Ke ntho e soabisang, mafelong a beke ena ea la 4 Phupu, hore ebe mokhatlo oa boipuso, boipuso ba lipolotiki ho tsoa mekhang e 'meli e busoang ke likoporasi, ha o matla joalo ka ha o ne o lokela. Tlhokahalo e hlakile ka kristale. Mademokrate a ntse a tsoela pele ho bontša, khafetsa, hore ba ke ke ba balloa ho hanyetsa ka linako tsohle maano a khelohileng le a senyang a Mokha oa Rephabliki. Seo ba se hanyetsang ke seo ba se hanyetsang ka linako tse ling. Hangata ba nka maemo a Rephabliki-lite ka lebaka la ho tšaba ho khopisa bafani ba bona ba lichelete tse kholo kapa ho tšaba ho emela molao-motheo.
Baitseki ba bangata le baetapele ba mokhatlong o pharalletseng o tsoelang pele ba utloisisa mefokolo e matla ea Mademokrate. Ke hobane'ng ha batho ba bangata ba sa kenelle Mokha oa Green Party, Labor Party kapa mekhatlo e meng ea lipolotiki? Hobaneng re sa bone mofuta oa batho ba mekha e ikemetseng ea lipolotiki e etelletsoeng pele ke mebala e tsoetseng pele ka bo-1980 ka Rainbow Coalition?
Tsamaiso ea lipolotiki, nka re, ke eona ea mantlha, eseng eona feela, empa ke lebaka la mantlha. Ka lebaka leo, batho ba bangata ba tsoelang pele ba ikutloa hore haeba ba batla ho ntšetsa pele liphetoho tse ntle tsa melao kapa ho itšireletsa khahlanong le tse mpe, ba tlameha ho tšehetsa batho ba nang le monyetla o motle oa ho khetheloa litulong le bao bonyane ba leng kotsing ea khatello e hlophisitsoeng ea lipolotiki. hangata ke Mademokrate.
Haeba re ne re e-na le tsamaiso ea proportional representation (PR), e leng tsamaiso e sebelisoang ke linaha tse ngata tsa lefats'e tsa demokrasi ea likhetho, ho na le bonnete ba hore mekha e meng e ne e tla matlafala. Tlas'a PR, mokha o fumanang 5% ea likhetho o fumana 5% ea litulo tsa lekhotla la ketsamolao. Haeba e fumana 15% e fumana 15% ea litulo. Tsamaiso e joalo e nyenyefatsa ka ho feletseng matla a "spoiler" a senyang mekha e kang ea Greens likhethong tsa lihlopha, joalo ka Instant Runoff Voting, phetoho ea likhetho e ntseng e tsoela pele ho senya naha ka bophara.
Ka tšepo, ka letsatsi le leng nakong e tlang e seng hole haholo, re tla tlisa PR naheng ena. Ho fihlela letsatsing leo, mokhatlo o ikemetseng oa lipolotiki o batlang ho ba le tšusumetso ea sebele ea lipolotiki o tlameha ho ba le boqapi le ho feto-fetoha ha ho tluoa tabeng ea maqheka ao o a sebelisang. Ho seng joalo, e ipeha kotsing ea ho senyeha ho ba mokha o monyenyane le o sa sebetseng oa balumeli ba 'nete ho e-na le mokete oa batho ba bangata o khonang ho hlalosa litlhoko tsa batho hobane o amana le bona ka litsela tse ngata.
Lilemong tse peli tse fetileng, bohareng ba 2003, ke ile ka hlahisa seo ke neng ke nahana hore ke leqheka le utloahalang, le nang le boqapi bakeng sa Green Party ho le sebelisa bakeng sa letšolo la bona la Bopresidente la 2004: "leano la linaha tse sireletsehileng." Taba ea mantlha e ne e le hore ha ba ntse ba kena likhethong libakeng tse ngata kamoo ho ka khonehang, lets'olo la Mopresidente oa GP le lokela ho tsepamisa lets'olo ho liprofinse tse "sireletsehileng" bakeng sa Bush kapa bakeng sa Democrat, moo liphetho tsa likhetho tsa nakong e fetileng li entseng. mohlomong ho ne ho ke ke ha e-ba le tlhōlisano e haufi.
Leqheka lena le ne le utloahala ho ’na ka mabaka a mabeli a sehlooho. E 'ngoe e ne e le matla a maikutlo a "Bush o tlameha ho tsamaea" har'a ba tsoelang pele, ho kenyeletsoa le ka har'a Mokha oa Green. Ka ho sebelisa leqheka lena, Greens e ka tsamaisa letšolo ka tsela e tla fokotsa monyetla oa ho eketsa monyetla oa Bush oa ho hapa.
Lebaka le leng e ne e le hobane leano le joalo le ne le ts'episitse ka ho fetisisa ho fumana voutu e kholo ka ho fetisisa ea GP. Ha se hangata linaha tse sireletsehileng li eteloang ke matšolo a Dem le Rep. Ketelo ea Mopresidente ea Ngaka e kanna ea hapa tlhokomelo ea boralitaba ka lebaka leo. Ho feta moo, molaetsa o mabifi o ka hlalosetsoa bakhethi ba ntseng ba tsoela pele: u seke oa senya voutu ea hau; bohle re tseba mohlodi wa dikgetho naheng ena; romela molaetsa o matla ka ho voutela mokhethoa le mokha o haufi haholo le litekanyetso le melaoana eo u e tšoereng.
Batho ba bangata, ba Greens le bao e seng ba Greens ba ikemetseng, ba bone bohlale ba leqheka lena. Ba bang, haholo-holo ba Greens le lihlopha tse 'maloa tsa bososhiale, ba ne ba e nyatsa, ba bang ka bohale le ka lentsoe le phahameng. Ha e fela, Mokha oa Green o ile oa khetha mokhethoa oa Mopresidente, David Cobb, ea ileng a amohela leano le fapaneng, leano la "khōlo e bohlale". Leano leo le ile la etelletsa pele ho aha Mokha o Motala ka khatiso ea bobeli ea ho matha ka tsela ea ho thusa ho ntša Bush. Letšolo la Cobb le ne le kenyelletsa ba bang ba rona ba tšehelitseng "libaka tse bolokehileng."
Na ke nahana hore Mokha o Motala o lokela ho sebelisa mokhoa oa "maemo a sireletsehileng" ka 2008? Eseng hakaalo. Leqheka ke ntho e sebelisoang ka nako le sebaka se itseng hobane se utloahala bakeng sa nako le sebaka se itseng. E ka 'na ea e-ba ntho e utloahalang, kapa e ka' na ea se ke ea e pheta nakong e tlang.
Ke lintlha life tse ling tse lokelang ho kena boikemisetsong ba hore na Green Party kapa, mohlomong, selekane sa Green Party le lihlopha tse ling, se etsa joang ka 2008?
Ntho e 'ngoe ea bohlokoa e tla ba matla a matla a lipolotiki a tsoelang pele a ikemetseng. Ka mohlala, ho na le US Social Forum e reriloeng nako e ka etsang selemo ho tloha joale Atlanta, Ga. Haeba ketsahalo eo e fetoha e kholo le e atlehileng, e tla ba polelo e mabapi le matla a ntseng a eketseha le bonngoe ba mokhatlo o ikemetseng o tsoelang pele. Maikutlo a ka sehloohong a ba Seboka seo ka potso ea 2008 e tla ba a bohlokoa.
Ntho ea bohlokoa hape e tla ba matla a lekanyelitsoeng a Green Party ka boeona ka 2007. 2004 e ne e le selemo se thata haholo ho GP. Pakeng tsa matla a "Bush o tlameha ho tsamaea" maikutlo le qeto ea Ralph Nader ea ho matha e le motho ea ikemetseng, e ne e le katleho ho GP ho hlaha ho feta kapa ka tlaase ho karolo e le 'ngoe ka mor'a la 2 November. Haesale e ntse e bokellana le ho aha bocha ho tloha ka nako eo. Katleho ya tshebetso eo, mmoho le katleho ya Ngaka ya ho aha maqhama a matla le motsamao o pharalletseng wa kgatelopele, e tla ba dintlha tsa bohlokwa.
Tekanyo eo baetapele ba basebetsi, MaAmerika a Amerika, Latino le batho ba bang ba mekgatlo e itshetlehileng ka mebala, mokgatlo wa basadi le ditikoloho tse ding tse tswelang pele ba nka mehato e tiileng mabapi le boipuso ba dipolotiki e tla ba bohlokwa. Ho tloha likhethong, mohlala, batho ba bangata ba tsoetseng pele ba Maafrika a Amerika ba buile phatlalatsa ba nyatsa Mademokrate le ho tšehetsa ketso e ikemetseng ea lipolotiki. Haeba ba entseng lipolelo tsena ba tsamaea ho ba fa sebopeho sa mokhatlo le ho aha metheo ea motheo, ena e tla ba tsoelo-pele e mahlonoko le e ntle.
'Me qetellong, ho tla ba bohlokoa ho nahana ka liphihlelo le menahano ea batho ba tsoelang pele ba ntseng ba sebetsa ka har'a Democratic Party empa ba le matla litabeng, ba ikemiselitse ho sebetsa le ba tsoelang pele ka ntle ho DP, ba ipehetseng botšepehi ho litaba tse kaholimo ho boetapele ba mokha.
Ha e le hantle, ho na le ba ka hare kapa ba pota-potileng Green Party ba lumelang hore, tloho lihele kapa metsi a phahameng, Green Party e lokela ho tsamaisa se neng se bitsoa ka 2004 "letšolo la Mopresidente" ka 2008. Seo se ka qetella e le ntho e nepahetseng. ho etsa, empa ho bonahala ho 'na hore qeto efe kapa efe e tla qetella e entsoe, e tla ba qeto e bohlale haholo le e utloahalang haeba ho hlokomeloa ho sebetsa ka hloko, ho mamela le ho nahanela maikutlo a lilekane tse ngata tse tsoelang pele tse seng Green. Tlas'a tsamaiso ea ho nka bohle, ha hoa lekana ho phatlalatsa boipuso. Mesebetsi ea rona USA e rarahane haholo ebile e thata.
Ted Glick o sebetsa le Independent Progressive Politics Network (www.ippn.org) le Klimate Crisis Coalition (www.climatecrisiscoalition.org). A ka finyelloa ho [imeile e sirelelitsoe] kapa PO Box 1132, Bloomfield, NJ
07003.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate