O se tasi o mea moni tau tamaoaiga o loʻo faʻamaonia e le tagata lava ia: o le lumanaʻi manuia o le Iunaite Setete e manaʻomia ai le tuputupu aʻe o le tamaoaiga - sili atu, i le tele o mea tatou te mafaia. E ui lava i fa'atonuga o faiga fa'avae matua'i 'ese'ese, o lenei manatu fa'avae o lo'o fa'amalamalamaina ma manino e tagata uma mai le Kalapu fa'asao fa'aletupe mo le Tuputupu ae o'o atu i le Nofoaga Autu mo Amerika Alualu i Luma. I totonu o le potu fono a le Federal Reserve, i luga o le laulau fefaʻatauaʻiga mo le Trans-Pacific Partnership ma luga o le shale fields o North Dakota, o la tatou faiga faʻavae tau tamaoaiga o loʻo fausia i luga o le talitonuga maumaututu e na o le pau lava le auala e tupu ai le vasega ogatotonu o le faʻatupulaia lea o le tamaoaiga - i soo se auala talafeagai.
E ese mai i le mea moni e faapea o le pito i luga o le 1 pasene ua ave le tele o tupe maua o le tuputupu aʻe, ma tuʻu ai le isi vaega o le sosaiete i le faʻalavelave faʻafuaseʻi mo le tolusefulu tausaga, o loʻo i ai se faʻafitauli loloto i lenei fofo. O le mea moni, ua oo i le taimi e feagai ai ma se mea moni o le si'osi'omaga ua atili ai ona le mafai ona mautu le talitonuga masani, e le lauiloa ma faigata e pei o lenei faaiuga: E le mafai i taimi uma ona tupu. E le faapea foi ona manaomia.
E lelei le tuputupu aʻe?
Mo le augatupulaga na oʻo mai i le matua i le vaitau o le Taua Lona Lua a le Lalolagi, o le "tuputupu aʻe e lelei" le manatu na fetaui lelei. Ae aisea e le faia ai? O le vaitau i le va o le 1946 ma le 1973 na vaʻaia ai le tulaʻi mai o se " miti a Amerika" lea na faʻaalia e se vaeluagalemu malosi ma faʻatasi ma se faʻaopoopoga faaletausaga i le GDP moni lea e latalata ile 4 pasene. Ae ina ua amata ona tuai le tuputupu aʻe i le 1970s, na amata ona vaeluaina a tatou faiga faʻapolokiki o le tamaoaiga o le atunuʻu, faʻatasi ai ma faʻailoga o le maliega faʻale-aganuʻu a Keynesian, lea na fiafia i le auai o le malo i le tamaoaiga, feteʻenaʻi atili ma le tele o taimi ma se neoliberalism na afua mai na lagolagoina le saolotoga- faiga faavae maketi. O le faʻafitauli faʻapitoa e mafua mai i le faʻaletonu umi ua ufitia e le mataʻituina o faiga faʻapolokiki a Uosigitone, lea e foliga mai e oʻo mai mea uma i le le mautonu o loʻo faʻaosoina e le laissez-faire faʻataʻitaʻiga ma le pito i tua o le puipuiga saoloto o se upega fesoʻotaʻi saogalemu lautele o loʻo tau le tasi i le isi i se taimi faʻavavau fa'alavelave mata'utia.
E tusa lava pe faʻafuaseʻi ma faʻafuaseʻi ona manino lenei faʻamatalaga faʻapitoa, o le mataupu mo le le faʻatapulaʻaina o le tuputupu aʻe e le faʻamaonia mo isi mafuaaga - aemaise lava, siosiomaga, e pei o le fou. tala mai le UN's Intergovernmental Panel on Climate Change ua faamanino mai. O galu vevela, lamala, lologa ma isi faʻailoga o le suiga o le tau o loʻo faʻavasegaina i totonu o le lipoti o loʻo faʻaauau pea ona faʻateleina, ma ua faʻamalosia nei malo e faʻamalosi e uiga i fetuutuunaiga i le lalolagi ua gaosia e le tatou tamaoaiga faʻamaʻi. Ae e o'o mai i le taimi nei o se talanoaga ogaoga e uiga i le fa'aitiitia o le fa'aoso o lo'o tumau pea fa'apolokiki le mafai. E ui lava i uiga fa'auluuluga a "tagata masalosalo," e moni lava suiga o le tau, ma o le tuputupu aʻe o le tamaoaiga, e oo lava i tulaga faʻaleagaina faʻasolopito i aso nei, o se mea taua tele.
O isi su'esu'ega o lo'o fa'ailoa mai o lo'o tatou aga'i atu i tapula'a moni i le maua o le tele o punaoa fa'avae e mana'omia mo le alualu i luma o le tamaoaiga. E leai se suiga vave fa'atekonolosi o le a suia ai le mea moni o lo tatou paneta i'u e iai tapula'a ma'oti. Ma o le tele o lo tatou tuputupu aʻe, o le tele foi lea o le amata ona tatou toso i luga oi latou, i se faiga faʻateleina le vevesi ma fesoʻotaʻi. O le pisinisi malosi ma lona aafiaga leaga i le siosiomaga ua na o se mea sili ona manino mai le tele o faʻataʻitaʻiga: O le ala o le alamanuia hydrocarbon agaʻi atu i le taugata ma le carbon-malosi tar-sand extraction ma le loloto o le viliina o le vai ua avea nei ma "talafeagai" mai le vaaiga a le o se maketi ua fa'aaogaina tupe sili ona faigofie ona maua ma le amana'ia taunuuga o ana gaioiga e aunoa ma se fa'asalaga. I le taimi nei, o lo'o sasaa atu le tele o le kaponi i le ea o le gau o le hydraulic, a'o fa'aitiitia ai vai ma fa'aleagaina ai ma'a ia na fa'amoemoe nisi e mafai ona maua e fa'amama ai le tele o le kaponi. E le mafai e le paneta ona lagolagoina lenei ituaiga o tuputupu aʻe, ae o le tamaoaiga, ua taʻu mai ia i tatou, e faʻatonuina.
O se fa'afitauli lea. O le tatou felafolafoaiga faʻaupufai a le atunuʻu ua matua faʻalavelaveina ma o le faʻavaveina o le tuputupu aʻe ua manatu o le tulaga tatau lea mo le manuia lautele. Ua taʻu mai ia i matou e na o le pau lava le auala e fesoasoani ai i le 1 i le 6 Amerika o loʻo nonofo i le mativa o le faʻateleina pea o le pai seia oʻo ina lava e tagata uma se fasi tipi. Ae pe aoga lenei pe a tatou leiloa Miami i le faagasologa? O le sua o le tai sa masani ona siitia uma ai vaa, ae o lea ua na ona malemo ai o tatou aai. O se filifiliga moni nai lo le taumafai e fetaomi atu i tua atu o tapulaa tatou te feagai o le a tufatufa atu fua o lo tatou tomai faatekinolosi ma le tamaoaiga mai i latou o loo i luga ma agai atu i le toatele.
turbocharged
E le gata i lea, e le o manino - e tusa lava pe na matou filifili o faʻamanuiaga o le tuputupu aʻe turbocharged e sili atu nai lo faʻafitauli moni o le siʻosiʻomaga - e mafai. E pei o Thomas Piketty tusi fou O le “Capital in the Twenty-First Century” ua matuā faaalia ai, o le vaitaimi o le 4 po o le 5 pasene o le tuputupu aʻe i atunuu atiaʻe o se tuusaunoaga faasolopito, ma e foliga mai o le a tatou toe foʻi i tua i se vaitau o loʻo faʻaalia i le faʻagesegese o le tuputupu aʻe ma faʻateleina le le tutusa o tupe maua. . I se isi faaupuga, e tatau ona tatou toe mafaufau ia tatou faiga faʻapolokiki mo se tulaga tau tamaoaiga e foliga mai o loʻo pulea e le faʻaletonu ma le pala.
O faiga fa'avae tau tamaoaiga, agavale ma taumatau, na manatu o le tuputupu a'e e mafai ona fa'ateleina le alualu i luma i se sosaiete tutusa. Ave le mea e taʻua o le Feagaiga o Detroit. O le fa'agasologa iloga a le aufaigaluega ina ua mae'a le Taua Lona Lua a le Lalolagi ma le tupe faavae na fefa'ataua'i ai le gaosiga o le aufaigaluega amio pulea mo le folafolaga o le tuputupu a'e tumau o se vasega ogatotonu. O se vaaiga i aso nei Detroit, ioe, o loʻo faʻaalia ai le tele o lena feagaiga ua matua solia. O le folafolaga o galuega mautu, maualuga totogi falegaosimea ua tuʻuina atu i se taulaga lea e sili atu i le 18 pasene le leai o se galuega ma le 4 i le 10 tagata e nonofo i lalo ole laina mativa. I le taimi nei, o galuega fou o le gaosiga o taavale o loʻo faʻatupuina e le mautonu, tulaga maualalo totogi, ae le o auala i le vaeluagalemu o le saogalemu o le tamaoaiga. O le mea la lea, o le itiiti o le tuputupu aʻe o loʻo i ai ua le toe aumaia ai se faʻamaoniga o le manuia lautele.
O le tuputupu a'e malosi e le mafai i le si'osi'omaga ma e le talafeagai i le tamaoaiga. Matou te manaʻomia ni taʻiala tau tamaoaiga i tulaga faʻapitonuʻu, setete ma le atunuʻu e faʻamuamua le manuia o nuʻu nai lo tupe maua a kamupani, ma e faʻapea o se manaʻoga mo le maufetuunaʻi i le lotoifale nai lo le faʻalagolago i le tuputupu aʻe le pulea. E manaʻomia foʻi ona tatou atiaʻe ni taʻiala fou e faʻatemokalasi ai le tamaoaiga i le feagai ai ma le ogaoga o le le tutusa. E pei o polokalame na atiaʻe i "le setete ma fale suʻesuʻe o le faatemokalasi" lea na taʻitaʻia ai le New Deal, o le tele o faʻataʻitaʻiga o loʻo faʻasalalau i le atunuʻu i le "tamaoaiga fou" - fausiaina o pisinisi felagolagomaʻi ma faʻalapotopotoga faʻapitonuʻu, atinaʻeina o filifili sapalai faʻapitonuʻu i se municipal ma tulaga fa'aitulagi, fausia ni fomu fou mo le umiaina e tagata lautele o auaunaga taua e pei o teugatupe ma le gaosiga o le eletise - e mafai ona fa'asino tonu le ala. O le fa'ai'uga o le tuputupu a'e o lo'o tula'i mai ai se lu'itau mo se taimi umi, ma o ia su'esu'ega o lo'o fautua mai ai e mafai ona su'esu'eina lemu se itu fou i le lotolotoi o le fa'aleagaina o le tamaoaiga ma le si'osi'omaga. O se itu e ono faatelevaveina ona o tiga o le tamaoaiga ma agafesootai o le faʻaleagaina o le tamaoaiga o loʻo faʻaauau pea ona faʻamalosia tagata Amerika e suʻesuʻe fofo e ave ai i tatou i tua atu o le vaivai o le taimi ua tuanaʻi.
Gar Alperovitz o se polofesa o le tamaoaiga faaupufai i le Iunivesite o Maryland ma o se na faavaeina le Malokalasi Galulue. O ia o le tusitala o le “O le a la le mea e tatau ona tatou faia?: Talanoa saʻo e uiga i le Fouvalega a Amerika. "
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo