1988kii doorashadii ugu horaysay ee degmooyinka waxa laqabtay 21 sano oo kalitalis ciidan ah. Magaalada 1,3 milyan ee Porto Alegre, Partido do Trabalhadores (PT) ayaa ku guulaystay. Sannadkii 1989kii duqii ugu horreeyay ee PT ee Porto Alegre ayaa fadhiistay. 1989kii waxa kale oo uu ahaa sanadkii uu hogamiyaha ururka shaqaalaha ee caruurta iyo shaqaalaha Lula uu u tartamay doorashadii madaxtinimo markii ugu horaysay - qof walbana lama filaan ayay ku noqotay in uu guulaysto.
Dimuqraadiyada ka qaybqaadashada waxay qayb ka ahayd barnaamijkii doorashada ee 1988, laakiin cidina ma garanayn waxay tahay. Waxa aanu nidhi xiligii ololaha doorashada in aanu rabno in aanu ku maamulno ka qayb-gal dadweyne, golayaal shacbi ah, laakiin xataa waxa ay tahay ma garanayno. Ma jirin waayo-aragnimo hore oo tan Brazil ah. Waxaan rabnay inaan wax ka bedelno habka maamulka, waxaanan u maleynay in dimoqraadiyad ka qaybqaadashadu ay suurtogal tahay. Waxaan ku bilownay miisaaniyada sababtoo ah waxaan u maleynay inay taasi tahay waxa ugu muhiimsan uguna degdegga badan ee la furo.
Maanta in ka badan 50 000 oo qof ayaa sannad walba ku hawlan geeddi-socodka miisaaniyadda ka qaybqaadashada. Hawshu waxa ay bilaabataa March waxayna socotaa ilaa dhamaadka Janaayo. Magaaladu waxay u qaybsantaa 16 degmo iyo 5 guddi mawduuc oo ka shaqeeya arrimaha khuseeya magaalada oo dhan. Dadku waxay ku hawlan yihiin ama degmooyinkooda ama guddiyada mawduucyada. Dawladaha hoose waxay u tagaan degmo kasta iyo guddi mawduuceed waxayna soo bandhigaan qiimaynta maalgashiga sannadkii hore, qorshaha maalgashiga, iyo qawaaniinta OP.
Ka dib marka ay degmadu qeexdo saddexda qaybood ee mudnaanta la siinayo maalgashiga waxaa loo qoondeeyay iyadoo loo eegayo saddex qodob:
2. shuruudaha kaabayaasha
Halkaa waa halka laga leexinayo waxyaabaha mudnaanta leh, qodobka labaad ayaa ah kan ugu muhiimsan in dib loo qaybiyo hantida, laguna caawiyo meelaha aadka ugu baahan. Qaybta ugu weyn ee keega ayaa had iyo jeer aadi doonta meesha baahida ugu weyn, taasi waa dammaanad lagu dhisay habka. Qorshe maalgashi ayaa la sameeyaa iyadoo loo eegayo natiijada habka OP iyo miisaaniyada iyo sidoo kale in la mariyo baarlamaanka deegaanka.
Tani waxay ka dhigan tahay in habka OP uu yahay awood isbarbar-dhig ah oo ku saabsan awoodda dawladda hoose taas oo macnaheedu yahay sidoo kale isku dhacyo iyo isku dhacyo baarlamaanka deegaanka halkaasoo mucaaradka PT ay u badan yihiin. Miisaaniyadda ka qaybqaadashadu waxa ay jirtay ilaa 1989, sababtoo ah PT ayaa ku guulaystay doorasho kasta oo loo doorto duqa magaalada tan iyo markii. Taasi waa 13 sano oo geeddi-socodku horumaray, 13 sanno mucaaradku dhaliili jireen. Lixdii sano ee ugu horeysay OP mucaaradku waxay si fudud uga soo horjeedaan habraaca miisaaniyadda. Sannado badan ayaa ka soo wareegay oo markii ay arkeen in geeddi-socodku caan yahay iyo in dimuqraadiyadda ka qaybqaadashadu ay saldhig caan ah ku leedahay magaalada waxay beddeleen xeelado. Hadda cid ka soo horjeeda ma jirto OP balse mucaaradku waxay rabaan in ay dhisaan si ay wax walba u maraan baarlamaanka deegaanka. Ku-xigeennada maxalliga ah ee mucaaradka waxaa ka mid ah dhaleeceyn xooggan oo ah in dimuqraadiyadda wakiillada - oo ay ku andacoonayaan inay tahay saldhigga dimuqraadiyadda - ay sii luminayso muhiimaddeeda.
Waxayna samaysay farqi la taaban karo iyo mid siyaasadeed labadaba. Maanta shacabka magaaladu waxa ay heleen wadooyin laami ah, bulaacadaha, habka biyaha, qashinka, in ka badan 70 dugsi ayaa la dhisay. Dib u qaybinta ayaa kor u kacday iyo sidoo kale qaybta dadweynaha. Marka uu qof caalami ahi yimaado magaalada waxa mar walba lagu soo dhaweeyaa shuruudo ay dawlada hoose iyo bulshaduba soo bandhigto. Fikradda ayaa ah in shirkadaha laftooda ay tahay inay bixiyaan dhibaatooyinka ay keenaan. Waxay noqon kartaa in guryaha loo dhiso dadka ay tahay in la guuro, in la sameeyo waddooyin ama waddooyin la furo, loo dhiso buundooyin ama dukaamo yaryar oo loogu talagalay shirkadaha yaryar iyo kuwa dhexdhexaadka ah - oo had iyo jeer bixiyaan canshuur.
In la qaato go'aamo aan raacin caqli-galnimada caalamiga ah ee neoliberal ma fududa laakiin aad ayaa loo fududeeyaa haddii go'aanka lagu sharciyeeyo ka qaybgalka dadweynaha. Miisaaniyadda ka-qaybgalka ee Porto Alegre, waa mid ka mid ah tusaalooyinka yar ee adduunka ee dimuqraadiyadda ka qaybqaadashada halkaas oo muwaadiniinta la siiyo suurtogalnimada inay qaataan go'aamo dhaqaale. Si ka duwan fekerka neoliberal-ka oo ay tahay in dhaqaala-yahannadu ay qaataan go'aanno dhaqaale iyo mararka qaarkood dhaqaaleyahanno aan aqoon gobol, sida IMF had iyo jeer. Khibradda dimuqraadiyadda ka qaybqaadashada ee Porto Alegre sidoo kale waa tusaale ka qaybqaadashada korodhka ee siyaasadda iyo go'aan qaadashada.
America Vera-Zavala Waxay dhammaynaysaa qoraalkeeda "Democracy in the Era of globalization: Power and Counter-Power oo leh tixraac gaar ah oo ku wajahan miisaaniyad ka qaybqaadashada ee Porto Alegre"