Saja'iya, Gaza City - Na faailoa e Abdullah a-Zakh le tino o lona atalii i le fusi. O seevae ma totini na foliga masani foi, ma le le mafai ona teenaina o se faamaoniga ua maliu lona atalii. I totonu o le falema’i a Shifa, ina ua mae’a itula o su’esu’ega, sa ia maua ai le vaega pito i lalo o le tino o le tama. O le aso na sosoo ai, ina ua maeʻa le "Gan Naʻul" - "Loka Kindergarten" - ma o ese mai le vaega o le Puipuiga a Isaraelu mai le pitonuu o Sajaʻiya o Kasa, ma tuua ai le 22 ua maliliu ma le tele o faʻaumatiaga, na maua isi vaega o le tino.

Na tanumia faalua Mohammed. Sa 14 ona tausaga i le taimi na maliu ai. Na fasiotia o ia i le vaiaso na te’a nei, e tolu aso a’o lumana’i le amataga o le tausaga a’oga fou, o lea na le mafai ai ona ulufale i le vasega iva. Pe na mafaufau ea e na fuafuaina le taotoga i tamaiti o le a fasiotia a o leʻi tuuina atu i ai le igoa faasatani “Aʻoaʻoga Loka”? Pe na iloa e le komepiuta IDF lea e sau ma igoa e toalima tamaiti ma talavou i ē ua maliliu? Pe na latou mafaufau e uiga i le pese lauiloa lea e fafagu ai le igoa o le taotoga? Sa le fiafia, matua le fiafia (i upu o le pese) i lenei vaiaso le vaai i taunuuga o le Loka Kindergarten i le pitonuu o Saja'iya i le itu i sasae o Gaza City.

O lenei pitonu'u fa'ato'atele ma tumu i nofoia na nofoia mo le toeitiiti atoa le vaiaso e le IDF. Na faia e le autau le faatafunaga i totonu. Ose bulldozer mata'utia na olopalaina ai ni nai auala, ma ma'ila ai le ma'ila i manu'a matala, e aunoa ma se mafuaaga. Na taia fale, liaʻi liaʻi uʻamea o auala, tipi pou eletise, taʻavale taʻavale, faʻaumatia le tele o laau ma 22 tagata na maliliu. Toeitiiti atoa le vaiaso o le fiasefulu afe o tagata na nonofo i le fefe, o nisi oi latou ua le mafai ona tuua o latou fale.

Na faʻamatalaina e le Ofisa o le IDF i lenei vaiaso: "O le IDF sa galue i Sajaʻiya o se vaega o le gaioiga atoa e fausia ai tulaga mo le toe foʻi mai o Gilad Shalit, faʻaleagaina ai faʻalavelave faʻalavelave ma le fanaina o roketi Qassam. I le faagasologa o le taotoga, na maua ai se alavai lea na eli mai le itu o Saja'iya agai atu i le Karni terminal. O lenei alavai ua na'o se vaega o le fa'amata'u o le tunnel lea e afaina ai le felauaiga lelei o oloa i aso taitasi. E faia e le IDF mea uma na te mafaia e aloese ai mai le faʻaleagaina o tagata e le o aʻafia ma e leai se tulaga e faʻamoemoeina ai lenei mea.

O le taimi nei o Abdullah a-Zakh o se tama faavauvau na vaai i le tino o lona atalii ua saeia. O loʻo mafatia i mafatiaga ma tauiviga, ma le tele o tausaga i falepuipui a Isaraelu, na aveʻesea i Lepanona o se sui o Hamas ma atonu o se tagata faʻamalosi i le Islamic Jihad, na ia faʻanoanoa mo lona atalii. I luga o le puipui o le fale o le au faʻanoanoa, lea na faʻaumatia e le IDF i le 1971, o le ata o Mohammed o loʻo tautau i tafatafa o le ata o lona tuagane, lea na fasiotia i le fa tausaga talu ai. Ma ata o isi tamaiti na fasiotia i le Loka Kindergarten, faatasi ai ma Mohammed.

Ina ua o atu le fanau a Saja'iya i le aoga i lenei vaiaso, i le amataga o le tausaga aoga, ma ave a latou ato aoga fou faapea foi ma le mataʻutia o le vaiaso talu ai, na latou maua ai ni nai nofoa avanoa i totonu o latou potuaoga. O le vaiaso nei ua sili atu ona tumu auala o lenei pitonuu nai lo se isi lava taimi i le faaleagaina, faanoanoaga ma le ita.

Ua loka foi le pa manu o Kasa. O se pa manu fou, na fausia e Farani, ma se faʻataʻitaʻiga o le Eiffel Tower i le faitotoʻa, ae o le vaiaso nei na tu ai gaogao, o le leona toʻatasi o loʻo paʻu i totonu o lona sela vaapiapi. E lua sekeli e alu i totonu mo se tamaitiiti, tolu mo se tagata matua, ae o loo loka le nofoaga. E leai se tasi e asiasi, e le mafai e Kasa ona asiasi i se pa manu i nei aso. I totonu o le pitonuu o Abed Rabbo, o tagata nofoia na o ese mai ma le popole mai o latou fale e matamata i le faaleagaina na faia i le po, o togavao ua se'e. O iina na osofa’i ai tane tane i le po o le Aso To’ona’i na te’a nei. I Saja'iya o lo'o galulue ai le au inisinia eletise ma telefoni e toe fa'aleleia mea na fa'aleagaina o le Kindergarten Loka, ma ua toe fo'i le au faifa'ato'aga i o latou fanua malepelepe, ma taumafai e fa'asaoina mea o lo'o mafai lava ona fa'aolaina.

O se tagata savali ita na taofia i tatou ma amata ona alaga leotele faasaga ia Isaraelu ma Europa, lea, na ia fai mai ai, o loo lagolagoina Isaraelu. E tele le oona iinei. I tafatafa o se fale mautotogi, o loʻo pipii ai se kaʻa samasama i le eleele, o lona tua e faasino i le lagi, o lona manava i le eleele. Ua leai se isi alagatupe. I totonu o le sone o pisinisi i le kolosi a Karni o loʻo i ai pusa mai Copenhagen na faia i Shanghai, lea ua faʻafefeteina ma faʻasalaina mai taua na osofaʻia iinei i le vaiaso talu ai. O lo'o i ai fo'i se pusa o laina va'a a Zim, i tafatafa, e pei e matamuli, fa'atasi ai ma fetu auro e fitu a Herzl o lo'o fa'amauina i luga. E le'i fanaina e fitafita.

O le afa o le aiga na fasiotia iinei i le lua masina talu ai i se fale nofo toatasi i le pito o le pitonuu: Amana Hajaj, 45, lana tama o Mohammed, 23, ma lana tama teine, Rawan, o se teineitiiti e ono tausaga. Na potopoto le aiga i lalo o le vine ma le mati i le afiafi e tao sana i luga o le tamaʻi papakiu o loʻo i ai pea iinei, ae tolu ni fana i totonu o le fanua. Ua le toe nonofo iinei le aiga o Hajaj; e na o le atalii, o Yasser, o se talavou aulelei e 17 tausaga, e sau i nai aso uma e fafaga le taifau o loo leoleoina le fale ma moa i totonu o le fale. Na tuua e le aiga le fale i le taimi lava na uma ai lo latou faalavelave, ona o le fefe: pe a e tatalaina le faitotoa uʻamea e tau atu mai le fale i le auala e te vaʻai i se tulaga IDF i luga o le mauga i le pito o le tafailagi i sasaʻe, o lona i ai. ia lava e fa'atupu ai le mata'u i loto o i latou i totonu o le fale fa'aalia. O vine o le ita ua faamaonia ai le mea na tupu: o loo tautau pea, ua mu, i luga o le vine i le fanua.

I le aso lona lua o le tausaga aʻoga, o loʻo susunuina e tamaiti uaea eletise na latou toso mai fale na faʻaumatia i le vaiaso talu ai i Sajaʻiya ina ia mafai ai ona aveese mai le kopa mai ia i latou. Ua uma ona fai faleie o le au faavauvau i tulimanu uma o le pitonuu. O se vaega o alii mata'utia o loo nonofo i le faitotoa o le fale o le tama Hussam a-Sarsawi, foi. Ua alu atu le tama faavauvau i le faletapuai e tatalo ai ma ua le fia talanoa pe a toesea. O Hussam sa 10 tausaga le matua i le taimi na maliu ai - o se tasi o i latou na pau i le Operation Locked Kindergarten.

O le siosiomaga i luga o auala e pogisa ma le mautonu; o foliga o le au feoai e fai mai ai mea uma. I tulagavae o le au fusu: E faigofie ona iloa le va o auala na faʻaogaina e le IDF iinei ma auala e leʻi faʻaumatia e tane. O tulagavae ia o le faatafunaga. O se fale lanu samasama matagofie i luga o le tulimanu o le auala ua tuia i pu pulufana ma afa malepe. O iina na fasiotia ai le tama o Mohammed a-Zakh.

I totonu o le lotoa sa nonofo ai tamaitai faavauvau, i le uliuli, faatasi ai ma i latou le tina faavauvau, Abir, faafeagai ata o le oti ma fuaiupu mai le Koran i le uliuli ma le auro o le Islamic Jihad. Na faatuina e Mohammed a-Zakh se potu i tafatafa o lona fale, e maua ai sina tupe i le taimi o le tafaoga. O aso uma na te fa'atau atu ai pulu, masi, masi ma tupe meataalo mo sina tupe i tamaiti o le pitonu'u, ma fa'atau pe tusa ma le 20 NIS po'o le NIS 30 i le aso. O le Aso Lua na tea nei foi, na tatala ai mo pisinisi. E lua aso na totoe i le malologa o le taumafanafana. Pe tusa o le 11 i le taeao na ia alu aʻe ai i lona tina i luga o le fogafale lua ma iloa atu ai o loʻo tao le pita. Mulimuli ane, sa alu o ia i le faletapuai, mo le tatalo o le aoauli, ona toe foi atu lea i lona tina e fesili mo se uaea eletise – na tupu na i ai le eletise i le pitonuu i lena lava taimi – ina ia mafai ai ona faamama le pefu mai kapeta i totonu o le faletapuai. “O loo e faia pea pitas?” o lana fesili lea.

Ina ua toe foi mai o ia mai le faletapuai sa ia matauina ua tatala e se tasi le faitotoa o lona fale lupe ma ua felelei uma lupe. Na tamoe Mohammed i le tasi lupe ma mafai ona toe faafoi atu i le fale lupe, lea sa i luga o le taualuga o le fale. Ona alu ifo lea o ia i lalo i le fale mautotogi o lona tinamatua ma aai ai i le aoauli. Mulimuli ane, na alu ifo o ia i le auala ma e leʻi toe vaaia o ia o ola ma malosi.

Sa savali Mohammed agai atu i Mansura Street, o le auala autu o le pitonuu, lea sa i ai tane. E tusa ai ma se tasi tala, sa talosagaina o ia e alu iina e vaai po o a mai ona uso o lo o nonofo i le laina afi; O le isi tala e faapea na alu atu e vaai tane ma fesoasoani i “tagata tetee,” e pei ona taʻua i latou i lenei aiga tau. O le tama o le aiga, o Abdullah, o le na matou auai mulimuli ane mo se talanoaga, na vaai i lana vaega o tauiviga. I le 1971, ina ua 17 ona tausaga, na faasalaina o ia i le 30 tausaga i le falepuipui e Isaraelu mo solitulafono tau puipuiga lea na te musu e taʻu mai. Na faʻasaʻolotoina o ia i le 1985, ina ua mavae le 14 tausaga, i le fefaʻatauaiga a Jibril. I le tausaga mulimuli ane na toe taofia ai o ia ma faasalaina i le fa tausaga i le falepuipui.

I le tolu tausaga mulimuli ane, i le 1992, na aveʻesea ai o ia i Marj al Zahur, i Lepanona, faʻatasi ai ma le faitau selau o le au faʻamalosi a Hamas, e aofia ai Ismail Haniyeh, Abdel Aziz Rantisi, Mahmoud Zahar ma Saeed Seyam, oe na avea ma taʻitaʻi o le faʻalapotopotoga. Na faʻatagaina o ia e toe foʻi i Kasa i le tausaga mulimuli ane ma i le 1995 na puʻea faapagota e le Pulega Palesitina mo ni taimi pupuu. Fai mai a ia, o tagata uma na fai mai o ia o loʻo toaga i le Islamic Jihad, o se mea na te faafitia. I le taimi nei 54, o ia e galue mo le Pulega Palesitina o se ofisa sinia, e nafa ma le au fitafita tuai. I le va o le tasi faafalepuipuiina ma le isi, na ia fanaua ai se fanau e toavalu, faatasi ai ma Mohammed.

Ua moeiini mata e le tinamatua. Ua tagi leoa le uso o le tina. Na ia taʻua e faapea, i le taua i le 1956, e toʻalima tagata o lona aiga na fasiotia. Fai atu Abdullah i tamaitai e siitia atu i se isi vaega o le lotoa. O fa’ailoga o le fa’avauvau ma le tiga o lo’o matua’i iloga lava ia te ia, a’o ia fa’amatala lana tala: O le Aso Lua na te’a nei na sau ai lona tuafafine i le fale ma fai mai o lo’o i ai se tama manu’a i luga o le alatele o Mansura. Na faanatinati atu Abdullah i le falemai o Shifa. “Na ou suʻeina i soo se mea ae ou te leʻi mauaina o ia. Sa ou manatu atonu o loo faia lona taotoga, ae leai. Sa ou maua se lagona o Mohammed o se shahid [martyr].

“Sa ou manatu atonu na siitia atu o ia i se isi falemai ma sa ou auina atu ni aiga e vaavaai i le Falemai o Al-Quds. Latou te le'i mauaina o ia iina. O le lagona o ia o se shahid na tupu malosi. Na ou manatu afai e lē o iai o ia i le falemaʻi, atonu o loo taoto o ia i le mea na fasiotia ai o ia. O le a matua faigata lava ona oo atu iina ma aumai o ia i fafo. Matou te iloa afai e manua se tasi iina, e leai se tasi e mafai ona latalata atu e aveese o ia i fafo. Matou te iloa e tafanaina e le vaegaʻau soʻo se tasi e alu atu iina, e oʻo lava i vaega laveai. Sa i ai mataupu o tagata na taumafai e laveai i latou na manunua ma fanaina.

“Ona ou manatu lea atonu o loo i totonu o le pusaaisa a le falemai. Sa ou fai atu i ou tausoga e o e siaki. Sa i ai ni nai shahid iina, ma sa latou vaai ia i latou, ae na latou toe foi mai ma fai mai latou te lei mauaina Mohammed. O le lagona o Mohammed o se shahid na tupu malosi ia te au. Ae leai se fa'aaliga.

“Na ou filifili e alu i le fale maliu ma vaai. Na ou alu i totonu ae ou te lei mauaina Mohammed. Ona ou vaaia lea o le afa o le tino, na o le pau lea e le o faailoaina. Na ou vaaia o le afa o le tino o Mohammed. I le fusipa'u. O se fusipa'u na ou fa'atauina o ia. Ma seevae na ia ofuina. Na ou tilotilo i totini ma ou iloa o Mohammed. Sa ou mautinoa o Mohammed. Ua mou atu le afa pito i luga o le tino.

“Na maliu Mohammed i ni atigifana se lua na tafana e se tane, ma na lavea ai o ia e atigi uma e lua. O Mohammed e sefulufa tausaga ma le fa masina le matua. E le'i faaauupegaina o ia ma na te le iloa po o le a le auupega. Sa latou vaaia o ia o se tama. Masalo na alu i ai e vaai i le au puipui, atonu na ia manao e auai. Masalo na ia togiina maa i se tane. Sa latou fanaina se atigi ia te ia. O le tala lena a Mohammed ma o le iuga lena o Mohammed.”

Na tanumia Mohammed i lena aso. O le aso na sosoo ai, i le Aso Lulu talu ai, ina ua tuua e le IDF Mansura, sa latou o atu i le nofoaga fasioti tagata e suʻe le isi afa o Mohammed. Na latou mauaina ona vaega o lona tino faatasi ai ma vaega o le tino o Yusri Abu Jabber, o se tagata pueata faasalalau mo le Al-Quds network, lea na fasiotia foi iina. O le isi vaega o le tino maliu o Mohammed na tanumia i le Aso Lulu. Abdullah, le tamā: “O Mohammed o se tama aʻoga. O le tala atoa lena ia Mohammed. E tupu i aso uma, i aso uma. Pe mafai ea e se tama faapenei, e pei o Mohammed, ona avea ma se tulaga lamatia ia i latou? Ma afai o ia o se tulaga lamatia ia i latou, semanu latou te faamanualia o ia nai lo le fasiotia o ia. Sa ono mafai ona latou togiina atu se pulu kasa loimata ia te ia. Tusa lava pe o ia o se tulaga lamatia ia i latou, e te le faapaina se atigi ia te ia.”

O le Ofisa o le So’oupu a le IDF, i lenei vaiaso: “E le o iloa e le IDF se tama e 14 tausaga le matua na lavea e ese mai i lipoti a le aufaasālalau, ma e le masani i tulaga na lavea ai o ia. E tatau ona maitauina i le aso na faʻasalalau ai le lipoti sa i ai le tele o fefaʻatauaiga o afi, lea e aofia ai le fanaina o fana o le antitank, le pa o mea pāpā, ma le fana mama i le IDF.

O lona uii, o Ibrahim, o loo tootuli i ona tulivae, ma tusitusi i luga o ia lava i se peni. Abdullah gags soo se taimi. Ua maitaga Abir, ma afai o se tama latou te faaigoa ia Mohammed. “E tatau ona iloa e Isaraelu e tatau ona tatou nonofo faatasi. Ua matou sauni e nonofo i se setete e tasi, ae le o ni setete se lua, ma o le a toe foi uma tagata sulufai ma o le a tatou nonofo uma i se setete faatemokalasi, taʻua o Isaraelu poʻo Palesitina. Ou te mautinoa ua tatou sauni e nonofo faatasi. Matou te moomoo e ola i se faiga faatemokalasi lelei, ae ou te mautinoa o le a le taliaina e outou [Isaraelu] lena mea. O le a le malilie foi Isaraelu i se fofo e lua-setete. Ua na o le manao o Isaraelu e sili atu, ma ua manao le itu taumatau o Isaraelu e faaumatia i tatou. Ae o Isaraelu e, o le ā le mea ua faalogo i ai?”

O le tausaga nei latou te leʻi faʻatauina Mohammed se ato aoga fou. Sa ia tuuese pea. Ata i le lipine a le aiga: Mohammed ao pepe i toniga; Mohammed a o laʻitiiti i luga o se vaʻa i le televave - o se studio photomontage; Mohammed ma se fana meataalo; Mohammed ma Yasser Arafat, lulu lona lima i le taimi o se asiasiga na faia e Arafat i le pitonuu; Mohammed e faasaga i se talaaga o ni pepa pepa Qassam e lua i totonu o se fale pueata; ma le ata mulimuli, na pu'eina pe a ma le masina talu ai, o le aiga atoa o lo'o fa'atasi i totonu o le potu, mo se ata fa'apotopotoga e maua ai se tusipasi inisiua soifua maloloina.


O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.

lafo
lafo

Gideon Levy o se tusitala a Haaretz ma o se sui o le faatonu o le nusipepa. Na auai Levy i Haaretz i le 1982, ma sa fa tausaga o avea ma sui faatonu o le nusipepa. O ia o le tusitala o le vaega o le Twilight Zone i vaiaso taitasi, lea e aofia ai le nofoia e Isaraelu i West Bank ma Kasa i le 25 tausaga talu ai, faapea foi ma le tusitala o faatonu faaupufai mo le nusipepa. Levy na mauaina le Euro-Med Journalist Prize mo le 2008; le Leipzig Freedom Prize i le 2001; le Taui a le Iuni a Tusitala a Isaraelu i le 1997; ma The Association of Human Rights in Israel Award for 1996. O lana tusi fou, The Punishment of Gaza, na faatoa lomia e Verso Publishing House i Lonetona ma Niu Ioka.

Tuu se Tali faalēaogāina tali

lesitala

O tala fou uma mai le Z, sa'o i lau pusa meli.

lesitala

Auai i le Z Community - maua vala'aulia o mea na tupu, fa'asalalauga, o le Weekly Digest, ma avanoa e auai ai.

Alu i fafo le faʻamatalaga