Mohloli: Rephabliki e Ncha
Bo-ralipolotiki ba United States ke khale ba e-na le karabelo e le 'ngoe ea tlhaho maqakabetsing a sebele le a inahaneloang: etsa mefuta e mecha ea mapolesa. Ka mor'a 9/11, tsamaiso ea Bush bōpile Lefapha la Tšireletso ea Naha. Har'a koluoa ea moeli e neng e le teng lilemo tse peli hamorao, e bōpile Tsamaiso ea Bojaki le Meetlo. Joale, kamora tlhaselo ea beke e fetileng ea Capitol, Mopresidente ea khethiloeng Joe Biden o ntse a qobelloa ho theha Motho ea thwetsoeng maemong a Kabinete e filoeng mosebetsi oa ho loants'a bokhukhuni ba malapeng, e matlafalitsoeng ke melao e mecha e sebete ho etsa botlokotsebe boo a bo tshepisitseng. Ho sa tsotellehe taba ea hore ho na le tsela e betere ea ho nyelisa batho ba mabifi le likoluoa tse ling tse ngata tse ntseng li le teng rephaboliking ea rona e ntseng e tsoela pele. Tsela e molemohali ea ho tšoara GOP e mabifi, ha u ntse u thusa U.S. ho tobana le ho futhumala ha lefatše le tse ling tse ngata, ke ho atolosa demokrasi—eseng naha ea tšireletso ea naha.
Batho ba ileng ba hlasela Capitol bekeng e fetileng le bo-ralipolotiki ba ba hlohlelitseng ba lokela ho ikarabella, e leng ts'ebetso e qalileng ka likhetho tsa maobane. Empa re se re na le melao ea ho sebetsana le bokhukhuni ba malapeng. Mekhatlo e amehang e mpa e sa batle ho li qobella, e khetha hoo e batlang e le ka linako tsohle ho shebana le mefuta eohle ea batho — haholo-holo, batho bao e seng ba makhooa — le mefuta e menyane ea batho.d khanyetso ea demokrasi joalo ka boipelaetso bo senang mabifi. Bahanyetsi ba liphaephe, mohlala, ba iphumane ba le qetellong ea ho qhoma ha molao o mocha ho etsa li-sit-ins le litšitiso tse ling tsa khotso ho "lisebelisoa tsa bohlokoa" e le tlōlo ea molao. Mehato e mecha ea ho loantša bokhukhuni e ka 'na ea hlalosoa e le ho sireletsa demokrasi, empa hangata haholo ba a e qophella.
Linokoane tsa bochaba ba makhooa li ikutloa li le matla sechabeng sa Amerika ka lebaka le tšoanang le leo ho fetisa leano le felletseng la boemo ba leholimo ho utloang eka ke ntoa e sa feleng: Tsamaiso ea rona ea likhetho ha ho mohla e reretsoeng ho busa demokrasi e kholo, ea merabe e mengata. Tšabo ea Bontate ba Thehileng ea demokrasi e lebisang pusong ea mokhopi e hlahisitse mekhatlo e mengata e hlokang demokrasi—ho tloha ho Electoral College ho ea ho Senate ka boeona, e emelang haholo bakhethi ba makhooa, ba mahaeng ho feta liphesente tse 63 ya baahi ba phelang ditoropong. Ha re bona mohlala oa lihlōlo likhethong tsa Motho e Motšo le Mojuda Georgia, likhoeling tse ’maloa tse fetileng li ile tsa tšoenya ba tšabang hore na ho ka etsahala’ng haeba ’muso o tla tsamaisoa ke beng ba thepa ba makhooa le bo-rakhoebo le bona ba ka qala ho emela batho ba bang.
Leha ho le joalo, khothatso e 'ngoe le e 'ngoe ea moralo e sala bakeng sa Congress ho hlahisa maikutlo a sechaba hampe, moo batho ba bangata ba hloileng Trump 'me ba batla hore mmuso o nke khato ka potlako mabapi le boemo ba leholimo. Ka lebaka la bokhukhuni bo entseng hore liperesente tse ka bang 70 tsa litereke tsa congress li se be le tlholisano—le melao e sa lekaneng ea lets'olo ea lichelete e lumellang menehelo ea khoebo e sa sebetseng hantle—liente tse potlakileng tsa chelete li ka khetha Ma-Repabliki a matle ho feta. ho ea ntoeng khahlanong le melao ea ho fokotsa likhase kapa eng kapa eng e ka behang phaello ea likhoebo tsa bafani ba bona kotsing. Leha ho le joalo mantsoe a mang a Rephabliki ba 'nile ba phehisana ka lentsoe le phahameng bekeng ena kamoo ho ka amoha mokga khutlela Trumpism,' nete ke hore Rephabliki e itekanetseng ke mefuta e shoang. Li-Conservatives tse sa faneng li ka lula li etelletsoe pele ho tsoa ho le letona. Ke peiso ea maikutlo ho ea tlase, moo ntlha ea ho qetela-haeba e le teng-e leng GOP e feteletseng ho feta e entseng tlhaselo ea Capitol bekeng e fetileng.
"Ntle le ntlafatso ea lipolotiki le liphetoho tse tebileng tsamaisong eo ea likhetho tsa antebellum, ha ho na ho emisa Trumpism e le matla a ka sehloohong ho Mokha oa Rephabliki," Waleed Shahid le Nelini Stamp. o ile a ngola bekeng ena. Litaba tse monate ke hore ho na le litholoana tse ngata tse leketlileng ho thusa U.S. ho emela batho ba eona hamolemo. The filibuster e lumella sehlotšoana sa Senate ho boloka molao ofe kapa ofe oo o o batlang. Ka likhetho tse 51, e ka felisoa. Washington, D.C., e na le baahi ba bangata ho feta ba Vermont le ba Wyoming, empa ha ho na boemeli ba likhetho. Ha feela ho na le Senate, ho etsa D.C. naha ho ka etsa hore sehlopha seo e be sa demokrasi. Mefuta e fapaneng ea liphetoho tsa demokrasi tse kenyellelitsoeng ho HR 1—ho ingolisa ka boithaopo ha bakhethi, ho tsosolosoa ha Molao oa Litokelo Tsa ho Vouta, le balebeli khahlanong le bokhopo—ho ne ho tla thusa bo-ralipolotiki hore ba se ke ba khona ho ikhethela bakhethi, ho etsa hore litereke li be le tlhōlisano le ho lumella batho ba bangata ho khetha. Litokisetso tsa eona tsa lichelete tsa lets'olo, haholoholo, li ne li tla thusa ho fokotsa tšusumetso e kholo ea indasteri ea mafura holim'a ho etsa melaoana, ka lichelete tse ts'oanang tsa lichelete tse 6-1 tse tla lumella bafani ba banyenyane ho qothisana lehlokoa le bafani ba silafatsang. E tla boela e tshehetse tokiso ya molaotheo ho fedisa tsamaiso e thehilweng ke qeto ya Lekgotla le Phahameng la Dinyewe Citizens United, e ileng ea bula likhoro tsa likhohola tšusumetsong e sa laoleheng ea khoebo. E ka boela ea thusa ho liehisa lemati le lipakeng tsa mmuso le mekhatlo ea poraefete, har'a lintlafatso tse ling. Leha ho le joalo ho khutlisa melao e ratang puso ea batho ba fokolang U.S. ho boetse ho bolela phetoho ea bohlokoa tsamaisong ea eona ea lipolotiki e siiloeng ke nako.
Shahid, ya sebeletsang e le molaodi wa dikgokahano bakeng sa Justice Democrats, le Stamp, molaodi wa ditlhophiso wa naha wa Working Families Party, o kgothalletsa H.R. 4000, Molao wa Fair Representation. Molao ona o tla theha likhetho tsa maemo a naha ka bophara 'me o hloka hore litereke li khethe baemeli ba bangata ho tsoa seterekeng ka seng kapa, haeba e le nyane haholo bakeng sa seo, ho khetha baemeli ka kakaretso. Ha li fetisetsoa molao, ba hlalosa hore lipehelo tsena “li tla theha tsamaiso ea mekha e mengata, e leka-lekaneng ka Ntlong e tšoanang le eo mebuso e meng e mengata ea demokrasi lefatšeng ka bophara e e thabelang,” e nang le litereke tse ncha, tse khōloanyane tse akaretsang litoropo le libaka tsa mahaeng tse arotsoeng hona joale. ho ea mabatooeng a fapaneng. Batho ba ka bang limilione tse 74 ba tla be ba ntse ba voutetse Trump likhethong tse fetileng. Empa phetoho e joalo e ka etsa hore MaRephabliki a tlameha ho qothisana lehlokoa le ba limilione tse 81 ba sa kang ba etsa joalo.
'Muso o sebetsang le o emelang ke sepheo se loketseng ka boeona. Empa liphetoho tsa demokrasi le tsona li lokela ho nkoa e le mofuta oa leano la ho ikamahanya le maemo a leholimo. Batho ba kajeno ba Rephabliki ba ka 'na ba tsilatsila tabeng ea ho hanana le maemo a leholimo empa ka cheseho phutuho ea on boholo bo bosweu bo sa koaheleng ka thata. Ha re kopantsoe hammoho, ho bonahala eka karabelo ea bona bothateng bona ba hanne ho e fokotsa - mme e tla leleka limilione - e tla ba feela ho "keta ho falla ha maemo a leholimo le ho fokotsa khethollo ea morabe le lehloeo.
Naha ea ts'ireletso e hahiloeng kamora 9/11 e se e ntse e hlalosa hore na US e arabela joang maemong a tšohanyetso a boemo ba leholimo. Ka 2001, Federal Emergency Management Agency e ile ea kenyelletsoa ho phoofolo ea tonanahali ea Frankenstein e tsejoang ka hore ke Lefapha la Tšireletso ea Lehae. Ka lebaka leo, hangata basebetsi ba eona ba na le mehloli e mengata ea ho sebetsana le litlhaselo tsa bokhukhuni ho feta mefuta ea likoluoa tse ntseng li eketseha ha mocheso o ntse o phahama. Sebaka se secha sa John Kerry se kentsoe ka har'a Lekhotla la Ts'ireletso la Naha, mme o buile khafetsa ka tlhoko ea ho nahana ka bothata ba boemo ba leholimo e le tšokelo ea ts'ireletso ea naha.
Ho aha libaka tsa sesole le liindasteri ha hoa thusa tšireletseho ea naha ka boyona, kaha ho bile le likoluoa tsa ka ho sa feleng le likamano tse matla tsa bodiplomate tseo ba li thehileng. Ha e tšoanelehe haholo ho thibela koluoa ea boemo ba leholimo kapa tokelo e sa thekeseleng. Empa ho holisa naha ea rona ea ts'ireletso ea naha e seng e ntse e putlame ka lebaka la phetoho ea maemo a leholimo e tla ba mokhoa o matla oa hore U.S. e sebetsane le bothata bona, e bapala karolo e mpe ka ho fetisisa ea Rephabliki ea Rephabliki.
Libekeng tse tlang, ho netefalitsoe hore ho tla buisanoa ka hore na ho loana le Amerika ka ho le letona, le ho etsa hore Donald Trump a ikarabelle bakeng sa ho hlohlelletsa mokhopi o halefileng, ho tla theola matla a tsamaiso ea Biden ea ho hatela pele mabapi le liphallelo tsa Covid-19, leano la boemo ba leholimo le tse ling. lintho tse tlang pele ka potlako matsatsing a pele a lekholo. Botle ba liphetoho tsa demokrasi ke hore e tla thusa naha ho fihlela lipheo tsena kaofela ka nako e le 'ngoe. Esita le liphetoho tse matla ka ho fetisisa tsa demokrasi ha se tharollo ea kapele bakeng sa se amang demokrasi ea U.S., 'me li ke ke tsa beha leano le matla la boemo ba leholimo hohle. Empa ho thata ho nahana ka lekholo la mashome a mabeli a motso o mong le tsitsitseng ntle le bona.
Kate Aronoff ke sengoli sa basebetsi The New Republic.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate