Magna, Iuta - le O loo lipotia mai e Salt Lake Tribune na natia e Kennecott Utah Copper Corp., talu mai le 1988, le tulaga e ono tupu ai se mafuie i Magna, Iuta. O lo'o i le itu i matu o Magna le fa'amauina o si'usi'u ma o lo'o teuina pe tusa ma le 1 piliona tone o otaota maina. I le 1993, na faia ai e le kamupani se "suʻesuʻega o tulaga lamatia" e fuafua ai pe sili atu le taugata o le faʻaitiitia o le faʻasalaga nai lo tau faʻaletulafono e fesoʻotaʻi ma le faaleagaina o meatotino ma le maliu o tagatanuu.
Ua lomia e le Tribune a 1997 fa'alilolilo fa'amanatu, tusia e Ray D. Gardner, sa avea muamua ma Ofisa Sili Fa'atulafono mo Kennecott, e taua tele le fa'afoeina e le kamupani o fa'alavelave fa'afuase'i.: "O faaiuga a le pulega muamua e le amanaia ma natia fautuaga faaletulafono, lafoaia le faasilasilaga lautele, taumafai e fausia se fale puipui i se auala faalilolilo, taupulepule ma le Inisinia a le Setete e taofi suʻesuʻega a le KL mai tagata lautele, ma faʻatapulaʻaina le tufatufaina atu o le Suʻesuʻega Faʻaitiitia, faʻatasi ma taʻitoʻatasi, fa'aali foliga o se taupulepulega leaga e ufiufi ai se fa'amata'u tele i le saogalemu lautele."
O G. Frank Joklik sa avea ma peresitene ma Pule Sili o Kennecott mai le 1980 i le 1993. Joklik, lea ua avea nei ma faufautua maina, o loo i ai nei i le komiti faatonu mo Prime Meridian Resources (PMR), o se kamupani maina o loo saili e atiina ae le tele o faaputuga minerale uamea i le Penisula i luga. A o lei faia Taaloga Olimipeka i le 2002, o se taufaaleaga taufaaleaga na faamalosia ai Joklik e faamavae mai le Komiti Faatulagaina o Sate Leki, lea sa nafa ma le taumafai e faamautu taaloga mo le aai o Sate Leki. O le PMR o loʻo i ai se isi fesoʻotaʻiga Kennecott - tO ia o le peresitene o le kamupani Michael Senn, o se Kennecott geologist mai le 1980 i le 1996 ma sa avea ma Pule Faʻaitulagi/Chief Geologist ina ua maua e Kennecott le Eagle deposit, i le 1995.
O le vaituloto o si'usi'u, lea na tatalaina i le 1908, e lua ni faaletonu talu ai (1941 ma le 1964) lea na lipotia mai e lei i'u ai i se soifua ma'imau pe tele ni mea na faaleagaina ma e le'i mafua mai i se mafui'e. O le faʻamanatuga o le 1997 o loʻo taʻua ai o lipoti faʻasaienisi na faʻatonuina i luga o le tailing impoundment i le 1957, 1966, 1974 ma le 1983. O lipoti na ta'ua ai le mafai ona fa'aletonu le fa'aputuina o le si'usi'u ona o le fa'agaioia o seismic. O le eria o loʻo taoto i totonu o le Intermountain Seismic Belt ma se mafuie i totonu, i le 1962, fuaina 5.2 i le Richter Scale.
E tusa ai ma le US Environmental Protection Agency (EPA), i le 2006, o le Kennecott's Utah Copper Mine and Power Plant o le lona lua lea o nofoaga sili ona maualuga o le filogia i totonu o le atunuu ma le 102.5 miliona pauna o mea filogia. O le Green's Creek Mine a le kamupani, i Alaska (fa'atau talu ai nei i le Hecla Mining Corp.), tulaga 7, ma le 44.5 miliona pauna o mea filogia.
I le 1988, na fa'atonuina ai e Joklik se su'esu'ega fa'a-geotechnical fa'aopoopo o le tailings dam mai se kamupani inisinia a Kanata, Klohn-Leonoff Consultants Ltd. (KL), mai British Columbia, Kanata. O le lipoti a le KL na faaalia ai e faapea o le mafuie e ono pa ai le faatanoa, ma lolovaia ai se vaega o le taulaga o Magna, ma iu ai i le maumau o le soifua ma le faaleagaina o meatotino. E tusa ai ma le faamaumauga a Gardner i le 1997, na taʻua ai i le lipoti le lamatiaga e ono oo i “nofoafale, nofoaga o falegaosimea, auala tetele o nofoaafi, ma auala tetele.” O se tagata tomai faapitoa i mea tau pisinisi, o H. Bolton Seed, na ia iloiloina ma faamaonia ia mea na maua, ma faapea mai “o le tulaga lamatia faaletausaga o le faaletonu o le teuina o siʻusiʻu e [100 taimi e sili atu ai] nai lo faatanoa masani.”
Na tali atu Joklik i le lipoti e ala i le le manuia o le taumafai e nana taunuuga e faaaoga ai le puipuiga o le galuega a le loia avanoa oloa ma fausia ai se vaega galue e iloilo auala e faamautu ai le Magma Corner ma isi vaega o le tailings impoundment. O se "Su'esu'ega Fa'aitiitiga," na fa'atonuina mai le KL, i le 1989, na fautua mai e na'o le pau lava le vaifofo o le fausia lea o se pa'u i fafo e fa'ata'amilo ai le fa'aputuga uma o le si'usi'u. I le tali atu, na amata ona faʻafefe e Kennecott le Magma Corner ae lafoaʻia "elemene autu o le polokalame faʻaleleia o le seismic" i le 1993 ona o tau tau tamaoaiga e fesoʻotaʻi ma le toe faʻaleleia o le 2.75 maila o le State Route 201, le Magna Copper Golf Course, ma Kennecott uma ma isi vaega faʻaoga i totonu. le nofoaga, ma le toe fa'atulagaina ma le fa'aleleia o nofoaga o vai a le kamupani.
O le fa'amanatuga a Gardner i le 1997 o lo'o fautua mai ai o le "fa'ai'uga e lafoa'ia le pa'u, pa'u ma vaega o le fa'aleleia o le mafui'e e le'o lelei fa'amaumauina ma e foliga mai na fa'aosofia e le tamaoaiga, e aunoa ma se popolega moni mo le saogalemu lautele."
Joklik ma Philip J. Bernhisel (Kennecott's Senior Vice President of Finance and Law) na talosagaina foi se iloiloga faaletulafono mai le sa avea muamua ma Faufautua Lautele, Earl Tingey, o le na faia se suesuega mai ia Bob Connery, o Holland ma Hart LLP, Denver. Ae ui i lea, e tusa ai ma le faʻamanatuga a Gardner, na pulea e Joklik le iloiloga a Connery ma faʻatapulaʻaina le matafaioi a Tingey i se tasi o le na o le faʻasalalauina o faʻamatalaga mai ia Connery i Joklik. Na fautuaina e Connery ia Kennecott e faailoa atu le taufaamatau i tagata nofoia. Na tulia Connery ma taʻu atu e leʻi "fiafia" Joklik i lana fautuaga ma tuʻuina atu soʻo se pepa talafeagai ia Kennecott ma faʻaumatia uma kopi. Sa le amanaiaina e Connery le fautuaga.
Na maua e Joklik se manatu faaletulafono lona lua, mai ia Parsons, Behle ma Latimer (PB&L), mai le Aai o Sate Leki, lea na fautuaina ai Kennecott e faailoa atu le taufaamatau i tagata lautele ma puipuia ai le siʻusiʻu ma le saogalemu e ala i le toe siitia o le State Route 201 ma fausia se sone pa puipui faataamilo i le taofia. Na fautuaina e le faufautua ia Kennecott e faapea o le taofia e "le talafeagai le matautia" ma o le kamupani e feagai ma le ono mafai ona molia ma solitulafono pe afai e le lapataia e le kamupani tagata lautele. Na faatonuina e le Faufautua Aoao a Kennecott le PB&L e faapea o Joklik o le a “faaumatia le sui o le PB&L pe afai e tuuina atu o latou manatu ia te ia, ma na ia faatonuina le PB&L e faaleaga le manatu.”
I le maeʻa ai o ana gaioiga faʻafefeteina, na faʻatonu ai e Kennecott se isi suʻesuʻega "suʻesuʻeina o lamatiaga o le seismic" mai Woodward ma Clyde, i le 1993, e toe iloilo ai le ono mafai ona soli le siʻusiʻu i le Magma Corner o le taofia. O suʻesuʻega a Woodward ma Clyde na faʻaalia ai le maualuga atu o le lamatiaga nai lo le suʻesuʻega a KL.
O le fa'amanatuga a Gardner i le 1997 o lo'o ta'ua ai e faapea "O le avanoa e fa'amautu ai le Magna Corner na'o le taumafaina fa'avaivai e foliga mai o se taumafaiga ina ua mae'a fa'ai'uga e tu'uina atu se manatu lagolago, e ala i le fa'ailoaina o se auala talafeagai e puipuia ai mai a'afiaga e ono fa'aleagaina o se fa'aletonu o le ma'i. Ae paga lea, o le filifiliga faʻafefeteina o loʻo faʻaauau pea ona le faʻamaonia."
Na feiloai le au ofisa o Kennecott ma le Inisinia a le Setete o Iuta e talanoaina le uluai iloiloga a le KL. E tusa ai ma minute na saunia e le kamupani, na faʻamaonia e le Inisinia a le Setete le faʻaleleia atoa o le faʻalelei a Kennecott ma malilie i faʻamatalaga a le lipoti. Ae ui i lea, e tusa ai ma le faʻamanatuga a Gardner i le 1997, "O minute o loʻo faʻaalia atili ai o suʻesuʻega a le KL na faʻasoa ma le Inisinia a le Setete, ae e leʻi taofia e faʻamaumauga a le lala sooupu ona o popolega "o le a latou paʻu atu i le lautele lautele." Na tuʻuina atu e le Inisinia a le Setete ni faʻamautinoaga faʻapitoa e "leai se faʻamoemoe ... e faʻasalalau faʻasalalau faʻamatalaga." Ua fautuaina e le pule o le poloketi e leʻi taofia e le Inisinia a le Setete ni kopi o soʻo se lipoti faʻatekonolosi na faʻatinoina e fai ma sui o Kennecott.
Nai lo le tulituliloaina o le fa'aleleia atoatoa o le fa'afefe o le si'usi'u, na fa'atagaina e Joklik le Matagaluega o Fanua a Kennecott e fa'atau faalilolilo fale e 200 i Green Meadow Estates. E leʻi faʻamatalaina e le au ofisa o le matagaluega le mafuaʻaga tonu o le faʻatau. Mai le 1991 i le 1992, na faatauina ai e le matagaluega ni fale e 39, e ala i se sui e le o iloa, lea na lisiina mulimuli ane. E le'i logoina le au mautotogi fou e uiga i a'afiaga o le motusia o le si'usi'u. I le 1995, na amata ai ona tulituliloa e Kennecott filifiliga e faʻatau atu meatotino e aunoa ma le tuʻuina atu o faʻamatalaga i tagata faʻatau e uiga i lamatiaga o siʻusiʻu.
O le mea e ofo ai, i le 1992, na faia ai e le kamupani matua a Kennecott, Rio Tinto, se "suesuega o tulaga lamatia" e iloa ai le noataga a le kamupani pe a tupu se mala faʻataʻatia. Na talosagaina e le kamupani le Matagaluega o Fanua ina ia faʻauma le "numera faʻatatau o tagata o loʻo aʻafia ai ... faʻatusatusa le salalau o le faitau aofaʻi o tausaga (masani, talavou, matutua) [sic] ... pe tusa o le aofaʻi o tamaiti ma tagata matutua o loʻo i ai i aʻoga taʻitasi ... faʻatusatusa le tau faʻatatau i le leiloa o le olaga i faamasinoga a Iuta, faatasi ai ma suiga i tausaga.”
O le fa'amanatuga a Gardner i le 1997 na fa'ai'u mai e faapea “O le leai o se fa'aaliga lautele e matua fa'alavelave lava. E ese mai le fautuaga manino a ofisa loia maualuluga e lua, e lei tuuina atu e le pulega a Kennecott le lapataiga manaomia ona o Mr. Joklik talitonu o le a mafua ai le "popole ma suti"…E i ai i Kennecott se tiute faaletulafono ma amio mama e faailoa atu ai le tulaga lamatia ma fautuaina tagata e ono aafia. o le taumafaiga a le kamupani e faaitiitia… Na filifili le kamupani e le aoga le tau o le faamaeaina o le faaleleia o seismic i le auala e sili atu ona maua ai se vaega talafeagai o le saogalemu.
E ui lava i suiga a Kennecott, i le 20 tausaga ua tuanaʻi, e leʻi ausia e le Magna Corner le tulaga aupito maualalo o le saogalemu o Iuta mo se mafuie sili ona leaga o le 7.2 i le Richter Scale. Fai mai Kennecott o faʻaleleia mulimuli o le a maeʻa i le sefulu tausaga.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo