kapa o mong oa tlhokomelo ea bophelo bo botle ba bokahohle.
Motho a ka boela a bona tsoelo-pele e ntseng e tsoela pele ea setheo tikolohong e bohareng ea litoropo tse ling tse kholoanyane tsa naha, libaka tse 'nileng tsa hlokofatsoa ke tlhokeho ea mesebetsi le ho haella ha mesebetsi, ka bofuma bo atisang ho feta karolo ea 25 lekholong. Libakeng tse joalo, nts'etsopele ea demokrasi le eona e tsoetse pele, hape ka mokhoa o makatsang, hobane maano a setso - ntlheng ena e amanang le litšenyehelo tse ngata tsa mesebetsi, matlo le litlhoko tse ling - e bile ntho e ke keng ea khoneha lipolotiking. “Likhoebo tsa kahisano” tse etsang likhoebo molemong oa ho tšehetsa mesebetsi e itseng ea sechaba hona joale li ntse li eketseha ka ho eketsehileng li etsa seo ka linako tse ling se bitsoang “lefapha la bone” (le fapaneng le la ’muso, la khoebo le le sa etseng phaello). Likoporasi tse ka bang 4,500 tse sa etsetseng phaello li ikemiselitse haholo ntlafatso ea matlo. Hona joale ho boetse ho na le likhoebo tse fetang likete tse leshome le motso o mong tse nang le basebetsi ba tsona kaofela kapa karolo ea tsona; batho ba limilione tse hlano ba kenelletse likhoebong tsena ho feta litho tsa mekhatlo ea mekhatlo e ikemetseng. Baamerika ba bang ba limilione tse 130 ke litho tsa likoporasi tse fapaneng tsa litoropong, tsa temo le tsa mekoloto. Litoropong tse ngata, lintlafatso tsa bohlokoa tsa "land trust" li ntse li tsoela pele ho sebelisoa mofuta oa setheo oa ho se etse phaello kapa beng ba masepala o hlabollang le ho boloka matlo a meputso e tlase le e itekanetseng.
Maiteko a fapaneng a mekhatlo le ona a se a qalile ho theha maano a macha a fanang ka maikutlo a menyetla e pharalletseng ea phetoho. Nahana ka Evergreen Cooperatives e Cleveland, Ohio, e leng sehlopha se kopaneng sa lik’hamphani tseo e leng tsa basebetsi, tse tšehelitsoeng ka karolo e itseng ke matla a ho reka a lipetlele tse khōlō le liunivesithi. Likoporasi li kenyelletsa k'hamphani e kenyang matla a letsatsi, sebaka sa indasteri (le se tsoetseng pele tikolohong), 'me haufinyane ntlo ea sethopo e khonang ho hlahisa lihlooho tse fetang limilione tse hlano tsa lettuce ka selemo. Boiteko ba Cleveland, boo karolo e 'ngoe e leng mohlala ho likoporasi tsa Mondragón tse ka bang 100,000 sebakeng sa Basque Spain, li mocheng oa ho theha likhoebo tse ncha, selemo le selemo, ha nako e ntse e ea. Leha ho le joalo, sepheo sa eona ha se feela ho ba beng ba basebetsi, empa ke demokrasi ea leruo le kaho ea sechaba ka kakaretso sebakeng sa moputso o tlase sa Greater University Circle seo e kileng ea e-ba toropo e atlehileng ea indasteri. Li hokahantsoe ke mokhatlo o sa etseng phaello le letlole le potolohang, lik'hamphani li ke ke tsa rekisoa kantle ho marang-rang; ba boetse ba khutlisa liphesente tse 10 tsa phaello ho thusa ho theha lifeme tse ling tsa basebetsi sebakeng seo. (Tlhaloso e felletseng: The Democracy Collaborative, eo ke e thehileng hammoho, e bapetse karolo ea bohlokoa ho thusa ho ntshetsapele matsapa a Cleveland. Sheba www.Community-Wealth.org bakeng sa tlhahisoleseding e eketsehileng mabapi le sena le boiteko bo bong ba lehae le ba naha.)
Khoebo e 'ngoe e ncha ke Market Creek Plaza e San Diego. Ho na le morero o felletseng, oa sechaba o hokahanyang kaho ea leruo ea motho ka mong le e kopaneng ka moaho oa khoebo le setso oa $23.5-millione o theiloeng ke setsi sa mabenkele. Mohaho ona o hlahisitse merero e mengata ea sechaba le moruo e entseng hore ho hiroe batho ba fetang 1,700. Khatello ea eona ea litso tse fapaneng mabapi le bonono e thusitse ho theha libaka tse 'maloa bakeng sa liketsahalo tse tšoanang har'a lichaba tsa lehae tsa Asia, Hispanic le batho ba batšo.
Habohlokoa, likhoebo tsena tse kopanetsoeng li atisa ho tšehetsoa ke lilekane tse sa tloaelehang tsa lehae, ho kenyeletsoa le tse tsoelang pele feela; mekhatlo ea basebetsi; le baetapele ba se nang phaello le ba bolumeli; empa hape, maemong a mangata, tšehetso ea likhoebo tsa lehae le boralibanka. Boiteko bona bo boetse bo hohetse tšehetso e makatsang ea lipolotiki. Ka mohlala, Indiana, Ramatlotlo oa Naha ea Rephabliki Richard Mourdock o thehile lenaneo la depositi le amanang le naha ho fana ka tšehetso ea lichelete ea mmuso bakeng sa beng ba basebetsi. Sengoliloeng sena, Senator ea Ohio Democratic, Sherrod Brown, o rerile ho hlahisa molao oa mohlala ho ts'ehetsa nts'etsopele ea sehlopha sa pele sa matsapa a mofuta oa Evergreen libakeng tse fapaneng tsa naha. Mathata a tikoloho le ona a ameha; likhoebo tse ngata li "tala" ka moralo, li ntse li eketseha ha nako e ntse e ea. Cleveland's Evergreen laundry, e sebelisang metsi a ka tlase ho karolo ea boraro ea metsi a sebelisoang ke lifeme tsa khoebo tse tšoanang, ke e 'ngoe ea tse tsoetseng pele ka ho fetisisa tikolohong ea Midwest. Naheng ea Washington, Coastal Community Action (CCA) e sebetsana le mananeo a matlo, lijo, bophelo bo botle le mesebetsi bakeng sa baahi ba nang le meputso e tlaase ba sebelisang nts'etsopele le beng ba mochini oa moea oa lidolara tse limilione tse leshome le metso e mene ho hlahisa chelete ho tšehetsa mananeo a eona a litšebeletso tsa sechaba.
Leha ho le joalo karolo e 'ngoe ea kholo ea mekhatlo e itšetlehile ka ntlafatso ea mobu. Ka ho boloka beng ba libaka tse haufi le moo liteishene tsa lipalangoang li tsoang teng, mekhatlo ea sechaba e Washington, D.C., Atlanta le litoropong tse ling e fumana limilione ka ho hapa litheko tse ntseng li eketseha tseo matsete a tsona a li hlahisang. Toropo ea Riverview, Michigan, esale e le moetapele oa naha ka ho ts'oara methane litsing tsa eona tsa lithōle le ho e sebelisa ho fehla motlakase, ka hona e fana ka lekeno le mesebetsi. Ho na le merero e tšoanang e ka bang makholo a mahlano naheng ka bophara. Litoropo tse ngata li thehile lihotele tseo e leng tsa 'masepala. Ho boetse ho na le lits'ebeletso tsa sechaba tse fetang likete tse peli tse fanang ka matla ('me, ka ho eketseha, lits'ebeletso tsa Broadband) ho Maamerika a fetang limilione tse mashome a mane a metso e mehlano, molemong oa ho hlahisa chelete e kenang ea $ 50 bilione ka selemo. Mekhatlo ea bohlokoa ea sechaba e boetse e tloaelehile boemong ba mmuso. CalPERS, balaoli ba penshene ba California, ba thusa ka lichelete litlhoko tsa ntlafatso ea sechaba sa lehae; Alaska, lekhetho la naha la oli le fa moahi e mong le e mong likabelo ho tsoa ho maano a matsete a sechaba joalo ka taba ea tokelo; Alabama, matsete a penshene ea sechaba haesale a tsepamisitse maikutlo ho nts'etsopele ea moruo oa naha (ho kenyeletsoa lifeme tse nang le basebetsi).
LE HOJA borui ba sechaba bo atile ka mokhoa o makatsang, bo ka boela ba phephetsoa. Mathata a lichelete, le ho hana ho nyolla lekhetho, ho entse hore bo-ramotse le babusisi ba bang ba rekise thepa ea sechaba. Indiana, 'Musisi Mitch Daniels o rekisitse Indiana Toll Road ho batseteli ba Spain le Australia. Chicago, eo e neng e le ramotse oa mehleng Richard Daley o ile a bea limitara tsa ho paka makoloi le pokello ea litefiso Chicago Skyway a ba a etsa tlhahiso ea ho rekisa pokello ea lintho tse sebelisoang hape, tlhokomelo ea lisebelisoa, le mokete oa selemo le selemo oa "Taste of Chicago". Ho fihlela moo likhatello tsa lichelete le tsa lipolotiki li ka lebisang ba boholong ba bang ho leka ho fumana chelete ka ho rekisa thepa ea sechaba ke potso e bulehileng. Khanyetso ea sechaba khahlanong le maano a joalo, le hoja e sa phatlalatsoe haholo, e matla ka mokhoa o makatsang libakeng tse ngata. Lithekiso tsa litsela li ntse li le teng Pennsylvania le New Jersey, 'me ramotse ea sa tsoa khethoa oa Chicago, Rahm Emanuel, o sa tsoa hlahisa khanyetso ea hae tekong ea ho etsa boema-fofane ba Midway poraefete joalo ka ha Daley a ile a leka pele. Boiteko ba ho fetisetsa likarache tsa makoloi tsa toropo ho beng ba poraefete Los Angeles le tsona li ile tsa hloleha ha baahi le baetapele ba likhoebo ba hlokomela hore litefiso tsa ho paka li tla nyoloha haeba tumellano e ka etsahala.
Ho na le ntho e le 'ngoe e tiileng: tokoloho ea setso, e itšetlehileng ka maano a federal a theko e boima le mekhatlo e matla ea basebetsi, e ea shoa. 'Muso ha o sa na matla a mangata a ho sebelisa lekhetho le tsoelang pele ho finyella sepheo sa tekano kapa ho laola likoporasi ka katleho. Li-deadlocks tsa Congressional litabeng tse joalo ke molao, eseng mokhelo. Ka nako e ts'oanang, ho tsieleha ho tsoelang pele ha moruo kapa ho phahama ha bobebe ho lateloang ke ho putlama ho hoholo, 'me maemo a "sebele" a tlhokeho ea mesebetsi karolong ea liperesente tse 15 ho isa ho tse 16 a bonahala a le monyetla ho feta ho khutlela linakong tse ntseng li eketseha tsa moruo.
HOA makatsa, tlhophiso ena e nyarosang e ka ’na ea bula tsela bakeng sa mefuta ea “phetoho e nchafatsang” ea phetoho e hlalositsoeng mona. Ho tloha ka Ho Tepella ho Hoholo ha Moruo, baitseki ba tokoloho le baetsi ba maano ba nahanne ka ho hlaka hore ba fana ka mofuta o mong oa "matla a ho hanyetsa" khahlanong le likhoebo tse kholo. Empa morero oa kaho bocha ke ho fokolisa kapa ho tlosa matla a khoebo. Maano a kang a khahlanong le ts'epo kapa boiteko ba ho "roha" libanka tse kholo li ikemiselitse ho fokolisa. Libanka tsa sechaba, lits'ebeletso tsa masepala, le merero ea bophelo bo botle ba motho a le mong e leka ho tlosa lik'hamphani tse ikemetseng. Ka nako e ts'oanang, likhoebo tsa sechaba li fa basebeletsi ba sechaba mekhoa e meng ea ho lefa likoporasi tse kholo tsa tjotjo ea lekhetho.
Ehlile, "kaho bocha" e kanna ea hloleha, joalo ka mefuta e mengata ea ntlafatso ea naha e eang holimo. Nako ea ho tsitsa le ho bola e ka 'na ea tsoela pele 'me ea mpefala. Joaloka Roma ea boholo-holo, United States e ne e ka fokotseha feela le ho oa, e sitoa ho sebetsana le mathata a eona a sechaba.
Leha ho le joalo, esita le nakong ea tšitiso le ho bola, ho ka khonahala ho hlahisa tataiso e tsitsitseng ea nako e telele e tsoelang pele. Tataiso e joalo e ne e tla aha holim'a matla a setseng a ntlafatso ea setso, e ntlafalitsoeng ha nako e ntse e ea ke khalefo e ncha ea batho ba bangata le metsamao e reretsoeng ho tobana le matla a khoebo, khatello e feteletseng ea chelete, lits'ebeletso tse hlolehang tsa sechaba, koluoa ea tikoloho le bohahlauli ba sesole. 'Me e tla buella ka ho hlaka kaho ea litsi tse ncha tse tsamaisoang ke batho ba ikemiselitseng ho nts'etsapele puso ea demokrasi, ka hona e fana ka lentsoe la lipolotiki ho mabatooa a macha a hlahang hammoho le lintlafatso tse ncha ka nako e ts'oanang e thusa ho qala ho fetola tekanyo ea matla a setsi.
Mabapi le litaba tsa tikoloho, bonyane, “bo-capitalist” ba bang le bona ba bonahala ba ikemiselitse ho saena ponong ena. Mekhatlo e mecha e kang Business Alliance for Local Living Economies (BALLE) le American Sustainable Business Council (ASBC) e ntse e tsoela pele ka khutso lilemong tsa morao tjena. BALLE, e nang le litho tsa likhoebo tse nyane tse fetang 22,000, e sebeletsa ho khothaletsa nts'etsopele ea sechaba sa lehae. ASBC (e kenyeletsang BALLE e le setho) ke boiteko ba bobuelli le boipiletso bo kenyelletsang litsebi tsa khoebo tse fetang 150,000 le mekhatlo e arohaneng ea khoebo e 30 e ikemiselitseng ho tšoarella. Lipalo-palo tse ka sehloohong tsa White House le liofisiri tse joalo tsa Khabinete joalo ka Mongoli oa Basebetsi Hilda Solis ba amohetse mokhatlo e le mohanyetsi oa Lekhotla la Naha la Khoebo. (Jeffrey Hollender, molula-setulo oa Lekhotla la Boetapele ba Khoebo la ASBC ebile e le CEO oa mehleng oa Seventh Generation, o nyatsitse Lekhotla ka “ho loants’a demokrasi le ho senya bokamoso ba moruo oa Amerika” ka lebaka la ho hanana le melao ea phetoho ea maemo a leholimo le tšehetso ea eona bakeng sa qeto ea Citizens United.) Gus Speth, setho sa Boto ea Boeletsi ea ASBC (le moeletsi oa mehleng oa tikoloho ho Mopresidente Carter le Clinton) o fana ka pono e akaretsang e fihlang hole: “Ka kakaretso, re sebelitse ka har’a tsamaiso ena ea hona joale ea moruo oa lipolotiki, empa re sebetsa ka har’a tsamaiso. e ke ke ea atleha qetellong ha se hlokahalang e le phetoho ea phetoho tsamaisong ka boeona. ”
BOROBONG ba liphetoho tse ntseng li hlaha tsa setheo ke molao-motheo oa khale oa hore beng ba chelete ba lokela ho laoloa ke demokrasi. Sechabeng seo karolo ea 1 lekholong ea baahi e nang le leruo le batlang le lekana le karolo e ka tlaase-tlaase ea naha, molao-motheo ona o ka ’na oa ipiletsa ka ho khetheha ho bacha—batho ba tla ama mehla e latelang ea lipolotiki. Ka 2009, joalo ka ha Marephabliki a ile a hlasela Mopresidente Obama le balekane ba hae ba tokoloho e le "masocialists" a boitšoaro bo bobe, phuputso ea Rasmussen e tlaleha hore Maamerika a ka tlase ho lilemo tse mashome a mararo "a arohane ka ho lekana" mabapi le hore na a khetha "bokhapitali" kapa "socialism." Esita le haeba ba bangata ba ne ba sa tsebe hantle hore na “socialism” ke eng, ho hlakile hore ba ne ba bulehetse ntho e ncha, ho sa tsotellehe hore na e bitsoa joang. Leano le seng la lipalo-palo, la ho aha sechaba, la ho fetola setheo, la demokrasi le ka hapa mehopolo ea bona le ho tsamaisa takatso ea bona ea ho folisa lefatše. Ka sebele ke tataiso e molemo eo re lokelang ho e latela. Ho ka etsahala hore ebe, e ka bula tsela ea ho ea nakong ea nchafatso ea 'nete e tsoelang pele, esita le ka letsatsi le leng mohlomong phetoho ea tsamaiso ea mohato ka mohato kapa mofuta oa matla a sa lebelloang, a phatlohang, a ho haha motsamao a bonahalitsoeng ho "Arab Spring" le, nalaneng, litokelong tsa rona tsa botho, litokelo tsa basali, le mekhatlo e meng e meholo.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate