O LE CATASTROPHE i luga o le Talafatai o Fagaloa o se “faalavelave faalenatura” na sili ona faatalitalia i le talafaasolopito o Amerika. Ae o le tali atu a le malo o Amerika na taʻusalaina lautele o se toilalo. O le a le mea ua tupu?
O le Afa o KATRINA na tupu i le 40 tausaga o le Tulafono o Aia Tatau a Palota-o le faʻaiʻuga o aia tatau a tagata lautele o le 1950s ma le 1960s.
O lo'o tu'uina mai ai se ituaiga o fua fa'atatau o le tulaga ua toe fa'afo'i ai le suiga o aia tatau a tagata lautele. E le gata i le faʻaalia o le tulaga o le faʻatamala solitulafono ma le faʻaagafesootai Darwinism i le vaega a le pulega a Bush, ae afai e te vaʻavaʻai i le mea na tupu i auiliiliga, o le a taʻuina atu foi ia te oe le faʻalavelave mataʻutia o le malosi ma le le tutusa i totonu o taulaga a Amerika.
Muamua lava, ua iloa e tagata uma mo augatupulaga le vaivai o New Orleans i afa tetele. Na atili manino atili lenei mea ina ua maeʻa le misia o le 1998. Talu mai lena taimi, sa i ai suʻesuʻega faakomepiuta ma auʻiliʻiliga na faʻaalia i auiliiliga saʻo-e le naʻo le tasi, ae o se faasologa atoa na faʻamaonia e le tasi le isi-o se taia saʻo i se afa o le Vaega Lima. o le a fasiotia i le va o le 85,000 ma le 100,000 tagata i New Orleans. Ma e tusa lava pe feololo le aʻafiaga, o vaega o le taulaga o le a faʻaleagaina.
I le tausaga talu ai, na e maua ai le Afa o Ivan, ma le aveeseina o le aai. O lea la o le maliu o New Orleans ua uma ona valoia i auiliiliga e leʻi tupu muamua.
E ui lava i le le mafaatusalia o le muaʻi iloa o le tasi lea-sili ona tele faʻalavelave faʻalavelave ma e tatau ona avea ma faʻamuamua a le Matagaluega o Homeland Security, o le Republicans-faʻatasi ai ma le tetee a le Democratic-ua faʻaitiitia tupe faʻaalu i luga o le faʻaleleia o le maualuga i New Orleans ua fuafuaina e. fesoasoani e puipuia le aai mai se mea na tupu i se afa.
I le taimi lava e tasi, ioe, sa latou faʻaaluina tupe e faʻamalosia ai le tuaoi ma Mekisiko. O lea sa ia te oe lenei uiga mataga o le lapopoa ma goto i New Orleans, ma lenei pa tetele tolu tolu i le va o San Diego ma Tijuana. Ou te mautinoa o loʻo i ai le tele o tagata i New Orleans e moomoo maimau pe ana latou maua se puipui tele.
O le taimi tonu lava e te autasi ai le lapata'iga e uiga i le mata'utia o le tulaga, o lo'o e fa'aitiitia ma fa'aitiitia tupe fa'aalu.
Lona lua, i totonu o le faiga o levees i New Orleans, e tusa ma le tolu-kuata ua fuafuaina e puipuia le aai mai vaituloto e lua o loo siomia ai. Na o le pau lava le alavai ua fausia i se tulaga maualuga maualuga o le tasi lea e laina ai le Vaitafe o Misisipi.
I totonu o lenei faiga o le levee, lea e tusa ma le 25 maila le umi, o loʻo i ai pea i taimi uma le le tutusa. I le itu i sasae, ua galo vaega o New Orleans-e aofia uma ai le pito i luga ma le pito i lalo o le Ninth Ward, e tuaoi ma le Industrial Canal-o levee e maualalo ma sili atu ona leaga le tausia nai lo i latou e puipuia vaega tutotonu o le taulaga, faatasi ai ma aseta tetele turisi.
E oo lava i totonu o puipuiga a le aai, e matua le tutusa lava au aiaiga, e atagia ai le tamaoaiga ma faiga faaupufai o pitonuu eseese. Ma o le mea moni, o tau o fanua o loʻo i ai pea i luga o le faʻavae o le maualuga o tau o loʻo i luga o le fanua o loʻo i ai ni alavai masani, aʻo tagata faigaluega, aemaise lava tagata matitiva Black, sa tu i tua o New Orleans.
O le manatu lona tolu-ma le tasi tatou te iloa mai le tele o punaoa faʻasalalau eseese-o taimi uma lava e tulaʻi mai ai le fesili o le aveeseina o tagata leai ni fale, o tagata matutua ma tagata matitiva o New Orleans, e le amanaiaina ma pasi i le leoa.
E lua la'asaga taua o le fuafuaina o fa'alavelave fa'afuase'i-o le tasi e fa'atautaia e le feterale ma le setete, ma le tasi e fa'atautaia e le taulaga. I luga o nei laʻasaga uma e lua, na pasia lenei fesili, e ui i le mea moni e iloa lelei e tagata uma le faʻafitauli.
Sa i ai se fa'atusatusaga sa'o o le aofa'i o tagata o le a mau i totonu o le taulaga. I le taimi o le Afa o Ivan, ia Setema 2004, na aveese ai le aai, sei vagana ai le faitau aofaʻi sili ona matitiva, lea na totoe. O le Times-Picayune, o le nusipepa tele a le taulaga, na faʻasalalau se tala oona e uiga i le ita tele i totonu o pitonuʻu e uiga i le tuulafoaia atoatoa. O le mea moni, i le tulaga lena, sa latou mumusu e tatala le Superdome, ona o le popole o le pulenuu i le faaleagaina e ono faia e tagata.
O tagata, i se isi itu, sa muai solitulafonoina. Ma e leai se auala e faʻataʻamilo ai i se faʻatauvaʻa, lafoaʻi solitulafono-auala i luma-o soʻo se puipuiga e fai ma sui o le faitau aofaʻi o loʻo nonofo i na nofoaga maualalalo o le taulaga. E alu atu mai Bush i lalo i le pulenuu, Ray Nagin.
O lea la e aumaia ai i tatou i le vaega lona fa: Aisea na i ai sea faatamala-e foliga mai e le amanaia o tagata i totonu o se aai na pulea e le au faipule o le aia tatau a tagata talu mai le ogatotonu o le 1970s?
O se vaega o le tali o le auala e galue ai le malosi i New Orleans. E iai sau vasega fa'apolokiki Uliuli e fa'atonutonu i faiga fa'apa'aga la'ititi ma se tasi o fa'alapotopotoga pa'epa'e pito sili ona le alofa i le itu i Saute, ma atonu i totonu o le atunu'u. Talu mai le paʻu o le tamaoaiga i le paʻu o le suauʻu o le 1980s, o la latou fuafuaga o le tuleia lea o le tele o tagata matitiva-ae maise tagata matitiva Black-mai New Orleans pe a mafai.
O loʻo i ai se ituaiga o faiga faʻavae o le triage, lea e te faʻaumatia ai le lua o fale tetele o fale lautele i totonu o le taulaga-le taʻutaʻua o le Desire project ma St. Thomas i le Warehouse District-e faʻaavanoa se avanoa mo se Wal-Mart ma gentrification. E te toe faʻaleleia naʻo se vaega o le faitau aofaʻi-o se toʻaitiiti-ma o isi tagata o loʻo nonofo i fafo o loʻo lafoina i luga o auala, ma le faʻamoemoe latou te tuua le taulaga.
O le faitau aofa'i o tagata uli o le 'a'ai-o tagata o lo'o avea ma agaga o le taulaga, ma na faia lana aganu'u ma ta'uta'ua ai-ua va'aia nei o le fa'alavelave tele i le toe fa'aleleia o le tamaoaiga o le taulaga.
O se vaega oi latou e mana'omia e avea ma tagata faigaluega tautua i kasino ma faletalimalo. Ae o le manatu sili atu o le faʻaitiitia o le faitau aofaʻi o tagata Black ma tulei ese tagata matitiva mai le taulaga.
O loʻo vaʻaia o le tulaga atoatoa, e le gata mo le faʻatupuina, ae mo le tulaga lelei e malilie i ai le au faipule o le Black ma le vasega pisinisi papaʻe i Audubon Park-o le liua moni o New Orleans i se paka autu o lona talafaasolopito, ae aunoa ma tagata. o le na faia moni lena tala faasolopito ma aganuu.
E faigata ona le talitonu o se uiga le alofa i tagata matitiva e leʻi faʻaalia ai foi nisi o fuafuaga mo se faʻalavelave i New Orleans. Ioe, o lenei mea e tatala ai le auala i le faʻamatalaga a se sui faipule mai le Republican mai Baton Rouge e faʻapea na iu lava ina faʻamamāina galuega o fale-e le mafai ona matou faia, ae na faia e le Atua.
O ituaiga uma o le tele o tagi ua lipotia mai e uiga i le auala e mafai ai e le aai ona faʻaogaina lenei mea i lona manuia-e uiga i le auala e ono avea ai New Orleans ma aai Republican ona o le faʻaiʻuga o le faʻailoga siliva o le French Quarter, le Convention Center, le Garden District ma Audubon O paka uma e maualuga ma mago, ma o lea e saogalemu ai.
O lea la ua avea le lolo ma vaega o le faamamāina o ituaiga. O faiga faʻapolokiki a le taulaga o loʻo faʻamoemoe i lena mo le 20 pe 25 tausaga talu ai.
O loʻo talanoa nei le au maualuluga e uiga i le lafoaia o vaega uma o le taulaga-ma atonu o le a tuʻuina atu i ai se faʻaaliga faʻapitoa.
E matua tele le fa'aleagaina o fale. O nofoaga matitiva o New Orleans-lea o le toʻatele o tagata o loʻo mautotogi, ma le mea na le amanaʻia ai e le au faʻatauvaʻa mo augatupulaga le tausiga o fale-na afaina i nai vevela mo nai tausaga talu ai. Na mafua ai le tele o le faaleagaina o le fale. O lea ua fa'ato'a tafiesea uma nei fale leaga pe ua le toe fa'aleleia. O le a e vaʻai i le leiloa o le fiasefulu afe o iunite o fale, lea o le a faʻaaogaina e tagata maualuluga i le lotoifale e fai ma fait accompli e taofia tagata mai le taulaga.
O nisi tagata latou te manatu o loʻo i ai se faiga faʻavae lautele o le faʻataʻapeina o tagata sulufaʻi. Pe na te iloa pe leai, o loʻo faʻamoemoe atili ai le faʻamalosia o tagata e aua neʻi toe foʻi i le taulaga.
O fa'alavelave i tala fa'asolopito o Amerika e toetoe lava o taimi uma lava o fa'aaliga o tauiviga a vasega ma tauiviga fa'ailoga lanu. O le tauiviga lea a vasega i se tulaga tulaga ese.
I le taimi nei, ou te manatu, o loʻo i ai se avanoa tele i le uiga o loʻo i ai i pitonuʻu o New Orleans tu ma aga masani o le tetee ma le taʻitaʻiga-ma-faila. Ou te le manatu o le a talia e tagata lo latou o ese faamalosi mai le taulaga. O le a latou tau e toe foi i le taulaga, ma e maua ai le avanoa e fausia ai le lautele lautele o le lotogatasi i le aia tatau a tagata e toe foi atu ai i fale lelei ma galuega, aemaise lava i le auala na taulimaina ai e le pulega ma tagata maualuluga o le lotoifale le fesili.
PO UA faʻagasolo le lisi o mataupu i New Orleans o se faʻasalalauga faʻapitoa o le lisi o mataupu o loʻo taʻalo i le tele o taulaga i le US e tusa ai ma le faʻamalosia ma le atinaʻe?
O le mea moni foi, o le faiga faavae o fale i lalo o [le Failautusi o Fale ma le Atinae o Taulaga muamua a Peresitene Bill Clinton] Henry Cisneros e talepe i lalo galuega tetele o fale a le malo ma toe fausia na o le vaega o le faitau aofaʻi na ausia tulaga faʻapitoa o le avea ma tagata. tausi tulafono ma maopoopo. Na i'u ina fa'aitiitia le aofa'i o fale a le malo ma le fa'ata'ita'iina o galuega fa'atino ina ua latou fa'ate'aina mea e ta'ua o aiga fa'afitauli-ia na o le lafoa'i i fafo i luga o le auala. Na tupu lena mea i le atunuu atoa.
Ae o le New Orleans's version o lenei mea e sili atu le le fiafia. O le faʻamoemoe o le lisi o mataupu e manino-mo se faʻataʻitaʻiga, o le talepeina o St. Thomas, lea sa avea ma faʻalavelave tele i le fausiaina o se faʻamaʻi atoatoa i luga o le vaitafe i le va o le Garden District ma le French Quarter, ma suia i le Wal-Mart ma liliu. o le vaega o totoe o loʻo tuʻuina atu i atinaʻe tumaoti.
O le tala faasolopito o New Orleans i le 30 tausaga talu ai e matua faigata lava. Ae o le pito i lalo e faapea o le Black elite elite-pe sili atu elites, ona o loo i ai elemene tauva-ua galulue lima-i-totinilima ma le fausaga paʻepaʻe malosi o le aai.
O le totogi o loʻo faʻaogaina uma e lua e le tusa ai ma tulafono faʻatulafonoina ma lava le lagolago ma avanoa faʻapisinisi e faʻavaeina ai se vasega ogatotonu o le Black Black lea i nisi o auala na fulitua i le taulaga. O le pulenuu o loʻo iai nei o le faʻataʻitaʻiga sili ona manino o lenei mea. Na filifilia o ia i le palota faʻafefe - o le palota paʻepaʻe ma le palota maualuga. O ia o se Democrat na lagolagoina le toe filifilia o Peresitene Bush.
Na le mafai e le City Hall ona malamalama i le faʻalavelave Katrina, faʻapea foʻi ma le FEMA ma le Matagaluega o le Saogalemu Lotoifale. O feso'ota'iga uma a le taulaga na pa'u ona o le leai o se 15 kalone tiso mo a latou afi. I tulaga uma, o loʻo i ai se avanoa tele i le agavaʻa.
Ua tatou va'aia nei, o le setete atoa o le Saogalemu Faalelotoifale ua alu i le alu o le fiasefulu piliona tala, ma le laititi o le vaavaaiga, ma le taunuuga lelei o le faʻaitiitia tele o le gafatia o faʻalapotopotoga e pei o le FEMA e tali atu i faʻalavelave.
E FA'AFEFEA la tatou tu'u atu i luma se lisi o mataupu fa'atatau mo tagata faigaluega i lea tulaga?
MUAMUA, e tatau ona tatou matuā faaeteete. O le Democrats i Louisiana e foliga mai o ni Democrats le mautonu. O le tele o Republicans i Louisiana o le Democratic turncoats.
E ui lava i le ita o le kovana ma le pulenuu i le pulega a Bush i se taimi puupuu, o loʻu popolega o le a e vaʻai i se fesoʻotaʻiga i luga o le fuafuaga mo le toe fausiaina. O Colin Powell poʻo se tasi o le a tofia e toe faʻaleleia czar, ma o le a oʻo i le fatu o le mea moni e faapea o le Democratic Party e pulea New Orleans lima-i-totini lima ma le tamaoaiga papaʻe ma Republicans papaʻe.
O loʻu popolega o le, a itiiti ifo i le tulaga faʻapitonuʻu, toe faʻaleleia o le a faʻavaveina ai le faʻamamāina o ituaiga i totonu o le taulaga.
O lena mea, o le mea moni, o se avanoa tele e manaʻomia ai se toe faʻaleleia lauiloa o le taulaga. O le mataupu faavae e tatau, mai lava i le amataga, o le fa'amaoniaina o le aia tatau a tagata uma e fa'amalosia ai le aia tatau e toe fo'i ai i fale lelei ma se galuega lelei.
O Louisiana ma New Orleans o lo'o i ai se tala fa'asolopito sili ona mata'utia i le fa'agaioiga o aia tatau a tagata lautele, e amata mai i Tiakono o le Puipuiga i Bogalusa i le Black Panthers i le poloketi fale Desire i le 1970s. O nei pitonu'u, lea o lo'o fa'amatalaina i le lomitusi o togavao e leai ni tulafono, sa i ai fa'alapotopotoga fa'aagafesoota'i lavelave, e aofia ai [sosiomaga faalilolilo mo solo e ta'ua o le] Mardi Gras krewes.
O i latou, i se isi itu, o nisi o pitonuu sili ona vavalalata i totonu o le atunuu. O lea ou te manatu o loʻo i ai le tele o punaoa mo le faʻatulagaina o le tagata lava ia i le vasega faigaluega Black o New Orleans. O lenei, ou te manatu, o le a avea ma faavae mo iuni a tagata faigaluega, agavale ma agai i luma lautele e lagolago se isi polokalame.
O le tulaga lamatia, o le mea moni, o le toe fausia o le a galue i luga o le faavae tutusa ma faiga faʻavae fale lautele. O se vaega patino o tagata o le a ofoina atu faʻamalosi. O nisi tagata o le a faʻatagaina e toe foʻi, ma atonu e tuʻuina atu tutusa i fale lelei-mo le faʻamoemoe o le taofia o le toʻatele o tagata mai le toe foʻi mai.
O le feagai ai ma lena, ou te manatu, o le a manaʻomia ai se taʻiala e pipii faʻamalosi i le mataupu faavae o le aia tatau o le toe faafoi.
Ae ui i lea, i se taimi umi, atonu o se manumalo pyrrhic mo le au maualuluga. O luga o New Orleans o se ituaiga o Galveston scenario, lea e le toe manuia ai le aai-o se aai e avea ma ituaiga paka autu.
Ua uma ona i ai tala i totonu o pepa e uiga i le auala o loʻo fiafia ai Houston i le faoa faamalosi o mea o totoe o le gaosiga o suauʻu mai New Orleans. O New Orleans e masani lava ona fetuuina i le mea moni e faapea, e le pei o le taulaga o Houston, o oloa e na o le ui atu i ai. E le'o fa'agaioiina pe gaosia. E leai se tau fa'aopoopo. O se tasi lena o mea na mafua ai le malaia o le leai o se galuega i New Orleans.
O le ai ai ituaiga uma o taumafaiga e fevaevaeaʻi tagata, ae i le isi itu, ou te manatu o Niu Orleans o loʻo i ai se laumua tele o gaioiga-pe a mafai se faʻaupuga faʻapea-e tusa ai ma ana tu masani o le taʻitaʻiga-ma-faila ma i tulaga o tagata. € ™s sootaga ma o latou auala ma pitonuu.
Ae pei ona ou fai atu, o le faʻaaliga o le a taumafai le faiga o le toe faʻaleleia e faʻaumatia na faʻasinomaga siiatoa, e le gata i le le toe fauina o fale, ae le toe fausia uma pitonuu i totonu o le taulaga.
PE E mafai e le faʻalavelave ona faʻavae se felafolafoaiga e uiga i le faʻavae atoa o faiga faʻapolokiki i le US?
FA'AMANATU. O le fesili tele mo Aferika Amerika o le: E i ai ni a tatou uo faʻalagolago?
O se vaega o le faʻaleagaina faʻaagafesootai i New Orleans o le tikeri o le faʻailoga lanu na tupu i le 1970s ma le 1980s, ma le malaga a le paʻepaʻe paʻepaʻe, e aofia ai le faitau aofaʻi o tagata paʻepaʻe lanumoana, i le Jefferson Parish ma isi pitonuu. I le tasi, Metaire, na filifilia ai David Duke i le fono faitulafono a le setete o se Nazi tatala i le 1989.
O se tasi o mataupu na laga i le faʻalavelave, o nofoaga papaʻe tagata faigaluega ua matua afaina foi. O lo'o i ai ni fesili mata'ina pe e te va'ai i se toe fo'i atu i nisi o le autasi o le vasega o lo'o iai fa'atasi i Louisiana ma New Orleans tala'aga.
O le fesili e tatau ona fesiligia e tagata Black: O ai a tatou uo i le taimi nei? Talu ai i se auala, ua siomia atoa New Orleans i le ita paʻepaʻe ma tua i le auala lava e tasi e pei o Detroit. I nisi itu, o New Orleans o le itu i Saute o Detroit-e sili atu nai lo se aai e pei o Atlanta.
Ae ua toe laga ai fesili taua uma o loo finauina e le itu tauagavale mo le 100 tausaga-e uiga i le avanoa o le faasaolotoina o Aferika Amerika i se atunuu kapitalisi, lea ua avea ai nei le faailogalanu ma faavae o le pule a le Republican i Saute, e pei lava ona i ai muamua mo le malo. Pati Temokalasi. O suʻesuʻega ua faʻaalia ai i Louisiana i Saute, o David Duke na sili ona lelei le faʻatulagaina o le palota Republican i tausaga.
E FAAPEFEA ona aafia e Katrina faiga faapolotiki i le atunuu?
E MANINO, o talosaga a le REPUBLICAN e pei o le soloia o lafoga a esetete ma le tipiina o tupe faaalu e ono taofia. Ae o le mea e tatau ona malamalama i ai, o le itu taumatau o le lisi o loʻo faʻasoa i se vaega tele e itu uma e lua, aemaise lava ma sili atu i mea uma e faʻatatau i tagata matitiva Aferika Amerika ma Latinos ma vaega sili ona matitiva o le faitau aofaʻi i totonu o taulaga ma nuʻu i tua.
E sili atu le lotogatasi i le va o itu e lua nai lo le tele o feeseeseaiga. Ma o le Democrats e faʻasoa vaega tele o le matafaioi mo le setete o New Orleans.
O le fa'alavelave e masani lava o le ai ai sau ituaiga toe fa'afo'isia fa'alelei o aia tatau fa'aletagata ma autu New Deal e aunoa ma se mea. O le mafuaaga lena e tatau ai ona matua manino manaoga o loʻo laga-e le gata mo se vaega toe faʻaleleia, ae mo le aia tatau o tagata e toe foʻi ai i le taulaga na latou fausia, aemaise lava i fale lelei ma galuega lelei.
E ui lava o loʻo i ai ni fusuaga a le lala i mea e pei o le Davis Bacon Act [le tulafono e manaʻomia ai konekarate a le malo e totogi le totogi o loʻo faʻamaeʻaina ina ua maeʻa le faʻalavelave a Bush], o le mea moni o le pulega a Bush e foliga mai o le a liliu le Gulf Coast i se mea fou. Iraq, ma Bechtel ma Halliburton ma e oo lava i le Blackwater Security. O le au faomea kamupani ua aliali mai i se numera tele.
E i ai ituaiga uma o mataupu faapena e tatau ona finau ai tagata. Ae e tatau ona i ai se polokalame lautele lautele e fausia i luga o mataupu faavae e matua le mafai ona faʻatalanoaina.
Toe fa'aleleia e le mafai ona fa'aogaina e fa'asolo atu ai le vaeluaina o tagata o New Orleans ma fa'ate'a'ese fa'aletino tagata mai le taulaga. O lona uiga, o le mea lena o loʻo tupu. E manaʻo le Republicans e faʻaaoga lenei mea e fai ma faʻataʻitaʻiga tele i le faʻainisinia faʻaagafesootai. E mafai e le Democrats ona tetee i vaega, ae latou te le masalomia le taliaina o le tele o faʻataʻitaʻiga o se nuʻu faʻaitiitia, sili atu ona faʻamalieina ma faʻaitiitia tagata Black.
O lenei mea o loʻo faʻaalia ai le toʻa tele o faiga faʻavae na faʻatoʻa aveesea ai totonu-aʻai o Amerika mo le 25 tausaga talu ai, i lalo o le Republicans ma Democrats.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo