Ndakasvika pazera rezvematongerwe enyika somuvengi wehondo yeUnited States muVietnam. Kubva ipapo, ndakaratidzira kupokana nehondo dzeUS muCentral America, hondo dzeIsrael dzichipokana nevaPalestine, hondo muAfghanistan nekupindirwa kweIraq. Asi kunyangwe ini ndiri anti-war activist, ini handisi absolute pacifist.
Ndinotenda kuti pane dzimwe nguva - zvishoma kudarika vakuru vakuru uye vezvematongerwo enyika vanoti - apo hondo inoruramiswa senzira yekudzivirira vanhu kubva kumuvengi ane utsinye. Ndinoona hondo yairwisana naHitler neUnited States Civil War sehondo dzakadaro. Ini handitenderi zvese zvakaitwa mukutsvaga kukunda (sekubhomba kweDresden kana Hiroshima), asi ndine chokwadi chekuti zvaive zvakanaka kutora zvombo munyaya idzi.
Muhondo iripo pakati peRussia neUkraine, kunyangwe ini ndichitsoropodza akawanda emitemo yeKyiv, ndinofunga kuti kurwisa kweRussia kwaive kusazvibata uye kusatenderwa kwechisimba uye kuti vanhu vekuUkraine vane kodzero yekuzvidzivirira. Uye sezvo kodzero yekuzvidzivirira isina kukosha pasina nzira yekuzviita nayo, ndinotsigira Ukraine kugamuchira zvombo kubva kune chero kupi, kusanganisira kubva kuhurumende yeUS.
Dzimwe shamwari dzangu dzesangano rerunyararo dzinoti kupa zvombo kunoita kuti hondo ienderere mberi. Chokwadi, pasina zvombo zveUS Ukraine ingadai yakakundwa kare. Asi Ukraine yakakundwa hazvireve rugare runofadza. Zvaizoreva kuti vanhu vanenge varasikirwa nerusununguko rwavo uye vomanikidzwa kugara pasi pechitsitsinho chesimbi chehurumende inokonzera kuurayiwa kwevanhu kunotyisa. Munhoroondo yese, vapambi vagara vachitsigira runyararo - chero bedzi avo vakabatwa vachizvipira pane zvavanoda.
Hazvingavi nani here kushandisa mari pazvinhu zvinodiwa nevanhu panzvimbo pehondo? Hongu, asi kupona muchiitiko chechisimba chechisimba chinodiwa nevanhu; kutaura idi icho chinodikanwa chomunhu pasina icho hapana zvimwe zvinodikanwa zvingaitwa. Uye kutsigirwa kweUkraine hakureve kuti isu tinofanirwa kudzikisa mari yemagariro. Kana tikagumisa kuzorora kukuru kwemitero kune vapfumi, paizova nemari inodarika yakakwana kugadzirisa matambudziko ari kunetsa munharaunda pamwe nekubatsira Ukraine kuzvidzivirira.
Sangano rorugare rakagara richinyevera nezvengozi dzehondo yenyukireya. Munguva pfupi yapfuura vamwe vakakakavara kuti tinoda kubvisa rutsigiro kubva kuUkraine nekuti kukakavara kunogona kusvika pakushandisa zvombo zvenyukireya. Kutyisidzirwa kwenyukireya kubva kuRussia zvave zvichityisa uye zvisina hanya. Asi kubvuma kupambwa kwenyukireya kwaVladimir Putin hakuzodzikisi njodzi. Kana tyisidziro dzenyukireya dzikabudirira kupa vanodheerera zvavanoda, hatizooni here kutyisidzira kwakadaro kwakawanda munguva yemberi uye dzimwe nyika dzakawanda dzichimhanyira kutora zvombo zvenyukireya dzimene? Iyoyo ingatova nyika ine ngozi zvikuru.
Kutaura chokwadi, njodzi dzekuwedzera dzinoda kutorwa zvakanyanya. Ndosaka zvaive nemusoro kupikisa chikumbiro cheMutungamiri Volodymyr Zelenskyy chenzvimbo isina nhunzi, izvo zvakaisa mungozi kunetsana kweUS-Russia. Uye zvichiri zvine musoro kurega kupa Ukraine nzira yekurwisa nharaunda yeRussia.
Semurwiri werunyararo, ndinotsigira here kumiswa kwehondo? Sedanho rekutanga kune kwakabvumiranwa kubviswa kwemauto eRussia, hongu. Asi zvakadini senzira yekuomesa mitsara pavari nhasi, neMoscow inodzora 18% yenharaunda yeUkraine, uye kubva mumitsetse iyo Russia ingangofunga kurwisa zvakare kana yavakazve masimba ayo akaparara? Ini handikurudzire maUkraine kuti arambe kumisa pfuti kwakadaro - chete ivo vanogona kusarudza kana mari inotyisa yavanga vachibhadhara yakawandisa. Asi handidaviri kuti vanofanira kumanikidzwa kubvuma kugadzirisa kwakadaro.
Mukati mehondo yeVietnam, ndaiziva kuti kurwisana kwacho kwaizopera nenhaurirano, asi ndakadana “Kubuda Iye Zvino,” nokuti mukuona kwangu United States yakanga isina kodzero yokuvako. Nenzira imwecheteyo, ndichiziva kuti mhirizhonga yeUkraine ichapera nenhaurirano, uye ndichitarisira kuti maoko ekuMadokero achabvumira Kyiv kuwana runyararo rwepamusoro, ndinodaidza mauto eRussia kuti abude "Izvozvi." Tarisiro yangu huru ndeyekuti rugare runouya nekukasira, asi rugare nekururamisira.
Stephen R. Shalom ndipurofesa akasiya basa resainzi yezvematongerwo enyika paWilliam Paterson University.
[Chinyorwa ichi chakatanga kubuda NorthJersey.com.]
ZNetwork inopihwa mari chete kuburikidza nerupo rwevaverengi vayo.
dhoneta