Presidenti Alvaro Uribe donte shumë t'u tregonte kolumbianëve suksesin e tij të vetëm të fundit: rizgjedhjen e Bushit. Por presidenti amerikan kishte vetëm tre orë për të vizituar të vetmin mbështetës të projektit të tij strategjik në Amerikën e Jugut.
E vërteta është se zoti Bush ka prioritete të tjera. Uribe kërkoi në Forumin e Davosit në shkurt 2003, kur trupat amerikane sapo po niseshin për në Irak, që të shkonin në Amazonë në Kolumbi. Bush sinjalizoi në takimin e APEC në Santiago de Kili se objektivi i ardhshëm do të ishte Irani dhe më pas Koreja e Veriut, ose ndoshta Siria. Politika e kalimit nga një luftë në tjetrën është e dobishme, por dalja nga Iraku nuk do të ndodhë shpejt dhe as radha e Kolumbisë nuk është diku afër e para në radhë. Bush, në qëndrimin e tij shumë të shkurtër në Kartagjenë, mezi premtoi se do të vazhdojë Planin e Kolumbisë dhe të kërkojë mënyra për ta ratifikuar dhe zgjeruar atë.
Vështirësitë e Uribes janë të dukshme. Triumfi i shpejtë mbi guerilët është edhe më pak i mundshëm se fitorja anglo-amerikane në Irak. Meqenëse tymosja e 11 hektarëve zhduk 1 hektar koka, çrrënjosja e kokës do të kërkonte tymosje të 1.5 milion hektarëve të tjerë. Plani i Kolumbisë mund të bëhet i përjetshëm dhe në qarqet e Partisë Republikane po pyesin nëse paratë nuk po hidhen. Për herë të parë sondazhet tregojnë se popullariteti i presidentit kolumbian po bie: “El Espectador” (një gazetë kombëtare) nuk ka thënë shumë për këtë që nga pretendimi i tyre se ai ishte Presidenti më popullor në botë.
Më e ndërlikuara për Uriben është ringjallja e lëvizjes masive, duke u zgjuar sërish për të vënë në pikëpyetje bazat e politikave të qeverisë dhe për të kundërshtuar rizgjedhjen e Uribes. Lëvizja i ka thënë jo “Tregtisë së Lirë”, reformave kushtetuese dhe “sigurisë demokratike”. Minga indigjene nga 13-16 shtator dhe greva e 12 tetorit, ku 700,000 punëtorë pushuan së punuari dhe 1 milion demonstruan, dhanë energji grevën fitimtare të shoferëve të kamionit që zgjati tre javë dhe i dhanë vazhdimësi grevës së punonjësve të naftës dhe grevave të tjera të punëtorëve që u zhvilluan. në maj dhe qershor.
Uribe nuk llogariste në këtë kryengritje, veçanërisht pas vitesh asgjësimi të sindikatave, kampesinëve dhe liderëve indigjenë. Humbja e qeverisë në referendumin kushtetues dhe zgjedhjet lokale në tetor 2003 nuk ishte një rast i izoluar, por baza mbi të cilën lëvizjet shoqërore rifituan besimin e tyre, duke demonstruar se opozita ndaj Uribes nuk është një specie në rrezik zhdukjeje dhe se ajo Vlerësimi i popullaritetit 80% i Uribe-s ishte një mashtrim i plotë.
Alternativa e vetme e Uribes ishte t'i afrohej Bushit. Mediat e kanë detyruar, duke e kthyer erën e shpejtë të Bushit nëpër Kartagjenë në një “ngjarje historike”.
Uribe po përpiqet të bëjë që një pjesë e magjisë së imazhit fitimtar të perandorit të fshihet mbi të. "Mos mendo se dielli i Uribes ka perënduar - një fuqi e madhe po e ngre lart!" duket se është mesazhi. Emocioni ka arritur në apoteozën e tij: “Bush e ka quajtur presidentin tonë MIK të tij!”
Magjia nuk zgjati shumë dhe shpejt u bë zhgënjim. Bush nuk tha asgjë në lidhje me peticionet respektuese të Uribes për marrëveshjen dypalëshe të tregtisë së lirë midis dy vendeve (TLC), veçanërisht nëse SHBA do të lejonte Kolumbinë të vazhdojë të mbrojë ato pak produkte bujqësore që lejohet të mbrojë ende, dhe nëse SHBA mund të jetë të larguar nga këmbëngulja që të gjitha vendet e Andeve të hapin plotësisht tregjet e tyre ushqimore si një parakusht për nënshkrimin e marrëveshjes.
Ky është udhëkryqi i martesës Bush-Uribe, kur çdo grup vjehërresh kërkon nga tjetri gjëra kontradiktore. Baza ekonomike e Bushit është dyshja e kompanive të mëdha eksportuese (veçanërisht e bujqësisë) dhe kompanive shumëkombëshe të naftës. Kërkesat e kësaj të fundit pasqyrohen në Planin e Kolumbisë, por për të parën vendosja e tregtisë së lirë sipas kushteve të tyre është thelbësore.
Të parët janë të bindur se çelësi i prosperitetit të tyre janë subvencionet e mëdha që do të marrin dhe hapja e tregjeve të Amerikës Latine. Të gjitha këto interesa kanë marrë një nivel të dytë te mbështetësit fetarë të Bushit, të cilët e portretizojnë atë si një njeri moral të Zotit, por ato kuptohen dhe shpjegohen nga senatorët si Chuck Grassley nga Iowa, i cili shpjegon qartë se si siguria e SHBA-së varet nga shkatërrimi i bujqësisë së Meksika dhe Amerika e Jugut.
Në të kundërt, 'familja' e Uribe-s përbëhet nga pronarë të mëdhenj kolumbianë të cilët kërkojnë mbështetjen e SHBA-së në formën e "sigurisë demokratike" për të mbështetur interesat e tyre. Ata duan që Plani i Kolumbisë të mbrojë status quo-në latifundiste. Si mund të mposhtet narko-terrorizmi nëse tregtia e lirë nuk mbron pronarët e mëdhenj kolumbianë dhe pronarët e plantacioneve të palmave dhe sheqerit? Cili është qëllimi i shkatërrimit të guerrilasve dhe kultivimit të paligjshëm nëse do ta humbasin edhe pronarët e mëdhenj dhe blegtorët?
Jo vetëm sindikatat, vendasit, kampesinos dhe pronarët e bizneseve të vogla po mobilizohen kundër tregtisë së lirë, por tani pronarët e mëdhenj të tokave të grupuara në Fedegan dhe pronarët e ndërmarrjeve të mëdha bujqësore i kanë shkruar një letër Uribes duke kritikuar negociatorët e qeverisë në raundin e Guayaquil për heqjen dorë nga shumë. në SHBA, duke u tërhequr nga pozicionet themelore dhe duke tradhtuar homologët në Ekuador dhe Peru. Problemi që Uribe jetonte në Kartagjenë ishte i thjeshtë: amerikanët thanë se do të kishte më shumë Plan Kolumbia vetëm nëse kompanitë bujqësore amerikane do të merrnin atë që dëshironin nga marrëveshja e tregtisë së lirë.
Suksesi i madh zgjedhor i Bushit është bërë një bumerang për Uriben. Është kapiteni, jo marinari, ai që jep urdhrat. Uribe duhet të marshojë te bateristi i Bushit në TLC dhe kjo do të shkatërrojë çimenton që mban të bashkuar qeverinë e tij. Mbështetja e vetme që do t'i mbetet janë transnacionalët dhe sektori latifundist që nuk është i interesuar për prodhimin, spekulatorët e tokës, të cilët kanë qenë përfituesit përfundimtarë të dhunës paraushtarake që ka zhvendosur 3 milionë kampesinos.
Uribe po përshpejton kështu pjesën plotësuese të këtij skenari: megaprojektet që janë skeleti infrastrukturor i marrëveshjes së tregtisë së lirë. Ai ka njoftuar se Kolumbia do t'i bashkohet Planit Puebla Panama (PPP) dhe ftoi Presidentin e Guatemalës, promotorin dhe ekspertin kryesor të PPP-së në korrjen e përfitimeve të gjenocidit kundër indigjenëve dhe kampesinëve për të shtyrë përpara axhendën e spekulatorëve të tokës dhe shumëkombësheve.
Në lidhje me këtë ndërmarrjet në departamentin e Antiokias po planifikojnë projekte të energjisë elektrike me Panamanë, ku destinacioni përfundimtar janë Shtetet e Bashkuara. Uribe po punon për të financuar një tubacion gazi natyror në të njëjtin rajon dhe për të zgjatur autostradën Pan-Amerikane, duke hapur xhunglën Darien në kufirin me Panamanë. Ai e quajti këtë "autostradë ekologjike" (!)
Pas grushteve të dështuara ushtarake dhe elektorale kundër Chavez në Venezuelë, strategjia anti-Chavez ka ndryshuar në sulme terroriste në atë vend, si vrasja e fundit e prokurorit të Venezuelës Danilo Anderson, i cili po hetonte njerëzit e përfshirë në grushtin e shtetit kundër qeverisë. Me anë të një terrorizmi të tillë, Uribe dhe transnacionalët e kanë detyruar Chavez-in t'i bashkohet skemave për megaprojektet kontinentale si tubacioni i gazit natyror në La Guajira. Në Venezuelë tashmë ka shumë që e kuptojnë se këto lëshime janë thembra e Akilit të procesit bolivar. Chavez e di që Plani i Kolumbisë është në thelb një plan për të sulmuar Venezuelën, por shprehja thotë se "nëse i mbyll derën e përparme tigrit, ujku mund të hyjë nga mbrapa".
Uribe është instrumenti i urtë i Bushit, por ka udhëtime të tjera këtë javë që mund të formojnë një bllok kundër perandorit: Chavez në Spanjë, presidenti kinez në Argjentinë, Brazil dhe Kubë, presidenti i Rusisë në Brazil, Presidenti i Vietnamit në Argjentinë. Kili ka një këmbë në çdo kalë. Amerika Latine me hezitim po i ribashkohet politikës globale sipas kushteve të veta, edhe pse Uribe pa hezitim vazhdon të veprojë si kërpudha amerikane.
[përkthyer nga Justin Podur]