Lekhotla la Batlatsi la Brazil le butse mekhoa ea qoso khahlanong le Mopresidente Dilma Rousseff, oa Workers' Party (PT). Mokhoa ona o etelletsoe pele ke kopanelo e sa halaleleng ea bo-ralipolotiki ba nkang monyetla, bo-rakhoebo ba menyetla, bo-ralichelete ba lonya, baqolotsi ba litaba ba neoliberal, barutehi ba se nang chelete, bo-ralipolotiki ba nkang monyetla, bo-fascists ba macha, masholu le batho ba maemo a holimo-limo ba lakatsang ho theola Mopresidente setulong sa hae. -khetho. Mathata a tebileng ka ho fetisisa a lipolotiki haesale ho tsosolosoa puso ea sechaba ka sechaba, ka 1985, a amana haufi-ufi le ho putlama ho hoholo ha moruo molokong. Moruo oa Brazil o ntse o theoha, karolo e 'ngoe e le ka lebaka la moferefere oa lefats'e oa linaha tse nang le chelete e bohareng, 'me karolo e 'ngoe e le ka lebaka la 'seteraeke sa matsete' se lebisitseng ho oa ha Mopresidente.
Maikutlo a Rousseff e bile a makatsang. Ha mothehi oa PT Luís Inácio Lula da Silva a theoha setulong sa mopresidente, ka 2010, litekanyetso tsa hae tsa tumello li ne li le haufi le 90 lekholong. Litumello tsa Rousseff li ne li le haufi le liperesente tse 70 ho fihlela qalong ea 2013. Lintlha tsa hae li se li theohetse ho linomoro tse le 'ngoe. Litoeba tse matla, joalo ka Letona la mehleng Eliseu Padilha (PMDB), li se li tlohile sekepeng. O na le dihlong le ho feta likopano ba lekola khetho ea bona ha metsi a ntse a phahama.
Ho theoha ha naha ena ho 'nile ha qosoa ke matšolo a mecha ea litaba a sa khaotseng: Likoranta tsa sehlooho tsa Brazil le liketane tsa TV ha li so hlahise lihlooho tse ntle ho' muso ho tloha ka 2012. Letšoele lena la ho nyatsa le ekelitsoe, lilemong tse peli tse fetileng, ka tatelano ea bobolu. mahlabisa-lihlong a amang baetapele ba bangata ba lipolotiki, haese Mopresidente Rousseff, Mopresidente oa mehleng Lula (ho sa tsotellehe boiteko bo matla ba ho mo kenya letsoho leha e le efe mofuta oa malfeasance), le Motlatsi oa Mopresidente Michel Temer. Letšolo lena le sa tsitsang le 'nile la etelloa pele ke baahloli ba nang le mekha e mengata le Mapolesa a Federale a balehileng, a batlang ho koala (pele) le ho qosa (hamorao - mohlomong) ketsahalo e' ngoe le e 'ngoe ea tjotjo le lichelete tse seng molaong tse amang PT, leha ho le joalo ka tsela e sa tobang. Khabareng, mahlabisa-lihlong a maholoanyane a amang bohanyetsi a ntse a sa fuputsoe.
Bobolu ba Brazil bo lula bo le monate, empa bo ke ke ba felisa mahlabisa-lihlong a le mong ka nako. Bobolu ke ba mechine ea mmuso; e amahanya lipolotiki le bophelo ba khoebo 'me e tiisa ho se lekane ha naha ho hlahisang mekhoa ea sechaba. Ka hona, ha ho makatse hore ebe lilemong tsa bo-1990, ha PT e ne e khetha ho hapa likhetho ho fapana le hore e hlotsoe ka tlhompho, e ne e tlameha ho fumana mekhoa ea ho tšehetsa matšolo a eona ka lichelete, ho itšoara ka ‘boikarabelo’ le ho aba litšekamelo tse molemo joalo ka mekha e meng.
Phallo ea Lula…
Leano lena le ile la sebetsa. Lula o khethiloe e le Mopresidente ka 2002, a qala ka tatellano ea mebuso eo, hoo e batlang e sa fetohe, e ileng ea latela tsela ea ho hanyetsa ho fokolang: ha hoa ka ha e-ba le boiteko bo matla ba ho fetola Molaotheo, naha kapa tsamaiso ea lipolotiki, ho phephetsa leano la bo-neoliberalism, phetoho. mecha ea phatlalatso kapa ho fetola sebopeho sa moruo oa naha. PT e boetse e bolokile moralo oa leano la neoliberal macroeconomic le behiloeng ke tsamaiso e fetileng ea PSDB. Lilekane tsa lipolotiki tse sa tsitsang tsa PT li ile tsa etsa hore ho be le mofuta oa 'reformism lite' o ileng oa arola motheo oa mokha oo 'me oa hlohlelletsa bohanyetsi hore ba be le litlhaselo tse ntseng li mpefala.
Leqhubu la liqoso tsa bobolu tse shebaneng le PT, ho qala ka Mensalão mahlabisa-lihlong a 2005, o ile a lahleheloa ke Lula tšehetso ea hae ea masala a boemo bo bohareng, athe bourgeoisie ba ka hare ba ile ba fumana matla a sa hanyetsoeng a kopanelo ea 'muso. Sehlopha sa basebetsi ba liindasteri se ile sa lula se tšehetsa empa se sa etse letho, ha basebetsi ba sa sebetseng ba phallela ho Lula ka lebaka la setšoantšo sa hae sa basebetsi le mananeo a kabo a hlahisoang tsamaisong ea hae: Bolsa Família, likamohelo tsa kamohelo ea baithuti univesithing, ho theoa semmuso ha 'maraka oa basebetsi, likhokahanyo tsa batho ba bangata ho marang-rang a motlakase le ho nyoloha ha meputso e tlase.
Methopo e hlahisitsoeng ke keketseho ea lihlahisoa tsa lefats'e e ile ea kopanya mokhatlo oa Lula, 'me mmuso o ile oa fetohela ho le letšehali ka 2006. E ile ea hlahisa phetoho ea leano la moruo le kenyeletsang maano a matla a indasteri le lichelete, matsete a phahameng a mekhatlo ea sechaba le mananeo a matla a kabo. Matla a ileng a latela a ile a tšehetsa ho hlaphoheloa ho makatsang ha Brazil kamora koluoa ea lefats'e. Naha ena e ile ea tlotsoa hore e be e ’ngoe ea linaha tsa BRICS, ’me Lula e ile ea e-ba moeta-pele oa lefatše lohle. Leha ho le joalo, karohano ea lipolotiki e ile ea mpefala. Bohanyetsi bo ile ba khanya ka har'a selekane se thata-thata sa neoliberal se etelletsoeng pele ke lichelete le bourgeoisie ba machaba, ba nang le batho ba maemo a holimo ba bohareng, 'me ba tiisitsoe ka maikutlo ke mecha ea litaba ea choleric.
… le Ho oa ha Dilma
Tsamaiso ea pele ea Dilma Rousseff (2011-14) e ile ea sekamisetsa leano la moruo hole le neoliberalism, ka sepheo sa ho suthisetsa enjene ea kholo ea naha molemong oa matsete a lehae le tšebeliso. E ile ea hlahisa litsamaiso tse fokolang tsa lichelete, ho fokotsa sekhahla sa tsoala, ho theha mananeo a macha a matsete a sechaba, le ho theha mekhoa ea ts'ireletso khahlano le tlholisano ea thepa e tsoang kantle ho naha. Tsamaiso e ile ea kenella ka har'a makala a mangata ho fokotsa litšenyehelo le ho atolosa litšebeletso tsa motheo, ea hlomella basebetsi ba poraefete ka matla ho fokotsa litheko tsa motlakase, ba thibela theko ea peterole, 'me Banka ea Ntšetso-pele ea Brazil (BNDES) e ile ea tšehetsa lichelete tse ntseng li eketseha tsa likalimo.
Leano lena le ile la hlōleha. Koluoa ea lefats'e e sa feleng e ile ea tiisa likhatello tsa lichelete tsa Brazil le tekanyo ea litefo; phokotso e ngata moruong o tsoetseng pele e ile ea hlokisa botsitso licheleteng tsa linaha tse ntseng li tsoela pele, le ho hloka botsitso lefatšeng ka bophara le litlhaloso tse hlakileng tsa 'ho kenella' matsete a poraefete a fokolang. Inflation le khaello ea lichelete li ile tsa phahama, 'me kholo ea GDP le lirisiti tsa lekhetho li ile tsa fokotseha. Litebello tsa Brazil li ile tsa mpefala le ho feta ha moruo oa China o theoha le litheko tsa thepa li theoha. Esita le boemo ba leholimo bo ile ba fetohela ’muso, ka komello e matla e aparetseng boroa-bochabela.
Bourgeoisie ba machaba ba ile ba sebelisa mathata ana ho lokafatsa tlhaselo e felletseng khahlanong le Dilma, ba batla ho tsosolosoa ha neoliberal orthodoxy. Tlas'a thibello, sehlopha sa moruo sa Dilma se ile sa sekamela morao ho neoliberalism, empa phetoho ena ea leano e ile ea eketsa tšepo ea bohanyetsi, e ileng ea eketsa boiteko ba bona ba ho hapa likhetho tsa 2014 habeli.
Ho sa le joalo, lekhotla le ile la tiisa li-screws ho pota-pota PT, 'me mahlabisa-lihlong a ileng a latela a ile a hlahella. Ka June 2013, ho ile ha qhoma lipontšo tse khōlō ho potoloha le naha. Li ne li akaretsa 'muso o nang le bokhoni' le 'bobolu', tse ileng tsa pepesa tsitsipano ka lebaka la ho putlama ha moruo, ho itšehla thajana ha 'muso le ho hlōleha ha oona ho ntlafatsa litšebeletso tsa sechaba ho latela meputso le litebello.
Dilma o ile a khethoa hape ka ho bokella bongata ba motsotso oa ho qetela ho bakiloeng ke maikutlo a letšehali a hore mokhethoa oa bohanyetsi, Aécio Neves, o ne a tla beha maano a thata a neoliberal le ho fetola katleho ea sechaba le moruo ea PT. Leha ho le joalo, hang ka mor'a khetho ea hae hape, Dilma o ile a tobana le mathata a ntseng a eketseha a lipolotiki le moruo. Karabelo ea hae e nyahamisang e bile ho memela rabanka Joaquim Levy Lefapheng la Lichelete, le ho mo qosa ka ho kenya tšebetsong lenaneo la tokiso la 'khoutu' (code for orthodox) le ileng la arola setsi sa sechaba sa PT. Joale mahlabisa-lihlong a mang a ile a hapa lihlooho tsa litaba.
Sepolesa sa Federale Lava Jato ts'ebetso e ile ea senola marang-rang a maholo a bobolu a shebaneng le k'hamphani ea oli ea naha ea Petrobras 'me ho kenyeletsoa mekotla, bosholu bo bongata le lichelete tse seng molaong bakeng sa mekha e mengata. Phatlalatso ea litaba e neng e shebane haholo le PT e ile ea senya ts'epo e setseng ea mmuso, 'me ea baka ho hlaha ha bohanyetsi bo matla ba mapheo a le letona bo neng bo batla hore Dilma a qosoe ho sa tsotelehe litokelo tsa molao. Tlhahlobo ea litletlebo tsa bohanyetsi e tlatsa baskete ea liaparo tsa ho se khotsofale ho sa tsejoeng ho boleloang ke mahlapa. Ha ho na khang ea molao e tšehetsang qoso ea Mopresidente. Ts'ebetso ena ke ea lipolotiki ka botlalo ebile e nyenyefatsa demokrasi ea Brazil - leha ho le joalo, e kanna ea atleha ka tsela e 'ngoe kapa e' ngoe.
Ke Eng Hona Joale?
The dégringolade (ka kutloisiso ea ho qhalana hammoho le necrosis) ea mmuso e fana ka maikutlo a lithuto tse hlano.
Taba ea pele, tlas'a maemo a matle, maano a Lula le Dilma ka bobeli a ne a hlokisa tokelo ea lipolotiki 'me a arola leqele ho sehlopha sa basebetsi. Leha ho le joalo, hang ha maemo a moruo a fetoha, khohlano e ileng ea latela ea ho se khotsofale e ile ea aparela PT, ’me ho ne ho se motho ea setseng ho tšehetsa tsamaiso ea eona.
Ntlha ea bobeli, ha mebuso ea PT e fokotsa lekhalo la chelete pakeng tsa sehlopha se ka holimo sa bohareng le sehlopha sa basebetsi ba ile ba boela ba eketsa sebaka sa maikutlo pakeng tsa bona, kaha ba pele ba ne ba kheloha ho ea ka ho fetisisa ka ho fetisisa ha ba qetellang ba ntse ba eketseha.
Ea boraro, ho sa tsotellehe matla a eona a ho foqoha ha seretse se chesang, tokelo e ncha ha e na tšehetso ea batho ba bangata ka ntle ho maemo a holimo a naha (maikutlo a ka sehloohong ke hore 'kaofela ke masholu'). Joale, ha ho na bothata ba puso ea bourgeois kapa naha. Empa ho na le koluoa ea 'muso e ke keng ea rarolloa ka mokhoa o hahang ha ho le sieo kholo ea moruo. Leha ho le joalo, kgolo ha e na monyetla oa ho khutla ha PT e ntse e le matla.
Ea bone, ho fela ha Kirchnerism naheng ea Argentina, ho qhalana ha chavismo naheng ea Venezuela, 'me pheletso e nyarosang ea liteko tsa PT naheng ea Brazil e fana ka maikutlo a hore merero ea phetoho Latin America e tlameha ho tobana le khanyetso e ntseng e eketseha ho tsoa ho le letona. Ho latela hore ho phehella lilekane tse pharalletseng ha se hakaalo hore ho tsitsitse, hobane ho na le monyetla oa ho putlama ka hare. Ho e-na le hoo, mehloli ea matla a sechaba, a lipolotiki le a mekhatlo e tlameha ho lebisoa kapele kamoo ho ka khonehang ka liphetoho tse matla tsa motheo oa moruo, ho kopanya machaba, mekhoa ea mosebetsi, ho fana ka litšebeletso tsa sechaba, mehaho ea boemeli ba lipolotiki le mecha ea phatlalatso. Tsena ha lia ka tsa nahanoa ke PT, 'me mefokolo eo e se e senya Mokha le baetapele ba ona.
Ea bohlano, Ma-Brazil a setseng a lula a sa hlophiseha ebile a se na litabatabelo le boetapele. Brazil e kena nakong e telele ea ho hloka botsitso; ho hlaha ha mofuta o mocha oa matla a lipolotiki ho ka 'na ha nka lilemo tse' maloa, 'me ho ke ke ha etsahala hore e rate ho le letšehali. Khabareng, re ka lebella ho bala khafetsa boithabisong mabapi le mahlasoa a surreal le liphoso tse sa lebelloang tsa batho: mang kapa mang ea latelang moruo oa lipolotiki oa Brazil a ke ke a teneha. Ka bomalimabe, lipalo li phahame haholo bakeng sa metlae. Ts'ebetso e ntseng e tsoela pele ea qoso ha e mabapi le bobolu, e leng lebaka feela le ka sebelisoang. Ho e-na le hoo, e mabapi le kopanelo ea mapheo a le letona e senyang teko e susumetsang ea lehlakore le letšehali ho e 'ngoe ea linaha tsa bohlokoahali ho Global South.
Alfredo Saad Filho ke Moprofesa oa Moruo oa Lipolotiki Lefapheng la SOAS la Lithuto tsa Ntlafatso. Lithahasello tsa hae tsa lipatlisiso li kenyelletsa moruo oa lipolotiki oa neoliberalism, leano la indasteri, maano a mang a moruo o moholo, le khopolo ea basebetsi ea boleng le ts'ebeliso ea eona.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate