E mautinoa lava o loo i ai le tetee i le faa-Semitism i le tele o liʻo i Aikupito, o nisi taimi e taatele, ma e moni foi e faapea "e fai mai taitai Arapi se mea se tasi i se mataupu i le Igilisi ona feteenai lea pe a tautala i le gagana Arapi," e pei lava ona faia e taʻitaʻi ma tusitala Iutaia. O le tulaga tutusa i atunuu e leai ni "gagana faalilolilo" o le eseesega mataʻina e masani ona maua i le va o faʻasalalauga lautele ma faʻamaumauga i totonu. Mo se faʻataʻitaʻiga, i luma o le lautele, na viia e le malo o Leipa a Isaraelu ma Uosigitone ia Setema 95 Oslo II maliega o se laasaga sili mo le filemu ma taulaga mamalu a Isaraelu, ae ou te le manatua le faitau i le nusipepa Peretania na fiafia Peresitene Ezer Weizmann e faapea " na matou faaseseina le au Palesitina,” po o le Minisita o le Va i Fafo o le Leipa (lea ua avea nei ma taitai o le pati) Ehud Barak, ina ua fesiligia e le au tusitala Eperu pe na faapefea ona latou faamoemoe e talia e Palesitina lenei tuʻuina atu, na tali faigofie: "O i matou o loʻo i ai le malosi." E faapena foi, o le a le mafai e se tasi ona faitau i le New York Times le fautuaga ia Isaraelu e lana tusitala i Sasaʻe Tutotonu o Thomas Friedman i le taimi o lona (lua) faailoga Pulitzer: e tatau ona faia e Isaraelu tagata Palesitina i le auala i le itu i saute o Lepanona (faʻatautaia e. o se autau a tagata faatupu faalavelave i lalo o le taitaiga a le tele o le au fasioti tagata Isaraelu, ma le tele o sauaga, ma isi), ae e tatau ona tuuina atu e Isaraelu se mea i Palesitina, aua "afai e te tuuina atu ia Ahmed se nofoa i totonu o le pasi e mafai ona ia faaitiitia ana manaoga"; taumafai lena i le "Sambo" po o le "Yankel" nai lo le "Amed," ma o se fautuaga ia Suria nai lo Isaraelu. Pe o le a vave ona siitia le tusitala o ia faamatalaga e avea ma tusitala sili o le malo ma viia o se tagata maoae? O faʻamatalaga a Friedman sa i totonu o le lolomi faʻasalalau Eperu, ma e pei ona ou iloa, na faʻaalia iinei na o mea na ou tusia i le taimi i le Z, mulimuli ane i tusi. O lea la, lelei faalilolilo, e pei o faʻataʻitaʻiga e te faʻasino i ai i le gagana faalilolilo a le lalolagi Arapi (lea, o le mea moni, e sili atu ona faʻaalia i Sisifo, mo mafuaaga o taua tau aʻoaʻoga).

 

E tatau ona faʻaopoopo, peitaʻi, o le faʻailoga faʻailoga tagata i Sisifo e tetee i Arapi e matua ogaoga ma e masani ona le natia, ona e le o matauina; e pei o le ea tatou te manavaina. Mo se faʻataʻitaʻiga, o se "toa faalelalolagi" i sisifo e pei o Irving Howe e matua viia ona o le unaʻia o Isaraelu e auina atu tagata nofoia i le "Kalilile le tele o tagata" - faʻaititia ona e tele naua tagatanuu Arapi ma toʻaitiiti tagata Iutaia. E fa'ailoa mai ai lona naunauta'i o le filemu tonu. Toe fa'ata'ita'i fo'i se fa'ata'ita'iga: fa'apea e mana'omia e se tasi le fa'ato'aina o Kerisiano pa'epa'e i le 'a'ai o Niu Ioka,' lea e to'atele naua tagata Iutaia ma tagata uli. Ma e tele atu tulaga ogaoga; Ua ou faataitaia nisi o i latou i le “Tagata Faafoliga.” E leai se a'afiaga, ona o le fa'ailoga lanu o le aganu'u fa'aatamai, o tagata Arapi atonu o le fa'ai'uga mulimuli "fa'atatau".

 

I le toe foʻi atu i Aikupito, ua maua uma ai le tetee i tagata Iutaia, faatasi ai ma le faafeiloaʻia māfana o tagata Iutaia. Fa'ata'ita'iga, e masani ona talosagaina au e tusi mo le "Al-Ahram" (o le nusipepa autu, o le malo ae o le tutoatasi), ma o nisi taimi e faia (e tutusa i Isaraelu, faʻafuaseʻi). Ma e leai se tuusaunoaga. E mautinoa lava e talafeagai le suʻesuʻeina o Aikupito anti-Semitism, ma isi vaega o le aganuu a Aikupito, mo se faʻataʻitaʻiga, o le tele o le inoino i tagata Arapi (E masani ona manatu tagata Aikupito ia i latou lava e le o ni Arapi, o sui o se malo maualuga ma matutua atu nai lo le mea na faʻaalia e le toafa. fitafita 1300 tausaga ua mavae); e faʻaalia i le tele o auala, i le taimi nei. E tusa ai ma Aikupito-Isaraelu, e lē taumatea o uiga o loo iai i aso nei e maua mai ai se vaega mai le talafaasolopito talu ai nei, e pei ona iloa ai e tagata Aikupito. O se mea faapena.

 

A o tauivi Sasaʻe Tutotonu (e aofia ai Aikupito) e faasaʻolotoina o ia lava mai pulega vaivai ma fasioti tagata i Sisifo, na faatuina ai se nofoaga fou i Sisifo i lona fatu, o le Levant, e vavaeeseina ai Aferika i Matu mai le itu i Sisifo o Asia e tautatala i le gagana Arapi. Na ausia lenei mea ona o le fa'alavelave a malo fa'apapalagi o lo'o taumafai tagata o le itulagi e fa'asa'olotoina i latou. I le faagasologa o le faatoilaloina e tagata Europa na nofoia, o le faitau aofaʻi o tagata moni na faʻaumatia ma faʻatauvaʻa. O le mea moni e faapea o tagata Europa na nonofo ai i Europa na mafatia i sauaga mataʻutia i Europa na talosagaina e talosagaina tagata Palesitina e totogi e ala i le tuuina atu o latou fanua ia i latou; e leai se fuafuaga mo se setete Iutaia i Bavaria po o Niu Ioka (lea sa i ai se faitau aofaʻi tele o tagata Iutaia, e oʻo lava i le toʻatele o vaega): o Palesitina na latou totogia solitulafono a tagata Europa faasaga i tagata Iutaia, o se fuafuaga e foliga mai e itiiti ifo. nai lo na o le toatele o tagata i le itulagi. O le setete fou o Iutaia na faʻaititia ona lava tagatanuu Arapi i le tulaga lua, faʻatasi ai ma tulafono faʻaituau matuia ma faiga o le a manatu o se ita tele i soʻo se faatemokalasi i Sisifo; mafaufau i le tali mai iinei pe afai o le 92% o le fanua i le US sa lelei i lalo o le pulega a se faalapotopotoga tuuto e galulue mo le manuia o tagata o "tagata papaʻe Kerisiano, lotu, poʻo le tupuaga," o lea e le aofia ai Iutaia, Blacks, ma isi. mai le laueleele. O le setete fou na faʻatuina foi sa sauā ma faʻamalosi i tua atu o ona tuaoi. Na vave ona faʻalauteleina faʻatulafonoina i totonu o sone faʻaleagaina, tuliesea faʻamalosi le faitau afe o Bedouins, ma faʻataunuʻuina osofaʻiga fasioti tagata faatupu faalavelave faasaga i nuʻu e leʻi aʻafia i ni gaioiga tetee ia Isaraelu. Na amata ona osofaʻia Aikupito i faiga faʻatasi ma matai masani masani (Egelani, Farani), toe faia faʻatasi ma le US lagolago i le sefulu tausaga mulimuli ane. Na teena le ofo a Aikupito mo se filemu atoatoa i le 1971, na malilie i se vaega ina ua maeʻa le taua o le 1973 na faʻaumatia lona manumalo. Ae o lena maliliega mulimuli ane (Camp David), na faʻatautaia e le US, na fuafuaina e aveese Aikupito mai le feteenaiga, ma tuʻu ai Isaraelu saoloto e tuʻufaʻatasia teritori o loʻo nofoia ma osofaʻia Lepanona, e pei ona faia i le taimi lava e tasi ma fesoasoani tele a Amerika. Na toe osofaʻia Lepanona i se taimi mulimuli ane, ma fasiotia ai le 20,000 tagata aʻo faʻaumatia vaega tele o le atunuʻu. Etc., etc., agai atu i le taimi nei. E naʻo se faʻataʻitaʻiga laʻititi ioe, ma e tuʻu ai ni fesoʻotaʻiga sili atu ona faigata i luga o le ala: O loʻo ou faʻamatalaina le faavae mo manatu, ae le o le tusiaina o se talaʻaga.

 

Anti-Semitism ma isi ituaiga o faʻailoga lanu e masani ona faʻaalia ma faʻanoanoa. Ma malamalama.

 

Ae mo au fesili, e le mafai ona tuʻuina atu se "fua" i le maualuga lea o le "tetee-Semitism i le lalolagi Arapi [o se] galuega o faiga faʻavae a Isaraelu," e pei lava ona le mafai ona tuʻuina atu se fua i punaoa eseese o le fa'atupu fa'ailoga lanu fa'a-Arapi iinei ma Isaraelu. E mafai ona tatou talanoaina mea taua ma saili ni auala e faʻaitiitia ai.

 

Pe o le lagolago a atunuu taʻutaʻua Arapi mo se nofoia filemu (e le mo le 2 sefulu tausaga, ae talu mai le 1971) e ufiufi ai "faamoemoega leaga e pei o le itu taumatau o le faʻaumatiaina o Isaraelu?" O le fesili e le mafai ona taliina i lena tulaga. Ou te le masalosalo o le toʻatele o tagata Mekisiko e faʻamoemoe mo le faʻaumatiaina o le US - lea, mulimuli ane, o loʻo nofo i luga o le sili atu i le 1/3 o Mekisiko, lea na gaoia e ala i sauaga. E tutusa ma Farani ma Siamani. O se tasi o le a faigata ona maua se eria o le lalolagi lea e leai se faʻalavelave poʻo ni manaʻoga faʻapitoa ma feteʻenaʻiga. O nisi ituaiga o fa'atonuga fa'ava-o-malo ua fa'agesegese ona fausia e ala i taumafaiga e fa'aogaina nei mea, fa'ate'a'ese'ese ai le papala sili ona leaga. O le US / Isaraelu (latalata i le tasi) teenaina o le malo talu mai le 1971, ma la latou polokalame mo le faatuina o se nofoaga Bantustan-style i Isaraelu-Palestina talu mai Madrid / Oslo, ua mautinoa e taofia ai nei papala, pe sili atu ona leaga. Manatua, e ese mai i faʻasalalauga faʻapitoa i le taimi nei, o nei polokalame e le mafua mai i le leaga o Netanyahu: o polokalame a le US ma le Labor / Meretz coalition, o loʻo faʻatinoina nei ma i nisi o auala ua faʻalauteleina e Netanyahu / Likud.

 

"E tusa lava pe na lagolagoina moni e taʻitaʻi Arapi le filemu, e le o le taʻutaʻua o le tetee i semitism ma le tuputupu aʻe o le faavae e faʻaleagaina ai le malosi o taʻitaʻi Arapi o loʻo mananaʻo i le filemu?"

 

Ou te manatu e le o le auala lena e fai ai le fesili, e sili atu nai lo le tatau ona fesili pe o le ogaoga o le tetee i tagata Arapi i Isaraelu ma le tuputupu aʻe o talitonuga faavae iina "ua faʻaleagaina ai le malosi o taʻitaʻi Iutaia o loʻo mananaʻo i le filemu" (pe afai e tasi. e mafai ona maua soʻo se mea, pe a fai o le "filemu" o lona uiga o se mea e ese mai i le filemu e pei o Bantustan). O le auala o loʻo tuʻuina atu ai nei fesili e sese le faʻamalosi. O le agaʻi atu i le filemu moni o le a faʻaitiitia - i se tulaga e le iloa - o faʻamalosi e taʻitaʻia ai le tetee i le Semitism ma le faʻailoga tagata Arapi, ma le faʻatupulaia o talitonuga faʻavae (i le itu Arapi) i se vaega tele o se tali atu i le toilalo atoatoa o gaioiga faalelalolagi. ina ia ausia soo se mea, toilalo lea tatou te tauaveina ai se matafaioi tele.

 

E mafai faapefea ona ou "tuuaia Isaraelu ona o le le mananao e tuutuu i lalo a latou leoleoga (e pei o le faamautu pe faaitiitia tupe alu a le militeri, ulu atu i sootaga tau tamaoaiga ma tekinolosi e mafai ona fesoasoani i atunuu Arapi)"? Ou te le malamalama lelei i le fesili. O taʻitaʻi Isaraelu o loʻo naunau e ulu atu i sootaga tau tamaoaiga ma tekinolosi e mafai (faʻafuaseʻi) fesoasoani i atunuu Arapi. O le “New Middle East” lea a Peres, o le tulaga lea o le fono a Qatar ia Tesema talu ai, ma isi. o lo'o taula'i atu ona mata i fefa'ataua'iga ma fegalegaleai ma le vaega mau'oa o Asia i Sasa'e. Ma e leai se manatu o Isaraelu i le tuʻuina atu o tekinolosi faʻafitafita maaleale i Saina (i luga o le leo leo a le US) lea e foliga mai o loʻo faʻaaogaina mo le atinaʻeina o fana a Iran. Ae afai o lou uiga e mafai e se tasi ona malamalama pe aisea e tatau ai ona popole tagata Isaraelu i lo latou saogalemu, o loʻo e tuleia se faitotoa matala. Sa ou finau mo le tele o tausaga e faapea o latou faiga faavae ua matua faateleina ai o latou tulaga lamatia saogalemu, ma e ono taitai atu ai i lo latou faatamaiaga sili. Ina ia faia se faʻataʻitaʻiga faigofie, e leʻi umi talu ona teena e Isaraelu le ofo a Aikupito mo se feagaiga filemu atoatoa i le 1971, na amata ona tulaʻi mai le roketi muamua a Katyusha, o se mea moni na matauina i tusitusiga (Eperu). Po o le faia o se mataupu muamua, osofaʻiga mataʻutia a Isaraelu i Kasa i le 1955, na fuafuaina e fasiotia pulega a Aikupito o loʻo taumafai e faʻaumatia osofaʻiga a Fedayin, e mautinoa lava na faʻateleina ai le ono o ia osofaʻiga (toe faʻamaumau i tusitusiga faʻamaumauga Eperu). O loʻo faʻaauau pea i le taimi nei, e tusa ai ma Palesitina ma Lepanese.

 

I luga o fa'amaumauga a le malo o Arapi i totonu, e leai se tasi e fa'ailoa ia i latou; o atunuu ia e le fa'amatu'u atu pepa. Ae mo gagana ma aganuu a Arapi (e manaʻomia le numera tele), e mafai e se tasi ona aʻoaʻoina e uiga ia i latou i le auala e mafai ai e se tasi ona aʻoaʻoina e uiga i isi. O pepa a le malo Eperu, lolomi Eperu, ma isi, o loʻo maua i le mataupu faavae, ae seasea faʻaaogaina, e pei lava o faamaumauga a Amerika e tau le faʻaaogaina, aua latou te taʻuina se tala e le talafeagai. Na o le fesili ifo ia te oe lava pe faafia (ma po o fea) na e vaʻaia ai se tala o le tetee tele a le US/Isaraelu lea na taofia ai soʻo se faʻalapotopotoga faʻavaomalo o feteenaiga Arab-Isaraelu mai le 1971 (Ua ou tusia patino e uiga i lenei mea mo le silia ma le 20 tausaga, ae o e le'i o'o atu lava i so'o se fa'apogai e mafai ona faitau), po'o le uiga fa'apitoa o Bantustan o le poloketi a Oslo, po'o le fa'amaumauga sili ona taua o felafolafoaiga a le malo o Isaraelu i totonu o le vaitau taua o le 1967-77 (Yossi Beilin's Hebrew dissertation/ tusi, lea foi, ua ou tusia e uiga i le taimi na aliali mai), ma isi. Po o faamatalaga faatusatusa e uiga i le US.

 

O le manatu e faapea o le faʻasalaga aloaʻia, e ui lava e le mafai ona faʻafefe, e masani ona le manaʻomia e ausia ai aʻafiaga tutusa; e masani lava ona lava se faiga o aoaoga faavae ma se vasega o le atamai usiusitai, e pei ona tatau ona lava lo tatou iloa.

 

Noam Chomsky


O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.

lafo
lafo

Noam Chomsky (na fanau ia Tesema 7, 1928, i Philadelphia, Penisilevania) o se tagata suʻesuʻe gagana Amerika, faifilosofia, saienitisi mafaufau, tusitala o tala faasolopito, tagata faitio, ma se tagata fai polokiki. O nisi taimi e taʻua o le "tama o gagana faʻaonaponei", o Chomsky o se tagata sili foi i le filosofia auʻiliʻili ma o se tasi o faʻavae o le matata o le faasaienisi. O ia o se Polofesa Laureate o Linguistics i le Iunivesite o Arizona ma se Polofesa Polofesa Emeritus i le Massachusetts Institute of Technology (MIT), ma o ia o le tusitala o tusi e silia ma le 150. Na ia tusia ma lauga lautele i gagana, filosofia, talafaasolopito o le atamai, mataupu faʻaonapo nei, aemaise lava mataupu faʻavaomalo ma faiga faʻavae a Amerika. O Chomsky sa avea ma tusitala mo poloketi Z talu mai lo latou amataga, ma o se lagolago e le vaivai ia matou galuega.

Tuu se Tali faalēaogāina tali

lesitala

O tala fou uma mai le Z, sa'o i lau pusa meli.

lesitala

Auai i le Z Community - maua vala'aulia o mea na tupu, fa'asalalauga, o le Weekly Digest, ma avanoa e auai ai.

Alu i fafo le faʻamatalaga