U.S. ke naha e ruileng haholo. The Sebaka sa Ts'ireletso e hakanya chelete ea malapa e ka bang $94.8 trillion qetellong ea Q1 2017, ka kakaretso ea thepa ea naha e ka bang $225 trillion.
ka Tlaleho ea ho Hloka Tekano ea Lefatše ea 2018, phuputso e entsoeng ke Thomas Piketty, Emmanuel Saez, le Gabriel Zucman, “Distributional National Accounts: Methods and Estimates for the United States,” e fana ka ntlha ea bohlokoa: “Ho se lekane ha meputso United States ho har’a linaha tse ruileng ka ho fetisisa. Kabelo ea chelete ea naha e fumanoeng ke 1% e kaholimo ea batho ba baholo ka 2014 (20.2%) e kholo ho feta karolo e fumanoeng ke karolo e tlase ea 50% ea batho ba baholo (12.5%). Bangoli ba hlokomela hore le hoja ho na le karo-karolelano ea 1 ho isa ho 19 pakeng tsa moputso oa "sehlopha se tlaase" (ka tlaase ho 50%) le "sehlopha se phahameng (karolo ea 10 lekholong) ho US, karohano pakeng tsa lihlopha tse tlaase le tse holimo. Chaena ke - bonyane hajoale - karo-karolelano ea 1 ho isa ho 8.
Ha ho tobane le "ho hlaphoheloa" ho Tsoha ho Hoholo ha Moruo oa 2007-08, maikutlo a Naomi Klein a "capitalism ea likoluoa" a ile a kenngoa ts'ebetsong. The Sebaka sa Ts'ireletso e tlaleha hore ka 2016, karolo ea 1 lekholong ea malapa a ruileng ka ho fetisisa e ne e laola karolo ea 38.6 lekholong ea leruo la naha. Bosholu ba lekhetho bo sa tsoa amoheloa ke Congressionally-le-switch bo tla eketsa ho se lekane.
'Nete ea ho teba ha ho se lekane ha moruo oa Amerika ho totobetse ho bohle ba khethang ho bona, ho tseba, se etsahalang. Boemo bona bo mpefatsa maemo a ntseng a tsoela pele a kang bofutsana bo ntseng bo mpefala, tlōlo ea molao e ntseng e eketseha, bokhoba ba lithethefatsi bo ntseng bo eketseha, ho fokolloa ke bophelo le ho se phele hantle sechabeng. Ba ruileng haholo - ebang ba hlalosoa e le karolo ea 0.1 lekholong, karolo ea 1 lekholong kapa karolo ea 10 lekholong - molao. 'Muso o sebeletsa litlhoko tsa bona.
Eseng ho tloha pusong ea Robber Barron nakong ea qetellong ea siècle Lilemong tse lekholo tse fetileng sechaba se ile sa bona khatello e joalo ea karolo ea 1 lekholong. Kajeno, li khutlile, empa li phuthetsoe e le linoko tse tsoetseng pele le batlatlapi ba monate. Ho sa tsotellehe hore na ba hlolloa ke mecha ea litaba, ba hlile ba busa.
Ha ho tobane le bohatelli bo joalo, ke eona feela tsela ea ho thibela sechaba ho ba 21st lekholong la lilemo la feudal state, e nang le masholu a masholu a fetohang marena a manor, ke ho arolelana maruo a sechaba sa Amerika ka mokhoa o feteletseng.
***
Phuputsong e hlakisang taba, "Top Incomes and the Great Recession: Recent Evolutions and Policy Implications" (2012), Thomas Piketty le Emmanuel Saez ba rala mokhoa o hlakileng oa ho bokella leruo nakong ea 20.th lekholo la lilemo. Ba hlokomela hore "karolo ea chelete eohle ea 'maraka e eang holimo e ne e le kholo joalo ka 50% bosiung ba 1929 Great Depression ...." Ha e tobane le ho hlaphoheloa le WW-II, e ile ea “tsitsa ka tlaase ho 35% pakeng tsa lilemo tsa bo-1940 le bo-1970.” Ena e ne e le nako ea Toro ea Amerika - nako eo Trump a batlang ho e bitsa lepetjong la hae la lets'olo, "etsa hore Amerika e be e ntle hape."
Ba bontša, “karolo e holimo-limo ea chelete e kenang ea decile e nyolohile ho tloha ka tlaase ho karolo ea 35 lekholong lilemong tsa bo-1970 ho ea ho hoo e ka bang karolo ea 50 lekholong lilemong tsa morao tjena. Sena se tsoa haholo ka holimo. Karolelano e phahameng ka ho fetisisa ea chelete ka boeona e imenne ka makhetlo a fetang a mabeli, ho tloha ka tlaase ho karolo ea 10 lekholong lilemong tsa bo-1970 ho ea ho tse fetang 20 lekholong lilemong tsa morao tjena.” Ba phetha ka ho hlaka: “Hape ntlha ea bohlokoa e lokelang ho hatisoa ho ea ka pono ea rōna ke boholo ba phetoho e akaretsang ea chelete e ’nileng ea etsahala United States ho tloha mathoasong a bo-1980. Karolo e tlase ea 90% e futsanehile le ho feta, 10% e holimo e fetohile e ruileng, ka phetisetso ea chelete e fetang 15% ea lekeno la naha la US. "
Setsebi sa moruo Stanley Stasch se fana ka leseli le eketsehileng mabapi le hore na moruo ona o joang coup de grace e ile ea ntšoa. Ho tloha ka 1980 ho isa 2005 maano a Mopresidente Reagan, Mopresidente Bush oa pele, Sebui sa Ntlo Gingrich, le Mopresidente Bush oa bobeli ba ile ba senya matla a ho reka a malapa a tlase a 60% a U.S. karolo ea bona ea chelete ea naha e theoha ho tloha ho hoo e ka bang 32% ho ea ho hoo e ka bang 27% (phokotso ea 15-16%)."
Stasch e hlokomela hore Reagan e kentse tšebetsong lintlafatso tse tharo tsa bohlokoa tse fetotseng leruo la naha: (i) ho fokotsa lekhetho ho ba ruileng ho kopanyelletsa le ho nyolloa ha lekhetho bakeng sa ba sa ruileng, (ii) ba hlasetsoe ka katleho, 'me qetellong, ba fokolisa mekhatlo ea basebetsi le (iii) ) tšebeliso ea chelete ea ’muso e ile ea amohela mokhoa o mocha, oa kotlo haholoanyane o bitsoang “ho lapa sebata” o neng o tlosa chelete ho batho ba maemo a mahareng le a tlaase ho ea ho ba maemo a holimo.
Melao ena e bile le liphello tsa nako e telele. Ho tloha ka 1980 ho fihlela ka 2007, karolo e ka holimo ho 0.01% ea ba fumanang moputso ba thabetse keketseho ea 408% ea moputso oa bona, ba phahameng ka ho fetisisa 0.1% ba ba fumanang moputso ba thabetse keketseho ea 308% ea moputso oa bona, ba holimo ba 0.5% ba thabetse keketseho ea 214% ea moputso oa bona, le 1.0% e holimo ea ba fumanang moputso ba thabetse keketseho ea 177% ea moputso oa bona," Stasch o supa. O hopotsa babali, “Nakong eona ena nakong, karolo e tlaase ea 99% e ile ea tlameha ho loana le keketseho e fokolang ea 8%.
***
Ka 1873, Mark Twain le Charles Dudley Warner e hatisitsoeng, Mehla e Thabisitsoeng: Pale ea Kajeno, ho soma ho phoqang ka meharo le bobolu ba lipolotiki ba morao-rao oa 19th bophelo ba lekholong la lilemo la Amerika. Nako ena e mahlonoko ea nts'etsopele ea U.S. e nkile ho tloha ho pota 1870 ho isa 1900 mme e bone sechaba se fetoha. Karolo e 'ngoe le e' ngoe ea bophelo ba Amerika e ne e ntse e lokisoa - e ne e tloha ho ea temo ho ea ho sechaba sa tlhahiso, ho tloha libakeng tse ka bochabela-lebopong ho ea naheng ea 'nete ea naha, le ho tloha ho baahi ba Anglo ba batlang ba tšoana ho ea ho ba nang le mefuta e mengata e sa tšoaneng ea bosoeu (mohlala, Majeremane, Irish). Leha ho le joalo, seo ba bangata ba ileng ba se hapa Lithako ’me ho soma ha Warner e ne e le bonyollo le boikhohomoso ba batho ba ruileng haholo, bao ba neng ba ba bitsa “baruti ba masholu.”
Lilemo tse lekholo hamorao, ntho e le 'ngoe feela e haellang setšoantšong sa 21st barobi ba masholu ba lekholong la lilemo - ba tšoantšetsoang ke Donald Trump - ke Twain le Warner ho ba soma ka mokhoa o hlokang mohau. Cabal e ts'oanang ea superrich le bajari ba bona ba metsi ba laola Congress mme ba atleha, ho elella bofelong ba December 2017, le Pres. Trump e saena Molao oa ho Fokotsa Lekhetho le Mesebetsi hore e be molao.
Cabal e ileng ea qobella hore ho be le karolo ea Congressional ea bili e ne e e-na le matla a mararo a matla haholo, a kopantsoeng haufi-ufi. Ea pele le e ka sehloohong e ne e le barui ba phahameng ka ho fetisisa, bao hangata ba neng ba bitsoa bafani ba lipolotiki. Ba tsebahalang haholo har’a bona ke baena ba Koch le ba Mercers, empa ho na le ba bang ba makholo ho pholletsa le naha ba sebelisang maruo a bona ho tlotsa Congressional - re se re sa re letho ka ba nang le liofisi ba lehae le ba naha. Mothating oa ho fana ka molao oa lekhetho, ma-Congress a mabeli a senola 'nete ea motheo e tsamaisang bili eo. Moemeli Chris Collins (R-NY) o itse, "Bafani ba ka ha e le hantle ba re, 'E etse kapa u se ke oa hlola u ntetsetsa.'” 'Me Sen. Lindsey Graham (R-SC) o ne a tšepahala le ho feta, ho tlalehoa hore o ile a bua. hore haeba GOP e sa fetise bili, "menehelo e tla emisa."
Lebotho la bobeli ke lebotho la li-lobbyists tse "thusang" basebetsi ba Congressional ho ngola molao o ileng oa fetoha molao. Ka 2017, ho ne ho e-na le 10,963 ba ngolisitseng lobbyists Washington, DC, 'me, ho ea ka Public Citizen, ba 6,243 ba ngolisitsoeng ba lobbyists ba ile ba sebetsoa molemong oa lekhetho. E fumane hore ho ne ho e-na le batho ba fetang 11 setho se seng le se seng sa Congress ba sebetsanang le peakanyo ea lekhetho.
Qetellong, lik'hamphani tse ngata tsa Fortune 500 li ile tsa tšehetsa ka matla ho fetisoa ha sekoloto sa lekhetho ka ho buella le mekhoa e meng. Ho latela Vox, likhokahano tse 'ne li nkile karolo e kholo ho sutumelletsa taba ea bili - Comcast, Microsoft, Altria Group (eo pele e neng e le Philip Morris) le NextEra Energy. (Vox e hlokomela hore Comcast, ka setsi sa eona sa NBCUniversal, ke e mong oa batseteli ba bangata ba Vox Media.)
Congress e laoloang ke Rephabliki ha e e-so khotsofatsoe ke boiteko ba eona ba ho tsoela pele ho amoha chelete e kenang le leruo la batho ba maemo a mahareng, ba sebetsang le ba futsanehileng. Selemong sena, ba batla ho fokotsa tšebeliso ea chelete ho Medicare, Medicaid le mananeo a khahlanong le bofuma. Mohlala, Ma-Congressmen a mang (hammoho le makhotla a molao a naha a laoloang ke Rephabliki) a batla ho qobella baamoheli ba boiketlo ba sechaba ho nka mesebetsi e le boemo ba ho fumana melemo.
'Nete e utloisang bohloko ea lilemo tse leshome le halofo tse tšoailoeng ke Ho oa ho Hoholo ha Moruo le WW-II e ne e le hore ka nakoana e ile ea felisa boiteko bo sa feleng ba "sehlopha se busang" - bokapitale - mabapi le ho amohuoa maruo a sechaba ka nako e telele. Nakong ea matsatsi a maholo a qetellong ea siècle, masholu-baron a ne a laola karolo ea 50 lekholong ea leruo la sechaba; nakong ea bohareng ba 20th lekholong la lilemo la tlokotsi ea sechaba, taolo ea eona e ile ea theohela ho karolo ea 35 lekholong; mehleng ea Trump, kabelo ea bona e khutletse ho karolo ea 50 lekholong. Motho a ka ipotsa feela hore na letoto la litlokotsi tse tšoanang le tse etsahetseng lilemong tsa bo-1930-1940 ke eona feela matla a sechaba a lokisang litšekamelo tsa ho se lekane ho hoholo?
Phephetso e kholo e tobaneng le "tsoelo-pele" likhethong tse tlang tsa 2018 le 2020 ke ho amohela ho se lekane ha moruo le tlhokahalo ea kabo e feteletseng ea leruo la sechaba. Taba e 'ngoe le e 'ngoe ea lipolotiki ke ea sebele ebile ke ea bohlokoa, leha ho le joalo ntle le ho e tiisa ka har'a moelelo oa ho se lekane ho ntseng ho hōla e tla lahleheloa ke ho khetheha, ea bophelo ba sebele ba Maamerika a tloaelehileng. Ho mpefatsa boemo le ho feta, sehlopha se busang ha se laole Congress feela, empa le lisebelisoa tsa matla a mmuso, le puso ea federal. Haholo-holo, ba ngola melao le ho e sebelisa, ka makhotla le lisebelisoa tsa ts'ebetsong ea molao.
Palo e ntseng e hola ka mehla ea Maamerika a tloaelehileng a se a hlokomela hore a ntse a e-na le e mong oa batho ba baholo ka ho fetisisa lekholong le fetileng la lilemo, Trump. Litaba tse ngata tsa sechaba tse sa amaneng ka ho toba li ile tsa qala mekhatlo ea sechaba. Lithunya tsa mapolesa tsa banna ba batšo, tlhekefetso ea banna ka thobalano, ho thunngoa sekolong le literaeke tsa matichere li fetohile Black Lives Matter, #Le 'na!, Le ka mohla Le ka mohla le palo e ntseng e eketseha ea literaeke tsa matichere tse thehiloeng ho mmuso. Motho a ka bona ka mahlo a kelello ketsahalo e tšoenyang haholo e etsahalang e tsosang khalefo e tloaelehileng khahlanong le barui ba phahameng haholo. MaAmerika a hlokomela hore lipokotho tsa bona lia nkoa, leruo la bona la sechaba (leha le le lenyenyane hakae) le ntse le nkeloa sebaka ho etsa hore masholu a macha a rue le ho feta.
Ka bomalimabe, ho ka nka nako e telele haholo bakeng sa ts'ebetso ea likhetho ho fetola khatello e tebileng ea nako e telele ea halofo ea lekholo la ho amohuoa maruo a sehlopha se busang. Boemo ba bosholu bo tsitsitseng ba molao bo pheloa ke ba bangata joalo ka mokhoa oa bophelo oa Amerika. Ke nako ea e ncha, 21st lekholong la lilemo la Mehla e Thabisitsoeng: Pale ea Kajeno, eo ho eona bahlahlobisisi ba hlabang ka lipelo tsa bona ba somang masholu a kajeno a masholu, empa hape ba fana ka mehlala e utloahalang ea mekhoa e meng e fapaneng le ea Moamerika ea fapaneng moo leruo le abjoang bocha ka mokhoa o feteletseng.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate