Brian Dominick
Ho joalo
e bile nako e telele ho tloha ha ke qetela ho ngola ka botebo ka Sekolo sa Sesole sa US sa
Amerika, le motsamao oa ho e koala. Empa ho lula Syrakuse, e kholo
anti-SOA hotbed, nakong ena ea selemo ho thata ho se ngole kapa bonyane ho nahana
mabapi le setsi sa koetliso se teng Fort Benning, GA. Selemo se seng le se seng sa November ke eona
sebaka sa boipelaetso bo boholo. Khoeli ena ke sehopotso sa bo10 sa ho
ho bolaoa ha baprista ba Majesuite ba tšeletseng, mohlokomeli oa ntlo ea bona le morali oa hae, ka
motlotlo ba fumaneng mangolo a SOA El Salvador.
Last
ho oa, baitseki ba ka bang likete tse tharo ba ile ba "tšela moeli" ho ea ho
setsi sa sesole ho fana ka likōpo tse ka har'a makese a tšoantšetso. Haeba sena
November e tšoana le tse seng kae tse fetileng, ba bang ba likete ba tla eketsa 'mele ea bona sechabeng
ho se mamele ka Sontaha sa la 21.
The
ka kakaretso matla a mokhatlo oa ho koala Sekolo sa Amerika e se e hōlile
butle-butle ho tloha mathoasong a lilemo tsa bo-1990 ha hoo e ka bang ho ne ho se motho, esita le ka ho le letšehali, ea neng a tseba
ho ba teng ha eona, re sa re letho ka maano le litloaelo tsa eona. Mokhatlo o khahlanong le SOA
e 'nile ea nkhothatsa ka litsela tse ngata. Ka nako e ts'oanang, ke na le nako e telele
e belaella lintlha tse ling tsa leano le pono e sebelisoang ke mokhatlo
le baeta-pele ba eona ba bangata.
Ho teng
ha ho pelaelo hore Sekolo ke sa Sesole sa US - mme haholo-holo CIA's - ea mantlha
sebaka sa ho ikopanya le ho susumetsa sesole sa Latin America. SOA ke e 'ngoe ea tse
palo ea likolo tseo ho tsona masole a Latin America a fumanang koetliso ea khatello
leano le se le tsejwang ka hore ke Khohlano e Matla a Tlase. Baithuti ba SOA -
hangata liofisiri tse tsoang linaheng tse fapaneng tse ka boroa ho meeli ea rona -
ithute mahlale a matle a ho nyopisa demokrasi, borabele, 'me ha e le hantle
lesakana le leholo la tokoloho. Ba ithuta ho loana eseng khahlanong le ho hlasela
masole, empa khahlanong le balemi, baahi, 'me ka linako tse ling likhukhuni. Hammoho
ka Ntoa ea Lithethefatsi le khoebo ea libetsa e ntseng e atoloha kamehla, SOA e
karolo ea bohlokoa ea bokhoni ba United States ba ho thetsa Latin America
maano a sesole.
At
ka nako e ts'oanang, re hloka ho sheba SOA ka tsela e nepahetseng. E le karolo ea
Thuto le Koetliso ea Sesole ea Machaba ea Pentagon (IMET)
Lenaneo, Sekolo sa Fort Benning ke se seng sa tse ngata tse koetlisang kantle ho naha
masole a mobung oa US. Le hoja e ka 'na ea e-ba eona e tummeng ka ho fetisisa le e sa tloaelehang ho tsena
lisebelisoa, ho ke ke ka thata pelo ea IMET lenaneo kapa hlooho ea
maikutlo a lefats'e ka mor'a sesole sa kajeno. Ke nahana hore bahanyetsi ba bangata ba khahlanong le SOA
ba tseba hantle ka sena, empa boholo ha bo bonahale bo le joalo, ka boiphihlelo ba ka, e leng
lebaka la ho tšoenyeha. Potso e hlile e le hore na SOA ke serethe sa Achilles
ea IMET le maikutlo a tšusumetso ea sesole sa kantle ho naha - ke hore, e ka
khanyetso e tsepamisitse maikutlo khahlano le SOA e otla haholo khahlano le kakaretso
maano? Kapa na ho koala SOA ho ne ho tla lebisa ho se nang liphetoho tse kholo?
My
Boikutlo ke hore, ho bua ka mokhoa o nepahetseng, ho koala (kapa mohlomong ho falla ho feta)
ea SOA e ne e tla batla e se letho, bonyane ka nako e khuts'oane,
mabapi le phello ea ntoa ea bohanyetsi ho batho ba Latin America
e amehile. Ho thata ho lumela hore esita le ho hlakoloa ka ho feletseng ha SOA
tekanyetso e nyane haholo e ka pholosa bophelo bo le bong ba Latin America. Ho joalo feela
'nete ea hore na mekhatlo e sebetsa joang ha e le karolo ea litsamaiso tse kholoanyane.
In
ha e le hantle, le hoja ho ka ba thata ho lumela, ho ka etsahala hore ebe haeba SOA e
e falliselitsoe Caribbean kapa Amerika Boroa, e ne e tla ba matla le ho feta
koleche bakeng sa likhukhuni wholesale. Hantle ka ntle ho tlhokomelo ea SOA Watch le
lihlopha tse ling tsa baitseki, tokoloho e fanoang ka lekunutu e ka fumana
Ho koetlisa masole sekolong ka maqheka a matla le ho feta - joalo ka ha ho bonahala ho bile joalo
nyeoe ha e ne e le Panama ho fihlela 1984 - ho feta kamoo e lumelletsoeng hona joale
tlas'a tlhahlobo e matla ea sechaba le khatello.
nka
ho nahanela (bonyane 17) metheo e meng eo hajoale e koetlisang Latin America
mabotho a mobu oa US; hammoho le boteng bo mafolofolo ba Masole a Khethehileng a US
ho pholletsa le hemisphere (e tummeng hampe ka ho koetlisa masole a tsoang linaheng tse ling ka 'nete
tlhokofatso ka mohlala, har'a liketso tse ling); 'me motho a ke ke a khona ho ipotsa hore na ke hobane'ng ha
Pentagon le Congress li loanne ka thata ho boloka SOA e sebetsa Georgia.
Ho na le mabaka a 'maloa. Ntlha ea pele, SOA ke mohloli oa boikhohomoso bo boholo ho ba bang ba
sesole (le hoja ho hlajoa ke lihlong mohlomong ho tse ling tse ngata). Ho feta moo, Sekolo
hajoale e nkuoa e le pheko e khethehileng haholo bakeng sa liofisiri tsa Latin America tse fumanang
ho feta le ho tsoa Linaheng tse ling ntle le ho tšela meetlo, le ba
e nkile maeto a ho ea libakeng tse kang Disney World. Ho feta moo, ha rea lokela
lebala ho sitoa ha Washington ho lumela hore ke liketso tse fosahetseng - tabeng ena
haholo-holo maano a thata ao, ka mor'a lilemo tse mashome a mangata, ho leng thata ho feta
"diphoso" kapa diphoso.
Leha ho le joalo
mabaka a sepheo ho hang ha se tsona feela, kapa tsa bohlokoa ka ho fetisisa, ho
nahana ka ho hlahloba bohlokoa ba mekhatlo ea sechaba. Leha ba bang ba anti-SOA
baetapele ba mekgatlo bao ho fihlela jwale ba hlolehileng ho hlakisa mabaka ho feta mona
ngoe, setheo se batlang se sa reroe ho sesole-liindasteri kaofela
e rarahaneng, mokhatlo o ntseng o hōla khahlanong le SOA o na le monyetla o moholo oa nako e telele
ho hanyetsa maano a akaretsang. Sebapali Martin Sheen e kanna ea ba se tlotlolotse
likarolo tse matla haholoanyane tsa mokhatlo o khahlanong le SOA ho qetela ho oa ka ho iketsa eka
bua bakeng sa batho ba 7000 ba neng ba le teng ha a phatlalatsa hore Sesole sa US ke "motlotlehi
setsing" se nang le "moetlo o ikhohomosang," le baipelaetsi feela
nama ea khomo (e, o itse "re") e ne e le le SOA haholo-holo; empa tshepo ya ka
ke hore batho ba bangata ba ikemiselitseng ho etsa sena ba tseba haholoanyane
nnete hofeta moo.
The
senotlolo ke ho hula maqhama le mekhatlo e meng khahlano le ntoa le sesole, ho
bonyane haholo, le ho feta neng kapa neng ha ho khoneha. Haeba baitseki ba SOA ba ka tsoela pele
ho haha matla ho fihlela ba finyella sepheo sa bona, seo e tla ba sa bohlokoa. Haeba
joale ba ka sebelisa matla ao ho matlafatsa khanyetso e eketsehileng khahlanong le US
maano le mekhoa ea ntoa, hoo e ka ba ntho e babatsehang ruri.
One
ea linyatso tsa ka tsa anti-militarist Le letšehali ho States ke ho se khonehe ha rona ho
morao ho sebetsana le litsi tse bakang ntoa nakong ea khotso. The
Mokgatlo o kgahlanong le SOA o etsa jwalo, o ntse o hlokomela hore ha ho na kgotso nako e telele hakana
kaha US e tšehetsa mebuso ea khatello ka mafolofolo ho pholletsa le. Kahoo ho na le
batho ba bangata ba Le letšehali ba ka ithuta ho tsoa ho batho bana ba inehetseng le kamano
lihlopha.
The
liqeto tseo ke fihlileng ho tsona ka mor'a lilemo tse ngata tsa lipuisano tse matla tsa
Karolo e khahlano le SOA ea ho felisa pefo ea machaba ha e ea phethahala
boiketlo. Ke lakatsa eka mokhatlo o ne o sa tsepamise maikutlo ho pota-pota ntho e le 'ngoe e tsotehang
setsing, joalo ka ha tse tsepamisoang maikutlo ha li na ho senyeha - ke hore, ha ho joalo
ka mokhoa o utloahalang lebisa ho eng kapa eng e ka ntle ho maikutlo a bona a myopic ka ho khetheha
boipelaetso. Ho feta moo, mofuta o feteletseng oa Bokreste oa mokhatlo ona ke
e ikhethang 'me, hantle, ho nyekeloa ke pelo, bonyane ho 'na.
Leha ho le joalo,
ho ka etsahala hore ebe lintho tseo ke li bonang e le mefokolo ke tsona tse kholo ka ho fetisisa
thepa ea li-circles tse khahlanong le SOA. Batho ba bangata bao e seng Bakreste ba fumane tsela ea bona
ho kena mokhatlong, 'me mohlomong ke e' ngoe ea tse 'maloa tse ntseng li tsoela pele tseo ho tsona
baitseki ba Bakreste ba ka ikutloa ba phutholohile 'me ba ananeloa. Bacha ba
qetellong a qala ho phunyeletsa mokhatlong o laoloang ke batho ba baholo, le batho ba bangata ba
mmala o bonahala o ela hloko. Ke bona sena sohle e le matšoao a ntlafatso e kholo
le bokgoni. Haeba boetapele ba anti-SOA bo tla ts'oara tse ling tse ngata
litšekamelo tse matla le tse utloahalang ka hare ho mokhatlo, qala ho sheba ka nģ'ane ho
SOA le ho sebeletsa ts'ebetso e tsitsitseng, e kenyelelitse bacha, bao e seng Bakreste,
le batho ba mebala ka likarolo tsa boetapele, re na le monyetla o moholo oa ho bona
mehato e meholo e entsoeng ke motsamao o ntseng o eketseha o kenyelelitsoeng khahlano le
sesole ka kakaretso, le matla a mang a mekhatlo ao hajoale a khannang
eona, ho kenyeletsoa bophahamo ba makhooa, bopatriareka, bofebe, bokapitale le
bokoloniale.
Brian
Dominick ke moitseki le moqolotsi oa litaba, eo hajoale a sebetsang le On the Ground
sehlopha sa Syracuse, NY. O 'nile a ngola ka le ho ema khahlanong le
Sekolo sa Sesole sa Amerika sa Amerika ho tloha 1993.