Punavai: TomDispatch.com
Mo sina taimi i le taimi nei, sa ou manao e auina Donald Trump i Seoli. O le uiga moni lava lea o la'u tala, ae le o se tala faatusa. Ou te manaʻo ia nofo o ia i le Seoli e iloagofie, ma lagona lea ua leva ona faafoliga e lotu i vaaiga o le teiō, malaia, ma le alaga o le tiga faifai pea mai ia i latou o ē na faapogaia se taimi ua afaina ai o latou uso a tagata.
O le tele lava o le faʻaleagaina e Trump o lona malosi ma lona tulaga i lenei lalolagi ma o le tele foi o lona sola ese mai soʻo se taui mo ana solitulafono, o le tele foi lea o loʻu faʻalavelave i le vaʻavaʻai i auala mo ia e totogi ai i se vaega o le olaga mulimuli.
A o ou manatunatu i togafitiga na tatau ona ia faia mo le malaia o loo faaauau pea ona ia faia i olaga o le anoanoai o isi iinei i le Iunaite Setete ma le lalolagi atoa, na toetoe lava a otometi ona ou liliu atu i le galuega a Dante Alighieri, o le tusisolo Italia e ana Divina Comedy na toe fatuina i se fuaiupu ua ta'ua ese rima o le a le mea na faatalitali i le au faitau o lona taimi ina ua latou maliliu. Na faataatia e Dante (1265-1321) lona laufanua faalelalolagi i ni voluma se tolu - Inferno, Togafitiga, ma Paradiso - na sa'o le manatu i totonu o le maualuga ma le ta'uta'ua o mea na ausia e le tagata.
E leai se mea e uiga i le Seoli na ia faia. Na vaai Dante ia te ia lava o alu atu i se malaga i le olaga a sau e feiloai i alii ma tamaitai, i lona taimi ma mai aso ua mavae, o e sa tauia mo lo latou amio mama pe faasalaina e faavavau mo a latou solitulafono. O lena malaga i le afi purgatorial ma mea ofoofogia faalelagi, na taialaina e lana manamea a o tamaitiiti Beatrice ua maliu, o le alu ifo o le tusitala Florentine i totonu o liʻo tumu o Seoli na sili ona fiafia ma faʻafiafiaina le au faitau i le tele o seneturi. E tatou te faalogologo atu i tala o ē amioleaga a o faaalia mai lo latou salamō ma tofo i puapuaga e sili ona mataʻutia na ia moemiti o se taui talafeagai mo mea na latou faia a o iai i le lalolagi.
I le molimauina o mea moni leaga na faʻaalia e Peresitene Trump i Amerika, e le mafai ona ou mafaufau pe o fea e tuʻu ai e Dante lo tatou pule leaga i lona olaga mataʻutia. I le faaiuga, masalo e le o se mea e ofo ai, na ou iloaina se mea manino e tasi: o le peresitene lona 45 o loo i ai le anoanoai o solitulafono i lona igoa lea na te fetaui ma toetoe lava o vaega uma ma vaega na fatuina e Dante mo tagata agasala o lona matua.
A o ou mafaufau loloto i le mea semanu e faia e le tusitala Italia e uiga ia Trump ma lona mautinoa e sili atu o ia i luga o tulafono a le sosaiete ma le natura, na osofaia aʻu e le leo vavalo ma le pese a Dante. Na oo mai ia te au e pei o se faafoliga. I le faalogo atu ma le toto’a, sa mafai ai ona ou faamaumauina upu o le a faamatalaina ai e lena tusisolo vaai mamao i aso ua mavae se tagata, e oo mai talu ai nei, sa talitonu o ia lava e le mafai ona faatoilaloina ma le mafai ona faatoilaloina, le ala o le a faamasinoina ai o ia ma tausalaina pe a uma lona olaga.
O lea la, o laʻu faʻamatalaga o le valoaga a Dante - o laʻu auala, o lona uiga, o le iʻu ina tuʻuina atu Donald Trump i Seoli mo le faʻavavau ma le aso.
Faafeiloa'i e Dante le pu i le Faitotoa o Seoli ma Fa'amatala le Fa'asalaga e Fa'atatau i ai
O loʻu igoa, lau susuga, o Dante Alighieri. Faatasi ai ma le le mafaitaulia o tagata maliliu o loʻo nonofo i nei matafaga, ua filifilia aʻu ou te talanoa atu ia te oe ona o se tagata poto i le olaga mulimuli na manaʻomia e faʻamatalaina mea o loʻo faʻatali i lou agaga pe a pasi atu, e pei ona tatau ai i agaga uma, i lenei laueleele o ata lafoia. Na filifilia aʻu, pe o se faʻaaloalo pe leai, e mafaufau i lou iʻuga pe a e faʻafeiloaʻi lou ala agai mai ia i matou.
Ina ua ou taliaina lenei galuega, sa faaosoosoina aʻu, lau susuga, a o ou vaavaai atu i au gaoioiga uma i lena olaga a o leʻi oo i le oti, e faafaigofie ai lenei mea mo aʻu ma na o le faafoliga atu o liʻo o Seoli ua uma ona ou faamatalaina i laʻu ese rima. Semanu ou te taitaia oe i lalo o la'u fati o fuaiupu, i lea laasaga ma lea laasaga, i le loloto o le pogisa na ou fuafuaina mo isi.
Pe e le o oe o le tagata manatu faapito o le tele o agasala na ou feagai ai ma au Commedia? Tu'inanau ma le mulilua, ioe! Fiafia, ioe; matape'ape'a ma le matape'ape'a, ioe; o le ita ma le ita, e mautinoa lava; o le fa‘asauā, o le fa‘a‘ole‘ole, ma le fa‘alili tupe, ioe! O fevaevaeaʻiga ma le taufaaʻoleʻole, e oʻo lava i aʻoaʻoga sese - o oe o lē e leʻi talitonu i le Atua ae na faʻaaogaina le Tusi Paia e pei o se lagolago — ioe, toe tasi!
Pe e te leʻi faia ea na mea leaga uma, o se pologa i ou tuʻinanau lē alofa? E le tatau ea ona faamasinoina oe i ni auala sa ou vaai faalemafaufau i ai: ua taia e matagi malolosi, malelemo i afa o le pala, ua fetinaina i lalo o le tafe o le vai o le misa, ua faatofuina i le toto fulafula o loo siuleo ai le ita, fia inu i luga o se fanua laugatasi mu, ua lilofia i totonu. o le otaota o le fa'a'ole'ole ma le fa'a'ole'ole, o lo'o tu'imomomo i le po o temoni o faiga pi'opi'o, po'o le lagona o lou fa'a'i ma lau laulaufaiva na saeia ai le to'atele o tagatanu'u ua malepelepe ma ta'atia? Pe e lē talafeagai ea, e pei o isi tagata pepelo ma taufaasesē, e te fula i faamaʻi? Pe le o se uiga ea le saisaitia oe i le aisa po o le afi, e lamu e le gata i auvae o le faavavau, e pei o i latou na faia le faalata i le atunuu ma uo i lo’u taimi?
Ae ui i lea, i le faaiuga, na ou teena uma na mea. A uma mea uma, na filifilia aʻu e aua neʻi toe faia aʻu ae ona sa faʻatuatuaina aʻu ou te fatufatuaʻi ma maua se faitauga talafeagai mo oe - o se mea, na fai mai ai le pulega o loʻo pulea lenei nofoaga, e itiiti le feʻai ma le sauā, sili atu aʻoaʻoga, e oʻo lava i togafitiga. Ua faapena ona suia taimi talu ona ou tusia la'u solo lena!
O laʻu misiona, e foliga mai, e le o le faʻaofiina o oe i mama o seoli ua uma ona mafaufauina o le tauimasui mataʻutia. O lea na amata ai ona ou sailia musumusuga mai oʻu uso mafatia i le tele o seneturi mulimuli ane ma o iina, ioe, o latou - o lau motu o tagata na afaina, o i latou e manaʻomia ona faʻamalolo, o i latou e te leʻi manaʻo e vaʻai pe faʻanoanoa, o latou tiga e te leʻi faʻasoaina, o lē ‘ua fia fa‘afeiloa‘i atu nei ‘iā te oe, le ali‘i e, i se auala fou.
Masalo e te leʻi matauina, ae o aʻu. Sa latou laina talu mai le taimi na latou taunuu ai. O lenei, ua latou i ai iinei i oʻu tafatafa, faitau aso seia uma lou taimi ma e tatau ona e faʻafeiloaʻi i latou. Ma o lea na ou filifili ai o le a tuuina atu ia i latou se avanoa e faia tonu ai lena mea, taitoatasi, i le faavavau atoa.
A uma mea uma, sa matua mafatia i latou taitoatasi ona o oe: o se tama e maliu o le fa'ama'i na e faia e itiiti ifo nai lo le leai o se mea e puipuia ai; o se tama itiiti pā i se fana e te le'i faasaina; o se tagata faigaluega Manumalo e ala i asu oona na fa'amatu'u mai lau pulega; le au tetee fasiotia e se faipule papalagi ua muia i lau upu; o se tagata uli e ua maeʻa faafetai i sauaga a leoleo e te musu e tausalaina; o se tagata malaga mai gaua'i i le vevela o le toafa i le isi itu o le pā e te oe gaoi tupe a le tagata fai lafoga i (na'o se vaega) fau. Ma aua nei galo ia i tatou lena tamaitai Kurdish fusu fasia auā ‘ua e fa‘alataina lona nu‘u.
Sa mafai ona ou alu pea, e faaigoa i latou ua oti sese, ua oti faafuasei, ua maliliu e le mafai ona aloese mai ai, o lea ua faapupuu uma mai ia te au, a le o lea ua le faailoaina ma ua galo ae o loo faatalitali i lou taunuu mai mo lo latou taimi o le upumoni. E tatau ia i latou taitoatasi ona onosai, talu ai e tusa ai ma laʻu fuafuaga, o oe uma e afaina ai o le a maua i soʻo se taimi e manaʻo ai e toe faʻafoʻi se olaga ma toe faʻamatala ona taimi mulimuli. O le a faamalosia oe, alii e, e te faalogo pea lava pea ia latou tala seia oo ina e iloa le auala e fai ai o latou faanoanoaga mo oe lava, seia oo ina mau moni o latou faalavelave i totonu o lou mafaufau, pe afai e te talosaga atu mo se faamagaloga moni. .
Trump e taumafai e su'e se ala e alu ese ai mai seoli
O lau tali muamua e mautinoa lava o lou tu'inanau lea i mafaufauga e faapea, e pei lava ona e tauto i le mata'utia o le a tupu. lafo fa'ataulāitu, o lea o le a liusuavaia faavavega ai lenei faafitauli fou i le leai o se mea. A e pupula ou mata, ae ui i lea, ma e te maua pea oe iinei, o lou naunautaiga o le valaau atu i au togafiti tuai uma, o togafiti sili ona leaga, e aloese ai mai le goto ifo i totonu o le gaogao mama ua ou saunia mo oe.
E pei lava ona e taufaaleaga, faʻatau, ma faʻafefeina lou ala e alu ese ai taufaaleaga ma gaumativa, o lea e te talitonu ai e mafai ona e faʻafefe ma mimimio lou ala i fafo mai lenei taimi, foʻi. E te taumafai e fa'afoliga o lo'o e talimalo i se isi ata (ir) TV moni lea e mafai ona liua ai lenei tagata Dante i se isi o o outou tagata aperenitisi, tauva mo lau tele ma le faʻatagaina.
Ma afai e leai se tasi o na mea e aoga, o le a e talitonu ai ua e togiola moni lava mo au mea leaga ma toe pau i le pepelo ma le mataʻutia o lou paʻu lona lua. E te tauto ua e salamo ina ia mafai ona e sola ese mai lenei saisaitia, o potu nei ua avea ai oe ma vete ae le o le manumanu. O le a e tu'uina atu oe lava o se fa'aola, fa'amaualuga i le faia na'o oe o se tui fa'asaga i le tali atu, maua se fofo fa'aletane mo le mata'utia o Seoli. E te moemiti - Ou te iloa o le a e - o le toe manumalo ma, ioe, leai se matapulepule i luga o lena faapaologa White House.
O le taimi lenei, e ui i lea, o le a le aoga, e le o iinei i lenei nofoaga manino o le oti. Ae e mautinoa lava o le a e taumafai e faʻanatinati le faagasologa aua o le a e iloa - ua uma ona ou filifili i le tele - o i latou na e faʻaleagaina aʻo e ola pea ua na o le amataga o lau malaga, ae le o le iuga. O le a e matua nofouta lava, a o e faaalu itula, aso, tausaga, sefulu tausaga ma alii, tamaitai, ma tamaiti na e tuuina atu i se olaga vave ma le faavauvau tumau, o le a taunuu mai le anoano o isi, o i latou uma o le a fano le lumanai ona o lou faatamala ma le leaga.
O le a latou, Ou te faamautinoa atu ia te outou, o le a latou gata e le gata i lou mafaufau, faaputuputu i le tele o taeao, i latou uma o le a oti ae o le a faia faapea vave pei le sauā na e ifo i ai ma fafie, e pei o le lalolagi, ma le lagi, ma vai ia te oe faʻaumatia galu vevela tonu o le tauimasui - afā ma lamala ma oge ma lologa, e sili atu ona afaina i minute taʻitasi e feʻaveaʻi, e aofia ai ma fafine o le a feoti i faʻapaʻu pepe i tua ona o lou filifiliga faa-faamasinoga. O le tele o tausaga o lumanaʻi ua uma ona sauniuni e faʻafeiloaʻi le lekeona o ou tagata maliliu.
O le faanoanoa lena ou te mafaufauina mo oe i le taimi nei e le o toe avea aʻu ma tagata ua matua tuliesea mai lana pele o Florence. O le tele o senituri na faaalu i le olaga pe a mavae le oti, ua manino mai ai ua faamālūlūina ai aʻu i le tigā alofa mo ē ua agasala. Beatrice, le alofa o loʻu olaga, semanu e faamemelo i loʻu suiga, o le mea lea, a o e eleele i lalo ma lalo, o le a mafai ai foi ona siitia oe i luga ma luga seia e salamo moni, seia e aioi atu mo se faamagaloga, lea. (pe afai e te faamaoni moni) o le a tuuina atu.
E ui lava i lea, e tusa lava pe ou te tautala ma faalelagi, ou te iloa ai ua 'aina au e se anufe o le masalosalo. O lenei, o loʻo taʻu mai ia te aʻu, sa faʻataʻitaʻiina muamua. Ua faatumulia le puao o taimi i tagata, e pei o outou, sa manatu o ni atua ma, ina ua maliliu, sa taitaiina atu i latou ma uio i totonu o potu ua taumasuasua i olaga na latou malepe ai, faatasi ai ma le faaleagaina e le mafai ona toe faaleleia na latou faia. Ma o nei tagata solitulafono - Benito Mussolini, Mao Zedong, Augusto Pinochet, Napoleon Bonaparte, Andrew Jackson, Saddam Hussein, Joseph Stalin, Idi Amin (oi, o le lisi e le gata!) - e leʻi tuua lava le faʻata mimilo o latou lava potu faʻasalaga.
O lo'o tumau pea i latou i totonu. O le mea lena o loo musumusu mai i loʻu taliga, o le valoaga togiola a Dante Alighieri o le a le taunuu lava ia te oe, Donald Trump. Atonu e pei o isi tagata leaga ua malaia, o le a e teena le tiute tauave. Atonu o le a faaauau pea ona e faapea mai o oe o le tagata ua afaina moni. Atonu o le a e faamaonia ai o oe e le mafai ona suia ma faaletonu ma tauaso maaa e pei ona faaauau ai. Atonu o loo i ai se leaga ia te oe ma le atulaulau e le mafai lava ona mou atoatoa, o se sauā e leai sona gataaga. Masalo pe a le gata le tiga, e le mafai ona tape.
O lea la, ou te fefe, ina nei o se mea leaga le folafola atu o soo se ituaiga o faamasinoga tonu ae o le a leai se tasi mo i latou o loo tutu i laina ma le faamoemoe e feiloai ma lo latou faatiga i le isi itu o le oti. Aiseā, ou te fesili ifo ai iā te aʻu lava, e toe faatutūina ē ua maliliu pe afai e na ona mou atu pea lava pea o latou faamoemoe?
Le Uiga o le Faavavau
Ae peitai, o le a se isi mea e mafai ona ou faia ae na o le faamaeaina o le galuega ua tuuina mai ia te au? Mai fatusolo uma, na filifilia a'u ona o le Divina Comedy na ou tusia a o ou ola ma tuliesea mai Florence, ona na ou alu ifo i le Inferno ma aʻe i le mauga o Purgatory ma maua ai se vaaiga i foliga o le la ma fetu o le Parataiso. Sa filifilia a’u mai fanua o e ua maliliu e saunia nei upu mo outou o se lapataiga po o se aioiga po o se moliaga mamafa, o se tofiga ua ou taliaina ma e le mafai nei ona ou lafoaia.
O le a la le mea e totoe ia te aʻu, ae o le faaiuina o nei upu e ala i le tali atu i le tetee e tasi atonu e te faʻatupuina faaletulafono i loʻu ata o lou taunuuga i le olaga mulimuli? Ou te manatu e te tagi - "Ae Dante Alighieri," o le ae fai mai, "o le lumanaʻi na e valiina o le a faʻavavau."
Ma o le a ou tali atu: ioe, Donald J. Trump, o le a moni lava e faʻavavau, ae o le faʻavavau o mea uma e te maua, o loʻo i ai uma i tatou, pe a uma.
Ariel Dorfman, a TomDispatch masani, o le tusitala o le Oti ma le Fafine. O ana tusi sili ona lata mai o Cautivos, o se tala e uiga ia Cervantes i le falepuipui, ma Le Fouvalega Lapiti, o se tala mo tagata matutua ma tamaiti. E nonofo ma lona faletua o Angélica i Chile ma i Durham, North Carolina, lea o loo avea ai o ia ma se Polofesa Tu'ufa'atasi Tulaga Fa'apitoa o Tusiga i le Iunivesite o Duke.
O lenei tusiga na muamua faʻaalia i luga o TomDispatch.com, o se upega tafaʻilagi a le Nation Institute, lea e ofoina atu se tafega faifaipea o isi punaoa, tala fou, ma manatu mai Tom Engelhardt, faʻatonu taimi umi i le lolomiina, faʻavae-faʻavae o le American Empire Project, tusitala o Le I'uga o Aganu'u Manumalo, e pei o se tala, The Last Days of Publishing. O lana tusi fou o le A Nation Unmade By War (Haymarket Books).
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo