Poleloana "tšenyo ea tebeletso" hangata e sebelisoa ho "lefu le ts'enyehelo e sa lebelloang" e tlisoang ke libomo le lithunya. Empa ho bonahala eka 'muso oa rona, mookameli oa tšenyo ea lichelete, joale o se o etsa ka litsela tse "se nang mabifi". Nahana ka boemo ba morao-rao ba Lavabit.
Mofani oa lengolo-tsoibila la Texas, ea sebetsanang le lits'ebeletso tsa lengolo-tsoibila tse patiloeng, o phatlalalitse Labone hore e emisa lits'ebeletso tsa eona hanghang. Sekoahelo sa taba se senotsoe ka mokhoa o hlakileng polelong ea mothehi le mong'a Lavabit Ladar Levison [1]: "Ke qobelletsoe ho etsa qeto e boima: ho ba le seabo litlōlong tsa molao khahlanong le batho ba Amerika kapa ho tloha lilemo tse ka bang leshome tsa mosebetsi o boima ka ho koala Lavabit."
Bongata ba rona ha re tsebe hantle hore na ke eng e qobelletseng letsoho la Levison empa litaba tse ka hare le tse hlakileng tsa tlhaloso ea hae li bua haholo. O ile a ngola a re: “Joalokaha lintho li ntse li le teng hona joale, ha ke khone ho arolelana liphihlelo tsa ka libekeng tse tšeletseng tse fetileng, le hoja ke entse likōpo tse loketseng habeli.
E mong oa basebelisi ba Lavabit ba 350,000 ke Edward Snowdon, 'me, ha ho nahanoa ka litlhaselo tse tsielehileng khahlanong le le lipatlisiso tsa mololi enoa ea tummeng, ho hlakile hore na ho etsahetse'ng. "Ho bala pakeng tsa mela," Kevin Poulsen oa Wired oa ngola [2], "ke ntho e utloahalang ho nahana hore Levison o ntse a loantšana le Lengolo la Tšireletso ea Sechaba le batlang tlhahisoleseding ea bareki - e tlang ka ho sa feleng ka taelo ea gag - kapa lipatlisiso tse feletseng kapa tumello ea ho mamela."
Haeba ho joalo 'me LavaBit ha e tele se batloang (mohlomong li-imeile tsa Snowdown) Levison o tobane le likotlo tse matla tsa botlokotsebe. Haeba a ka ba tela, o hanana le morero oo mofani a thehiloeng ho oona pele, 'me seo se ka bolela lefu la LavaBit. Ho tšoana le ho qobella motho ho bapala Roulette ea Russia ka likulo ka likamoreng tsohle. Ntle le hore e 'ngoe ea likulo tsena e boetse e shebane le boinotši ba rona le bokhoni ba rona ba ho sebelisa Marang-rang ka tsela eo e reriloeng ka eona.
Sena ha se feela katoloso e kholo le e tebileng ea tlhaselo ea mmuso holim'a likhokahano tse sireletsehileng tsa Marang-rang; e boetse e bonts'a lenyatso le felletseng leo Tsamaiso ea Obama e nang le eona bakeng sa boinotši ba batho, haholo-holo tabeng ena basebelisi ba 350,000 ba Lavabit bao hona joale ba se nang tšebeletso ea imeile e sireletsehileng.
Ladar Levison o thehile Lavabit ka 2004 ka lebaka le le leng: ho fana ka ts'ebeletso ea lengolo-tsoibila e bonolo le e matla ho mang kapa mang ea e batlang. Batho ba ne ba ka ingolisa bakeng sa akhaonto ea mahala kapa e lefuoang; phapang feela e ne e le palo ea polokelo e fumanehang ho mosebelisi ho li-server tsa Lavabit.
Haeba ho ne ho e-na le lipelaelo mabapi le merero ea hae, lipolelo tsa Levison tsa morao-rao li hlakisa: o nka pokello e sa khetheng le ho hlahloba mangolo-tsoibila e le tlōlo ea molao khahlanong le batho ba Amerika 'me o ne a e-na le tsebo ea ho hlahisa mekhoa ea ho e hanyetsa. Mosebelisi oa Lavabit o ne a ka romella le ho amohela lengolo-tsoibila akhaonteng e sirelletsang litaba tsa lengolo-tsoibila ka algorithm e matla ea encryption e neng e ka fetola litaba tsa lengolo-tsoibila hore e be gibberish e ke keng ea baloa ntle le haeba motho a e-na le khoutu e nepahetseng ea ho e bala joalo ka ha e ngotsoe. Ena ke mokhoa o tsebahalang haholo oa lengolo-tsoibila le sebelisang, har'a mekhoa e meng, "senotlolo sa boitsebahatso" se kentsoeng komporong se ka tsosang "decryption" ho etsa hore litaba li balehe. Ho tšoana le khoutu e sebelisoang ke lihloela lifiliming ntle le matla le ho feta ho thata ho "phahamisa".
Batho ba bangata ba na le maikutlo a hore encryption e joalo e sebelisoa feela ke litsebi tse nang le litsebo tse phahameng le li-communicator tse nang le tsebo ea k'homphieutha. Empa taba ea hore batho ba 350,000 ba ne ba sebelisa litšebeletso tsa Lavabit e hanana le maikutlo ao. Ha e le hantle, Lavabit ke e 'ngoe feela ea litšebeletso tse ngata tse fanang ka tšireletso e joalo.
Ho hlakile hore mmuso o batla lengolo-tsoibila la Ed Swowdon mme ha o hlokomela hore Snowdon o sebelisitse ak'haonte ea lengolo-tsoibila ea Lavabit ho phatlalatsa seboka sa boralitaba Russia, ho hlakile hore ba ile ba tla ba kokota monyako oa Lavabit. Ke monyako Levison a lekang ho o koala - joale o se a phuthehile le babuelli ba molao ba lekang ho hanela tlhaselo ena ka molao. Khanyetso eo ke ntho e sa tloaelehang indastering ena. E se e le lilemo joale, mmuso oa koporasi o ntse o qobella bafani ba lengolo-tsoibila ho tela mefuta eohle ea tlhahisoleseling. Maemong a mangata, haholo-holo lik'hamphani tse kholo tse kang Google kapa Verizon, k'hamphani e etsa joalo ka boithatelo. Empa, esita le ba sa batleng ho e tela ba qobelloa ke mokhoa o makatsang le o sa tsitsang oa Congressionally o bitsoang "Lengolo la Tšireletso ea Sechaba."
Mangolo ana, a atisang ho ngoloa ke FBI kapa NSA, ke litlhoko tsa 'muso bakeng sa tlhahisoleseding - litlhoko tse sa hlokeng tumello leha e le efe pele ke lekhotla - esita le Lekhotla la Bohlale ba Linaha tsa Kantle (FISA) le se nang meno le le tšehetsang 'muso ka ho feletseng. Ho ea ka molao Lengolo la Tšireletso ea Sechaba le tlameha ho ba "le sa batleng litaba," kahoo le lekanyelitsoe ho lirekoto tsa mohala, liaterese tsa imeile le li-identifiers tse ling. Ba bang ba bolela hore ka linako tse ling mangolo a pharaletse haholo le hoja tlhahisoleseling e lumelletsoeng ka molao e ka theha sepheo sa lipatlisiso tse ka lateloang le mehloli e meng ea bohlale ba data boo mmuso o nang le bona.
Leha ho le joalo, boholo ba eona, ha re tsebe hore na ho ngotsoe eng mangolong ao hobane, ha u ka e fumana, u ke ke ua bolella mang kapa mang ka eona. Ha ho motho, leha e le ba lelapa kapa metsoalle ho sa bue letho ka batho bao u sebetsang le bona (le haeba ba angoa ke litlhoko tsa lengolo) ba ka bolelloang hore u fumane Lengolo la Tšireletso ea Sechaba. Haeba u bolella mang kapa mang, u ea teronkong. Thibelo eo - tlolo e makatsang ea tokelo ea hau ea Tokiso ea Pele ea ho bua ka bolokolohi, haholo ha ho nahanoa hore lengolo le tsoa setsing sa molao, ha se lekhotla - e tšoarella ka ho sa feleng ntle le haeba o ka ea lekhotleng le ho khona ho e phahamisa - ntho e etsahalang seoelo. Empa mangolo ana ke a seoelo. Ho tloha 2003 ho isa 2006 feela Federal Bureau of Investigation e ile ea fana ka likopo tse 192,499 tsa mangolo a ts'ireletso ea naha ('me khafetsa ts'ebeliso ea tsona e batla e eketsehile ho tloha ka nako eo.)
Khetho e 'ngoe eo Wired's Poulsen a buang ka eona - taelo ea lekhotla - le eona e ka etsahala nyeoeng ena. Qetellong, ha e etse phapang e ngata hobane ena ke tlhaselo eo bonnete ba hore e tla baka tšenyo ea tebeletso.
The Leqephe la Facebook Lavabit le boloka [3], eo ho eona e hatisitseng polelo eo hape, e koahetsoe ke likarabo tse tšoantšang lets'oao lena le emelang basebelisi ba likete tse makholo. Hase feela hore ba bangata ba batho bana ba lahlehetsoe ke akhaonto ea bona ea mantlha ea imeile, le melaetsa e mengata ea imeile le boitsebiso bo bong boo ba bo bolokileng ka kholiseho ho li-server tsa Lavabit, empa ba bangata baa ipotsa hore na ba lahleheloa ke bokhoni ba ho romela mangolo-tsoibila a patiloeng.
Karabo ke "ee", ho sa tsotelehe sepheo sa mantlha sa mmuso. Leha FBI (kapa mang kapa mang ea etsang sena) a sa shebane le encryption ka bonngoe, ehlile ha e fane ka leseli mabapi le ho e sireletsa kapa ho e hlompha. Ke ts'enyehelo ea boitlamo - ho hlasela "sepheo" se le seng ha ka bohlasoa ho senya bokhoni ba ba bang ba makholo a likete ba ho buisana ka mokhoa o sireletsehileng.
Bakeng sa ba lekehang ho talima sena e le "e 'ngoe ea mofuta", nahana hore lihora tse ngata ka mor'a hore pale ea Lavabit e fihle, Silent Circle (mofani e mong ea sireletsang lekunutu) e phatlalalitse hore e koala litšebeletso tsa eona tsa lengolo-tsoibila. "Re bona lebota le ngolang, 'me re nkile qeto ea hore ho molemo hore re koale Silent Mail hona joale," Polelo ea Silent Circle ea baloa [4]. "Ha re so fumane mangolo a tumello, mangolo a tumello, mangolo a tšireletso, kapa eng kapa eng e 'ngoe ke mmuso ofe kapa ofe, ke ka lebaka lena re ntseng re sebetsa hona joale."
Mokhoa o atlehang ka ho fetisisa oa khatello ke ho etsa hore batho ba itšoare ka eona pele e etsahala. Re ka ipotsa hore na ke bafani ba bang ba tla latela.
Joale ho hlaha potso. Na ena, ha e le hantle, ke eona tsela e molemohali ea ho sebetsana le boemo ba mofuta oo? Na ho ne ho e-na le mekhoa e meng e fumanehang bakeng sa Lavabit? Na ho ne ho na le mokhoa oa ho etsa bonnete ba hore Lavabit le Levison ha ba ikutloe ba le bang ho hang? Ha ho pelaelo hore puisano eo e tla ba teng 'me ke eona eo bohle re lokelang ho e latela le ho kenya letsoho ho eona. E sitisa ho lebela, e hanana le ho bala ha bonolo ke babali ba sa rereloang hape e re lumella ho sebelisa Tokiso ea Bone ea tokelo ea ho ba boinotšing puisanong: tšiea ea tlhophiso leha e le efe le kaho ea motsamao.
Ho sa tsotellehe maikutlo a lokelang ho hlahisoa, ntho e le 'ngoe e tlameha ho lula e hlakile. Re ka ba le puisano ena hobane Ladar Levison, a tobane le khetho e boima, o ile a etsa qeto ea molao-motheo: o ile a haha mofani oa imeile ho sireletsa boinotšing 'me ha a sa khone ho etsa joalo o ile a hana ho tlōla morero oa hae' me ae koala. Bapisa karabelo e nang le melao-motheo, e se nang boithati ho likarabo tsa "tloho u tla e fumana" tsa barekisi ba bangata ba likhoebo.
Links:
[1] http://lavabit.com/
[2] http://www.wired.com/threatlevel/2013/08/lavabit-snowden/
[3] https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=529849123730760&id=432285083487165
[4] https://silentcircle.wordpress.com/2013/08/09/to-our-customers/