Lefatšeng la kajeno la bohlanya, basebetsi ba lefuoang ka tlase ba lopolla libanka le likoporasi tse tsamaisoang ke baokameli ba lefuoang ho feta tekano, ba sa lefisoeng lekhetho le tlase ba ileng ba hama lik'hamphani tsa bona le naha ea rona joalo ka likhomo tsa chelete.
Ha basebetsi ho pholletsa le Amerika ba lahleheloa ke mesebetsi, matlo le inshorense ea bophelo bo botle, Merrill Lynch o ile a lefa basebetsi ba ka bang 700 ho feta $ 1 milione e mong le e mong ka libonase selemong se fetileng, e leng bonanza ea bonase ea $ 3.6 billion ha Merrill e lahlehetsoe ke $ 27 billion.
Basebetsi ba 'nile ba itela ka lilemo tse ngata. Karolelano ea meputso ea basebetsi e na le boleng bo tlase ho feta ka 1973, empa li-CEO le ma-Amerika a mang a ruileng ha a etse ho hongata feela, ba lefa makhetho a fokolang.
Karolelano ea basebetsi ba nako e tletseng e ile ea etsa $41,198 ka 1973 le $37,606 ka 2008, e lokiselitsoeng ho inflation.
Baokameli ba phahameng ba entse palo e fetang ea basebetsi ka makhetlo a 45 ka 1973 le e fetang ea basebetsi ka makhetlo a 300 hona joale. Sekhahla se holimo sa lekhetho e ne e le 70% ka 1973 le 35% feela hona joale; balefalekgetho ba lefa sekgahla se ka hodimo ho karolo ya lekeno le lefiswang lekgetho le welang ka hara borakete e phahameng mme ba lefa sekgahla se tlase ho lekeno le ka tlase ho moo. Sekhahla se holimo sa phaello ea chelete ka thekiso ea thepa le thepa e 'ngoe e ne e le 36.5% ka 1973 le 15% hona joale.
Moputso o sa utloahaleng le ho fokotsa lekhetho ho hlahisitse kabo bocha e kholo ea chelete le leruo ho tloha ho basebetsi ho ea ho li-CEO, batsamaisi ba hedge fund le ba bang ba ruileng ka ho fetisisa 1%.
Ka 2006, 1% e ruileng ka ho fetisisa e ne e ekelitse karolo ea bona ea chelete ea naha ho ea boemong ba bobeli bo phahameng ka ho fetisisa tlalehong. Selemo se le seng feela se phahameng e ne e le 1928 - pele ho Ho tepella ho Hoholo ha Moruo.
Ho latela lintlha tsa morao-rao tsa IRS, ho sa kenyeletsoe phaello ea tsoala ea lekhetho ho tsoa libontong tsa mmuso le tsa lehae, balefi ba lekhetho ba 400 ba ruileng ka ho fetesisa ba ne ba e-na le chelete e kenang e kaalo ka $263 milione e mong le e mong litefong tsa bona tsa lekhetho ka 2006 - ho tloha ho $221 milione ka 2005. Lidolara tse limilione tse 67 ka 1992, tse lokiselitsoeng bakeng sa ho phahama ha theko.
Hopola, eo ke chelete ea selemo, eseng leruo le bokelletsoeng. $ 263 milione e tla ho feta $ 5 milione ka beke.
Ka 2006, li-ultrarich tse 400 li ile tsa lefisoa lekhetho ka karolelano ea 17% - ho theoha ho tloha ho 26% ka 1992. Batho ba phahameng ka ho fetisisa ba fumana boholo ba chelete ea bona ho tsoa meputsong ea lichelete. Lekhetho la phaello ea capital le ile la khaoloa ho tloha ho 28% ka 1992 ho isa ho 20% ka 1997 mme la fokotseha hape ho 15% ka 2003.
Ho mpefatsang litaba le ho feta, barui ba qhekella lekhetho la bona haholo. Forbes haufinyane e tlalehile ka phuputso e sebelisang data ea IRS e bonts'a hore balefa lekhetho ba nang le chelete e kenang lipakeng tsa $500,000 le $1 milione ka selemo ba thehile meputso ea bona e fetotsoeng ka 21% ka 2001, ha e bapisoa le 8% ea ba fumanang $50,000 ho isa ho $100,000, le litefiso tse tlase bakeng sa ba fumanang moputso. Nyane.
Re lokela ho nyolla makhetho ka holimo e le hore baokameli ba ruileng ba naha ba se ke ba hlola ba lefa litefiso tse tlase tse sebetsang ho feta basebetsi mme re ka qala ho khutlisa ho phahama ho nyonyehang ha ho se lekane ho fapana le ho ho matlafatsa. Morero oa Mopresidente Obama oa ho fokotsa moputso oa CEO oa $ 500,000 bakeng sa batsamaisi ba phahameng ba lik'hamphani tse pusong ea 'muso o utloahala o le betere ho feta kamoo o leng kateng, o ama lifeme tse seng kae ebile o tletse likheo.
Bonyane, Mopresidente Obama ha aa lokela ho lieha ho khutlisetsa tekanyo e phahameng ea lekhetho ho tekanyo ea 39.6% e neng e le teng ka 2000. Ho fokotsa lekhetho la Bush ho bolokile karolo e ka holimo ea 1% hoo e ka bang halofo ea lidolara tse libilione pakeng tsa 2001 le 2008, ho tlaleha Citizens for Tax Justice.
Dibilione tse 79.5 tsa ho fokotsa lekgetho bakeng sa 1% e ka hodimo ka 2008 e ne e feta ditekanyetso tsa Lefapha la Thuto le Setsi sa Tshireletso ya Tikoloho di kopane. Ka 2008, e = 2 e nkile chelete ea selemo e fetang $0 hore feela e kene ka holimo ho 462,000 lekholong.
Ho molemo le ho feta, re lokela ho eketsa sekhahla se holimo sa 50% ho chelete e kenang ka holimo ho $ 1 milione, joalokaha ho buelloa ke Netflix CEO Reed Hastings har'a ba bang.
Batho bao lidolara tse limilione tse 1 ho ea holimo e leng moputso oa selemo le selemo ba lokela ho lefa ho feta hore batho bao $1 milione e leng letlotlo le ke keng la finyelloa bophelong bohle ba se ke ba etsa joalo.
Haeba re sa qale ho lefisa barui ho feta hona joale, joale u ka ba le bonnete ba hore thaba ea likoloto e entsoeng ke ho fokotsa lekhetho le chelete ea lichelete e tla sebelisoa ho khanna "phetoho ea litokelo." Mefuta ea ho qetela ea ts'ireletso ea Basebetsi - Social Security le Medicare - e tla be e le mothating oa ho lefa bakeng sa ts'ireletso ea 'nete e entsoeng ka moruo oa rona.
Holly Sklar ke sengoli-'moho sa "A Just Minimum Wage: Molemo Bakeng sa Basebetsi, Khoebo le Bokamoso ba Rōna" (www.letjusticeroll.org) le "Phahamisa Bokato: Meputso le Maano a Re Sebetsang Kaofela." A ka finyelloa ho [imeile e sirelelitsoe].