I le aso 4 o Aokuso, itula a o lumanaʻi se pa tele faʻanoanoa le laumua o Lepanona, Beirut, Palemia Isaraelu, Benjamin Netanyahu, na tuuina atu se lapataiga mataʻutia ia Lepanona.
"Na matou taia se sela ae o lea na matou taia le au avefeau. Ou te fautua atu ia i latou uma, e aofia ai Hezbollah, ia mafaufau i lenei mea, "Netanyahu fai i le taimi o se maimoaga aloaʻia i se nofoaga faafitafita i Isaraelu tutotonu.
O le lapataʻiga a Netanyahu e leʻi lelei mo Isaraelu ina ua, itula mulimuli ane, o se osofaʻiga pei o Hiroshima na faʻaumatia vaega uma o Beirut. O i latou na masalomia le auai o Isaraelu i le pa matautia na i ai le isi mafuaaga e tusilima ai i Tel Aviv.
I faiga faapolotiki ma taua, o le upumoni o le mea muamua lava na afaina ai. Atonu tatou te le iloa tonu le mea na tupu i taimi a o lumanaʻi le osofaʻiga i Beirut. I se isi itu, atonu e le afaina lava, aua o le tala e uiga i le tele o faalavelave a Lepanona ua malepelepe e pei o le tulaga faaupufai o le atunuu.
A fua i faamatalaga ma tulaga ua talia e vaega ma vaega eseese o le atunuu, e foliga mai ua sili atu le popole o le toatele i le faaaogāina o le faalavelave mo ni manuia faapolokiki faatauvaa nai lo le faalavelave lava ia. E tusa lava pe o le pa o se taunuuga le lelei o se faalavelave na mafua mai i le faatamala o le ofisa, ae faanoanoa, e le o se mea taua. I Lepanona, e pei o le tele o Sasaʻe Tutotonu, o mea uma e faʻapolokiki.
O le mea e toetoe lava a mautinoa e uiga i le lumanaʻi, peitaʻi, o le tautalaga faʻapolokiki o le a iu lava ina toe foʻi atu i Isaraelu e faasaga ia Hezbollah. O le tagata muamua e naunau e faʻaleagaina le faatosinaga a le vaega i Lepanona, ae o loʻo faʻamalosi le mulimuli i le faʻalavelaveina o fuafuaga a Isaraelu.
Ae o le a le fuafuaga a Isaraelu? Ina ua mavae le tele o tausaga o taumafai e faʻaumatia le vaega a Lepanona, ua iloa lelei e le malo o Isaraelu o le faʻaumatiaina o Hezbollah i le militeri e le toe mafai, e mautinoa lava e le o se lumanaʻi lumanaʻi. O le vaega a Lepanona ua faʻamaonia lona malosi i luga o le malae o le taua ina ua latou faia se sao tele i iuga le nofoia e Isaraelu i Lepanona ia Me 2000.
O taumafaiga mulimuli a Isaraelu e toe faʻamautuina lona pule i luga o le tuaoi i saute o Lepanona, e oʻo mai i le taimi nei, ua faʻamaonia le leai o se aoga. Le taua le manuia o le 2006 ma le sili atu talu ai nei afi afi o Setema 2019 e lua foi mataupu i le itu.
E le fiafia Hezbollah i le valaauliaina o se isi taua a Isaraelu i Lepanona, pe. O le atunu'u o lo'o latalata mai tamaoaiga o le tamaoaiga, pe afai e leʻi paʻuʻū.
A o Lepanona sa i ai pea i le vevesi o fevaevaeaiga faaupufai ma vaega o tagata, o le fevaevaea'i o lagona fa'apolokiki o lo'o i ai nei i totonu o le atunu'u e sili atu ona fa'aleagaina nai lo se isi lava taimi. O le leai o se faʻamoemoe i tagata faʻapolokiki uma, o tagata Lepanona ave i le auala mana'omia aiā tatau ma auaunaga fa'avae, fa'amutaina le fa'atupuina o faiga pi'opi'o ma se konekarate fou fa'aagafesootai ma fa'apolokiki - e le'i manuia.
E ui lava o faiga faapolotiki o ni mea e masani ona tupu, ae o faiga faapolotiki e mafai ona avea ma mala i se atunuu ua lata i le fia aai. O le ao o mea pāpā e pei o Hiroshima na faateʻia ai le lalolagi o se faʻataʻitaʻiga atoatoa mo Lepanona e foliga mai e le gata.
O le sa avea muamua ma tagata Isaraelu Knesset, Moshe Feiglin, sa i ai i le tele o tagata Isaraelu fiafia faamanatuina o le latalata-faaumatia o le aai Arapi. Na faamatalaina e Feiglin le pa mataʻutia o se ‘aso o le olioli’, e avatu ai se ‘faafetai tele i le Atua. “Afai o i tatou,” o lona uiga o loo aafia Isaraelu i le osofaʻiga mataʻutia, “e tatau la ona tatou mitamita i ai, ma o le a tatou faia ai se paleni o le mataʻu.”
E tusa lava pe tautala Feiglin mai se tulaga o le poto pe leai, o lana faʻamatalaga i le 'paleni o le mataʻutia' o loʻo tumau pea le faavae autu i feutagaiga uma a Isaraelu ma Lepanona, ma Hezbollah, aemaise lava.
le taua lavelave i Suria ua faalautele ai le taua a Isaraelu, ae ua tuuina atu foi ia Isaraelu le avanoa e taulaʻi atu ai le fiafia o Hezbollah e aunoa ma le lesitalaina o se isi osofaʻiga i teritori o Lepanona. E sili atu ona faigofie le tulituliloaina o Suria ua malepelepe i taua ma sola ese ma le le afaina nai lo le tulituliloaina o Lepanona ma totogi se tau.
Mo le tele o tausaga, Isaraelu ua pomu tele sini i Suria. I le taimi muamua, sa leʻi faʻaalia e uiga i lana matafaioi. Naʻo le tausaga talu ai, na amata ai ona faʻaalia le mitamita e uiga i ana osofaʻiga a le militeri, ae mo se mafuaʻaga. O le Netanyahu o loʻo faʻalavelaveina o loʻo naunau e maua ni faʻaupuga faʻapolokiki, ona o loʻo taʻitaʻia o ia e le toʻatele moliaga o faiga pi’opi’o, ua leaga ai lona faatusa. E ala i le pomuina o sini a Iran ma Hezbollah i Suria, ua faamoemoe le taitai o Isaraelu e maua le faamaoniga a le au fitafita, o se itumalo taua i faiga faaupufai a Isaraelu.
O faamatalaga a Netanyahu i luma o le pa o Beirut sa faasino i se faasologa o mea na tutupu na amata ia Iulai 21, ina ua Isaraelu. pomuina o se eria e lata ane i le Malae Vaalele a Tamaseko, ma fasiotia, faatasi ai ma isi, o se sui sinia Hezbollah, Ali Kamel Mohsen.
O lenei mea na tupu na mataala ai tuaoi i matu o Isaraelu. O le tulaga o faʻalavelave faʻafuaseʻi na faʻatasi ma le tele o faiga faʻapolokiki ma faʻasalalauga faʻasalalau, lea na fesoasoani ia Netanyahu e ala i le faʻalavelaveina o tagata Isaraelu masani mai lona faʻaauau pea. faamasinoga piopio.
Ae o fuafuaga a Isaraelu i le taua a Suria e sili atu nai lo le manaoga o Netanyahu mo se manumalo taugofie. O le iʻuga o le taua a Suria e mafai ona maua ai se faʻataʻitaʻiga mo Isaraelu.
Mo le tele o tausaga, na finau ai Isaraelu e faapea o se 'ituaiga o le mataʻu' - Iran, Suria ma Hezbollah - e tatau ona faʻaumatia, aua o loʻo faʻatusalia ai le taufaamatau sili o le saogalemu o Isaraelu. O se taimi umi lava a'o le'i amata ona fa'agaoioia e 'au a Iran ma fitafita i Suria, ona o le taua faifaipea.
A o finau Isaraelu o lona osofaʻiga faifaipea o Suria o loʻo faʻamoemoe tele i sini a Hezbollah - o le vaega a le militeri ma fana a Iran i lo latou agai atu i Lepanona e ala atu i teritori o Suria - o le taua a Isaraelu i Suria e tele lava faaupufai. E tusa ai ma le manatu o Isaraelu, o le tele o pomu e pa'u ai Isaraelu i luga o Suria, o le sili atu foi lea ona taua o se tagata taalo pe a auai itu feteenai i feutagaiga i le lumanai e faavasega ai le taunuuga o lena atunuu.
Ae ui i lea, o le faia o lea mea, e ono lamatia ai foi e Isaraelu se taua tau militeri ma Lepanona, lea e le mafai e Tel Aviv ma Hezbollah ona gafatia i le taimi nei.
E tatau ona pisi le au fai tulafono a Isaraelu ma fuafuaga a le militeri i le taumafai e iloilo le tulaga i Lepanona, ia malamalama i le auala sili e faʻaaogaina ai le faʻalavelave a Lepanona ina ia faʻalauteleina ai le fiafia o Isaraelu.
O le lumanaʻi o Lepanona ua toe iai, i lima o taʻitaʻiʻau o taua.
- Ramzy Baroud o se tusitala ma le faatonu o le Palestine Chronicle. O ia o le tusitala o tusi e lima. O lana tala fou "O filifili nei o le a motusia: Tala Palesitina o Tauivi ma Tetee i Falepuipui o Isaraelu” (Clarity Press, Atlanta). Dr. Baroud o se Tagata Suʻesuʻe Sinia e le o ni tagata nofomau i le Nofoaga Autu mo Islama ma Mataupu Tau le Lalolagi (CIGA), Istanbul Zaim University (IZU). O lana upega tafaʻilagi o www.ramzybaroud.net
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo