Tšenyo ea tikoloho e tsoang mesebetsing e fetileng le e ntseng e tsoela pele ea merafo ea khauta El Salvador, Guatemala le Honduras e tsositse mokhatlo o matla oa sechaba oa Salvador o ntseng o ruta le ho hlophisa sechaba bakeng sa thibelo e felletseng khahlanong le merafo ea tšepe El Salvador. E le ho arabela, lik'hamphani tse kang Pacific Rim ea Canada le Milwaukee, Wisconsin-based Commerce Group e kentse liqoso tsa lidolara tse limilione tse ngata khahlanong le 'muso oa Salvador o leka ho qobella naha hore e kene-le ho tsoa ho lefella tšenyo ea tikoloho eo ba seng ba e bakile.
Nyeoe ea Commerce Group e ile ea etsa hore ho thehoe Midwest Coalition Against Lethal Mining (MCALM), sehlopha se thehiloeng Wisconsin se sebetsang ho ruta sechaba ho pholletsa le naha le Midwest ka liphello tse senyang tsa merafo ea machaba El Salvador. Ho latela mashome a lilemo a mokhatlo o hlophisitsoeng oa bonngoe o qalileng ntoeng ea lehae ea Salvador ka bo-1980, MCALM e thehiloe ke ma-veteran a U.S.-El Salvador Sister City Network, mme haholoholo Madison-Arcatao Sister City Project.
Joalo ka El Salvador, Wisconsin e ne e sokeloa ka morafo o moholo o bulehileng oa tšepe o haufi le Letša la Superior le sebaka se mongobo se seholohali se setseng sa raese sebakeng sa Bad River Ojibwe (sheba "Resisting Resource Colonialism in the Lake Superior Region" Makasine ea Z, Loetse 2011). Morabe oa Bad River Ojibwe o etelletse pele bohanyetsi mme o thehile selekane sa merabe e 11 ea Wisconsin, sechaba sa lehae le sechaba sa mmuso sa tikoloho le paballo. Ka la 28 Hlakola, ka mor'a lilemo tse 'ne tsa ho iphapanyetsa khanyetso e tsoang ho mokhatlo oa tikoloho oa India mabapi le ho se khonehe ha merafo sebakeng se nang le mekhoabo e mengata, Gogebic Taconite o ile a lumela hore projeke e ne e sa khonehe mme a hula polaka moralong oa morafo.
Karolo e kholo ea khanyetso e atlehileng ea Bad River Ojibwe e tsoa ho bokhoni ba bona ba ho ithuta ho tsoa ho liphihlelo tsa mekhatlo e meng e khahlanong le merafo joalo ka khanyetso e atlehileng ea morafo oa Crandon o Wisconsin (sheba "The Crandon Mine Saga" Makasine ea Z, February 2004) le mokhatlo o khahlanong le merafo El Salvador (bona "Salvador Resist Gold Mining" Makasine ea Z, October 2006 le “Ho Hanela CAFTA le Merafo ea Metal El Salvador, Makasine ea Z, May 2010). Ka thuso ea MCALM, Bad River Ojibwe e ile ea tlisa Kenia Ortez, 'muelli oa molao ho tsoa sechabeng se senyenyane sa lihoai sa San Sebastian, El Salvador ho buisana le litho tsa morabe ka tšenyo ea tikoloho e tsoang morafong oa khauta oa Commerce Group motseng oa habo. "Re batla ho le bolella hore ha re batle hore sechaba sefe kapa sefe, kapa batho leha e le bafe, ba utloe bohloko ka lebaka la merafo."
San Sebastian Gold Mine Pollution
Sehlopha sa Khoebo se ile sa tlatlapa morafo oa khauta oa San Sebastian ho tloha 1972-1978. Moepo o ile oa lula o koetsoe nakong ea ntoa ea lehae ea Salvador (1980-1992). Khampani e ile ea tsosolosa mosebetsi oa merafo ho tloha 1995-1999. Baahi ba lehae ba qosa Sehlopha sa Khoebo ka ho silafatsa Noka ea San Sebastian le tafole ea metsi e potolohileng ka arsenic le litšepe tse boima le ho fetola molapo 'mala oa lero la cranberry.
Ka 2012, Lekala la Tikoloho la Salvador le fumane hore Nōka ea San Sebastian e na le moeli o amohelehang oa cyanide ka makhetlo a robong le makhetlo a sekete ho feta tekanyo ea molao ea tšepe ka metsing bakeng sa ho sebelisoa ke batho. Tšilafalo ea nōka e qobelletse baahi ba sechaba sena se futsanehileng ho lefa litšenyehelo tsa ho tsamaea ka literaka ka metsi a nooang. Le hoja malapa a mangata a sa noe metsi a noka, ho na le malapa a mang a phelang bofutsana bo feteletseng hoo a se nang boikhethelo haese ho sebelisa nōka. Mehloli e meng ea metsi a tsoang lilibeng le eona e silafetse. Ka lebaka leo, litho tsa sechaba li na le litekanyetso tse phahameng tsa ho hloleha ha liphio le mafu a mang a amanang le chefo ea arsenic le metals. Ho fifala ha metsi ho bakoa ke ho tsoa ha asiti morafong - ketso ea lik'hemik'hale e hlahisoang ha sulfide e lejoeng la litšila e pepesehela moea le metsi ho hlahisa asiti ea sulfuric le ho lokolla litšepe tse boima tse kang arsenic, lead le mercury ka holim'a metsi le ka tlas'a lefatše. Moepo oa asiti o kenang Nokeng ea San Sebastian o tsoa molatsoaneng o ka holimo ho motse oa San Sebastian, o bapileng le morafo oa khauta o lahliloeng moo k'hamphani e ileng ea lahla litšila tsa morafo (masela).
Sehlopha sa Khoebo se Qosa "Melemo e Lahlehileng"
Ka 2006, El Salvador e ile ea hlakola litumello tsa merafo tsa Commerce Group bakeng sa ho hloleha ho latela molao oa merafo oa naha morafong oa eona oa khauta oa San Sebastian. Ka boiphetetso, Sehlopha sa Khoebo se ile sa hlahlela nyeoe khahlanong le 'muso oa El Salvador tlas'a "litšireletso" tsa motseteli oa kantle ho naha tse fumanehang ho Central America Free Trade Agreement (CAFTA), e batlang matšeliso a $ 100 milione ho tsoa mmusong oa Salvador, ho kenyeletsoa le "chelete e lahlehileng". ” Khampani e boetse e batla tokelo ea ho bula morafo hape khahlano le litakatso tsa mmuso.
Leha ho le joalo, ho ea ka litokomane tse kentsoeng ho US Securities and Exchange Commission, k'hamphani e ne e se e emisitse ts'ebetso ea El Salvador pele, ka December 1999, e qotsa mathata a lichelete, ho kenyeletsa le ho putlama, e le lebaka le leholo la qeto ea ho emisa ts'ebetso. MCALM e bitsitse nyeoe eo e le boiteko bo nyatsehang ba k'hamphani e sa atlehang ea ho sebelisa litumellano tsa khoebo tsa machaba ho etsa chelete eo ba sa kang ba khona ho e etsa ka mekhoa e molaong.
Ka March 2011, Setsi sa Machaba sa Banka ea Lefatše sa ho Rarolla Likhohlano tsa Matsete (ICSID) se ile sa lahla nyeoe ea Commerce Group hobane k'hamphani e ne e hlahletse linyeoe tsa lekhotla ka nako e le 'ngoe makhotleng a lehae a El Salvador. Commerce Group e ile ea ipiletsa ho qeto eo empa ka August 2013, k'hamphani ha ea ka ea khona ho lefa tefo e hlokahalang ho tsoela pele ho etsa boipiletso, kahoo nyeoe ea koaloa.
Bad River Ojibwe Kena le Moifo wa Matjhaba
“Re ema haufi le batho ba El Salvador kajeno ’me re ba tsebisa hore mantsoe a rōna a ekelitsoe ho a bona. Ke tumelo ea rōna hore baetsi ba liqeto tsa ’muso, melao le maano a sechaba ba lokela ho hlompha tokelo ea ho hloekisa moea, mobu le metsi bakeng sa batho e bohlokoa ho feta phaello ho ba matla.” Ka Loetse 2014, Aurora Conley, setho sa Bad River ea hiriloeng lekaleng la molao la morabe eo ebile e le Motlatsi oa Molula-setulo oa Environmental Protection Alliance o ile a ikopanya le moifo oa machaba ho ithuta ka lefa le senyang la merafo El Salvador, a kopana le baetapele ba khahlanong le merafo le ho hlokomela. mokhoa oa nalane oa therisano le sechaba ho theha melao ea masepala e thibelang merafo. Conley o ne a loketse thomo ena. E ne e bile motlatsi oa phethahatso ho White Earth, moitseki oa Minnesota Ojibwe Winona La Duke ka lilemo tse tharo 'me o ne a tseba hantle liphello tse bohloko tsa merafo linaheng tsa Matsoalloa a Amerika.
Ho sa tsotellehe semelo sena, o ile a makala ha a bona ho futsaneha ha batho bao a neng a ba etela Santa Rosa de Lima, e leng sebaka sa morafo oa khauta oa San Sebastian. “Metsi a Nōka ea San Sebastian a na le lamunu e khanyang e tsoang moepong oa asiti empa ke ntse ke bona bana ba sesang ka nōkeng le mosali e mong a kha metsi nokeng. Metsi a boetse a sebelisetsoa ho hlatsoa liaparo le ho nosetsa lijalo. Ha ho na lipompo tsa metsi malapeng a bona. Ke ile ka ferekana haholo ha ke bona liketso tseo ba seng ba ntse ba tobane le tsona le ho ba le k'hamphani e kenang 'me e senya se senyenyane se setseng se sa hloekisoe kapa ho ameha ka bophelo ba motho. Metsi ke bophelo 'me tšilafalo ea bona le libaka tse chefo li ne li sithabetsa ho elelloa. ’Me ke ne ke nahana hore tšilafalo e joalo e ka hlahela morabe oa heso haeba re sa sebetse ho e thibela.”
Morero oa El Dorado oa Pacific Rim o Cabanas
Sebaka sa bobeli sa moifo oa bashebelli ba machaba e bile sechaba sa San Isidro moo khohlano holim'a morafo o moholo oa khauta o sisintsoeng ke Pacific Rim Mining Corporation (Pac Rim), feme ea linaha tse fapaneng e thehiloeng Canada, e hlahisitse ngangisano ea naha mabapi le litlamorao tsa merafo. naheng ea El Salvador. San Isidro ke toropo e haufi le morafo oa khauta o reriloeng oa El Dorado lefapheng le ka leboea-bohareng la Cabanas. Morafo o reriloeng oa ka tlas'a lefatše o tla sebelisa metsi a mangata le lithane tse ngata tsa cyanide ho ntša khauta ho orebody. Bongata ba baahi ba Cabanas ke lihoai tse iphelisang tse itšetlehileng ka holim'a metsi a hloekileng le a ka tlas'a lefatše bakeng sa ho noa, ho hlatsoa le ho hlokomela lijalo le liphoofolo tsa bona. El Salvador e se e tobane le bothata bo boholo ba metsi. Tlaleho ea Banka ea Lefatše ea 2006 e hakanya hore karolo ea 90 lekholong ea metsi a holim'a metsi a El Salvador a silafetse, 'me karolo ea 98 lekholong ea metsi a litšila a 'masepala le karolo ea 90 lekholong ea metsi a litšila a tsoang liindastering a tšeloa linōkeng le melatsoaneng ea El Salvador a sa phekoloe (El Salvador, Recent Economic Developments in Infrastructure). - Strategy Report No. 37689-SV).
Morafo o reriloeng o sebakeng sa metsi sa noka e kholo ka ho fetisisa ea El Salvador, Rio Lempa, o fana ka metsi a sa silafalang hoo e ka bang halofo ea batho ba limilione tse 6 ba El Salvador, ho kopanyelletsa le baahi ba motse-moholo, San Salvador.
Khanyetso ea lehae khahlanong le Pac Rim e ile ea qala nakoana ka mor'a hore k'hamphani e qale ho cheka liliba tsa lipatlisiso sebakeng sa poraefete ntle le tumello. Ha batho ba haufi le liliba tsa liphuputso ba qala ho bona metsi a silafetseng le ho fokotsa phepelo ea metsi bakeng sa lijalo le tšebeliso ea batho, khanyetso e ile ea eketseha.
Haeba baahi ba sebaka seo ba ne ba e-na le liphello tse mpe joalo sethaleng sa lipatlisiso, ba ne ba tšoenyehile haholo ka se ka etsahalang haeba morafo o ka lumelloa. Baeta-pele ba sechaba ba ile ba etela mesebetsi ea merafo ea khauta Guatemala le Honduras 'me ba bona mathata a tšilafalo ea metsi, ho se be le lipuisano tsa sechaba, ho hloka tlhompho bakeng sa litokelo tsa matsoalloa a sebaka seo le ho khutlela moruong o fokolang ho baahi ba moo.
Ka 2005, litho tsa sechaba li thehile Komiti ea Tikoloho ea Cabanas, e hokahaneng le mekhatlo e meng ea sechaba 'me ea theha National Roundtable against Mining in El Salvador (La Mesa). Ka 2005, Pac Rim o ile a fana ka tlhahlobo ea phello ea tikoloho (EIA) ho 'muso oa Mopresidente oa mehleng Tony Saca oa lepheo le letona la Nationalist Republican Alliance (ARENA). Empa Lekala la Tikoloho le Lihloliloeng le hanne tumello ea k'hamphani hobane e hlolehile ho fana ka EIA e lekaneng le ho fihlela litlhoko tse ling tsa ho fana ka tumello ea ho rafa.
Ho sa le joalo, La Mesa o ile a hlophisa letšolo la naha khahlanong le morero oa El Dorado 'me a phehella thibelo ea merafo ea khauta. Letšolo lena le ile la fumana tlhōlo e kholo ha Kereke e K'hatholike ea El Salvador e fana ka phatlalatso ka 2007 khahlanong le merafo ea khauta El Salvador, e bolelang tšenyo e ka 'nang ea e-ba teng metsing, limela le liphoofolo le bophelo bo botle ba sechaba ka kakaretso. Ka Hlakubele 2008, Moporesidente Saca o ile a phatlalatsa hore o behile "thibelo ea tsamaiso" litumellong tsa merafo.
Pac Rim e qosa El Salvador ka ho hloleha ho fana ka tumello ea ho rafa
Ka Mmesa 2009, Pac Rim o ile a qosa mmuso wa Salvador ka $77 milione tlasa melao ya tshireletso ya babeeletsi ya Central American Free Trade Agreement (CAFTA) bakeng sa ho se ntshe ditumello tsa tshebediso ya merafo ya khamphani. Nyeoe e ile ea eketseha ho feta $300 milione ka 2013 ha feme ea Australia Oceana Gold e fumana Pac Rim. El Salvador e pheha khang ea hore k'hamphani ha e na tumello ea tikoloho feela bakeng sa morero, empa e ne e se ea eona, kapa e na le litokelo tsa boholo ba mobu o koahetsoeng ke kopo ea eona ea tumello. Empa nyeoe ena ha se qabang feela lipakeng tsa Pac Rim le mmuso oa El Salvador. Joalo ka ha Marcos Orellana oa Setsi sa Molao oa Machabeng oa Tikoloho (CIEL) a boletse ka bokhutšoanyane motsoalle oa bona oa lekhotla (amicus curiae), "Moqosi [Pac Rim] o sebelisa ts'ebetso ena ho fumana monyetla ho seo ha e le hantle e seng qabang lipakeng tsa eona. le Rephaboliki [El Salvador], empa e le lipakeng tsa eona le sechaba se hlophisitsoeng se ikemetseng se tsoileng matla khahlanong le merero ea Claimant, ke hore, La Mesa. Ho feta moo, Pac Rim ke k'hamphani ea Canada 'me ha e tšoanelehe ho fana ka sutu tlas'a CAFTA hobane Canada ha e saenetse CAFTA. Ho qoba thibelo ena, Pac Rim o ile a kenya kopo ka thuso ea Reno, Nevada eo e e fumaneng pele e kenya sutu. Leqheka lena ha lea ka la sebetsa 'me Setsi sa Machaba sa The Settlement of Investment Disputes (ICSID), lekhotla la sekhukhu la ho rarolla mathata a Banka ea Lefatše, le ile la qhala nyeoe eo.
Leha ho le joalo, ICSID e lumelletse k'hamphani ho tsoela pele tlas'a molao oa matsete oa Salvador o seng o siiloe ke nako o fileng lik'hamphani monyetla oa ho kena makhotleng a machaba. El Salvador esale e fetola molao oa eona oa matsete selemong se fetileng, e hlokang hore lik'hamphani tse nang le litletlebo li fete makhotleng a lehae ho fapana le makhotla a machaba a boemeli. Molao ona ha o sebetse ka morao-rao ebile ha o na phello tabeng ea hona joale.
Baitseki ba El Salvador ba tsoang La Mesa ba ile ba ea Washington, DC ka la 19 Hlakubele ho ea ipelaetsa ntlo-kholo ea Banka ea Lefatše moo ICSID e ntseng e nahana ka nyeoe e tlisitsoeng khahlanong le mmuso oa bona ke Oceana Gold. Vidalina Morales o ile a bua lebitsong la La Mesa: "Ha rea ikemisetsa ho tlohella mmuso oa Salvador ho lefa dolara e le 'ngoe. Ke k'hamphani ea merafo e lokelang ho lefa El Salvador bakeng sa tlōlo ea molao ea tikoloho le litokelo tsa botho. Makhotla ana a sireletsa feela lithahasello tsa likhoebo tse kholo, eseng tsa batho ba El Salvador. ” Kahlolo e lebelletsoe ka Phuptjane 2015.
Taba ea ho rarolla likhohlano tsa batseteli le naha (ISDS) e feta CAFTA le El Salvador. Mekhatlo ea machaba e kopa ISDS neng le neng ha e kopana le khanyetso mererong ea ho hula lisebelisoa moo mebuso e tiisang tokelo ea eona ea ho sireletsa bophelo ba batho le tikoloho. Ho ea ka tlaleho ea morao-rao e tsoang Washington, DC-based Institute for Policy Studies, ea linyeoe tsa lichelete tsa lichelete tsa 137 tse ntseng li emetse pele ho ICSID, linyeoe tse 43 li amana le oli, merafo kapa khase (Mining for Profits in International Tribunals: How Transnational Corporations Sebelisa Litumellano tsa Khoebo le Matsete e le Lisebelisoa tse Matla Likhohlanong tsa Oli, Merafo le Khase).
Ha tsamaiso ea Obama e ntse e leka ho holisa litokelo tsena tsa khoebo ka matla a "potlako" bakeng sa litumellano tse kholo tsa khoebo e sa lefelloeng tse tsejoang e le Trans-Pacific Partnership le Transatlantic Trade and Investment Partnership, Moemeli oa U.S. Mark Pocan (D-WI) le 12 House. Mademokrate a hlahisitse H.R. 967: Protecting America's Sovereignty Act. Molao ona o tla thibela lipehelo tsa tharollo ea likhohlano tsa batseteli le naha litumellanong tsa khoebo tsa kantle ho naha. "Litokisetso tsa ISDS li ka fokolisa bophelo bo botle, polokeho le ts'ireletso ea tikoloho ea US haeba li tsoela pele ho ba karolo ea litumellano tsa khoebo tsa nakong e tlang, ho kenyelletsa le Trans-Pacific Partnership," ho boletse Rep. Pocan.
Letšolo la Leano la Bokhukhuni le Lebileng Bahanyetsi ba Meepo
Hang ha sutu ea Pac Rim e kenngoa, pefo e ile ea eketseha khahlanong le bahanyetsi ba merafo Cabanas. Mohanyetsi oa pele oa merafo ea lokelang ho lebisoa ho eena e ne e le Marcelo Rivera, mohlahlobisisi ea hlakileng oa morero oa El Dorado le mohlophisi oa sechaba. Marcelo o ile a koeteloa a ba a bolaoa ka Phuptjane 2009. Ha setopo sa hae se qetella se fumanoa selibeng se lahliloeng se ile sa bontša matšoao a tlhokofatso a hopotsang lipolao tsa Lebotho la Lefu lilemong tsa ntoa ea lehae.
Likhoeli tse tšeletseng hamorao, batho ba bang ba babeli ba khahlanong le merafo ba ile ba bolaoa. Ramiro Rivera (ha a amane le Marcelo) o ile a hlaseloa ke bonyane lithunya tse tharo tse nang le lithunya tsa sesole sa M-16 ha a ntse a khanna teraka haufi le ntlo ea hae. Ramiro o ne a lokela ho ba tlas’a tšireletso ea mapolesa ka nako eo ka lebaka la litšokelo tse ngata tsa lefu. Nakoana ka mor'a moo, Dora Alicia Recinos Sorto o ile a bolaoa ka sethunya se matla haholo ha a khutla ho hlatsoa liaparo selibeng se haufi. E ne e le moimana oa likhoeli tse robeli. Mora oa hae ea lilemo li peli le eena o ile a tsoa likotsi tlhaselong eo.
Dora le monna oa hae, Jose Santos Rodriguez, e ne e le litho tse mafolofolo tsa Komiti ea Tikoloho ea Cabanas ’me ba ne ba lula haufi le Ramiro Rivera haufi le sebaka seo ho neng ho nahanoa hore se tla moepong oa Santa Rita, Trinidad. Rodriguez o ne a hlasetsoe ka thipa ka 2008 mme a lahleheloa ke menoana e 'meli le tšebeliso ea letsoho la hae le letona. O ile a beha molato oa polao ea mosali oa hae ho Pac Rim. “Re kile ra phela ka khotso le baahisani ba rōna; [Pacific Rim] e ile ea tla ho tla arola lihlopha, malapa, setsoalle, hobane ba ithekisitse ka chelete e nyane…re ba joetse hore ba re tlohele. Empa ba ne ba sebelisa matla. Ntho e 'ngoe le e 'ngoe eo ke neng ke e-na le eona, ke ile ka lahleheloa ke Pacific Rim” (e qotsitsoeng ho Damien Kingsbury, “Gold, Water and the Struggling for Basic Rights in El Salvador,” September 2013, Oxfam Australia).
Pac Rim e nyatsa lipolao tsena empa e hana boikarabelo bofe kapa bofe bakeng sa pefo eo, a re e bakoa ke tlhōlisano ea malapa le tlōlo ea molao e tloaelehileng. Ho sa le joalo, litšokelo le lipolao li ntse li tsoela pele. Ka Phuptjane 2011, Juan Francisco Duran Ayala, moithaopi oa Komiti ea Tikoloho ea Cabanas o ile a bolaoa.
Nakong ea ketelo ea hae Cabanas, Aurora Conley o kopane le basebetsi ba Radio Victoria, seteishene sa seea-le-moea sa sechaba se Victoria, Cabanas. O ile a utloa hore Pac Rim e ithaopetse ho lefa seteishene seo $8,000 ka khoeli bakeng sa papatso le likamano tsa sechaba. Seteishene sena se ne se eme khahlanong le ho rafshoa ha khauta sechabeng 'me sa hana tlhahiso eo. Eo e bile qalo ea letšolo la ho tšosa basebetsi le neng le kenyelletsa litšoso tsa lefu, ho hlaseloa ha malapa, litlhaselo le ho senngoa ha manakana a seea-le-moea a hole le lisebelisoa. "Ho thata ho etsa mosebetsi oa hau," ho boletse Conley, "ha ho na le linokoane tse hiriloeng tse batlang ho u bolaea ka lebaka la ho tlaleha ka taba ea merafo."
Moprofesara Richard Steiner phuputsong ea 2010 ea morafo oa El Dorado bakeng sa International Union for the Conservation of Nature o re: “Ho hlakile ka ho bua le baahi ba sebaka sa Cabanas hore hona joale ho na le letšolo la leano la pefo, tšokelo le bokhopo. matshosetsi a lebisitsweng kgahlanong le baetapele ba setjhaba le ba bang ba hanyetsang ho bulwa ha morafo wa El Dorado…. Baahi ba sebaka seo ba tlaleha hore liofisiri tsa k’hamphani li ile tsa bolella basebetsi ba bona hore baeta-pele ba tikoloho ea sebaka seo, haholo-holo litho tsa Komiti ea Tikoloho ea Cabanas, ke bona ba molato ka ho hloka mosebetsi ha bona.
Baahi ba bontša takatso e matla ea hore setsoalle se nepahetseng pakeng tsa k'hamphani ea morafo le pefo, le tšehetso efe kapa efe ea bohlale bakeng sa pefo, li fuputsoe ka matla ke ofisi ea 'Muelli oa Kakaretso." (El Salvador- Khauta, Lithunya le Khetho: Moepo oa khauta oa El Dorado, pefo e Cabanas, litletlebo tsa CAFTA, le boiteko ba naha ba ho thibela merafo.) Le hoja batho ba ’maloa ba tšoeroe ka lebaka la ho kenya letsoho litlōlong tsena tsa molao, ofisi ea AG e hlōlehile ho tsebahatsa bangoli ba bohlale ba pefo. Ho tloha ka 2008 'muso oa Salvador o bile le khefu ea litumello tsohle tsa merafo. Mopresidente Salvador Sanchez Ceren, molaoli oa mehleng oa sesole sa likhukhuni (FMLN), ea khethiloeng pejana selemong sena, le eena o ikanne hore a ke ke a lumella merafo naheng. Leha ho le joalo, boiteko bohle ba ho etsa thibelo e sa feleng ea merafo e hlōlehile lekhotleng la ketsamolao, le laoloang ke mokha oa bohanyetsi oa ARENA.
Ha ho na thibelo ea naha ea merafo ea tšepe, La Mesa e hlophisitse libaka tse se nang letšolo la merafo ka tšehetso e tsoang mekhatlong ea machaba ea bonngoe joaloka Machaba a Kopaneng khahlanong le Metallic Mining El Salvador (www.stopesmining.org).
Marcos Galvez, mopresidente oa CRIPDES, mokhatlo oa lehae oa ntlafatso ea sechaba o itse: "Re ke ke ra lula le ho emela hore re arabele maemo, re tlameha ho khutlela morao 'me re tsosolose lilekane le sechaba se tsoetsoeng' me ke motheo oa bahanyetsi. motsamao oa merafo pele. ” Sebaka sa tsoalo sa mokhatlo o khahlanong le merafo ke Chalatenango, qhobosheane ea FMLN nakong ea ntoa ea lehae. Lik'hamphani tse 'maloa tsa meepo ea khauta tsa Canada li se li emisitse lipatlisiso tsohle metseng ena.
Ka Loetse 2014, Aurora Conley e ne e le e mong oa baemeli ba 15 ba moifo oa machaba oa moshebelli ho tsoa U.S., Canada, Central le South America le New Zealand ho bona liphetho tsa lipuisano tsa sechaba mabapi le merafo masepaleng oa San Jose Las Flores. Ha likhetho li ne li baloa, karolo ea 99 lekholong ea ba ileng ba khetha e ile ea bolela hore e lakatsa ho ba sebaka se se nang merafo.
Conley o ile a khahloa ke boemo ba sechaba sa ho kenya letsoho ts'ebetsong ea lipuisano. Ba bang ba basali bana ba hōlileng ba ile ba tsamaea lihora tse ’nè ho ea fihla sebakeng sa likhetho. "Ena e ne e le ketsahalo ea nalane, e makatsang lipolotiking tsa Salvador," ho boletse Conley. “Batho bao mantsoe a bona a ileng a hlokomolohuoa boemong ba naha joale ba se ba qalile ho susumetsa lipuisano tsa naha mabapi le taba ena. Bomasepala ba bang ba tlo latela mohlala ona.” Nakoana ka mor'a moo, karolo ea 98 lekholong ea bakhethi ba San Isidro Labrador ba ile ba hana ho sebetsa morafong.
David Morales, 'muelli oa molao oa mmuso oa Salvador bakeng sa litokelo tsa botho, o itse likhetho tsa San Jose Las Flores e ne e se tsa tšoantšetso. "Phello e tla ba hore ha ho na litumello tse tla fuoa 'masepala bakeng sa lipatlisiso, ho sa bue letho ka tlatlapo," o boletse joalo. "E tla ba tlhōlo ea bohlokoa haholo ntoeng ea molao khahlanong le merafo El Salvador." Ka tsela e 'ngoe, El Salvador e ka ba naha ea pele ea ho thibela merafo ea tšepe.
Z
Al Gedicks ke Mongoli oa Phethahatso oa Lekhotla la Tšireletso ea Lisebelisoa tsa Wisconsin hape ke setho sa mothehi oa Midwest Coalition Against Lethal Mining. Lifoto ka Al Gedicks.