Taba ha e mabapi le hummus, li-chocolate bar kapa matsatsi a phomolo a Leoatle le Shoeleng. E mabapi le mekhatlo ea sechaba e nkang boikarabello bo felletseng bakeng sa ketso ea eona (kapa ho hloka). Taba ha e hlile ha e mabapi le lihlahisoa tsa Isiraele, empa e mabapi le hore na qeto e bonahalang e se na molato joalo ka ho reka matsatsi a Israele e ka thusa joang ho tsoela pele ho hatella batho ba Palestina.
Hobane mokhatlo oa lefats'e oa Boycott, Divestment and Sanctions movement (BDS) o totobatsa sena, karabelo eo e atisang ho e hlahisa ea qosoa ebile e matla. Ba bangata ba boetse ba arabela ho BDS hobane e hlile ea sebetsa. Batšehetsi ba Iseraele ba na le tokelo eohle ea ho tšoenyeha ka hore puisano ea bona e hlophisitsoeng ka hloko mabapi le ho se fose ha Iseraele (e kopantsoeng le bokhopo ba Palestina) - e 'nileng ea khothaletsoa ka lilemo tse mashome mecheng ea litaba le lipolotiking tse fapaneng tsa US le linaheng tsa Bophirimela - joale e se e ntse e senyeha.
Seboka sa morao-rao sa Univesithi ea Pennsylvania BDS, se hlophisitsoeng ke sehlopha sa baithuti, PennBDS, e bile mohlala oa morao-rao ho bontša katleho ea mokhatlo oa lefats'e le matšoenyeho a sebele a utluoang ke batšehetsi ba Iseraele United States. Kaha ba ne ba tseba ka botlalo hore ho tobana le liqoso tsa BDS ho ka 'na ha se ke ha atleha, ba ile ba hlophisa litaba tse fosahetseng, ho reha mabitso le ho tšosa. Leha ho le joalo, leano lena le khathetseng ha le sa beha litholoana.
Batšehetsi ba Sione ba Isiraele ba ile ba leka ka hohle ho matlafatsa sechaba sa Bajude sa Philadelphia hore se tobane le kopano e neng e batla hore Iseraele e ikarabelle bakeng sa mosebetsi oa eona oa sesole, khethollo ea morabe le tlōlo e totobetseng ea molao oa machaba.
E mong oa ba halefisitsoeng ke seboka sena ke Ruben Gur, moprofesa oa mafu a kelello univesithing. Sehloohong se hatisitsoeng ho Daily Pennsylvanian, o ile a tšoantša bahlophisi ba kopano le 'Manazi'. O ile a ngola a re: "Mohlala o loketseng oa mokhatlo o joalo ke lihlopha tse hlophisitsoeng ke Manazi ka bo-1930 ho hana, ho qhekella le ho otla Bajuda le likhoebo tsa bona," mohlomong a tseba ka botlalo ho se nepahale ha polelo ea hae historing.
Mopresidente oa Penn Amy Gutmann le Molula-setulo oa Batšehetsi David L. Cohen ba ile ba tsitlallela hore ho lumella PennBDS ho hlophisa e ne e mpa e le mosebetsi oa boitšoaro o reretsoeng "ho sireletsa puo eo re ka 'nang ra se ke ra e rata" (polelo e leka-lekaneng ka mokhoa o makatsang, ho bua hanyenyane). "Univesiti e 'nile ea bontša khafetsa, khafetsa le ka matla khanyetso ea rona e tiileng morerong ona. Ka mantsoe a bonolo feela, ha re lumellane le boemo bo nkiloeng ke PennBDS, "ba ngotse ho Daily Pennsylvanian.
Lipuisano li ngolisitsoe ka mokhoa o mong le o mong o fumanehang 'me li ile tsa atoloha ho feta meeli ea univesithi ka boeona. Ka mokhoa o makatsang, Mokhatlo oa Bajuda oa Greater Philadelphia o ne o lakatsa ho hanyetsa seboka sa BDS ka ho amohela motho e mong haese Alan Dershowitz ho fana ka puo ea tšohanyetso khamphaseng. Dershowitz, ea tsebahalang ka puo ea hae e tsosang takatso le mokhoa oa ho nyefola batšehetsi ba pro-Palestine, o ile a qobelloa ho fetola maqheka, kaha seboka le likhohlano tseo e li hlahisitseng li ile tsa lumella batšehetsi ba BDS sebaka sa ho hlophisa le ho fetisa molaetsa o hlakileng le oa khotso. “Seboka sa BDS se re fa monyetla oa ho arabela lehloeo ka melaetsa e molemo,” ho boletse Dershowitz, joalokaha ho tlalehiloe koranteng ea Philadelphia ea Jewish Exponent.
Ba amehang ho buelleng lisosa tsa khotso le toka ba tseba hantle hore tsitsipano e joalo ke pontšo ea tšabo le bofokoli bo totobetseng. Maikutlo a pro-Isiraele - ho lokafatsa bophahamo ba morabe, ho fana ka mabaka a sesole, ho sireletsa tlhoekiso ea morabe - ha e na thuso ho latela molaetsa o hlakileng o hanyetsanang le ona. Ka hona, neng kapa neng ha ba tobane le liketsahalo tse joalo, batho ba nang le kutloelo-bohloko ba Iseraele ba fetohela ho 'qhoebeshano'. Sena se feptjoa haholo ke litlaleho tse leeme, puo e hlabang le liqoso tse se nang motheo. Moprofesa Gur o ne a sa bapisoe ka ho emela mohlala, kaha o ile a hlasela esita le koranta ea seithuti ka boeona: “Ke ne ke sa kholoe mahlo a ka. Ho hobe ka ho lekaneng hore ebe Penn o itumella ho amahanngoa le mokhatlo ona o tletseng lehloeo oa timetso ea morabe, empa hore u fane ka sebaka sa 'tlhaloso' ea bona 'me u be le seriti ho phatlalatsoa hona ha boitsebiso bo fosahetseng le bo khahlanong le Bajuda.
Leha ho le joalo, “ha bahanyetsi ba BDS ba ntse ba phathahane ka ho bitsa mabitso, batho ba neng ba le kopanong ba ne ba tšoarehile ka ho supa linnete fatše,” ho latela Uri Hores, motšehetsi oa khotso oa Iseraele (ea ngotseng makasineng ea +972). Tsena li akarelletsa: “linnete tse sebetsang, linnete tsa histori le linnete tsa molao, tse hlahisitsoeng ke litsebi tsa molao oa machaba oa litokelo tsa botho tse kang Noura Erakat, ea faneng ka kopano ka kakaretso ea tsamaiso e rarahaneng ea molao eo Mapalestina a phelang tlas’a eona.”
Ho ea ka Hores, seboka sa Penn "se ile sa etsoa ka mor'a seboka se tšoanang se neng se tšoaretsoe 2009 Hampshire College e Amherst, Massachusetts." Sena se bohlokoa haholo kaha katleho ea matsapa ana, leha ho na le litšila le likhang tse fetelletseng, li mema lipuisano libakeng tse ling. E 'ngoe ea mehlala e joalo e bile ka Mmesa 2010, ha lekhotla la senate ea baithuti Univesithing ea California, Berkeley e ne e ngangisana ka taba ea ho itokolla ho likhamphani tsa US tse "ithuisang ka lintho tse bonahalang kapa tsa sesole" ho tsoa ha Isiraele e hapile libaka tsa Palestina. Ho ile ha etsoa khetho ea molao oa ho fokotsa chelete. Batho ba hlahelletseng ba kenyeletsang Noam Chomsky, Moarekabishopo Desmond Tutu, Naomi Klein le Alice Walker ba ile ba fana ka liphatlalatso tse tšehetsang bili ena, ha bahapi ba likhau tsa Nobel Shirin Ebadi, Mairead Maguire, Rigoberta Menchu Tum le Jody Williams ba saenetse lengolo le tiisang tšehetso e kholo: "Re ema. re kopane tumelong ea rona ea hore ho itokolla lik'hamphaning tse fanang ka tšehetso e kholo bakeng sa sesole sa Isiraele ho fana ka boits'oaro le maano a botsamaisi ba thuto le chelete ea thuto ea sechaba e lefelloang ke ba lefang lekhetho. Kaofela re baetsi ba khotso, 'me re lumela hore ha ho lipuisano tse se nang khatello ea moruo tse ka susumetsang Iseraele ho fetola leano la eona la ho sebelisa matla a matla khahlanong le baahi ba Palestina."
Ho ke ho hlokomeloe hore ts'ehetso ea ts'ehetso bakeng sa merero ea BDS ha ea ka ea etsoa ka taelo ea motho kapa sehlopha leha e le sefe. Ho e-na le hoo e ne e le karabelo pitsong e entsoeng ke mekhatlo ea sechaba ea 171 ea Palestina ka Phupu 2005.
Sebaka sa Middle East se se se ntse se paka ho phahama ha matla a batho a susumelitseng lefatše. BDS ke ntšetso-pele ea ntoa ea lefats'e ea toka, 'me PennBDS e mpa e le bathusi feela ba mokhatlo o ntseng o hola oo ka sebele o tla tlisa phetoho ea 'nete ponong ea bokolone ea nako e telele. Moloaneli ea hlahelletseng oa Palestina Ali Abunimah o ile a bolella seboka puong ea hae ea sehlooho: "Moferefere ona oa bohlanya mabapi le seboka o re bolella ho hong ka nako eo re leng ho eona. Mabapi le ntoa ea maikutlo, re mothating oa ho qetela."
Palo e ntseng e eketseha ea batho e se e ntse e hlokomela ’nete ena. E mong oa libini tse tummeng haholo tsa 'mino oa rock oa Amerika, Cat Power, o hlakotse lenaneo la hae la Isiraele, "a ikopanya le lenane la bataki ba hanang naha," ho latela Washington Post (Feb 10). O ile a hlakola konsarete ea Tel Aviv e neng e reriloe hobane a ne a ikutloa "a kula moeeng oa hae". Baetsi ba litšoantšo ba bangata, lik'hamphani le batho ba tloaelehileng le bona ba ikutloa joalo, ba paka hore bonngoe ba lefats'e ha se boleng ba maikutlo, empa sethala sa sebele bakeng sa ba lakatsang ho tlisa phetoho e ntle.
Ramzy Baroud (www.ramzybaroud.net) ke sengoli sa koranta se kopantsoeng le machaba le mohlophisi oa PalestineChronicle.com. Buka ea hae ea morao-rao ke Ntate oa ka e ne e le Mohlabani oa Tokoloho: Pale ea Gaza ea Untold (Pluto Press, London).
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate