A ka ndonjë gjë që gazetat e së dielës nuk mund të shndërrohen në një festë fantastike? Dy ditë më parë, Observer publikoi atë që ajo e quajti listën e saj eko-fuqi. Nuk do të jetë befasi që paraqiti Brad Pitt – cila listë nuk ka? Ishte më befasuese të gjeje Jay Leno atje, me arsyetimin se ai i ka bërë, pra, 240 makinat që ai drejton "sa më të gjelbërta". Dhe CEO i Ford-it, sepse ai sapo ka zbuluar një Ford Focus elektrik (mjerisht ai nuk i ka mbuluar në të njëjtën kohë kazanët e gazit që vazhdon të tregtojë). Pjesa më e madhe e listës ishte një katalog i njerëzve të pasur dhe të fuqishëm që tani kanë shtuar ngjyrën e gjelbër, ose një pamje të mjegullt të gjelbër, në portofolet e tyre.
Por unë jam më pak i shqetësuar për përmbajtjen e këtyre listave sesa për parimin. Për mua, eko dhe fuqia zënë sfera të ndryshme. Ambientalizmi që unë njoh është një sfidë për pushtetin. Ai përballet me një sistem që lejon një pjesë të vogël të njerëzve të dominojnë jetën tonë dhe të kapin burimet tona. Fama, pasuria ekstreme, ndikimi disproporcional i festuar nga listat e pushtetit janë në kundërshtim me vlerat dhe parimet që përkrahin të menduarit e gjelbër.
Por ky nuk është problemi i vetëm me këto lista. Ata janë indiferentë. Ata nxjerrin disa personazhe nga një përpjekje e madhe kolektive: përgjithësisht ata që janë të aftë për të marrë merita për punën e njerëzve të tjerë.
Një listë eko-fuqi është edhe më e keqe. Së pari, ai e përforcon historinë, e thënë pafundësisht nga ata që e urrejnë ambientalizmin, se ai është rezerva e toffëve dhe princërve (Princi Charles, në mënyrë të pashmangshme, është pjesë e listës së Observer-it). Është e vërtetë se disa nga zëdhënësit e saj më të shquar janë të pasur dhe të famshëm. Por ata janë të spikatur vetëm sepse ky mostër e vogël, jo-përfaqësuese festohet dhe lavdërohet nga media, ndërsa miliona njerëz të tjerë në lëvizje shpërfillen.
Ai gjithashtu inkurajon mitin e mbinjeriut: se disa njerëz të fuqishëm mund të shpëtojnë planetin. Në realitet, vetëm lëvizjet e mëdha shoqërore, duke theksuar solidaritetin dhe përpjekjen kolektive, ka të ngjarë të jenë efektive. Ata që janë të pasur dhe të fuqishëm tashmë do ta përcaktojnë mjedisin e tyre në terma që përforcojnë pasurinë dhe fuqinë e tyre, duke siguruar që sistemi që i ka shpërblyer me kaq bujari të mbetet i pakundërshtueshëm. Dyshoj se kushdo që punon për Observer e beson mitin e mbinjeriut, por ata pretendojnë se e bëjnë këtë, sepse listat e fuqisë – si çdo lloj tjetër i vogëlusheve të famshëm – janë të njohura dhe të lehta për t'u lexuar.
Më e keqja, ajo përfaqëson një tjetër përpjekje për të zbutur dhe paketuar këtë lëvizje. Siç thotë Paul Kingsnorth:
"Kapitalizmi, gjithmonë kaq efektiv në thithjen dhe zhgënjimin e kundërshtarëve, po e transformon një sfidë ekzistenciale në një mundësi tjetër për të bërë blerje."
Ambientalizmi është një nga pengesat e fundit kundër kulturës së të famshmëve. Nuk është i pandotur nga kjo murtajë, por më rezistent ndaj saj se çdo sektor tjetër. Nëse letrat kanë rrugën e tyre, ata do të na banalizojnë dhe na kapin, ashtu siç kanë bërë me gjithçka tjetër që dikur kishte substancë.
www.monbiot.com
Publikuar në faqen e internetit të Guardian, 18 janar 2011