Bofelong ba beke e fetileng mebaraka ea lichelete e ile ea sisinyeha ka phatlalatso ea hore banka e kholo ka ho fetisisa, eo pele e neng e nahana hore banka e tsitsitseng ea US, JP Morgan, e lahlehetsoe ke $ 2 bilione likhoeling tse sa tsoa feta. Lidolara tse libilione tse peli li ne li tšoenya ka ho khetheha, kaha e ne e le phello ea seo indasteri e se bitsang 'khoebo'—e leng lentsoe leo ka nepo haholoanyane le lokelang ho bitsoa ka lebitso la lona la 'nete: khakanyo ea matšeliso a lichelete a kotsi. Ka mantsoe a mang, mofuta oa matsete o ileng oa qholotsa mathata a fetileng a lichelete a lefats'e ka 2. Tahlehelo ea $ 2007 bilione e ne e bakoa ke khoebo e tsoang ho tse ling, haholo-holo 'credit default swaps', e leng mofuta o sa fetoheng oa ho tsoa.
Empa se tebileng ho feta tahlehelo ea liranta tse libilione tse peli ke JP Morgan ke hore tahlehelo eo e kanna ea ba ntlha ea bohlokoa. Litaba tse ling tsa tahlehelo ha ho pelaelo hore li sa tla. 'Me mohlomong e ke ke ea lekanyetsoa feela ho JP Morgan. Libanka tse ling tsa matsete (Morgan Stanley, Goldman-Sachs, hammoho le balekane ba fapaneng ba banka ba matsete ba Euro) le bona ba ka ba maemong a tšoanang. Ha hoa ka ha hlokomeloa bekeng e fetileng ha litaba tsa JP Morgan li hlaha, mohlala, e ne e le phatlalatso e batlang e le nako e le 'ngoe ea hore e' ngoe ea libanka tse tharo tse kholo tsa Mafora, Credit Agricole, e na le phokotso ea 2% ea lekhetho.
Ke eng e ntseng e haella ka mokhoa o hlakileng litlhalosong tse ngata tsa sechaba ho tla fihlela joale mabapi le tahlehelo ea JP Morgan ke mohloli oa tahlehelo ea ho feto-fetoha ha mekoloto ea $ 2 billion? Ke likhoebo life tse inahaneloang tsa CDS tse ka morao ho $2 bilione? Na e ne e le khakanyo ea lihlahisoa tsa lefatše—tse sa tsoa senyeha? Na e ne e le khakanyo ea bokamoso ba khauta? Likonteraka tsa inshorense ea bokamoso ba oli? Kapa mohlomong European periphery states'(Greece, Spain, Portugal, Italy, Ireland, Latvian, joalo-joalo) likoloto tsa CDS? Kapa na e ne e le 'bets' ea CDS e behiloeng limmarakeng tsa US kapa licheleteng tsa Brazil kapa tse ling? Khopolo-taba ea lichelete tsa Europe ke mohloli o ka bang teng, ho latela hore mohoebi e moholo oa JP Morgan-eo ka linako tse ling a bitsoang 'London Whale' o bonahala a ikarabella bakeng sa tahlehelo e ngata ea liranta tse libilione tse peli.
Ka kakaretso ha e tlalehe ka botlalo ke boralitaba ba US, empa libanka ho pholletsa le Europe li etsa konteraka ea tsona ea likalimo haholo. Na hoo ke ka lebaka la Greece? Spain? Kapa na pale eo e na le ntho e tšoanang le ea tahlehelo ea JP Morgan? Leha ho le joalo, konteraka ea kalimo ea banka e ntseng e eketseha Europe hona joale empa e tiisa hore ho putlama ha Euro ho ntseng ho tsoela pele ho tla teba le ho nka nako e telele ho feta likhakanyo tsa semmuso. Libanka tsa Euro li mathateng a tebileng. Melao e tsoelang pele ea ho fokotsa chelete le ho putlama ho tebileng ho pholletsa le Europe-le ho tepella ho hoholo ha 'nete hona joale ho hlahang karolong e ka boroa ea Europe-ho tla baka mathata a banka ho feta hona joale likhoeling tse leshome le metso e' meli tse tlang.
Bothata ba banka ba Euro bo ile ba qala ho hlaha qetellong ea selemo se fetileng, 2011. Leha ho le joalo, e ile ea chechisoa 'me ea tlosoa ka nakoana ke European Central Bank, ECB, e pompa li-trillion tsa Euro (tse ka bang $ 1.30 ka' ngoe) libankeng tsa Euro. Sena se sebelitse ho reka libanka tsa Euro ka nako e itseng, tse lekantsoeng ka likhoeli eseng lilemo, e le hore mebuso e meholo ea Europe, e etelletsoeng pele ke Jeremane le Fora, hammoho le bo-ralibanka ba bona ba ka tla le lenaneo la ho fana ka chelete e ngata le nako e telele ea banka. Europe ha e maqakabetsing a maholo a likoloto. Tlokotsi ea 'nete e lutse haholo ho libanka tsa Euro le mekhoa ea lichelete. Linaha tsa karolo e ka boroa - 'me haufinyane tse ling tse ka leboea - li na le bothata bo boholo ba mekoloto hobane feela libanka, libanka tse ka leboea li kentse chelete e ngata moruong o ka boroa lilemong tse leshome tse fetileng.
Ka leboea ha ea ka ea etsa joalo ka mabaka a boithati, empa e le ho etsa chelete ka lebaka la khakanyo e ntseng e eketseha ea meaho e ka boroa. Ha moruo oa karolo e ka boroa oa GDP o ntse o eketseha ka lebaka la ho ata ha matlo le meaho e sa utloahaleng, libanka tse ka leboea li ile tsa alima mebuso e mengata ho thusa ho aha meaho ea moruo ho amohela kholo ea meaho. Tse ling tsa likalimo tseo tsa bobeli li ile tsa ajoa ke mebuso ea tsona ho sechaba sohle ka mokhoa oa ho sebelisa chelete sechabeng. Kahoo 'sebaka se seholo sa mekoloto' se bōpiloeng ke sa bobeli ho feta tefello e inahaneloang ea thekiso ea matlo 'e felile hampe'. E utloahala e tloaelehile ho lōna bohle batho ba US? Khopolo-taba ea thekiso ea matlo e tsamaisa mathata a banka le likhaello tsa mmuso le likoloto?
Se etsahetseng ka JP Morgan bekeng e fetileng-'me se ntse se tla etsahala ho ea pele ka JP hammoho le libanka tse ling tsa US-e boetse e bontša kamoo tsamaiso ea libanka ea US e kopantsoeng ka botebo kateng le Europe. Litahlehelo tsa JP li ipapisitse le Euro, li susumetsoa ke likhopolo-taba, le CDS le tse ling tse thehiloeng.
Seo se bolela se ntseng se etsahala Europe mme sistimi ea eona ea libanka ha e arohane le libanka tsa US. Tlokotsi ea kajeno ea banka ea Europe-ea bobeli lefatšeng ka bophara ho tloha ha ea pele ka 2007-09 e le US-e tla ba le tšusumetso e kholo ho US 'Me ho latela hore haeba koluoa ea bobeli ea banka e hlaha mahlakoreng ka bobeli a Atlantic, ho theoha ha moruo ka kakaretso. e tla latela ka mahlakoreng a mabeli hape. Lehlakore la Europe le se le qalile. Maemo a moruo a Europe a se a ntse a theosa le ho putlama hoo. Mme ha ho na tsela eo moruo oa Amerika, leha ho na le maikutlo a fosahetseng mabapi le pholiso e 'ngoe e teng hona joale US (ea boraro ho tloha ka 2009), e ke ke ea qoba ho putlama hape.
Tlokotsi ea banka ea Euro e se e qalile ho hasanya tšoaetso ea eona tsamaisong ea libanka ea US, joalo ka ha tahlehelo ea beke e fetileng ea JP Morgan-e lebisitsoeng Europe le limmarakeng tse inahaneloang tsa morao-rao li bontša ka ho hlaka. Sheba litaba tse ling tse mpe tse tlang mahlakoreng ka bobeli a Atlantic.
Metso ea mathata a mabeli a banka e tšoana. Naheng ea Amerika ka 2007 e ne e le lintho tse inahaneloang tse ileng tsa theola 'libanka tsa moriti' pele, haholo libanka tsa matsete le libanka tsa inshorense, joalo ka AIG, Bear Stearns, Lehman Brothers. Empa libanka tse kholo tsa khoebo li ne li amahanngoa ke likhopolo-taba tse tsoang ho "moriti" oa bona. Le tsona li ile tsa huleloa fatše, joalo ka tsamaiso eohle ea lichelete ho US Ho alima batho bao e seng libanka le bareki e ile ea putlama, joalo ka ha moruo o mong o ile oa putlama.
Litharollo tse hlahisitsoeng mathateng a libanka tsa 2007-09 ke US Federal Reserve, banka e bohareng ea US, le tsamaiso ea Obama ka 2009, ha lia ka tsa rarolla bothata ba mantlha ba ho se tsitse ha banka ea Amerika. Lichelete tse ngata tsa banka tsa 'bad assets' li ntse li le teng lipampiring tsa libanka tsa US'. Tharollo ea Obama-Fed ka 2009 e ne e se sephetho sa mananeo a semmuso a nakong eo a hlahisitsoeng ke tsamaiso ea Obama ho thusa libanka ka 2009 — ke hore, mananeo a PIPP, TALF, le HAMP. Mananeo ao a ne a shoele ha a fihla ka mor’a likhoeli tse seng kae. Tharollo ka 2009 e bile ho pompa ha Federal Reserve ea $9 trillion ea liente tsa mokelikeli libankeng, ho koala litahlehelo tse kholo tsa libanka. Empa thepa e mpe ha ea ka ea tlosoa ka hona. Lesoba le letšo la tahlehelo le ile la tlatsoa ka nakoana ke ente ea Fed ea libilione. Seo se ne se lokela ho fella ka hore libanka li alime likhoebo tseo e seng tsa libanka hape. Empa ha baa ka ba etsa joalo. 'Me li ntse li le sieo, ntle le lik'hamphani tse kholo le tse tsitsitseng feela. Likhoebo tse nyane le tse mahareng li ntse li lapetse lichelete. Ho tsetela le ho hira e ntse e le ntho e sa tsitsang ebile e le tlase ho feta mokhoa o neng o lebelletsoe oa 'ho thella'.
Lenaneo la 'nete la ho thusa libanka ka 2009 ke tsamaiso ea Obama le ne le kenyelletsa letoto la "liteko tsa khatello ea maikutlo" ho kholisa sechaba hore libanka li ne li lokile. Seo se ne se etselitsoe ho etsa hore sechaba se reke li-stock tsa banka le ho khutlisetsa chelete ea banka e neng e hlokahala haholo. Congress le tsamaiso li ile tsa boela tsa lumella libanka hore li tlalehe liphetho tsa bona tsa lichelete ka bohata, ka ho emisa 'maraka ho ea ho' maraka (boleng ba 'nete ba thepa ea' maraka) le ho lumella libanka hore li tlalehe boemo ba tsona ba lichelete ka bohata. Ha e le hantle, tsamaiso le Fed joale li ile tsa lumella libanka hore li fetohele ho tsetelo e inahaneloang hape, haholo-holo lihlahisoa le lisebelisoa tse ling tse kotsi tsa lichelete-ka nako e le 'ngoe e ne e khothalletsa phetoho ea taolo ea lichelete.
Litahlehelo tsa beke e fetileng tsa JP Morgan ke liphetho tse ke keng tsa qojoa tsa ho lefshoa ha libanka tsa US ka 2009 ke Fed le tsamaiso ea Obama (le molao oa taolo oa lichelete oa Dodd-Frank o ileng oa latela). JP Morgan o bontša ka ho hlaka litlamorao tsa ente ea Fed ea $ 9 trillion ea chelete ea mahala libankeng, liteko tse fosahetseng tsa khatello ea maikutlo tse neng li koahetse boemo ba nnete, le ho fana ka bolokolohi ho libanka ho kenya letsoho matseteng a kotsi a maholo ho li-CDS le tse ling tsa lichelete. lisebelisoa.
Qalong ho songoa ke Maeurope morao koana ka 2009-10, mokhoa o tšoanang oa ho boloka chelete oa US o latetsoe Europe ho tloha ka 2010. Ka mor'a hore qalong ba hlalose "liteko tsa khatello ea kelello ea banka" tsa US Federal Reserve tsa 2009 e le "motlae", Maeurope a latetse se tšoanang. Likoaelo tse tšoanang tsa maemo a 'nete a libanka tsa bona ka 2011. European Central Bank, ECB, ka mor'a moo e ile ea latela mehatong ea US Fed selemong se fetileng 'me ea qala ho pompa li-trillione ka liente tsa lichelete, chelete ea mahala e ka tlaase ho litekanyetso tsa' maraka, libankeng tsa bona. e le ho leka ho reka nako ho fihlela moralo o moholo oa kopanelo oa lithuso oa Euro o hlahisoa. Leha ho le joalo, morero oo o ntse o qalisoa ka mokhoa o fokolang 'me o ntse o e-s'o hlalosoe ka botlalo kapa ho kengoa tšebetsong.
Leano la Federal Reserve la ho kenya litrilione tsa lidolara tsa 'chelete ea mahala' tsamaisong ea libanka naheng ea US e bitsoa 'quantitative easing'(QE). E bile le makhetlo a mabeli le halofo ho tla fihlela joale, 'me karolo ea boraro e le haufi le ho fokotseha ha moruo oa Amerika. Leha ho le joalo, leano la Fed's QE ha lea etsa hore moruo oa Amerika o hlaphoheloe. Sohle seo mananeo a Fed's QE a se finyeletseng e bile ho fana ka chelete ea mahala ho libanka (ka 0.1% ea litefiso tsa ho alima). Ka mor'a moo, libanka li ile tsa alima chelete ea mahala, kapa tsa lefshoa theko e feletseng ke Fed ka li-bond tsa bona tsa theko e tlaase. Ka mor'a moo, libanka li ile tsa nka chelete ea mahala, 'me boholo ba tsona li ne li alima batho ba nahanang ka lintho tse kang Hedge Funds, kapa ba itlhalosa ka ho toba, ka lichelete tsa lichelete tsa lichelete le tse ling tse tsoang linaheng tse ling, limmarakeng tsa lichelete tsa kantle ho naha, limmarakeng tsa thepa, joalo-joalo. banka e bohareng ea US e ile ea fella ka likhopolo-taba le ho feta ke libanka. Na ho na le motho ea ileng a makatsoa ke ho feto-fetoha ha mekoloto ea JP Morgan le litahlehelo tse ling tse inahaneloang tse seng li hlaha?
ECB e sa tsoa theoha ka tsela e tšoanang le ea Fed e nang le phetolelo ea eona ea QE ho thibela libanka tsa Euro hore li se ke tsa oa. Empa phello e ke ke ea e-ba e fapaneng Europe ho feta kamoo e kileng ea e-ba teng US: libanka tsa euro li ka 'na tsa' lelekoa ka nakoana ', empa ha ho tharollo e sa feleng e entsoeng. Ha ho na thepa e mpe ea libanka e tlositsoeng, likalimo tsa banka li tla tsoela pele ho theoha nako e telele ho batho bohle, haese barekisi le likhoebo tse kholo tse nang le lirethe, tšebeliso ea malapa Europe e tla tsoela pele ho theoha, le tse ling kaofela.
Joalo ka litharollo tsa bokhabane lehlakoreng la lichelete, phokotso ea bongata lehlakoreng la lichelete ha e hlahise litholoana tsa nako e telele le ho hlaphoheloa - empa ho fapana le hoo ho mpefatsa moruo le ho feta.
Europe hona joale e pheta liphoso tsa maano a banka e bohareng ea US ho tloha 2008, joalo ka ha US kamora likhetho tsa November e tla etsa joalo, mongoli enoa o bolela esale pele, a pheta liphoso tsa lichelete tsa Europe tsa ho theola boima ba 'mele-ke hore, ho seha khaello e tebileng. Meruo ena ka bobeli e tla mpefatsa boemo ba moruo bo ntseng bo fokola ka 2013.
Litharollo tsa 'nete tsa ho hloleha ho tšoanang ha maano a lichelete le a lichelete Amerika le Europe kajeno li hloka tlhophiso ea mantlha ea litsamaiso tsa libanka moruong ka bobeli. Tharollo mathateng a libanka-ebang ke Europe kapa US-ha se chelete e eketsehileng ea mahala, liente tse ngata tsa lichelete ke libanka tse bohareng. Tharollo ke ho theha 'tsamaiso e pharaletseng ea libanka' bakeng sa malapa a bareki le likhoebo tse nyane. Tharollo ke tlhophiso e phethahetseng ea thomo le lisebelisoa tsa lichelete tsa libanka tse bohareng le demokrasi ea bona e felletseng. Tharollo ha se ho felisa Federal Reserve, joalo ka ha maikutlo a bonolo a conservative hona joale a sisinya, empa ho etsa democratize ka botlalo Fed e le ho etsa hore e arabele litlhoko tsa Main St. eseng sehlomathiso sa Wall St.
Ka lehlakoreng la lichelete, tšebeliso ea chelete e ngata ea hlokahala - e sa lefelloe ho tsoa likhaellong empa ho tsoa tokisong ea mantlha ea tsamaiso ea lekhetho. Empa ho fapana le litlhahiso tse tsoang ho litsebi tsa moruo tse tloaelehileng, ha hoa lekana ho sebelisa chelete e ngata molemong oa ts'usumetso ea lichelete. Hase feela taba ea hore na chelete e ngata hakae. Ke potso ea sebopeho le nako ea tšebeliso ea chelete eo, hammoho le mehato ea ho tlosa sekoloto sa lelapa le ho nchafatsa meputso ea 'nete ea malapa hape.
Jack Rasmus ke mongoli oa "Moruo oa Obama: Tsosoloso bakeng sa ba Ba 'maloa", e lokollotsoeng ka April 2012 e fetileng, e hatisitsoeng ke Pluto Books, moo tlhaloso e qaqileng ea maano a lichelete a lilemong tsa morao tjena e etsoang le 'Lenaneo le leng' la ho hlaphoheloa. hlalositsoe.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate