[Tlhoko ea Mohlophisi: Ha mopresidente oa Korea Boroa Roh Moo Hyun, 'muelli oa mehleng oa litokelo tsa botho ea ileng a khethoa selemong se fetileng ka tšepiso ea hore a ke ke a ea U.S., a kopana le Monghali Bush Washington D.C. bekeng e fetileng, batho ba bangata ba Korea Boroa o ne a lebeletse hore Monghali Roh o tla batla tharollo e seng ea sesole bakeng sa taba ea nyutlelie ea North Korea. Seboka sa Bush-Roh se ile sa nkoa e le katleho, hobane baeta-pele ba babeli ba tiisitse seo ba seng ba lumellane ka sona 'me ha baa ka ba ikhathatsa ho hlahisa seo ba ka se lumellaneng le Korea Leboea. Monghali Roh o ne a phathahane ho tlosa matšoenyeho a US ka lebaka la maikutlo a hore o khahlanong le Maamerika. Puong e neng e le New York, Monghali Roh o ile a bolela ka ho toba hore ntle le ho kenella ha sesole sa U.S nakong ea Ntoa ea Korea ea 1950-53 a ka be a iphumana a le kampong ea mahloriso ea lipolotiki. Seo e leng sa bohlokoa ho rona mohlomong ke tsela eo mopresidente ea ipitsang oa tokoloho a ka sebetsanang le khanyetso. 'Me o ile a hlōleha tekong e khōlō. Ka la 18 Mots'eanong, ka boipelaetso ba seo ba reng ke dipuisano tse tlotlollang tsa Roh le US baithuti ba koleche ba ka bang 1,000 ba Hanchongnyeon, sehlopha se seng molaong sa mekhatlo ea baithuti, ba ile ba thibela likoloi tsa Roh ha ba le tseleng e eang moketeng oa ho tšoaea. sehopotso sa merusu ea pro-demokrasi toropong e ka boroa ea Kwangju khahlano le phetohelo ea sesole ea 1980. Ha mapolesa a moferefere a ntse a qabana le baipelaetsi Monghali Roh o ile a kena sebakeng seo ka heke e ka morao, a liehisa mokete ka metsotso ea 18. Letsatsing le hlahlamang, Monghali Roh o ile a re baipelaetsi bao ke ba tsoileng taolong ’me a laela lekhotla la hae la khabinete hore le tšoare baeta-pele ba Hanchongnyeon, bao a neng a itse ’muso o ntse o ithutela ho ba molaong. Baetapele ba baithuti ba robeli ba sa tsoa kena lenaneng la makholo a baithuti ba Hanchongnyeon ba batloang ka mangolo a tumello. Sohn Seok-choon, oa Hankyoreh ea ikemetseng, ke e mong oa baqolotsi ba 'maloa ba ikemiselitseng ho sireletsa tokoloho ea ho itlhalosa ea baithuti. Kap Su Seol [imeile e sirelelitsoe]]
Mopresidente ea ratehang Roh Moo Hyun:
Ke kopa u ntumelle ke tlole mekhoa e boima ea lengolo ntlheng ena. 'Na, Sohn Seok-choon oa Hankyoreh, ke ngola ke le botebong ba mahlomola - le ka potlako. Ke sa tsoa utloa mantsoe a hau mabapi le boipelaetso ba la 18 Motšeanong ka Hanchongnyeon: “Ba batlang ho rohaka le ho liha ba bang ka lebaka la ho se tšoane ha maikutlo ba tlameha ho fuoa kotlo†le “Mehato e matla ea molao e lokela ho tlisoa ho batho ba merusu.†Qalong ke ile ka hohla mahlo ka pelaelo.
Lilemong tse mashome a mabeli a metso e meraro tse fetileng kajeno, May 19, polao e ile ea qala ho etsahala Kwangju. Mme kajeno, le bitsitse baithuti “baferekanyi†kopanong le bathusi ntlong ya mopresidente. Lik'holejeng ho pholletsa le naha li fetohile leqhoa nakong ea selemo ka litšokelo tsa ho tšoaroa ka bongata. Sena sea hlolla. E re ke sehe ke lelekisa. Na u se u ntse u tahiloe ke matla?
Ha ke khone ho hatisa sena ho feta tekano. O etsa phoso e kgolo. Baferefere? Bahlaseli ke bo-mang? Letona la Toka Kang Kum-sil, setho sa khabinete eo u e ratang haholo, o ile a u thusa hang-hang. Kano ea phatlalatsa ea Mofumahali Kang ea ho tlisa baipelaetsi ka toka e matla e totobalitse botšepehi ba hae ho mopresidente. Leha ho le joalo, ho tsitlallela ha hae hore boipelaetso ba moithuti bo nyelisitse moea oa Kwangju Democratic Uprising, hammoho le maikutlo a hau ka baipelaetsi joalo ka bahanyetsi e ke ke ea tšoareloa.
Lebaka ke hobane ka May, matsatsi ao a 1980 a hlaha kelellong. Na e ne e le mecha ea litaba e hlokang tlhokomelo e neng e nyenyefatsa baahi ba pro-demokrasi ba Kwangju e le bahlohlelletsi le mahoohoo a merusu? Na e ne e le U.S. e amohetseng polao ea sesole ea baipelaetsi ba bacha? Na uena le letona la hau la toka le ne le hlaphohetsoe kelellong ha le ne le re baithuti ba bacha ke batho ba etsang merusu ka lebaka la ho le nyatsa bakeng sa boemo bo tlaase ba bodiplomate le U.S.; kapa ha a ne a re o tla ba otla ka tieo bakeng sa ho silafatsa moea oa Bofetoheli ba Kwangju? Letona la Tsamaiso ea 'Muso le Litaba tsa Lehae Kim Doo-kwan le eena o se a qalile ho tsitlella maikutlo a hau ha a re o tla nahana hape ka molao oa Hanchongnyeon. Hoo e ka bang likhoeli tse tharo u le setulong, u se u le lekhoba la puso, 'me matla a sentse litho tse peli tsa kabinete tse nang le maikutlo a liphetoho.
Ha ke khone ho bua sena ka ho hlaka. Ke ne ke khona ho bala tšepo ho tsoa boipelaetsong ba Hanchongnyeon. Na ke 'na feela ea utloang khalefo e ntseng e phahama holim'a mahlomola ha u ntse u tšoeroe ke mecha ea litaba e hlokang tlhokomelo eo u kileng ua e loantša? ha ke nahane. Bacha, batho ba naha ena ba ntse ba phela le ho raha, ba nang le mahlo a hlakileng a khethileng Roh Moo-hyun setulong sa mopresidente, ba le beile leihlo ka maikutlo a ho eka le ho hlonamela mantsoe le liketso tsa hau.
Hantle, bohle ba etsa liphoso. Ba re ho fosa ke motho. Ntho ea bohlokoa le ho feta e tla ka mor'a hore motho a hlokomele phoso ea hae. Sebete sa 'nete se itšetlehile ka ho etsolla phoso ntle le ho ikemela. Hang-hang hlakola taelo e sokelang ea ho tšoaroa ha liithuti. Ke kopa ho phethela lengolo lena, 'me ke ts'epa hore u tla elelloa kapele kamoo ho ka khonehang hore uena le bathusi ba hau le bile lehlatsipa la maikutlo a sechaba a hlahisoang ke mecha ea litaba.
Monghali SOHN, Seok Choon ke sengoli sa bahlophisi ho Hankyoreh, e ikemetseng ea letsatsi le letsatsi e hatisitsoeng Seoul. O ngotse mefuta e mengata ea libuka ho tloha ho tsa lipale tse iqapetsoeng ho isa thutong e tebileng ea mecha ea litaba. Ke setsebi se hlakileng sa puo ea Sekorea ea neng a ka hopotsa mofetoleli leha e le ofe ka mosebetsi oa hae ka maele a khale a Setaliana a reng: mofetoleli ke lehlabaphio.
E phatlalalitsoe ka lekhetlo la pele Webosaeteng ea Hankyereh ho www.hani.co.kr ka la 19 Motšeanong 2003
E fetoletsoe le ho hlophisitsoe ke Kap Su Seol
Li-link tse amanang:
Ho Ipelaetsa 'Muso oa Korea Boroa:
Romela lengolo-tsoibila la hau ho Lekala la Toka ho [imeile e sirelelitsoe]
Mabapi le karolo ea U.S. pherekanong ea mali ea Kwangju Uprising:
http://www.kimsoft.com/korea/kwangju3.htm
Bakeng sa Tlaleho ea Paki e E boneng Ka mahlo Merusu:
http://www.international.ucla.edu/asia/monographs/book.asp?bid=6
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate