Phetoho ea lipolotiki e lieha. Motho ha a robale pusong ea demokrasi ebe o tsoha pusong ea bofasista. Baahi ba Egepeta le Tunisia ba ka paka taba ea hore se fapaneng le sona ke 'nete: bompoli ha bo fetohe demokrasi ka bosiu bo le bong.
Phetoho leha e le efe ea lipolotiki ea boholo bo joalo ke phello ea mosebetsi o boima haholo 'me e lula e eketseha, e bontšang hore ha e le hantle ha ho na ketsahalo e le' ngoe ea histori eo motho a ka e bolelang e le nako ea ho sokoloha.
Leha ho le joalo, ho na le liketsahalo tsa bohlokoa tse sebeletsang e le liketsahalo tsa bohlokoa historing.
Ho ipolaea ha Mohamed Bouazizi, ea ileng a itšela ka peterole a ba a ichesa ha mapolesa a mo amoha lihlahisoa tsa hae hobane a ne a se na mangolo a tumello a hlokahalang, ho tla hopoloa e le tlhase e ileng ea qholotsa phetohelo ea Tunisia, mohlomong le merusu ea sechaba ea libaka hona joale. e bitsoang Tsoha ea Maarabo. Ka mokhoa o ts'oanang, likopano tse kholo tsa Tahrir Square mohlomong li tla bonoa e le joang bo ileng ba pshatla mokokotlo oa kamele, ba tsamaisa tšebetso e liehang ea demokrasi ea Egepeta.
Naheng ea Iseraele, ho ka etsahala hore ebe Billcott ea Boycott, eo Knesset e amohetsoe ke likhetho tse 47 ho isa ho tse 38, e tla boela e hopoloe e le letšoao la histori.
Ho makatsang ke hore bili ka boeona e kanna ea ba e se nang thuso. E bolela hore motho ofe kapa ofe ya qalang, ya kgothaletsang kapa ya phatlalatsang ditaba tse ka nnang tsa sebetsa e le mabaka a ho qosa Iseraele kapa metsana ya Bajuda e West Bank le East Jerusalem e hapilweng o etsa tlolo ya molao. Haeba a fumanoa a le "molato" oa tlōlo ea molao e joalo, motho eo a ka 'na a laeloa hore a lefelle batho ba amehang moruong ka lebaka la ts'oaetso, ho kenyelletsa le litefello tsa lishekele tsa Iseraele tsa 30,000 ($ 8,700) ntle le tlamo ho karolo ea baqosi ho fana ka bopaki ba litšenyehelo.
Sepheo sa bili ena ke ho sireletsa morero oa Iseraele oa phalliso le maano a mang a hananang le molao oa machaba oa litokelo tsa botho khahlano le ho bokella batho ntle le pefo ka sepheo sa ho felisa maano ana.
Moeletsi oa molao oa Knesset, Eyal Yinon, e boletse hore bili "e senya motheo oa tokoloho ea Iseraele ea ho hlahisa maikutlo a lipolotiki" le hore ho tla ba thata ho eena ho sireletsa molao Lekhotleng le Phahameng la Toka kaha o hanana le molao oa motheo oa Iseraele oa "Seriti le Tokoloho ea Botho". Ka lebaka la polelo ea Yinon, le taba ea hore mekhatlo ea litokelo tsa Iseraele e se e kentse boipiletso Lekhotleng le Phahameng ka ho re bili e khahlanong le demokrasi, ho na le monyetla o motle oa hore bophelo ba Billcott Bill bo tla ba bokhutšoanyane haholo.
Leha ho le joalo molao ona o ntse o lokela ho nkoa e le phetoho. Eseng ka lebaka la seo bili e se etsang, empa ka lebaka la seo e se emelang.
Ka mor'a lihora tse ngata tsa lipuisano ho Knesset ea Iseraele, khetho e ne e hlakile. Ka lehlakoreng le leng ho ne ho e-na le morero oa Iseraele oa ho rarolla litlokotsi le maano a hatellang litokelo, ’me ka lehlakoreng le leng e ne e le tokoloho ea ho bua, tšiea ea motheo ea demokrasi. Taba ea hore boholo ba baetsi ba molao ba Iseraele ba nkile qeto ea ho tšehetsa bili e bontša ka ho hlaka hore ba ikemiselitse ho heletsa demokrasi ea Iseraele molemong oa ho tšoarella West Bank le East Jerusalem.
Tlhaselo ea demokrasi e ntse e eketseha. Bili ea Boycott e ne e mpa e le motsotso o hlalosang, o etelletsoeng pele ke Melao ea Nakba le Komiti ea Kamohelo, 'me mohlomong e tla lateloa ke ho fetisoa ha letlapa la melao e reretsoeng ho senya mekhatlo ea litokelo tsa botho ea Iseraele. Melao ena e tla vouteloa likhoeling tse tlang, 'me, ho latela sebopeho sa Knesset ea Isiraele, ho na le monyetla o moholo oa hore kaofela ha eona e tla feta.
Leha ho le joalo, baetsi ba melao ea Iseraele ba hlokomela hore ho felisa khanyetso eohle ea ka hare, ho timetsoa ha lihlopha tsa litokelo ho ke ke ha lekana. Sepheo sa bona sa ho qetela ke Lekgotla le Phahameng la Toka, e leng sona feela setheo se ntseng se na le matla le matla a ho sireletsa ditlwaelo tsa demokrasi.
Ho bonahala leano la bona e le ho ema ho fihlela Lekhotla le hlakola melao e mecha ebe joale le sebelisa ho tsieleha ha sechaba ka liqeto tsa Lekhotla ho fokotsa matla a Lekhotla ka molao, ka hona ho se khonehe hore baahloli ba hlakole melao e khahlanong le molao-motheo. Hang ha bolaoli ba Lekhotla le Phahameng bo se bo khaotsoe haholo, tsela e tla lokisoa hore litho tsa Knesset tsa mapheo a le letona li etse kamoo li ratang kateng. Ts'ebetso e lebisang ho felisoeng ha demokrasi ea Isiraele e kanna ea lieha, empa tsela eo naha e eang ho eona e hlakile hantle.
Neve Gordon ke sengoli sa Israel's Occupation mme a ka fihlelleha ka hae websaeteng.
E phatlalalitsoe ka lekhetlo la pele ho Al Jazeera
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate