Mitemo yekoloni yeIsrael iri kupinda muchikamu chitsva chinokatyamadza, chakaenzana muhukuru hwenhoroondo nehurongwa hwekutanga hwekudzora Gaza, West Bank, neEast Jerusalem zvichitevera hondo ya1967. Musi wa24 Kubvumbi, dare remakurukota eIsrael rakatendera nzvimbo nhatu dzekugaraโBruchin ne Recherimi kurutivi rwokumusoro rweWest Bank, neSansana kurutivi rwezasi. Kunyangwe zviitwa zvese zvekugadzirisa muWest Bank neEast Jerusalem zvakatorwa zvisiri pamutemo nemutemo wepasirese, mutemo weIsrael unosiyanisa pakati pezvirango zvekugara uye "zvisiri pamutemo". Musiyano uyu waratidza kuti hausi kungoedza kukanganisa mutemo wenyika dzese, unoshanda kune nyika dzakagarwa nemutemo weIsrael, izvo zvisina basa.
Kubva 1967, Israel yakaisa nyika yePalestine yakagarwa, yakavanzika kana neimwe nzira, mumapoka akasiyana. Imwe yezvikamu izvi ndeye "nyika," sezvakawanikwa kuburikidza nekutora mauto. Kwemakore akawanda, "nyika yehurumende" yakagarwa yakagoverwa kune zvinangwa zvakasiyana-siyana. Kubva 1990, zvakadaro, hurumende yeIsrael yakaramba kutanga pekugara, zviri pamutemo. Zvino, maererano neboka reIsrael rinopikisa pekugara, Peace Now, "panzvimbo pekuenda kurunyararo, hurumende iri kuzivisa kugadzwa kwenzvimbo nhatu dzekugara .... Ichi chiziviso chinopesana nechido cheIsrael chekuwana runyararo uye mhinduro yenyika mbiri. "
Kunyange zvazvo boka racho richitaura kuti dare revanhu vana rakanga risina simba rokuita chisarudzo chakadaro, chaizvoizvo hachina basa. Yese nzvimbo inowanikwa munzvimbo dzinogarwa - ingave yeyakavanzika kana yehurumende, yakawanikwa zviri pamutemo kana "zvisiri pamutemo" - mutambo wemahara. Vagari vechiJudha vane utsinye vane matende ari kusvika kure nekure - vachidzinga maPalestine pamakona ese - havasati vagamuchira nhau dzinopa simba kubva pamazuva eMutungamiriri weIsrael Ariel Sharon.
Kutama pamusoro pekugara hakusi kwega. Hurumende yeIsrael yave kupokana nesarudzo dzakaitwa neDare Repamusorosoro reIsrael, izvo zvakashandiswa senzira yepamutemo yekugara kwakawanda zvisiri pamutemo kwakadzinga maPalestine kubva munyika yavo.
Musi waApril 27, hurumende yeIsrael inonzi yakakumbira dare repamusoro kuti rinonoke kuparadzwa kwe "isina kutenderwa" kunze kweWest Bank muBeit El settlement iyo yakarongerwa kuitika May 1. Nyika, kunyange nemitemo yepamutemo yeIsrael, inoonekwa seyakavanzika. Nyika yePalestine uye hurumende yeIsrael yakanga yazvipira kudare kuti ibvise nzvimbo dziri kunze zvisiri pamutemo - zvakare, maererano netsanangudzo yeIsrael - pazuva rakatarwa.
Iye zvino hurumende yeNetanyahu yerudyi yave neimwe shanduko yemoyo. Muchikumbiro chayo kudare, hurumende yakataura kuti: "Kubviswa kwezvivakwa kunogona kutakura mararamiro emagariro, ezvematongerwo enyika uye ekushanda pakuvaka muBeit El nedzimwe nzvimbo." Nharo yakadaro, kana ikashandiswa munzvimbo yakakura yenzvimbo dzakagarwa, inogona kupa chikonzero nei pasina nzvimbo dzinofanira kubviswa. Inogona kubvisa zvachose, zvachose, mashoko asina kunaka mune zvematongerwe enyika akadai sokuti โmutemoโ uye โzvisiri pamutemo.โ
"Hurumende dzeIsrael dzakapfuura dzakavimbisa kuparadza nzvimbo dzekugara dzisina mvumo muWest Bank, asi vashoma chete vakabviswa," maererano neCNN online. Muchokwadi, iwo mashoma angangove akavakwa patsva, pakati pemamwe akawanda matsva ekunze, ikozvino sezvo hutsva hwemutemo huri kuitika.
Michael Sfard, gweta naYesh Din, uyo anonzi anotsigira kodzero dzePalestine, akatsanangura chikumbiro ichi se "chiziviso chehondo nehurumende yeIsrael ichipokana nehutongi hwemutemo." Kunyanya, "vakataura zvakajeka kuti vasvika pachisarudzo chekusabvisa zvivakwa zvisiri pamutemo pazvivakwa zvePalestine."
Vamwe vaongorori vakakurudzira kuti Netanyahu aipfugamira zvimwe zvinhu zvebapiro rekurudyi mukanzuru yake - sekunge murume uyu anga ari mugadziri werunyararo kusvika zvino.
Chinonyanya kukosha ndechekuti Israeri yasarudza kutanga chikamu chitsva uye chine njodzi, icho chinotyora kwete mutemo wepasirese chete, asi iyo yeIsrael yega mitemo yakazvigadzira iyo yakagadzirirwa kutora nzvimbo dzakagarwa. Zvinotaridza kuti kunyangwe iwo "mitemo" isina njodzi haichakwanise kusangana nechishuwo chekoloni chevanogara muIsrael uye neboka rinotonga.
Kugara kweIsrael kwakagadziriswa kuburikidza nemareferensi ezvemitemo nezvematongerwo enyika eIsrael, kusiyana nemareferensi anowanzo kugamuchirwa mumutemo wepasirese. Iko kusimbiswa kwekusiyana kwehurumende dzeIsrael, mapato ezvematongerwo enyika, uye chitendero / ultra-nationalist settlement movements zvinokanganisa uye zvinotsausa; kutora imwe nhoroondo yePalestine yave iri uye inoramba iri purojekiti yenyika yeIsrael.
Chinyorwa chiri kurudyi Jerusalem Post anobvuma. "Rutsigiro rwekugadzirisa hachingori chirongwa chekodzero-yepakati Likud. Nhoroondo yaro ine midzi yakasimba mubato reLabour Party panguva yehurumende dzayo, uye zviitiko nevakatangira veBato reBato rinodzokera kumashure kusati kwasikwa nyika yeIsrael โ(Kubvumbi 27).
Iyo chete shanduko inogona kuve yakakosha kuongororwa ndicho chinangwa chekugadzirisa, kwete kugadzirisa pachako. Kutevera hondo ye1967, chirongwa cheAllon chakatsvaga kuwedzera zvinopfuura 30 muzana yeWest Bank neGaza yese kuitira kuchengetedza. Yakatemesa kugadzwa kwe "security corridor" padyo neRwizi rweJoridhani, pamwe nekunze kwe "Green Line," muganho wedivi rimwe reIsrael wemiganhu yayo neWest Bank. Ipapo, pakanga pasina bato reLikud rekuita dhimoni, nekuti icho chaive chiono cheLabour Party kune vachangobva. nharaunda dzakatorwa.
Nepo hurongwa hwekugadzirisa veIsrael kubva panguva iyoyo hwakamedza nzvimbo zhinji dzeWest Bank neEast Jerusalem, dzichivazadza nevanhu vanopfuura hafu yemiriyoni veIsrael, mhinduro yenharaunda dzepasirese yakanga isina kujeka muna 1967 sezvazvave ikozvino muna 2012. Munyori Mukuru weUN, Ban Ki-Moon, akataura kuti "ari kunetsekana" nenhau. Zvichakadaro, Russia "yainetsekana" uye ndizvo zvakaitawo Catherine Ashton weEU. Kana zviri zveUS, mutauriri weDhipatimendi reHurumende, Victoria Nuland, akasimbirira kuti chiyero cheIsrael "hachibatsiri kuita izvi." Nzira yei?
Nepo Israeri ikozvino yaratidza makadhi ayo ese uye nharaunda dzepasirese dzakazivisa kugutsikana kana kusasimba kwayo, hutungamiriri hwePalestine muRamallah hunoenderera mberi nekuronga imwe mhando yekutsoropodza kweUN kwenzvimbo dzekugara. Kunyangwe kana vhezheni yakadiridzwa yeimwe UN dhizaini yakakwanisa kupona neveto yeUS, ndeipi mikana yeIsrael kuteerera kudanwa kwenharaunda dzepasirese?
Hapana mubvunzo kuti Israel iri kuronga vhezheni yayo yekupedzisira, iyo inoona maPalestine achiramba achirarama mukuparadzana kwemuviri uye kugara zvachose. Kunze kwekunge kumukirana kwakakurumbira kwePalestine kunobata, hapana anogona kupikisa icho chiri chaizvo chiziviso cheIsrael chehondo kurwisa vanhu vePalestine.
Z
Ramzy Baroud munyori wepasi rose-akabatanidzwa uye mupepeti wePalestine Chronicle.com. Bhuku rake razvino ndere Baba Vangu Vaive Murwi Werusununguko: Gaza's Untold Story.