faʻatomuaga
Se’i ou amata i le faapea atu ua mamafa lo’u loto pe a ou mafaufau i le faatafunaga o lo’o faia e lo’u atunuu i lenei lalolagi matagofie.
Ou te fia faafetai atu ia te outou uma ma i latou uma i le lalolagi o loo fesoasoani e taofi lena faatafunaga.
O loʻo atinaʻe se faʻalapotopotoga faʻapitoa e taofiofia osofaʻiga a le militeri a Amerika i le lalolagi atoa.
O le asō ou te fia suʻesuʻeina se manatu faʻapitoa: faʻaaogaina lena faʻatasi faʻapitoa e fai ma faʻataʻitaʻiga mo le aofia ai o US ma isi osofaʻiga i le tamaoaiga manuia, aia tatau a tagata soifua, ma le siosiomaga. Ou te tuuina atu manatu ou te faamoemoe o le a fai sina feeseeseaiga i le faamoemoe o le a latou faaosofia ai talanoaga ma faasa'oga.
Mai le Poloaiga Fou a le Lalolagi i le US Unilateralism
A o faaiʻuina le Taua Malulu, na faʻatulagaina e le First Bush Administration se "Poloaiga Fou a le Lalolagi."
O le Poloaiga Muamua a Bush New World na faʻavae i luga o se soʻotaga o tagata maualuluga o le a pulea le lalolagi e ala i le tuʻufaʻatasia o latou malosi faamiliteli.
Ae ina ua maeʻa le Taua Muamua a le Fagaloa, na faʻamaonia e malosiaga le tele naua o feteʻenaʻiga e faʻamautu ai a latou soʻotaga.
Nai lo lena, na amata ona fausia e malo malosi se lalolagi fou tamaoaiga fa'atonuga. Na faʻavae i luga o le ituaiga o faʻatau tupe faʻatau saoloto lea ua lauiloa o le "neo-liberalism."
O lenei faiga fou na faʻatagaina e ala i faʻalapotopotoga faʻavaomalo e pei o le International Monetary Fund, le Faletupe a le Lalolagi, ma le Faalapotopotoga o Fefaʻatauaʻiga a le Lalolagi.
O le iʻuga o le mea lea ua taʻua i aso nei o le “globalization.”
Ae o le Pulega Lua Bush e pulea e tagata e manatu uma i le Poloaiga a le Lalolagi Fou ma le lalolagi atoa e le manuia.
Nai lo lena, latou te sailia le pule tuusaʻo, faʻatasi i le lalolagi mo le Iunaite Setete.
E pei ona taʻua e le Bush National Security Strategy pepa o Setema 20, 2002,
O loʻo i ai "se faʻataʻitaʻiga gafataulimaina e tasi mo le manuia o le atunuʻu: saolotoga, faatemokalasi, ma pisinisi saoloto. . . . O le a matou galulue malosi e aumai le faʻamoemoe o le faatemokalasi, atinaʻe, maketi saoloto, ma fefaʻatauaʻiga saoloto i tulimanu uma o le lalolagi. . . . O le a tatou le faatalatū e gaoioi naʻo tatou, pe a manaʻomia, e faʻaaoga la tatou aia tatau o le puipuia o le tagata lava ia e ala i le faia muamua" ma e ala i le "faʻamaonia pe faʻamalosia setete e talia a latou matafaioi faʻale-malo."
I se faapuupuuga, o le Bush Administration e faʻamoemoe e faʻaaoga lana militeri ma le tamaoaiga e faʻamautinoa ai e le mafai ona maua se isi lalolagi.
Ose Gaio'iga i le Lalolagi e Taofia ai Fa'asa'oga a Amerika
O se gaioiga faʻavaomalo ua atiaʻe e aofia ai osofaʻiga a Amerika.
Ua uma ona i ai nisi o manuia:
Na faamalosia le US e alu i le Fono Puipuia nai lo le na o le osofaia o Iraq na o ia.
E le gata i lea o le tolopoina o osofaiga a Amerika i Iraq.
Na faʻamalosia le US e fesuiaʻi lona tulaga ma ofo atu e feutagai ma Korea i Matu.
O elemene o le tuufaatasiga e aofia ai:
1. Manatu lautele i le lalolagi atoa.
E leai se atunuu sei vagana ai Isaraelu e lagolagoina e manatu lautele se osofaʻiga a le US i Iraq.
O le tetee a tagata lautele i Turkey o loʻo faʻalavelaveina fuafuaga a le US.
O manatu lautele i Europa o loʻo taofia le US mai i ana uo masani.
O manatu lautele i Korea i Saute o se papupuni tutotonu i osofaiga a Amerika e faasaga ia Korea i Matu.
O le manatu o Amerika ua faia ai le osofaʻiga tutasi i Iraq e taugata tele mo le Pulega a Bush.
2. Fa'alapotopotoga ta'uta'ua
O le fa'agaioiga fa'aagafesootai a Europa ua fa'afaigata ai malo ona tu'u atu i le US
O le fa'atupuina o le tele o Korea i Saute e toetoe a le mafai ai ona osofa'ia Amerika i North Korea.
3. Setete
Le tetee tele i le US unilateralism lautele ma faapitoa e uiga ia Iraq ma North Korea.
Tuufaatasiga o mafuaaga:
Tete'e i le pule
Fa'apopoleina i taunuuga
Omiga lauiloa.
4. Fa'amaopoopo fa'atasi a setete.
O lo'o finau le Coalition i le pule a Amerika i le UN
O lo'o fa'atonuina e le Fono a le Saogalemu le US e aua le faia fa'atasi.
60 sui o le Fono e le o le Puipuiga na manaʻomia le asiasiga ae le o le taua.
O lenei tuufaatasiga maaleale e ono manuia pe leai foi i le taofia o osofaiga a Amerika faasaga ia Iraq. Po o le a lava le auala, e tatau ona atiaʻe i se taimi umi i se ituaiga o puipuiga faʻatasi e aofia ai le US unilateralism. O le isi mea o le tuʻuina atu lea o le Bush Administration e faʻataʻavalevale i luga o isi vaega o le lalolagi.
US Economic Unilateralism
US unilateralism o loʻo tulaʻi mai i le tamaoaiga faʻapea foʻi ma le militeri ma geopolitical malo.
Fa'ata'ita'iga o le unilateralism tau tamaoaiga a Amerika:
Puipuiga a le US o fa'ato'aga ile Tulafono Tau Fa'ato'aga.
Puipuiga a Amerika o alamanuia uamea.
E le o toe faia e le US le IMF, Faletupe o le Lalolagi, ma le WTO e avea ma auala mo le fausiaina o se faiga faʻavaomalo fou.
Nai lo lena, o faʻalapotopotoga faʻavaomalo o loʻo faʻaaogaina e ausia ai manaʻoga faʻapolokiki a le Bush Administration mo taimi pupuu ma faʻatonuina sini a le malo o Amerika:
O nonogatupe tetele ma le soloia o aitalafu ia Turkey ma Pakisitana o ni paaga i le "taua faasaga i faiga faatupu faalavelave."
Tu'ulafoa'i o Atenitina, e ui lava IMF star pupil. Ona toe suia lea o le tulaga ona o le taufaamatau geopolitical o se radicalized Amerika i Saute.
I totonu o le tamaoaiga o Amerika, o le pulega a Bush o loʻo mulimulitaʻia le faʻafeagai o le neoliberalism ma ana faiga faʻavae o le maualalo o tului, faʻaitiitia lafoga tetele, tupe faʻaalu a le malo mo le militeri, ma le paʻu o le paketi a le malo.
Ua lafoa'ia e oo lava i taumafaiga fa'ailoga e fa'amaopoopo ana faiga fa'avae tau tamaoaiga ma isi atunu'u.
I se aotelega: Ua suia tulafono fa'alelalolagi i le fa'atuputeleina o le lalolagi e avea ma fuafuaga tau tamaoaiga a Amerika.
Se Fa'alapotopotoga Fa'atamaoaiga a le Lalolagi?
O le a le uiga o le atinaʻeina o se faʻalapotopotoga faʻavaomalo e tetee atu i le faʻalauteleina o le tamaoaiga a Amerika e pei o le faʻatasiga faʻapitoa lea na atiaʻe e faasaga i osofaʻiga a le militeri a Amerika ma le unilateralism?
O le fa'ata'ita'iga pito sili ona matou maua o le North-South Dialogue.
I le tali atu i faʻalavelave faʻafuaseʻi o le tamaoaiga o le lalolagi i le 1970s, na faʻaaogaina ai e malo o le lalolagi lona tolu le Fono a Malo Aufaatasi i Fefaʻatauaʻiga ma Atinaʻe e amata ai se "Faʻatalanoaga i Matu-Saute" e atiaʻe ai se "New International Economic Order" e faʻavae i luga o fefaʻatauaiga ma faiga faʻavae o le a lagolagoina. atinae o atunuu matitiva. I le tele o taamilosaga o feutagaiga, na faaalia ai e malo maumea le naunau e talanoaina ia faatulagaga fou. Ae na faamutaina le Dialogue e Ronald Reagan.
E tatau ona tatou toe fa'amalosia ona sui i le laulau o fefa'ataua'iga.
faʻatatauga
O le a le mea e tatau ona i ai i le lisi o mataupu mo se New Global Dialogue? O nisi nei o fautuaga.
O le taʻutaʻua o Bush National Security Strategy o loʻo tautala e uiga i "se tasi faʻataʻitaʻiga gafataulimaina mo le manuia o le atunuʻu." O le tatalaina o avanoa mo atunuu ma tagata e faʻataʻitaʻi ai le tele o faʻataʻitaʻiga tau tamaoaiga e ese mai i le neo-liberalism e tatau ona avea ma mataupu autu autu.
O lo'o o'o atu le lalolagi i se si'osi'omaga pa'ū o le fa'aletonu o le lalolagi. E leai se atunuʻu, e aofia ai le US, e mafai ona faʻafetaui lenei mea na o ia. O se ta'iala fa'alelalolagi mo le fa'afetauia o lenei si'osi'omaga o le lalolagi e mana'omia mo atunu'u atina'e ma atunu'u atina'e.
O lenei mea e manaʻomia ai auala e mafai ai e atunuu ona puipuia i latou lava mai le ituaiga faʻatauvaʻa faʻatauvaʻa na faʻaleagaina ai Atenitina ma Pasila.
E mana'omia fo'i le pulega fa'amaopoopo o mana'oga fa'ava-o-malo ina ia maua ai se si'osi'omaga mautu mo atina'e gafataulimaina.
I lenei siosiomaga faʻaleagaina, o atunuʻu ma nuʻu e sili atu le leai o se malosi i le feagai ai ma faʻalapotopotoga faʻavaomalo. Ua faamalosia i latou e tauva mo tupe faavae ma tupe teufaafaigaluega ma le faateleina o taunuuga faataumaoi. Mo se faʻataʻitaʻiga, o loʻo tapunia pisinisi maquiladora o Mekisiko, ma leiloa le faitau selau afe o galuega, ona o le tauvaga mai nofoaga taugofie o tagata faigaluega i Amerika Tutotonu ma Saina. O le auala e taofiofia ai lenei "tuuga i lalo" e tatau ona avea ma popolega autu o se New Global Dialogue.
O faiga fa'avae a le pulega a Bush o le fa'aaogaina lea o aitalafu fa'ava-o-malo e fai ma auala e tu'imomomoina ai so'o se atunu'u e le usita'ia lona mana'o - molimau i le fa'atafunaga na tupu i Atenitina. I le taimi lava e tasi, o loʻo faʻaaogaina le ofo o le totogiina o aitalafu e avea o se faʻatauga e maua ai atunuu e pei o Pakistan ma Turkey e galulue faʻatasi ma ona manaʻoga faʻatupu. O se maliliega e manaʻomia ai le toe totogiina o aitalafu e le mafai ona faʻaaogaina e faʻaumatia ai le tamaoaiga o le atunuʻu e tatau ona avea ma sini autu o se New Global Dialogue. Atonu e aofia ai se maliega faava o malo e tuu se tapulaa i le totogiina o aitalafu, mo se faataitaiga o se pasene o tupe maua mai fafo.
O le Pulega a Bush, o lo'o fa'atautaia muamua e se vaega o le suau'u fa'atonu ma le itu taumatau, e matua 'ino'ino i taumafaiga e feagai ma le vevela o le lalolagi ma isi ituaiga o fa'aleagaina o le si'osi'omaga. Ae o le lalolagi o loʻo manino le paʻu atu i faʻalavelave faʻaleagaina o le siosiomaga. O le toe fa'atulagaina o le tuputupu a'e o le tamaoaiga agai i le fa'aauauina o le si'osi'omaga - e aofia ai tapula'a i le malosi tele o le fa'aleagaina o le si'osi'omaga o le lalolagi a le Iunaite Setete - ose mataupu tutotonu.
O le atinaʻeina o le tamaoaiga e faʻaleleia ai tulaga o tagata masani e manaʻomia ai aia tatau a tagata soifua o le faatemokalasi, faʻalapotopotoga a le tagata lava ia, ma gaioiga faʻatasi. O le "taua a Bush i faiga faatupu faalavelave" ua faaleagaina ai aia tatau a tagata i le lalolagi atoa. E faapena foi faiga faavae i totonu o le atunuu e tetee atu ai i faiga faatupu faalavelave a le tele o isi atunuu ma e faapena foi le tele o faiga faaleatunuu ma tapuaiga i le lalolagi atoa. O le faalauteleina o le faatemokalasi ma aia tatau a tagata e tatau ona totonugalemu i se New Global Dialogue.
fuafuaga
O le a le mea i luga o le fogaeleele e mafai ona faʻamalosia le US e sau i le laulau faʻatauvaga tau tamaoaiga? Atonu e manaʻomia se mea e pei o le coalition lea na aumaia le US i le Security Council e uiga i Iraq ma le laulau fefaʻatauaʻiga e uiga i North Korea.
1. O le tu'ufa'atasiga o fa'agaioiga fa'aagafesootai o lo'o fa'atusalia i le WSF e mafai ona maua uma ai le va'aiga masani ma le fa'amaopoopo fa'ava-o-malo mo sea fa'apotopotoga.
2. E mafai e malo o atunuu matitiva ma laiti ona fa'aalia lo latou mamafa tu'ufa'atasi latou te galulue fa'atasi.
3. O malo e le o ni malo tetele e i ai le fiafia e tetee atu i pulega a Amerika ma i le faamalosia o le US e fefaʻatauaʻi nai lo le taumafai e faʻamalosia lona manaʻo i se lalolagi le fiafia.
4. O le tauiviga i le va o le US ma le lalolagi atoa mo le puleaina o le UN e foliga mai o se nofoaga tutotonu mo se tauiviga faapena.
O se isi mea fa'aopoopo atonu o le fa'amata'u a malo o lo'o nofo aitalafu i le fa'aletonu e aunoa ma se fa'atonuga fou o le lalolagi. O le faaletonu o Atenitina ua uma ona faamalosia ai le US ma isi atunuu o lo o nofo aitalafu ai le atunuu e faatonu le IMF e suia lona tulaga faigata faasaga ia Argentina.
O sea faiga e le feteenai ma, ae o le galulue faatasi ma, o taumafaiga a malo o le atunuu e teena neo-liberalism ma atiina ae faiga toe fuataʻi po o suiga tau tamaoaiga e manuia ai o latou lava tagata.
O lea fuafuaga e fetaui lelei foi ma tauiviga i totonu o atunuu e fai ai malo e tali atu i o latou tagata. O le mea moni, o ia tauiviga taʻutaʻua o le malosi autu lea e faʻamalosia ai malo e teena le gauai atu i soʻo se mea e manaʻomia e le US.
O sea fuafuaga o loʻo faʻatasi foi ma taumafaiga a vaega aʻaʻa i le lalolagi atoa e faʻamalosia pulega faʻalotoifale ma ia galulue faʻatasi i le tetee atu i gaioiga a faʻalapotopotoga o le lalolagi.
O le fuafuaga a sea faʻapotopotoga e tatau ona aofia ai le suia o le US.
O le taumafaiga a le Bush Administration mo le puleaina o le lalolagi e le o se mea e fiafia i ai tagata Amerika. E oo lava i totonu o tagata Amerika e na o se vaega vaapiapi ma le valea.
O se faʻalapotopotoga faʻavaomalo e mafai ona faʻafeiloaʻi i le mafaufau masani ma le natura sili atu o tagata Amerika, oe mafai ona malamalama o le 4 pasene o tagata o le lalolagi o le a valea e taumafai e pulea le lalolagi.
O lea tuufaatasiga e tatau ona taulaʻi i le US i auala e tutusa ma mea na faʻaaogaina e le malo o Isaraelu, o le Central American movements i le 1980s, ma talosaga talu ai nei a Edward Said mo le Palestinian movement. E tatau ona latou faʻamoemoe e suia manatu taʻutaʻua a Amerika, faʻamalosia le gaioiga, ma iu ai ina aumaia suiga o pulega i le US.
O le a manaʻomia le felagolagomaʻi i le va o i latou o loʻo i totonu o le manava o le manu feʻai ma i latou i fafo ina ia saogalemu le US mo le lalolagi.
O le a faapea mai o se tuufaatasiga faapea o le "anti-Amerika." Ae o le a sili ona aoga pe a faʻaalia ia lava, ma o le mea moni, lagolago-Amerika.
E leai se mea e tetee i Amerika e uiga i se tuufaatasiga e aofia ai osofaiga a Amerika, pe o le militeri po o le tamaoaiga.
Ioe, e leai se mea e sili atu e manuia ai tagata Amerika.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo