Mohloli: FAIR
Senepe ke Mongkolchon Akesin/Shutterstock.com
Ha Dr. Jonas Salk a ne a botsoa puisanong ea tšōmo mabapi le hore na ke mang ea nang le tokelo ea molao ea ente ea polio eo eena le sehlopha sa hae ba e entseng, o ile a lumela hore katleho ea bona ke ea "batho," 'me a bapisa boiteko ba ho fumana phaello ka boqapi ba bona le e se nang boitšoaro joalo ka ho leka ho etsa patent ea Letsatsi (Washington Post, 3/2/20). Pale ea bona ke khopotso e loketseng har'a seoa sa lefats'e sa coronavirus, kaha Salk le sehlopha sa hae ba ne ba utloisisa hore phihlello ea lefats'e e se nang litšenyehelo kapa e theko e tlase ho boqapi ba bona e ne e le setsi sa morero oa bona oa ho felisa seoa sa mehleng ea bona.
Ho ea ka bo-ramahlale ba ntseng ba ithuta ka hloko khoutu ea liphatsa tsa lefutso tsa Covid-19, coronavirus 'haholo-holo. sekhahla sa phetoho butle e etsa hore tšepiso ea ente e ka bang teng e be matla haholo. E kanna ea hloka ente e le 'ngoe feela e tla fana ka ts'ireletso ea nako e telele - joalo ka liente tsa maselese le likhoho - ho fapana le ho hloka liente tse ncha selemo se seng le se seng, joalo ka ha livaerase tse fetohang ka potlako joalo ka feberu. Ha ho tluoa ho mafu a tšoaetsanoang joalo ka Covid-19, liente ke tsona lisebelisoa tse matla ka ho fetisisa basebeletsi ba tsa bophelo bo botle ba entse joalo-kaha ente e ka sireletsa batho hore ba se ke ba tšoaetsoa le ho fokotsa matla a kokoana-hloko ea ho hasana-ho etsa hore ho be bohlokoa haholo hore lefats'e le sibolle le ho arolelana ente kapele kamoo ho ka khonehang.
Leha ho le joalo, ho sa tsotellehe letsatsi le letsatsi tsoelo-pele ea tlhaho linyeoeng tse netefalitsoeng, le palo ea batho ba shoang e behang US hore e be sesosa sa seoa sena, phatlalatso ea mecha ea litaba ea peiso ea lefats'e bakeng sa ente ea coronavirus e nyenyefatsa tsela e sebetsang le e sireletsehileng ea ho e fumana kapele: ho qoba phaello ea khoebo le litokelo tsa thepa ea mahlale. molemong oa tšebelisano-'moho ea machaba ka lipatlisiso tse bulehileng le tse arolelanoang, tse tšehelitsoeng ka lichelete ho sechaba.
Ho theha patlo ea ente ea ente ea coronavirus e le "peiso ea libetsa ea lefats'e," the New York Times (3/19/20) e phatlalalitse hore “seo se qalileng e le potso ea hore na ke mang ea tla fumana thoriso ea mahlale, litokelo tsa molao ’me qetellong chelete e tsoang ho ente e atlehileng ka tšohanyetso ke taba e potlakileng ea tšireletso ea naha.” Le hoja e Linako e qotsitse mehloli e 'maloa e khothaletsang tšebelisano ea machabeng lipakeng tsa lik'hamphani tsa meriana le lichaba, pampiri e boetse e khothalelitse hore tšokelo ea ho etsa sechaba lik'hamphani tse bonts'ang ts'episo e tla "bakela mathata" nakong eo lefats'e le "lekang ho etsa ente kapele kamoo ho ka khonehang," ho fana ka maikutlo a hore mokhoa o sebetsang ka ho fetisisa oa ho fumana ente ka potlako e ka ba ho khothaletsa lik'hamphani tsa meriana ho hlōlisana le leraba la ho bokella phaello qetellong.
The Linako hape o ile a hlakisa "ts'oants'o" ena joalo ka "nete e thata" ea lichaba joalo ka boithati joalo ka US, joalo ka "ente efe kapa efe e ncha e pakang e le matla khahlano le coronavirus" e "tla haella ha mebuso e leka ho netefatsa hore batho ba eona ke bona ba pele moleng." The Linako e ile ea lemosa ka mokhoa o tšosang hore lichaba ha li batle ho “bonahatsoa ke ’muso osele bakeng sa ho fumana lithethefatsi tse hlokahalang bothateng,” ’me tsa bapalla lekhotleng la khethollo ea morabe la batho ba sa tšepahaleng ba Machaena (FAIR.org, 3/24/20) ha e ne e hlahisa thuso ea bohlokoa ea Chaena ho linaha tse anngoeng ke seoa, tseo ka nako e 'ngoe li neng li ka sheba Europe kapa United States e le "matšoao" a hore "China e sebelisa nako ena molemong oa lipolotiki."
Ha China e ntse e inehela matsapa a tebileng ho fumana ente, mme o se a file litokelo tsa ts'ireletso (e ke keng ea qobelloa haeba lik'hamphani tsa kantle ho naha tse sa boleloang ka mabitso li sebelisana le bona) ts'ebelisong ea khalemelo ho phekola li-coronavirus, hape ke 'nete hore bafuputsi ba phahameng ba Machaena ba boletse hore ba ikemiselitse ho qala boiteko ba tšebelisano 'moho ho etsa liteko mose ho maoatle, haeba liphetho tsa liteko tsa pele li bontša hore ente ea bona e bolokehile ebile e sebetsa. Ho fapana haholo le boiteko bo tlalehiloeng ke tsamaiso ea Trump ho tsoma feme ea meriana ea Jeremane CureVac ho nts'etsapele ente e boloketsoeng ts'ebeliso e ikhethileng ea US, le ho tsoela pele ka likotlo tsa polao ho Venezuela le Iran.FAIR.org, 2/6/19, 3/25/20; Khahlano le Spin, 5/2/19), China e khothalelitse pheletso likotlong tse seng molaong tse seng molaong tsa US, 'me e fane ka litsebi le lisebelisoa tsa bongaka lefats'eng lohle.
Newsweek"Lebelo la China bakeng sa Ente ea Coronavirus le ka Hlahisa Tharollo e sa Sireletseheng, Moemeli oa mehleng oa lemosa" (3/20/20) e ile ea tsoela pele phatlalatso ea Yellow Peril ea khoebo, e tlaleha ka moemeli oa mehleng oa US ho China Max Baucus' temoso ea hore peiso ea ente "e ka lebisa mmuso oa China ho itšehla thajana ho e tsoma":
"Kotsi e kholo mona ke hore China e tla tsamaea kapele haholo ho etsa ente 'me e tla be e sa sireletseha," o boletse joalo, a hlokomela hore sena se ka se be bonolo ho la US, moo mekhatlo e kang Tsamaiso ea Lijo le Lithethefatsi e okametseng melaoana e thata ka kakaretso. Ho matha ho ea enteng ke "sabole e sehang ka nģa tse peli," Baucus a phaella.
Tlhahiso efe kapa efe ea hore lik'hamphani tsa meriana tsa US li ka "fokotsa" peisong ea tsona ea ho laola phaello ho tsoa ho ente ea coronavirus e siiloe ke Newsweek, leha ho bile le litlaleho tsa pele (Reuters, 3/11/20; Republic e ncha, 3/16/20) ho baetsi ba lithethefatsi ba US ba tlolang mohato oa tlhahlobo ea liphoofolo, kapa ba tsoela pele ka nako e le 'ngoe le liteko tsa batho, kaha ha ho na melao ea US e ba hlokang hore ba qete liteko tsa bona ho liphoofolo pele ba fetela litekong tsa batho.
Sena se kotsi haholo, ha ho nahanoa hore na tlhahlobo e potlakileng e jara likotsi tsa ntlafatso ea mafu, moo ente e ka mpefalang, ho e-na le ho itšireletsa khahlanong le tšoaetso, haholo-holo ha li-coronavirus li le monyetla oa ho hlahisa mofuta ona oa karabelo. Leha ho le joalo, the Post ea New York (3/26/20) e tlaleha - ntle le ho ts'oara letho - hore bo-ramahlale ba US ba pheha khang ka bokhoni ba "ho hana lithibelo tsa boitšoaro le ho tšoaetsa batho ba phetseng hantle ka palo e nyane ea vaerase ea Covid-19 ho potlakisa peiso ea ente."
Litlaleho tse tsoang mecheng ea litaba tse mabapi le lik'hamphani tsa meriana tsa US tse nkang likhutšoane liphuputsong tsa tsona, hammoho le lingoliloeng tse ngata tse hlalosang hore na hobaneng nts'etsopele ea ente e nka nako e telele hakana, ho nka hore litokelo tsa thepa ea mahlale li molaong, le hore ha ho na mokhoa o mong oa hore lifeme li pate lipatlisiso le tlholisano ea tsona. ka ho bapelana.
Ho tlaleha hore na hobaneng ho tla nka likhoeli pele ente ea coronavirus e ka ba teng, Business Insider (3/24/20) o hlalositse hore "ntlafatso ea ente e hlile e turu " le hore "ho thata ho tseba poelo ea matsete bakeng sa lik'hamphani tsena," pele ho hlahisa "lihlopha tsa philanthropic" e le karabo e ka bang teng. The Los Angeles Linako' "Hobaneng ho Tla Nka Nako e telele Hakaale ho Etsa Ente ea Coronavirus e ka Thibelang Covid-19?" (3/12/20) e tlalehile hore ente e ka bang teng e ka nka likhoeli tse 12 ho isa ho tse 18, e hlokometse hore “li-lab tse hlahisang ente e atlehileng mohlomong e ke ke ea e-ba tsona tse khonang ho eketseha,” le hore “lik’hamphani tse ngata li ka ’na tsa tšaba ho tsetela. lisebelisoa tse hlokahalang ho etsa ente e ncha ha seoa sena se ka fela pele ho ka ba le monyetla oa ho e tlisa 'marakeng.”
The New Yorker's "Ho tla nka nako e kae ho etsa Ente ea Coronavirus?" (3/8/20) e tlalehile hore ente ea coronavirus e ntseng e etsoa le ho ajoa lefatšeng ka bophara nakong ea likhoeli tse 12 ho isa ho tse 18 e tla ba "phihlello e sa lebelloang, e makatsang, esita le phetoho," kaha "ha ho ente e 'ngoe e haufi le ho etsoa kapele joalo." Ha a qotsa Rachel Grant, molaoli oa bobuelli le likhokahano bakeng sa Gates Foundation-founed Coalition for Epidemic Preparedness Innovations, the New Yorker o ile a hlalosa:
"Lisebelisoa le boitseanape li lutse ho biotech le pharma, 'me ba na le mokhoa oa bona oa khoebo," Grant o itse. “Ha se mekhatlo ea liphallelo. Ha ba khone ho etsa lintho tsena mahala.”
Ntho e makatsang e sieo lingoloeng tsena kaofela ke lipotso leha e le life tsa mofuta oa khoebo tse kenyelletsang ho itšehla thajana le ho beha bophelo ba motho kotsing, ho etsa phaello ea litlhare tse hlahisoang ho poraefete. litšenyehelo tsa sechaba ka litokelo tsa molao, le ho etsa hore liente li se ke tsa fumaneha ka ho ata ho qhekella (FAIR.org, 4/1/20).
Ha mecha ea litaba ea khoebo e sa hlokomolohe mekhoa e meng ea ntlafatso ea ente e tsamaisoang ke phaello, e tsamaisa li-op-eds tse e rorisang e le tharollo e nepahetseng. Wall Street Journal setho sa boto ea bahlophisi Kim Strassel (3/19/20) o re "maikemisetso a phaello le tlholisano ea bo-ralitaba" bakeng sa "bohlale" tseo lik'hamphani tsa US li li bonts'ang nakong ea seoa sena, mme "Likhamphani tsa lithethefatsi li tla pholosa bophelo, joalo ka ha Bernie Sanders a li nyatsa" joalo ka sehloohoana.
Politico e tsamaisitse op-ed by Tlhahlobo ea Sechaba mohlophisi Rich Lowry, "Ke 'Li-Crooks' feela tsa Indasteri ea Litlhare Tse ka re Pholosang Hona Joale" (3/18/20), tse ileng tsa tsota lik’hamphani tse etsang meriana, li bolela hore li fana ka “molemo o ke keng oa qojoa bophelong bo botle ba sechaba” ’me “ka mehla li etsa mehlolo ea bongaka eo bohle re lokelang ho e leboha.” Ha a leka ho lokafatsa litokelo tsa molao, Lowry o ile a pheha khang ea hore "li netefatsa hore lik'hamphani li fumana molemo oa lipatlisiso tse bitsang chelete e ngata, tse jang nako le tse kotsi," mme a tiisa hore haeba mekhatlo e se na tšireletso ea thepa ea mahlale ho kotula "melemo ea 'maraka," haholo. “lipatlisiso tsa bona li ne li tla omella.”
Empa joalo ka setsebi sa moruo Mariana Mazzucato (Guardian, 3/18/20) e bontšitse, mmuso oa Amerika o tsetela chelete e fetang $40 bilione ka selemo ho R&D ea bophelo bo botle e sebelisoang ke lik'hamphani tsa meriana ka National Institutes of Health (NIH), mme e sebelisitse chelete e ka bang $ 700 milione lipatlisisong tsa coronavirus, ho feta naha efe kapa efe. Ho fihlela 1995, NIH e ne e hlile e na le matla a ho batla lik'hamphani ho etsa lithethefatsi tse thehiloeng lipatlisisong tsa sechaba tse fumanehang ka theko e utloahalang (Qetella, 3/2/20). Empa ha liphetoho tsa ho khutlisa bolaoli li tlisoa ho Senate ka 2000, joale-Sen. Joe Biden - mokhethoa oa mopresidente ea fumaneng chelete e ngata ho tsoa indastering ea meriana nakong ena ea likhetho - e ne e le e mong oa Mademokrate a robeli a ileng a vouta le MaRephabliki ho bolaea phetoho.Sludge, 3/17/20).
Khopotso, e leng sethethefatsi feela seo Mokhatlo oa Lefatše oa Bophelo o nahanang hore se ka ba le "tšebetso ea 'nete" ho alafa coronavirus, se hlile se entsoe ka kopanelo le sechaba. University of Alabama ka lithuso tse tsoang ho NIH, leha e le monopolized ke Sciences ea Gileade (Qetella, 3/23/20). Ka hona, Mazucatto o pheha khang ea hore liente tsa coronavirus le kalafo li entsoe ka chelete ea balekhetho e lokela ho hlahisoa "ntle le ho fana ka laesense e khethehileng ho bahlahisi ba ikemetseng."
Bahlahlobisisi of e tsamaisoang ke 'maraka R&D ea bophelo bo botle e kenyelletsa batho ba joalo Bill Gates 'me Ngaka Peter Hotez, ea faneng ka bopaki ba hore eena le sehlopha sa hae ba thehile ente e tšepisang ea SARS coronavirus e ka beng e sebelisitsoe ho potlakisa lipatlisiso bakeng sa Covid-19 - kapa mohlomong ho fana ka tšireletso e fapaneng - empa e sa khone ho e leka ho batho ka lebaka la khaello ea lithuso tsa lichelete, kaha likoporasi li na le ts'usumetso e nyane ea lichelete ho latela liente tse thibelang.
Setsebi sa moruo Dean Baker (Otla Tobetsa, 3/12/20) e boetse e bonts'itse bohlanya ba boitšoaro le ts'ebeliso ea litokelo tsa thepa ea mahlale, haholo nakong ea seoa. Oa pheha khang (Ha e le hantle, 3/2/20) hore litokelo tsa molao li hlile li liehisa nts'etsopele ea ente ea coronavirus, ka lebaka la khaello e sa sebetseng hantle le litšila tse ke keng tsa qojoa tse bakoang ke tlholisano ea lekunutu:
Ho ka etsahala hore ente efe kapa efe e entsoeng e tla ba theko e tlase ho e etsa le ho ajoa. Haeba e theko e boima, e tla ba feela hobane mmuso o tla tšoara mang kapa mang ea hlahisang ente ka tlholisano le mong'a tokelo ea molao. Ke puso e fanoeng ke 'muso e ka etsang hore ente e be theko e boima, eseng letho le amanang le ts'ebetso ea tlhahiso kapa ts'ebetso e tloaelehileng ea mmaraka….
Re na le batho lefatšeng ka bophara ba sebetsang ka potlako kamoo ba ka khonang ho leka ho etsa ente e sebetsang khahlanong le lefu lena le kotsi. Seo se setle—ntle le hore batho bana ba sebetsa ka tlhōlisano, eseng ka tšebelisano-’moho. Kaofela ba batla ho ba ba pele ba ho hlahisa ente e nang le tokelo ea molao e tla ba lumella ho rua haholo haeba e ka atleha. Nahana hore na lipatlisiso li ne li tla tsoela pele ka potlako hakae haeba bafuputsi bana ba ne ba sebetsa ka tšebelisano, ba arolelana liphetho tsa bona, 'me ba li beha marang-rang e le hore bafuputsi lefats'eng lohle ba ka ithuta ho bona.
Ente ea ente ea coronavirus e ka etsoa tlasa mohlala o behiloeng ke tšebelisano Morero oa batho oa genome, moo lipatlisiso li ileng tsa arolelanoa kapele kamoo ho ka khonehang, hobane ho etsa 'mapa oa genome ea motho ho ne ho nkoa e le morero o tloaelehileng o neng o tla tsoela batho bohle molemo. Haholo-holo ha ofisiri ea tsamaiso ea Trump joalo ka Mongoli oa Bophelo bo Botle le Litšebeletso tsa Botho Alex Azar a hana taba ea hore kalafo le liente tsa coronavirus li lokela ho fumaneha ho motho e mong le e mong (Qetella, 3/19/20), le ha baetsi ba liindasteri ba tlosa litokelo tse sokelang tsa thepa ea mahlale ho tsoa sephuthelong sa tšebeliso ea chelete ea coronavirus (Qetella, 3/12/20), ho hlokahala hore ho be le khatello ea hore 'muso o sebelise tsohle tsa oona matla ho etsa hore ente ea coronavirus e fumanehe ho mang kapa mang ea e hlokang.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate