Mohloli: Guardian
On 30 Mmesa, setsi sa matla a nyutlelie sa Indian Point se bohōle ba limaele tse 30 ka leboea ho New York City e koetsoe. Ka lilemo tse mashome setsi sena se ile sa fana ka bongata bo bongata ba motlakase o se nang carbon teropong hammoho le mesebetsi e metle ea basebetsi bakeng sa batho ba ka bang sekete. Batsamaisi ba Federale ba ne ba nka hore semela sena se bolokehile hantle.
'Musisi oa New York, Andrew Cuomo, motho ea ka sehloohong oa ts'ebetso ena, o boletse hore ho koaloa ha Indian Point ho re tliselitse "mohato o moholo o haufi le ho fihlela lipheo tsa rona tse matla tsa matla a hloekileng". Ho thata ho lumellana le tšepo eo le data e sa tsoa tsoa. Khoeli ea pele e tletseng ntle le semela e bone keketseho ea 46%. ka karolelano ea matla a khabone ea tlhahiso ea motlakase naheng ka bophara ha e bapisoa le nakong eo Indian Point e neng e sebetsa ka botlalo. New York e nkile sebaka sa matla a hloekileng a tsoang ho Indian Point ka mehloli ea mafura e kang khase ea tlhaho.
Ke toro e mpe eo re ka beng re e bone e tla. Jeremane, matla a nyutlelie a thehile hoo e ka bang karolo ea boraro ea tlhahiso ea matla ea naha ka 2000, ha lets'oao le etelletseng pele la mokha oa Green le khona ho boloka ho koaloa butle ha limela, ho bolela mathata a bophelo bo botle le polokeho. Selemong se fetileng, kabelo eo e theohetse ho 11%, 'me liteishene tsohle tse setseng li reretsoe ho koaloa selemong se tlang. Pampiri ea morao-rao e fumane hore lilemo tse mashome a mabeli tse fetileng tsa ho koaloa ha nyutlelie ka mekhahlelo li lebisitse keketsehong ea likhase tsa CO2. 36.3 megatons ka selemo - ka tšilafalo e ntseng e eketseha ea moea e ka 'nang ea bolaea batho ba 1,100 selemo le selemo.
Joalo ka New York, Jeremane e ile ea kopanya phetoho ea eona hole le matla a nyutlelie le boitlamo ho qeta ka matla ho tse nchafatsang. Leha ho le joalo ho koaloa ha setsi sa pele sa naha ho ile ha bolela hore tlhahiso ea carbon e hlile e eketsehile, kaha lekhalo la tlhahiso le ile la tlatsoa hang-hang ka kaho ea limela tse ncha tsa mashala. Ka mokhoa o ts'oanang, New York lekhalo le tla tlatsoa ka karolo e 'ngoe ka kaho ea limela tse tharo tse ncha tsa khase. Bakeng sa Majeremane, matsete a li-renewable a ile a qetella a lefa meputso, empa haholo-holo e ile ea nkela sebaka sa lihlahisoa tsa khale tsa nyutlelie ho ena le ho fokotsa tshebediso ya mafura a teng. Matla a carbon a motlakase oa Jeremane ke e phahameng ho feta karolelano ea EU.
Leha ho le joalo, le letsete le matla le ho feta la matla a tsosolositsoeng le ka be le sa ka la rarolla bothata ba Jeremane. Ho na le tse feela tse fokolang tsa moruo o moholo ba seng ba se ba ntšitse li-grid tsa bona hangata; kaofela ha tsona li na le motheo oa nyutlelie kapa motlakase oa metsi (kapa ka bobeli), ebe ho ea ho likhato tse kholo kapa tse nyane li eketsa lisebelisoa tse nchafalitsoeng joalo ka moea le letsatsi ka holimo. Sena ke hobane nyutlelie le hydro li khona ho fana ka motlakase neng kapa neng ha re o hloka. Mehloli ena "e tiileng" ea motlakase o hloekileng ha e hloke ho emela hore letsatsi le chabele kapa moea o foke ho matlafatsa li-ventilator lipetlele tsa rona. Libetri le mefuta e meng ea polokelo ea matla li ntle haholo, 'me re hloka chelete e ngata ea ho etsa lipatlisiso le nts'etsopele ho li etsa hore li be betere le ho feta, empa ho fihlela ho phahama ho hoholo ha theknoloji, lintho tse tšoarellang li sitisoa ke tlhoko ea boemo ba leholimo ba tšebelisano.
Libakeng tse ling ho pota lefatše, esita le moo re ’nileng ra tsetela ho thekenoloji e tsosolositsoeng, ntle le nyutlelie kapa sebaka se nepahetseng se lumellang motlakase oa metsi, ha rea ka ra ba le boikhethelo haese ho itšetleha ka libeso tsa khale ho tlatsa lekhalo.
Joale ke hobane’ng ha ho nahanoa ka mathata a ho futhumala ha lefatše, ho ntse ho e-na le lehloeo le lengata hakaale khahlanong le matla a nuclear?
Tse ling tsa lintho tse ferekanyang ha ho pelaelo hore li simolohile mekhatlong ea mehleng ea ntoa e batang ea matla a khotso a nyutlelie a nang le libetsa tse kotsi tsa nyutlelie. Re ka khona ebile re lokela ho arola tsena tse peli, joalo ka ha re khona ho arola libomo tsa nyutlelie le meriana ea nyutlelie. Hape re tlameha ho itokolla khahlanong le lipale tse tsebahalang ho potoloha Chernobyl le likoluoa tse ling tse ke keng tsa phetoa le theknoloji ea sejoale-joale. Li-reactors tse tsoetseng pele le tse ngata tse seng li ntse li le teng li entsoe ka lisebelisoa tsa ts'ireletso tse sa sebetseng - ha li hloke ho kenella ka mafolofolo ke batho kapa k'homphieutha ho koala ha ho hlaha maemo a tšohanyetso. Ho e-na le hoo, limela tsena li sebelisa matla a tlhaho a kang matla a khoheli ho li thibela, ha li ntse li boloka tlhokomelo e sebetsang e le bekapo. Joalo ka moqolotsi oa litaba oa mahlale Leigh Phillips o e beha, “ho ke ke ha khoneha hore li qhibilihe joaloka ha libolo li ikakhela ka setotsoana maralla.”
Ho na le lipelaelo tse ling tse nepahetseng mabapi le litšila tsa nyutlelie, empa maikutlo a sechaba a susumetsoa ke litaba tse siiloeng ke nako. Palo ea litšila tse hlahisoang ke limela e fokotsehile haholo, ’me boholo ba se setseng se ka sebelisoa hape ho hlahisa motlakase o mongata. Matšoenyeho ana ha a ikhethang ka ho khetheha ho nyutlelie, hape. Matla a tsosolositsoeng a hlahisa litšila tsa eona - letsatsi, mohlala, le hloka litšepe tse boima tse kang cadmium, lead le arsenic, tseo ho fapana le litšila tsa nyutlelie li sa lahleheloeng ke chefo ea tsona ka nako. E le sengoloa ho Science e bontša: "Libetri tsa hona joale tsa likoloi tsa motlakase ha e le hantle ha lia etsetsoa hore li sebelisoe hape" 'me li ka baka mathata a bophelo bo botle ba sechaba ha lisele tsa betri li senyeha ka har'a lithōle.
Khanyetso tse ling mabapi le matla a nyutlelie, joalo ka ho itšetleha ha eona holim'a merafo, le tsona ha se tsa nyutlelie feela. Renewables hloka ho ntšoa ho senyang ho epolla lithium le liminerale tse ling tsa bohlokoa. Karabo ea lipelaelo tseo e bonolo: re lokela ho batla melao ea tikoloho le ea basebetsi ho tsoa mmusong le ho sireletsa maemo a matle a ho sebetsa joalo ka maikutlo a rona a mantlha. Empa ho hanyetsa ho ntšoa ho hlokahalang sechabeng e le taba ea molao-motheo ho hang ha ho lumellane le ho batla ho phela lefatšeng le ka khotsofatsang litlhoko tsa mantlha tsa batho.
Ha ke mong ea hlalosang maikutlo ana. Ntle le ho boloka lisebelisoa tsa nyutlelie tse teng, tšehetso ea Maamerika bakeng sa ho aha limela tse ncha e hona joale ke 50%, e phahame haholo ho feta lilemong tse fetileng. Ka ho le letšehali la lipolotiki, haholo-holo, moo khanyetso khahlanong le nyutlelie e qalileng ho tsosoa lilemong tse mashome tse fetileng, ho bonahala ho na le phetoho e ntseng e tsoela pele. Kamora ho tsilatsila ha pele, Alexander Ocasio-Cortez o boletse Setsi sa hae se Secha sa Green e siea lemati le butsoe bakeng sa matla a nyutlelie. E ne e sa hlajoe ke lihlong le ho feta ho tšehetsa ho tsoa moketeng oa Basebetsi oa Jeremy Corbyn, mopresidente oa mehleng oa Brazil Luiz Inacio Lula da Silva le mopresidente oa mehleng oa Bolivia oa eco-socialist Evo Morales.
Nuclear ke mohopolo oo nako ea oona e fihlileng mme ho bonahala eka e fetile, empa e kanna ea ba le bokamoso. Bakeng sa rona ba batlang tharollo ea phetoho ea maemo a leholimo, bonyane boo re ka bo botsang ke hore ha ho na limela tse kang Indian Power tse koalang ho fihlela re e-na le mefuta e meng e hloekileng, e ka tšeptjoang le e scalable e seng e ntse e le teng.
Bhaskar Sunkara ke mohlophisi ea thehiloeng Makasine ea Jacobin le moqolotsi oa litaba oa Guardian US. Ke eena mongoli oa The Socialist Manifesto: Nyeoe ea Lipolotiki tse Radical Nakong ea ho se lekane ho Feteletseng.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate