Potso e ne e leketlile holim'a lithōle tsa konkreite le lithupa tsa tšehetso tsa tšepe tse sothehileng, mehaho e senyehileng moo Mapalestina a ileng a re bahlankana ba bararo ba bolailoe ha lebotho la Iseraele le li heletsa bekeng ena.
Na sesole sa Israele se nka monyetla ka nako eo ka eona lefats'e le sa ele hloko se etsahalang mona, ha mecha ea litaba e shebane le Iraq, ho nyolla letšolo la eona libakeng tse hapiloeng?
Bekeng e fetileng, ha boralitaba ba lefats'e ba shebane le lekhotla la ts'ireletso la UN le Baghdad, pefo e ile ea eketseha ka tšohanyetso. Ka matsatsi a ts'eletseng, bonyane Mapalestina a 30 a bolailoe letotong la ts'ebetso ea Isiraele, haholo-holo Gaza Strip le toropo ea West Bank ea Nablus.
Bafu e bile motsoako oa baahi ba sa hlometseng, bahlabani ba hlometseng, litho tsa sesole se molaong sa Palestina le ngaka e lekang ho fihlela mokuli ea kulang.
Empa pefo ea beke ena e ne e se karabelo ho bomo ea ho ipolaea kapa tlhaselo ea bo-ralithunya ba Palestina Iseraele.
Ka hare ho Iseraele, boemo bo bile boemong bo khutsitseng ka ho fetisisa ka likhoeli tse ngata. Ha ho so be le libomo tse ipolaeang. Ha ho motho ea bolailoeng tlhaselong ea sesole.
Sesole sa Iseraele se qalile ho hlasela bekeng ena ka mor'a hore masole a mane a Iseraele a bolaoe ha Hamas e chesa tanka ea Iseraele e lebelang sebaka sa bolulo sa Bajuda ka hare ho Gaza Strip e hapiloeng.
Lior Yavne, ’muelli oa B’Tselem, e leng o mong oa mekhatlo e hlomphuoang ka ho fetisisa ea litokelo tsa botho ea Iseraele, o itse maobane: “Hang ha ho re hlakisetsa hore ho tla ba le likhetho Iseraeleng tse lateloang ke ntoa e ka ’nang ea e-ba teng Iraq, ho ile ha hlaka. ho rona hore likhoeli tsena li tla ba thata haholo libakeng tse hapiloeng. E 'ngoe ea lintho tse ka thibelang leano la Iseraele libakeng tse hapiloeng ke maikutlo a machaba a sechaba. "
Keketseho ea pefo e bile e matla hoo e hohetseng tlhokomelo ea machaba. Sergio Vieira de Mello, mokhomishenara oa Machaba a Kopaneng bakeng sa litokelo tsa botho, o itse polelong ea maobane "o amehile haholo" ka lefu la Palestina Gaza. O ile a re: "Tšebeliso e joalo ea matla libakeng tsa sechaba e ke ke ea lokafatsoa," 'me a khothalletsa Iseraele "ho emisa liketso tse joalo tse ka senyang ts'ebetso leha e le efe ea khotso sebakeng seo". O ikuetse ho bohle ba amehang ho qoba liketso tse ling tse mabifi.
Le Lefapha la Naha la US le ne le nyatsa ts'ebetso ea sesole sa Isiraele bekeng ena. "Re ntse re amehile haholo ka likotsi tsa sechaba ... haholo-holo har'a bana le bacha ba Palestina," ho boletse Richard Boucher, 'muelli oa Lefapha la Naha. "Likotsi tsena li ntse li tsoela pele ka lebaka la liketso tsa sesole sa Isiraele."
Moqebelo
Beke ea tšollo ea mali e qalile ha bahlabani ba Hamas ba atleha ho chesa tanka ea Iseraele ka ntle ho sebaka sa Bajuda sa Dugit se Gaza Strip ka tefiso e khōlō ea ho phatloha e patiloeng ka thōko ho tsela. Maiteko a tsielehileng a lebotho la Iseraele a ho tima mollo ha aa ka a pholosa masole a mane a neng a qabeletsoe ka hare. Shaul Mofaz, Letona la Tšireletso la Iseraele, o tšepisitse Iseraele "e tla otla ka matla ho sera sa rona Hamas".
Sunday
Bahlabani ba tšeletseng ba Hamas ba bolailoe ke ho phatloha ho makatsang sebakeng sa Gaza. Hamas e re ba leka ho fetola sefofane sa mohlala seo ba se fumaneng ho tloha ka mose ho terata ho la Iseraele ho nka liqhomane bakeng sa litlhaselo, 'me ba qosa sesole sa Iseraele ka ho tšoasa sefofane le ho bolaea banna bao. Sesole sa Iseraele ha sea ka sa bua ka lefu la bona.
Letsatsing lona leo, Tayseer Khalil, moemeli oa Democratic Front bakeng sa Tokoloho ea Palestine, sehlopha sa PLO se sa tšehetseng litlhaselo ho baahi ba Iseraele, o ile a tšoaroa ke masole a Nablus. Banna ba sethunya ba Palestina ba ile ba thunya masole a lekang ho mo tshwara mme Mapalestina a mane a bolawa ntweng ya dithunya. Lipaki tsa Palestina li ile tsa bolela hore bafu e ne e le baahi, eseng lithunya.
Mantaha
Moitseki oa Hamas, Riyad abu Zeid, o ile a bolaoa ha masole a Iseraele a ipatileng a ipatile ka veneng ea meroho a lalla koloi ea hae tseleng ea lebopo la Gaza. Sesole sa Israele se ile sa re masole a ne a rerile ho tšoara Mong abu Zeid mme a thunya ha a mo bona a nka sethunya sa hae. Mapalestina a ile a qosa lebotho la sesole ka hore le ’molaile.
Nakong e fetileng lebotho la Iseraele le ile la lumela pepenene leano la ho bolaea bahlabani ba Palestina. Mong Yavne oa B'Tselem o itse: "Ha ke na bonnete, empa ke hlokometse hore likhoeling tse 'maloa tse fetileng sesole se boletse hore batho ba bangata ba bolailoe ha ba leka ho baleha." Letsatsing lona leo, litanka tsa 35 tsa Iseraele le li-helicopter li ile tsa kena Gaza Strip 'me masole a heletsa ntlo ea Ahmad Ghadnour, mohlabani e mong oa Hamas. Mapalestina a mabeli a ile a bolaoa ntoeng ea lithunya ha bahlabani ba hlasela masole, e mong ho tlalehoa e le lesole, e mong e le lepolesa la Palestina, ea hlometseng ka molao tlas'a litumellano tsa khotso tsa Oslo.
Koranta ea Ha’aretz ea Iseraele e tlalehile hore lebotho la Iseraele le ne le qala tlhaselo e ncha khahlanong le Hamas Lebaleng la Gaza, le hore ho e-na le ho lula hape sebaka seo se nang le baahi ba bangata, kaha se na le metse e West Bank, se tla khomarela lipolao le litlhaselo.
Labobeli
Mohammed al-Mur e bile moitseki oa borobeli oa Hamas ho bolaoa ka matsatsi a mararo ha a thunngoa ke masole a Isiraele toropong ea West Bank ea Yatta, haufi le Hebron. Sesole sa Iseraele se itse o ne a itšoarelelitse ka tlung ea hae 'me masole a ile a thunya hobane a ne a lumela hore o hlometse. Empa malome oa hae, Mahmoud, o re masole a mo thuntse ntle le ho halefisoa. “O ile a baleha mme ba mo thunya leotong,” a rialo. O ile a tsoela pele ho ea ntlong e 'ngoe. Ha a le moo, masole a ile a mo thunya a shoa.” Letsatsing lona leo lebotho la Iseraele le ile la fiela le khutlela motseng oa khale oa Nablus, le ntse le batla ntlo ka ntlo le batlana le bahlabani le polokelo ea libetsa.
Laboraro
Ka letsatsi le tšolotseng mali ka ho fetesisa la beke, Mapalestina a 11 a ile a hlokahala tlhaselong ea Isiraele ho Gaza City. Ba shoeleng ba ne ba kenyelletsa Mundur Safadi, ngaka ea Palestina e ileng ea thunngoa ha a ntse a tsamaea le moen'ae, Dr Ra'ed Safadi, ea neng a leka ho finyella mokuli ea nang le mathata a pelo. Ho ea ka Ngaka Safadi, ea neng a lemetse, ba ile ba thunngoa ka boomo ke motho ea neng a mo tsoile kotsi.
Ba ne ba boetse ba kenyelletsa bahlankana ba bararo ba bolailoeng ha lebotho la Iseraele le qhaqha mehaho e 'meli, ho ea ka lipaki tsa Palestina, tse ileng tsa re banna bao ba ne ba tlohile mehaho eo ha ba laetsoe ke sesole sa Iseraele, empa ba khutlela kapele haholo mohahong oa boraro o haufi, oo hape o neng o le teng. senyehile. Litlaleho tsa hore na ba bararo ba shoele joang li fapane - ba bang ba re ho bile le ho phatloha ha bobeli mohahong, ba bang hore helikopta e ile ea ba thunya - empa ho ne ho e-na le sekoti sa mali har'a lithako.
Sesole sa Isiraele se boletse hore sepheo sa tlhaselo eo e ne e le ho senya lithupelo tsa tšepe tseo ba reng li sebelisoa ke Hamas ho aha lirokete ho thunya litoropo tsa Isiraele. Mantsiboeeng ao Hamas e ile ea thunya lirokete tse tharo motseng o haufi oa Sderot, ’me ea lematsa Baiseraele ba bararo.
Ba shoeleng tlhaselong ena ba ne ba boetse ba kenyelletsa masole a mabeli a Hamas le a le mong ho tsoa ho Popular Front for Liberation of Palestine ba bolailoeng ntoeng, le litho tse tharo tsa mahlale a Palestina, lebotho la tšireletso le molaong, ba bolailoe ha koloi ea bona e thunngoa ke lithunya tsa mochine.
Letsatsing lona leo Nablus, Mustafa abu Safieh ea lilemo li 93 o ile a qosa lesole la Iseraele ka ho thunya mora oa hae Nasser a shoele ka mali a batang. Mong abu Safieh o re ba ile ba emisoa le ho phenyekolloa ke masole, eaba ba bolelloa hore ba tsoele pele. Ha ba ntse ba falla, lesole le ile la bolaea mora oa hae. Moiseraele o itse o ile a thunngoa hobane ha aa ka a ema ha a laeloa.
Mopalestina oa bobeli o ile a thunngoa a shoa a betsa masole ka majoe, ho latela Mapalestina. Sesole se ile sa re o akhetse bomo ea mollo. Hape Nablus, moithaopi oa bongaka oa Wales, Anne Gwynne, 65, o re lesole la Iseraele le ile la mo thunya ka boomo le mokhanni oa ambulense oa Palestina eo a neng a tsamaea le eena.
Labone
Nablus, Ahmad abu Zahra ea lilemo li 61 le setloholo sa hae se lilemo li 17 sa lebitso le tšoanang ba ile ba thunngoa ba le literateng tsa toropo ea khale ea Nablus nakong ea thibelo, ho latela lipaki tsa Palestina.
Labohlano
Maobane Mapalestina a mabeli a bolailoe litekong tsa litlhaselo Gaza, tseo ka bobeli li boleloang ke Islamic Jihad. E mong o ile a leka ho akhela liqhomane ho masole, e mong a leka ho kena sebakeng sa Bajuda sa Dugit.
Mashome a likete a ile a kenella lepatong la Riyad abu Zeid, a ikana ho iphetetsa ka lefu la 30. “Sharon, lokisa makese,” ba hoeletsa. "Phetetso e tla tla haufinyane, Tel Aviv le Jaffa."
Iseraele e arola Bethlehema lerako la konkreite, tšabo le lipelaelo
Ha u fihla u e-tsoa Jerusalema, seterata sa pele sa Bethlehema, se nang le matlo a khale a betliloeng a majoe a mokoetla, se se na batho. Moo bahahlauli ba neng ba khobokana teng, ho na le lireschorente. Ka mor’a likhoeli tse seng kae, lerako le phahameng la konkreite le tla theosa bohareng ba seterata sena, le thiba motse o haufi oa Bethlehema ho tloha karolong e ’ngoe ea motse.
Baahi ba mona, boholo ba bona ba tsoa motseng oa Bethlehema oa Palestina o ntseng o fokotseha ka potlako, ba tla khaoloa motseng oa bona ka lerako la konkreite le lebetsoeng ke masole a paterola a Iseraele. Ba tla lumelloa ho tšelela Bethlehema feela ka sebaka sa tlhahlobo ea sesole sa Iseraele, ka mangolo a tumello a sesole a ka fanang ka 'ona kapa a hana kamoo a ratang kateng. Ba ke ke ba lumelloa ho kena Jerusalema, ka lehlakoreng le leng la mokotla oa naha ba tla pota-potiloe ka marako.
Amjad Awwad o tla tlosoa 'marakeng o monyenyane oo a o tsamaisang. Ntlo ea hae e ka lehlakoreng le leng la seterata, 'maraka o monyenyane ka ho le leng. Ka mor’a hore lerako le hahuoe o tla hloka tumello ea lebotho la Iseraele ho ea sebetsa le ho khutlela hae hape. Empa seo hase sona feela matšoenyeho a hae.
"Ba re boleletse hore haeba u batla ngaka bosiu sepetlele se tla tlameha ho letsetsa 'muso oa Iseraele le ho lokisetsa tumello ea hore a lumelloe ho kena. Haeba e le lefu la pelo, re tla shoa pele ba lumella ambulense ho kena."
Ka mor'a hore lerako le hahuoe, 'masepala oa Bethlehema o tla hloka tumello ea sesole ho romela literaka ho ea lata lithōle. Lerako ke karolo ea se seng se tsejoa e le "Lerako la Berlin" la Iseraele, terata ea motlakase le marako a konkreite ao 'muso oa Iseraele o a hahang ho potoloha West Bank ho e koala le ho emisa bahlabani ba Palestina ho tšela Iseraele.
Mona, joalo ka libakeng tse ling, lerako ha le latele moeli oa 1967 empa le kenella hare West Bank. Lebaka leo ka lona e kenang Bethlehema, ho bolela ba boholong ba Iseraele, ke hore Lebitla la Rachel, sebaka sa maeto sa Bajuda se ka hare ho motse, se tla be se le ka lehlakoreng la lerako la Iseraele, se tiisang hore bahahlauli ba kena habonolo.
Ho batho ba ka bang 500 ba tla felisoa karolong e setseng ea Bethlehema, lerako leo ke tlokotsi. Taelo ea ho e haha e phatlalalitsoe bekeng ena, ha tlhokomelo ea lefats'e e ne e le Iraq. Qeto ea khabinete ea Isiraele ea ho kenyelletsa Lebitla la Rachel e phatlalalitsoe ka la 11 Loetse, e leng sehopotso sa litlhaselo tsa bokhukhuni Amerika.
Ha ho makatse, ho bolela ramotse oa Bethlehema, Hanna Nasser, ea tla khaoloa ho beng ka eena ka lerako. Mokhoenyana oa hae o lula sebakeng se tla pota-potiloe ka marako.
"Hobaneng ba hloka lerako?" oa botsa. "Sebaka sohle se haufi le Lebitla la Rachel se se se le tlas'a taolo e felletseng ea Isiraele tlasa Litumellano tsa Oslo."
Lebitla le se le ntse le pota-potiloe ke lerako la konkreite, 'me ho na le libaka tsa balebeli ba sesole sa Iseraele holim'a mehaho e potolohileng eona.
"Hobaneng ba e hloka ntle le haeba ba e-na le merero e patiloeng?" ho bolela Monghali Nasser, a fana ka maikutlo a hore lebaka la sebele la ho aha lerako la sebaka seo ke ho qobella batho hore ba tsamaee, e le hore naha e tle e hapeloe Iseraele.
Maikutlo ao a tiisoa ke Ngaka Jad Issac, oa Applied Research Institute, Jerusalem, mokhatlo oa Palestina o etsang limmapa tsa meaho ea bolulo ba Iseraele libakeng tse hapiloeng ka ho sebelisa litšoantšo tsa satellite tseo e li rekang khoebong. Li bontša hore Bethlehema e pota-potiloe ka terata ho sireletsa metse e mecha ea Jerusalema e hahiloeng lebōpong la West Bank.
“Ho ke ke ha eba le sebaka sa hore Bethlehema e atolohe ka tlhaho,” Ngaka Issac o rialo. “Palo ea baahi e tla ba holimo hoo batho ba tla qala ho tsamaea ka bolokolohi. Re tla tlameha ho falla.”
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate