Danny Schechter
On
Gumiguru l, zviuru zveNew York artists, vatsigiri uye vezvematongerwo enyika vakaungana
kunze kweBrooklyn Museum pamusoro pekutyisidzirwa naMeya weguta Rudolph Giuliani
kudzoreredza imwe yemaguta ane mukurumbira tsika masangano nekuda kweimwe
kupenda pachiratidziro pamutambo une gakava unonzi "Sensation"
iyo yakanga yatamba kare muLondon. Meya - uyo akanga asati amboona
canvas-yakaratidza kushatirwa kune maCatholic nekuda kwekuratidzira kwayo kwemavara mutema
Mhandara Maria, yakakomberedzwa nenhengo dzepabonde dzakafukidzwa nendove yenzou.
Mutauriri
mushure mekunge mukurukuri ashora zvaiita senge kuyedza kuri pachena kwekuongorora, a
kushandisa tambo dzechikwama cheruzhinji kuranga. Nhaurirano yacho yakapisa kwemavhiki paTV, pa
hurukuro dzinoratidza, uye mumakoramu ekupepeta. Zvinokosha 60% yeruzhinji, kusanganisira
vaKaturike vakawanda, vakatsigira Museum, kwete Meya, mune imwe nzvero yepepanhau.
Giuliani
nezvinangwa zvake zvezvematongerwo enyika akasarudza kushandisa nyaya iyi kuti afarirwe nayo
maConstituencies ari kurudyi mukurwira zvigaro zvepamusoro. Zvinotarisirwa kuti
matare anozopedzisira atonga achipikisa mutambi wake wetsika. Asi, yakakwirira yake
profile stance panyaya iyi yakamutsidzira nekusimbisa chinyakare chiso uye
nhandare yemakakatanwa pamusoro pecensorship: basa reHurumende, rehurumende mu
kudzvanyirira pfungwa dzaasingade.
apo
vanhu vakawanda vanofunga nezvekudzora, vanofunga nezvehurumende dzakaipa dzinoita zvinhu zvakaipa
kuvanhu vakanaka.
uye
vazhinji vachiri nekugara kunotyisa.
asi
nzira itsva uye yakapararira yekuongorora kwemazuva ano inotonyanya kunyengera, zvichida
nokuti hazvionekwi. Yakaenda pasi pevhu mune dzimwe nzira, uye ikava
yakarongedzwa zvakanaka pamusoro pevhu mune vamwe. Yabva muvanhu
nhandare kune yakavanzika, nyika kune mubatanidzwa. Kuongororwa kunofambiswa nemusika
inogona kana kusave nemafungiro akajeka sekuongororwa kwezvematongerwo enyika asi izvo
zvirokwazvo inodaidzira kutarisisa kushoma kwairi. Chigadzirwa chayo chinonyanya kupararira ndechega
censorship iyo yakaoma kutevedzera uye isingawanzo kubvumwa pachena.
In
bhizinesi renhau, kwandinoshanda, nzira dzekuongorora dzasimba
yakavakirwa mukudhirowa uye chirongwa chekusarudza maitiro uko sarudzo dzinoitwa
pane zvinofukidzwa uye sei, ndedzipi nhau dzinowanikwa panhepfenyuro uye chii chinowanzoitika
spiked. Mafomati ekugadzirisa ari kuwedzera kufanana pane ese spectrum
yezvinoita sarudzo yekutepfenyura inowanzo chengetedza kuenderana uye kazhinji isina musono
imwe-noti yekunyora kuyerera.
chimwe nechimwe
zuva pazviuru zvemapepanhau nedzimba dzepaTV, vapepeti nevagadziri vanoungana
tora kubva pane menyu yenyaya zvingangoitika - ongorora nhanho kubva kune vatori venhau mukati
munda uye nhau dzichimhanya pawaya. Ndiko kwavanosarudza kutungamira
pamwe, uye chii chokudzikisira. Zvichiwedzera, pasinei nekuwanda kwemanyuko enhau
uye ukuru hwe "uto renhau" kune kufanana kwezvinyorwa uye
angles. Senge izwi processors rinowanikwa padhesiki rega rega, kune pfungwa processor
pabasa tichidzikisira izvo zvizvarwa zvinotevera zvichasvika pakuziva sekutanga
chinyorwa chenhoroondo. Zvichiwedzera nyaya idzodzo dzinotenderera pane zvimwe zvakakwirira
profile 'giga chiitiko'-the OJ Nyaya, Kufa kwemusikana wamambo, Bonde Scandal in the
White House, kana njodzi yechisikigo. etc.
se
shiri nhema dzichibhururuka, denga rinosviba nemapoka evatapi venhau vari kufamba mumapoka;
pakukurumidza kumwechete uye munzira inofanotaurwa. Kana imwe yasvika, dzose dzinomhara.
Mumwe paanoenda, vanoenda vose. Pakutanga kutarisa, zvinoita sekunge zvese izvi
zvinongoitika zvoga sezvazvinogadzwa neimwe pfungwa yepamusoro kana nzira yevatapi venhau
dzinofanirwa kushanda. Iyo pfungwa yekuti pane censorship pabasa apa ndeye zvese
kazhinji inofungidzirwa kure kure.
nhasi,
munhau zvirinani, programming ishoko rechiito pamwe chete nezita. The programmers
uye vanodzora chiteshi kubva kune ese zviteshi chikamu cheyakanyanya kubhadharwa
vepamusoro, vakanyura muhunhu hwakafanana, vakazvipira kuita basa rekuwedzera
mugove wevateereri uye purofiti. Vanosarudzwa nekuda kwekugona kwavo kutamba mutambo
uye usapikisa vateereri nepfungwa dzakawanda dzinokakavadzana kana kutsoropodza
maonero. Hazvishamisi kana vachitenderera zviri nyore mukati me
kuraira hurefu hwesimba renhau, kufamba kubva kune kambani kuenda kune kambani uye basa kuenda
basa.
Iwe pachako,
vanoita sevanonetsekana nekutaurirana nzira dzekubuda nadzo uye masheya
sarudzo pane kushandisa simba kuvandudza zvakanyanya huwandu kana kunaka kwe
kuona sarudzo. Rudzi rweboka-funga kubvumirana kwekambani, yakanyura mumusika
pfungwa uye zvakadzika midzi nenhau isina ushingi tsika inobereka isina hana
kuenderana uye kuzviongorora. Ndicho chikonzero nei tine akawanda akachengeteka, ari pakati
yesarudzo dzemigwagwa pamhepo uye nei maonero anoonekwa asina kuchengetedzeka achishorwa.
Kusiyana nevadzvinyiriri vanoisa mujeri vapikisi, vanongovafuratira. "Kwete
Isu" ndiwo mantra inotungamira tsamba dzavo dzekuramba.
purojekiti
Censored, boka rinoshuma pamusoro pekuongorora kutsva, rinoyambira kuti kutapa nhau se
isu tinoziva iri kuramba ichinyura mumatope ematope, matope uye
sensationalism - nhau dzisiri dzenhau. Mhedzisiro: isu se
vaverengi, vatariri uye vagari vari kunyura mune zvese zvisingakoshi uye
information overload. Vagadziri vakazvimiririra vane chimwe chinhu chekutaura vane vashoma uye
nzira shoma dzekuzvitaura. Hazvishamisi kuti zvakawanikwa zveProjekti
Yakaongororwa pachayo, ingangoita, yakaongororwa, haiwanzo kutaurwa mune mainstream
media.
ichi
inoita pfungwa inotyisa muhupfumi hwepasi rose uko kushandiswa kwevatengi kunowedzera
anodiwa kupfuura kushingaira mugari, apo simba riri kuwedzera kunyura uye
ruzhinji runoramba rusingafarirwe muhurukuro yavose inotsanangurwa nevane simba.
Kana chinangwa chako chiri chekushayisa vanhu chiveve uye kuvadzinga kubva pakuita basa,
kupfuura TV se "chombo chekuvhiringidza vanhu vakawanda" uye rusvingo kumadziro ebtertainment
zvine musoro. Nyarara uye tenga ndiyo ikozvino meseji, uye imwe ine musoro
kune vashambadziri vakakurumbira vezvenhau.
sununguka
vagadziri vezvirongwa sevamwe vangu ar Globalvision havawanzo udzwa zano kana
show inorambwa nekuda kwezvirimo. Maitiro mazuva ano anotora chimiro che
kwazvakarerekera boilerplate, nyasha musana kubhabhadzira kunoperekedzwa nekutaura kwekuremekedza
uye chirevo se "basa rakanaka asi kwete kwatiri." Kana kambani yangu
yakaridza terevhizheni yeruzhinji muAmerica pachirongwa chakasiyana chekodzero dzevanhu chinoitwa na
Mutapi wenhau ane mukurumbira wePBS, takaudzwa kuti "kodzero dzevanhu hadzina kukwana
kuronga musimboti weTV Series." Kusiyana nekubika.
As
iyo huru inova rwizi, tinofanira kuedza kukwenya zvakadzika
nzwisisa kuti sei "nhau dzekudya zvisina kunaka," nyaya uye zviratidziro zvakanyanyisa
pamusoro zvakashumwa, zvekunyengerera uye nekunyepa zvisina kuenzana neavo
kukosha. Dambudziko nderemasangano. SaPeter Phillips, anotungamira
Project Censored, inotsanangura, "chimiro chemasangano enhau
ivo pachavo vari kugadzira nzira dzakavandika dzekuongorora dzakangofanana
zvinokuvadza semaune censorship."
Thethe
rudzi rwekutapa nhau izvo zvinotungamira kune zvese zvakajeka. Chaunofanira kuita chete
flip dial uye tarisa pateni. Misoro mimwechete, zvibatiso zvakajairika,
mafomati akaiswa pamwe chete nemifananidzo yakafanana uye mimhanzi inokurudzira. The
nyaya dzakatenderedza vanhu vakanyanya kukosha vari pamusoro, vachizivisa
vanhu vane mukurumbira vakagadzirwa nemaindasitiri evaraidzo nekutengesa. The
kuchinja kwezuva nezuva kwebhizimisi mabhemoth anonzi, hupenyu hwevanhuwo zvavo
vanhu vazhinji havasi. Kune uye kuwanda kwebhizinesi nzira,
kusanganisira BBC World iyo ichangobva kuzivisa chinangwa chekuchinja kune zvimwe
nhau dzebhizimisi. Vanoyera vakundi nevakakundwa asi hapana nzira dzebasa dzinoratidza
mari dzevanhu. Munguva iyo zvirimo zvichinzi mambo, zvinobatana izvo
zvingatibatsira kunzwisisa zviri kuitika zvisipo, nemagadzirirwo. Information
iri kwese kwese; kududzira hakuna.
uye
yakafukidza zvishoma-zvese midhiya pachayo, iyo yakaenda kunyangwe shanduko yekuchinja,
kubatanidza mu cartel-size monopolies inobata ruzivo serubatsiro rwe
varaidzo-inotungamirwa mega-mabhizinesi. Substance ndiyo inokuvadza pakubatana
kuti gadziriro idzi dzinoburitsa ... kusingaperi tabloidization uye kudzipwa
muchinjika-kukurudzira hype.
ichi
ndosaka ini nevamwe vatinoshanda navo pasi rese takagadzira "The Media
Channel" (www.mediachannel.org) webhusaiti yepamusoro sechikamu che
England OneWorldOnline (www.oneworld.org) kuti ienderere mberi nekutaura pamusoro pekukurukura,
uye kukurudzira chiito pamusoro pemacensors matsva uye kutyisidzira kunomiririra
rusununguko rwenhau. Kubatanidzwa kwako kunogamuchirwa.
Danny
Schechter, Executive Editor weGlobalvision's Media Channel, ndiye munyori we
"Zvaunonyanya Kutarisa, Zvishoma Zvauri Kuziva" (Nhau nomwe Press) uye
"Nhau Dissector" iri kuuya uku kubva kuElectron Press (www.electronpress.com)