Mashoko ku Marin Peace & Justice Coalition, Social Justice Center yeMarin, uye Community Media Center yeMarin, Armistice Day 2012.
Nhengo zhinji dzerudzi rwedu dzakagara pasi pano hadzina kumboziva hondo. Nzanga zhinji dzakavamba hondo dzakazoisiya gare gare. Nepo kunogara kuine hondo kumwe, kune nguva zhinji kune dzimwe nzvimbo pasina hondo. Kunyimwa kwehondo, kusavapo kwenguva refu kwehondo, hakuna kumbopa munhu mumwechete post traumatic stress disorder. Nyika zhinjisa dzinotora rutivi muhondo dzinoita kudaro mukudzvinyirirwa semibatanidzwa yevanodisa asi kwete vanodisa. Nyika zhinjisa dzinopinda muhondo dzinoramba kushandisa zvombo zvakaipisisa uye mazano. Zviitiko zvizhinji zvinoshandiswa kunyandura hondo zvakafanana nezvimwe zviitiko zvisingashandiswe kumutsa hondo. Kuita Hondo hakuwedzere nehuwandu hwevanhu, kushomeka kwezviwanikwa, testosterone, kana sarudzo dzeRepublicans. Kuita Hondo kuri, semhando dzese dzemhirizhonga, mukudzikira pasirese, kunyangwe seMukuru Mukuru weMhirizhonga Munyika inovandudza hupfumi hwehondo husingagumi uye inopa masimba ehondo kune vadzvinyiriri venguva pfupi kana madzimambo emakore mana.
Nhasi tinopemberera Zuva reArmistice, nguva yekupikisa kukuru kuhondo - kushorwa kwakavaka kunzwisisa uye zvimiro zvekudzivirira hondo, zvimiro zvakakundikana kamwe chete kana nezvehondo dzakaita seHondo Yenyika I, hondo pakati pemarudzi akapfuma ane zvombo uye vachena. nyika. Kuti nyika dzakapfuma dzinoramba dzichirwa hondo dzerusarura uye dzehudzvanyiriri kurwisa nyika dzine urombo hazvidzime chokwadi chekuti Europe yakamira kurwisa pachayo kusvikira Yugoslavia yave mukana weNATO. Varwi muhondo yevagari vemuUS uye vatyairi vendege vaisazozivana sevari kuita bhizinesi rimwe chete. Iko hakuna pakati pepakati pehondo iyo homo sapiens inosungirwa kuenderera nemajini avo. Tinogona kusarudza kusadya, kunwa, kusarara, kuita zvepabonde, kana kufema. Pfungwa yekuti isu hatigone kusarudza kurega chimwe chinhu chakaoma uye chakaoma sehondo hachina kupindirana.
Kuti veEurope vanorwisa varombo chete haisi, hongu, zvikonzero zvekupa European Union mubairo weNobel Peace Prize. Hongu, zvirokwazvo, idiki-inobvumirwa feat yesimba rinoponesa hupenyu iro Europe haina kuenda kuhondo pachayo - kunze kweiyo Yugoslavia chinhu chose - kubvira Hondo Yenyika II. Zviri pachena kuratidzira sechinhu chipi nechipi icho vanhu vanogona kusarudza kurega kurwa. Icho chiratidzo chekuedza kwerunyararo pamberi pehondo hondo ine mhosva, kutongwa kwepashure pehondo kwemhosva itsva yekuita hondo, kuvakwa patsva kweMarshall Plan, uye ... uye chimwe chinhu chisinganyanyi kunaka, uye chakanyanya kufanira Nobel.
Kuda kwaAlfred Nobel, kwakanyorwa muna 1895, kwakasiya mari yekuti mubairo upihwe ku "munhu anenge aita zvakanyanya kana basa rakanakisa rehukama pakati pemarudzi, kubviswa kana kuderedzwa kwemauto akamira uye nekubata nekusimudzirwa runyararo congress." Fredrik Heffermehl anga achitungamira kuedza kwakakosha kumanikidza komiti yeNobel kuti ramba uchidaro. Zvino vakazvikurira mukufamba kwavo kune rimwe divi.
Europe haisi munhu. Izvo hazvina mukati megore rapfuura - izvo zvinodikanwa - kana kunyange mukati memakumi akati wandei emakore apfuura kuita zvakanyanya kana basa rakanakisa rehukama pakati penyika. Bvunza Libya. Bvunza Syria. Tarisa neAfghanistan. Ona zvinofungwa neIraq. Kure nekuita basa rakanakisa rekubvisa kana kuderedza mauto akamira, Europe yabatana neUnited States mukugadzira ane zvombo simba repasi rose vachiisa chido chayo panyika zvine hukasha. Mari yemubairo weNobel haizobhadharira basa reEurope rinofungidzirwa rekubvisa zvombo kure zvakanyanya sezvingaitwa neEurope nekungotenga zvombo zvishoma.
Paive nevakadomwa vakanaka uye vaigona kudomwa vaivepo, kunyangwe makuru, kusanganisira rimwe jaya rinonzi Bradley Manning. Muchokwadi, ini ndinotenda kuti munhu anonyatsokodzera mubairo weNobel Peace Prize gore rinouya angave Medea Benjamin.
Zvino, pachinzvimbo chekufamba nenzira iyoyo, vaNobelite vakapotsa vazvivimbisa kutaura kwekugamuchira mubairo werunyararo rwechipiri-rwehondo. Kana usiri kurangarira kuti ndiani akapa yekutanga, ndinokupa zano. Dai anga ari muRepublican tese taizove nemaposta nezvinamirwa zvinomushora nazvo.
Ko Nobel akanga achibvunza zvakawanda kudaro chaizvoizvo here paakakumbira kuti mubairo uende kunaani zvake akaita basa rakanakisisa mukupedza hondo?
Ko Carnegie akanga achikumbira zvikuru here apo aida kuti chipo chake chishande kupedza hondo?
Iko kubvunza zvakawandisa here nhasi kune yedu inodaidzwa kufambira mberi kwesangano kugadzirisa kushandiswa kweinopfuura hafu ye federal discretionary madhora pakugadzirira kwemhosva yehondo?
Makore makumi mapfumbamwe nemana apfuura nhasi, paZuva rekutanga reArmistice muna 1918, nyika zhinji dzakapedza hondo yemakore mana iyo yakashanda isina chinangwa chero chipi zvacho ichiuraya hupenyu hwemamwe mauto e10 mamirioni, 6 miriyoni vagari, 21 mamirioni varwi vakakuvadzwa, kubuda kwefuruwenza yeSpain iyo yakatora humwe hupenyu hwemamiriyoni e100, kuparadza kwezvakatipoteredza kuri kuenderera mberi nhasi, kugadzirwa kwezvombo zvitsva-kusanganisira zvombo zvemakemikari-zvichiri kushandiswa nanhasi, kusvetukira kukuru muhunyanzvi hwekunyepedzera zvichiri kutepfenyurwa nhasi, zvipingamupinyi zvakakura mukurwira. nokuda kwekururamisira kwehupfumi, uye tsika yehondo, inonyanya kutarisana nemafungiro eupenzi sekurambidza doro, uye zvakanyanya kugadzirira kudzora rusununguko rwevanhu muzita renyika, uye zvose nokuda kwemutengo wekutengesa, sezvakaverengwa nemunyori panguva iyoyo, zvakakwana. mari yokupa imba ye$2,500 ine fenicha inokosha $1,000 20,000 nemaeka mashanu evhu kumhuri imwe neimwe muRussia, nyika zhinji dzeEurope, Canada, United States, neAustralia, pamwe chete inokwana kupa guta riri rose ravanopfuura 2 3 $20 mirioni. raibhurari, chipatara chinosvika mamiriyoni matatu emadhora, koreji inosvika mamiriyoni makumi maviri emadhora, uye zvichiri kusara zvakakwana kutenga chidimbu chimwe nechimwe chezvivakwa muGermany neBelgium. Uye zvose zvakanga zviri pamutemo. Hupenzi hunoshamisa, asi zviri pamutemo zvachose. Utsinye chaihwo hwaityora mitemo, asi hondo yakanga isiri mhosva. Zvakanga zvisati zvamboitika, asi munguva pfupi zvichave zvakadaro.
Bato rine simba raizorambidza hondo muna 1928 muchibvumirano chichiri mumabhuku uye icho nyika 81 dzava mapato. Muna 1935, the New York Herald-Tribune's Institute of Public Opinion yakawana kuti 75% yevhoti yaida referendamu yeruzhinji hondo isati yatanga, uye 71% yaipikisa kupinda muhondo chero ipi zvayo nedzimwe nyika "kusimbisa rugare." Haisiyo misiyano yehuwandu kubva nhasi. Vanasekuru vedu vakuru vakakwanisa kufunga nezvehondo zvakasiyana zvikuru. Vakanga vapedza kukakavara kweropa uye kukwikwidzana uye mamwe maitiro ehutsinye. Hondo yaizotevera. Kwaiva kuponda kukuru. Dambudziko raive risiri rekubaya kana kuita weti pazvitunha. Iwe haugone kuzvichenesa uye kugadzira hondo. Dambudziko raive rekusikwa kwezvitunha. Hondo yaifanira kubviswa, uye kwete hondo dzakaipa chete nehondo dzinotyisa. Hondo dzose. Havana kuramba vachirwira kurwisana. Pakanga pasina kurwa kwevanhu. Hondo yaifanira kuiswa shure kwedu.
Munyika ino ine mauto isina kumbobvira yapedza Hondo Yenyika II, isina kumbobvira yabva kuGermany kana Japan, haina kumbobvisa mitero uye kushandisa, haina kumbomira kutsvaga kushandiswa uye vatengi vezvombo, isu takarasa nzira yemushandirapamwe wekugumisa hondo uye matanho akatotorwa munzira iyoyo. Sezvo hondo inoshanduka kuderedza kufa kwemauto ane hutsinye, ichienderera mberi nekuuraya vatorwa (uye kunyangwe dzimwe nguva vagari vemuUS vakaita kunge vanotyisa vekunze) hondo iri kuuya kuzofanana zvakanyanya mupfungwa dzevazhinji zvazvagara zviri: kuponda. . Chirongwa chekuuraya imhando yehondo isina kana hunhu kana ine ngozi kana inodzoreka kana yemutemo kupfuura chero imwe nzira yehondo. Asi zvingaunza kumusha kuvanhu kuti hondo haisi mutambo, kuti hondo kuuraya varume, vakadzi, uye vana mumisha yavo nemari yakadaro zvokuti tingadai takatenga misha mitsva nokuda kwavo navavakidzani vavo vose.
Tinofanira kurangarira panguva yakaita seiyi kuti kana mari shoma yevaviri vanopihwa mari nemakambani vakahwina, isu hatihwine. Mutungamiri Obama vakaraira pachena uye zvisiri pamutemo Attorney General kuti asamhan'are CIA nekurwadzisa. Takagamuchira izvozvo. VaObama vakaudza mapoka ezvemamiriro ekunze kuti asataure nezvekuchinja kwemamiriro ekunze uye vazhinji vacho vakateerera. VaObama vakaudza masangano evashandi kuti asataure "anobhadhara mumwechete" uye havana kudaro. Bato rerunyararo rakapedza gore rekutanga raObama richigunun'una pamusoro pekuti kwange kwave kumberi sei, rechipiri richinetsekana nezvesarudzo dzepakati petemu, rechitatu richiyedza kunangana neOccupy Movement pane vapikisi vedu vakaungana, uye wechina achitya Mitt Romney. Ikozvino tave kuudzwa kuti hatifanirwe kuda kuderedzwa kwemari yemauto kana kupomerwa mhosva dzehondo kana kubviswa kwemauto kunze kwenyika. Mapoka anofambira mberi anoda kunyepedzera kutora chinzvimbo paSocial Security uye Medicare vasati vapinda. Uye kunyepedzera kwavo kwekuvhura hakuna kana kubata mari yemauto.
Ibasa redu kuwedzera izvozvo kuhurukuro. Ibasa redu kuti titarise shamwari nevavakidzani vedu pachokwadi chekuti mari yedu nemazita edu zviri kushandiswa kuuraya, uye kuti hapana chinodiwa pazviri. Hondo inorwiwa neimwe rudzi rwerudzi. Hondo inorwiwa nenyika inobvuma kurwa. Kubvuma ikoko kunoda kupera manje.