Sa tautua Chalmers Johnson i le Neivi i le taimi o le Taua a Korea. Na maua lona Ph.D. i le faasaienisi faaupufai i UC Berkeley ma aoao ai iina ma i UC San Diego seia oo i le 1992. Sa avea o ia ma taitaifono o le Center for Chinese Studies ma sa filifilia e avea ma se tasi o le American Academy of Arts and Sciences. Chalmers Johnson o le peresetene ma le faʻavae o le Iapani Policy Research Institute (www.jpri.org). Na ia tusia le tele o tala ma iloiloga ma tusi e sefululua i mataupu Asia, e aofia ai, Peasant Nationalism and Communist Power, MITI and the Japanese Miracle, ma le Blowback: The Costs and Consequences of American Empire. O lana tusi fou ua faaulutalaina, The Sorrows of Empire: Militarism, Secrecy, and the End of the Republic.
David Ross (DR): I luga o le Initaneti ina ua maeʻa osofaʻiga a Setema 11, sa tele le tautalaga o le toe faʻafoʻi. O le mea moni, i le tausaga a o lumanaʻi osofaʻiga, na e tusia ai le tusi Blowback: The Costs and Consequences of American Empire, lea na e valoia ai mea tutupu e pei o le 9-11. O le a le blowback ma o a ona mafuaʻaga?
Chalmers Johnson: "Blowback" o se faaupuga CIA. Na muamua faia ina ua maeʻa le fesoasoani a le CIA e faasaga i le malo o Iran i le 1953 ina ua matou faʻaumatia se malo filifilia iina mo le manuia o pisinisi a Peretania ma Amerika. Blowback e faasino i taunuuga e leʻi mafaufauina o faiga faʻavae faalilolilo na natia mai le lautele o Amerika. Ou te manatu e taua le faamamafaina o soʻo se faiga faʻavae e ono i ai ni taunuuga e leʻi fuafuaina, ae o loʻo tatou talanoa e uiga i taunuuga e leʻi mafaufauina o faiga faʻavae e le o iloa e tagata lautele, o le mea lea, e leai se faʻamatalaga e tuʻu ai, ma iu ai i se peresetene faʻafefe. fealua'i solo ma fesili, "Aisea ua latou inoino mai ai ia i tatou?"
O laʻu auiliiliga o mea na matou faia i le taimi o le taua malulu, ma le sefulu tausaga muamua ina ua maeʻa le taua malulu, na faʻatupuina le toeititi lava le mafai ona taofiofia. Ou te leʻi, manino lava, faʻapitoa na faʻamoemoeina se mea e pei o le 9-11, ae na mautinoa lava na ou faʻamoemoe ma vavalo gaioiga faʻatupu faʻalavelave faasaga i tagata Amerika-militeri ma tagata lautele, i fafo ma le fale-ma o lea, e leʻi faateʻia tele ina ua oʻo mai osofaʻiga i le Fefaʻatauaʻiga a le Lalolagi. Nofoaga Tutotonu ma le Pentagon ia Setema o le 2001. I lena taimi, ou te le'i manatu oi latou o ni tagata faatupu faalavelave faa-Islam; Sa ou manatu atonu na o mai i latou mai Atenitina, Chile, Initonesia, Okinawa, Eleni, po o soo se vaega o le lalolagi lea sa tatou faia ai ni gaoioiga faalilolilo e le masalomia le faatupuina o le feitagai i le Iunaite Setete.
O laʻu tusi na tusia e fai ma lapataʻiga manino i oʻu uso a Amerika e uiga i aʻafiaga o a latou faiga faʻavae i le sefulu tausaga talu ai ma muamua atu. O le lapataʻiga sa leʻi amanaia i le Iunaite Setete. Na talia lelei le tusi i fafo, aemaise lava i Siamani ma Italia. Ae na sili atu pe itiiti ifo le le amanaiaina iinei seia maeʻa le 9-11, pe a, e pei ona e fai mai ai, na avea ma se mea sili ona lelei i lalo o le eleele ona o le ofo i le toe foi mai o le lalolagi i Amerika.
DR: O a nisi o tulaga o le faʻalavelave faʻafuaseʻi ma le faʻalavelave i le lumanaʻi e faasaga i le US?
Chalmers Johnson: Muamua lava, ou te manatu o le mea manino i le taimi nei o la tatou tali sese i le 9-11. Na toetoe lava a tapu i lenei atunuu ina ua uma le 9-11 e oo lava i le fesili pe o le a le mafuaaga o le osofaʻiga. O lea ua matua fememea’i le mamalu o le atunu’u i tala pepelo a le tatou malo ma ua latou talitonu ai o Saddam Hussein lea na tua i ai. Ioe, matou te iloa e le o ia, ma talu ai e leai se faʻamaoniga e mafai ona i ai o ia, na maua e tagata lena manatu naʻo le faʻalogologo i faʻamatalaga sese e sau mai le White House ma le Pentagon.
O Setema 11 e le o se osofaʻiga i tulaga taua a Amerika poʻo le faatemokalasi a Amerika poʻo le tamaoaiga o Amerika. O se osofaʻiga i faiga faʻavae a Amerika i fafo ma o loʻo i ai ni mea e matua manino lava sa tatau ona faia i le taimi e tasi e ono faʻafefe ai le tulaga. Muamua, sa tatau ona matou faaui i tua le 'autau i le taimi lava e tasi na matou faamautu i Saudi Arabia. Talu mai le taua muamua ma Iraq i le 1991, na latou faʻateleina le tulaga nai lo le faia o soʻo se galuega moni. Lona lua, sa tatau ona tatou fai atu tatou te lagolagoina le faʻaauauina o le setete o Isaraelu, ae tatou te le lagolagoina le malo o Isaraelu Zionist. Ma seiloga e tapunia nofoaga i le Faletupe i Sisifo-o se kanesa o loʻo galue i sosaiete a Isaraelu i se faiga faʻaleagaina-o le a tatou faʻamutaina lo tatou faʻaauauina o tupe a Isaraelu, i mea tau tupe ma militeri. O le mea mulimuli, sa tatau ona tatou fa'atuina i le taimi lava lea se polokalame fa'aletonu o le fa'asaoina o suau'u e faigofie ona fa'aitiitia ai lo tatou fa'alagolago i le fa'aulufale mai o suau'u a le Fagaloa o Peresia.
Matou te le'i faia se mea o na mea. Nai lo lena, matou te agai atu e faʻaaoga la matou malosi faamiliteli e faasagatau atu i ni faʻalavelave faʻapitoa e lua ma le leai o se puipuiga-Afghanistan ma Iraq-o loʻo faʻatupuina le pagatia. O lenei mea e aunoa ma se fesiligia o le a faʻatupuina ma faʻafaigaluegaina le tele o tagata tuuto i le manatu o le osofaia o le Iunaite Setete.
Ua fai mai le Matagaluega o Puipuiga mo le tele o tausaga e leai se tasi e mafai ona faʻafeiloaʻi i matou i le militeri vagana ai i se tasi o auala e lua: tasi, faʻatasi ai ma le faʻaaogaina o auupega faaniukilia, lea e faʻalavelave ai i matou; ma le isi o le mea lea latou te taʻua, i le masani a le Pentagon jargon, "asymmetrical warfare," o lona uiga o le vaivai o le osofaia o le malosi sili e ala i faiga faatupu faalavelave. E iai mafua'aga uma e fa'amoemoe ai o le a tele atu faiga fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'atupu fa'alavelave e lua ua tatou faia i Afghanistan ma Iraq.
DR: Ua tele au su'esu'ega i le va o Amerika/Asia. E mafai ona e tu'uina mai ia i matou se ata fa'asolopito o le auai o Amerika i Korea i Saute?
Chalmers Johnson: E toe foʻi i tua i le Taua a Korea i le 1950-1953 ma sa matou nofo ai iina talu mai lena taimi. E silia ma le selau o matou nofoaga faamiliteli i Korea i Saute. Na amata ona malepe le filemu i Korea i le tausaga 2000 ina ua alu atu le peresitene fou o Korea i Saute, o Kim Dae-jung, i lana lava taumafaiga, e aunoa ma le talosagaina o se faatagaga mai le Iunaite Setete, ma taumafai e faamuta le taua malulu i le penisula Korea e ala i le tatalaina o feutagaiga tuusao ma Korea i Matu-ma le pulega a Kim Jong Il. Na toe foi mai o ia ina ua mavae se manumalo. E foliga mai, e pei ona ia fai mai i se op-ed i le Los Angeles Times, o avanoa o taua i le penisula Korea na faatoa mou atu.
O lenei atinaʻe na matua lamatia ai le militeri a Amerika, le militeli-pisinisi faʻalavelave, ma i latou e talitonu i se ituaiga o malo o Amerika i lena itu o le lalolagi, ua latou faia mea uma talu mai lena taimi e mafua ai ona toe foʻi lenei tulaga-ia le faʻatagaina le filemu. e oso i luga o le penisula Korea.
Faatasi ai ma le tele o faamatalaga taufaaleaga na sau mai le Bush Administration, e aofia ai le faamatalaga a Bush i le State of the Union address i le 2002 e faapea o Korea i Matu o se vaega o se mea na ia taʻua o se "tulaga o le leaga," na faaiʻu ai e le au Korea i Matu, ioe, sa latou ua taula'i e le Iunaite Setete mo se suiga o pulega i faiga sauā ua uma ona latou vaaia o tupu i Afghanistan ma Iraq. A o faʻaalia le faʻamataʻu i totonu o faiga faʻavae a Amerika i le osofaʻiga tele i Iraq, na faʻamaonia ai e le au Korea i Matu e na o le pau lava le auala e mafai ai ona latou puipuia i latou lava o le taufaamatau o auupega faaniukilia. O le mea na sese ia Saddam Hussein i Iraki e leʻi i ai ni ana auupega o le tele o faʻaumatiaga ma o le mea lea, na aʻafia ai i le faʻamalosi a Donald Rumsfelds ma le Condoleezza Rices o lenei lalolagi.
O le mea lea, o loʻo ia i tatou se faʻalavelave moni i aso nei. Ua toe tatalaina e le au Korea i Matu a latou masini faaniukilia, ua amata ona toe faʻaaogaina paʻu suauʻu tuai mai le latou reactor ma faʻaliliu i latou i le plutonium, ma o loʻo agaʻi atu i le atinaʻeina o se auupega faaniukilia. Ou te talitonu e mafai lava ona pulea le mataupu ona o atunuu o loo siomia ai-Korea i Saute, Iapani, ma Saina-ua latou iloa uma o gaoioiga a Korea i Matu e matua puipuia lava. O se atunuu tuufua na faaleagaina i le faaiuga o le taua malulu, o se atunuu komunisi toilalo e leai se lumanai moni ma o loo taumafai malosi e sau mai le malulu e pei ona faia e Saina i le 20 tausaga talu ai.
Ae o le mataupu autu o le le mautonu i Uosigitone ma pe mafai pe leai foi ona tatou mafua ai ona solomuli le peresitene ma ana faufautua ma faia se tulaga sili atu ona talafeagai i le mea e manino lava o se tulaga e mafai ona feutagai. Ua fai mai le au Korea i Matu o le a latou talepeina a latou auupega faaniukilia e taui ai mo se faʻamautinoaga e le o faʻamoemoe tagata Amerika e faʻaumatia i latou i le auala na latou faia ai Iraq. Latou te mananaʻo i se feagaiga e le o se osofaʻiga poʻo se isi faʻamatalaga lautele a le Iunaite Setete o le a le faia se osofaʻiga faasaga ia Korea i Matu. O lenei mea ua taia ai a tatou uo i Korea i Saute e matua talafeagai, ma ua fesoasoani e faʻamalosia ai le tele o le tetee-Amerika i Korea i Saute i le taimi nei.
DR: Ua ou faitau i le tele o punaoa eseese e latalata i le fa miliona tagata Korea na fasiotia e le militeri a le US ma le US client forces a o lei faia ma i le taimi o le Taua a Korea. E te ioe i lenei fuainumera?
Chalmers Johnson: Ou te le iloa pe sao le numera pe leai. Ae e mautinoa lava o faaaliga o le fasiotia o tagata lautele e le i faaauupegaina i Nogunri i le taimi o le Taua a Korea, o le toetoe lava a le mapu le pomu kapeta o North Korea, ma le tele o faiga sauā na faia e fitafita Amerika e foliga mai e iai se faavae o le faailogalanu, ua leva ona taofia. taimi i Korea i Saute ae o loʻo oʻo mai i luma a o amata ona latou vaʻaia le osofaʻiga a Amerika i le malae.
DR: I lau tusi, Blowback, e te talanoa foʻi e uiga i le tulaga o loʻo avea pea Iapani ma se setete o tagata faʻatau a le malo o Amerika e pei o Korea i Saute. E mafai ona e tu'uina mai ia i matou se ata fa'atusa o le auai o le US i Iapani?
Chalmers Johnson: Na matou faia satelite i Asia i Sasaʻe ina ua maeʻa le Taua Lona Lua a le Lalolagi i eria na matou faatoilaloina i le auala lava e tasi ma mo le tele pe itiiti ifo o mafuaaga tutusa na faia ai e le Soviet Union satelite i Europa i Sasae-sateli na maua lo latou tutoatasi mai le Soviet Union ina ua uma le Pa o Berlin na solia i le 1989. Ona, ioe, na malepe le Soviet Union i le 1991. O se tasi o mafuaaga mo laʻu tusitusiga Blowback o le iʻuga o le taua malulu i le 1991 ma le mou atu o le taufaamatau a le Soviet. Iuni. O le Iunaite Setete, e mamao ese mai le faʻavaivaia ma taumafai e faʻatupuina se tufatufaga o le filemu, na i lo le faia o mea uma i lona malosi i le 1990s e faʻaleleia ai fausaga o taua malulu i Asia i Sasaʻe ma faʻalauteleina lo tatou malo o nofoaga faʻafitafita i Sasaʻe Tutotonu, le Fagaloa o Peresia, ma Asia Tutotonu.
O le fa'afitauli o lenei fale tuai ua fai si fa'aletonu i aso nei, ae sili atu i mea uma, i tulaga tau tamaoaiga. O le tamaoaiga o le mea e tasi na matua ese lava i le va o tatou satelite ma satelite a le Soviet Union. Na matou fai atu ia Iapani ma Korea i Saute: I le taui mo le faʻatagaina o matou e faʻatūina 'au a Amerika i luga o lou eleele, e le gata, e aunoa ma lou pule ia i latou e ui lava i faʻalavelave uma e oʻo mai ma lena mea, matou te toe avatu ia te oe le saolotoga ma tatala. avanoa i le maketi Amerika, i le taimi nei ma le taimi nei, o le maketi sili ona tele i le lalolagi. Ma o le mea e sili ona taua, o le a tatou faʻapalepale i lo latou puipuiga, atinaʻeina o latou lava tamaoaiga i a tatou tupe faʻaalu. Na matou faia lenei mea i le amataga o le 1950 ina ua matou le mafai ona mafaufauina e mafai ona avea i latou ma tagata tauva tau tamaoaiga
O lea ua o'o mai i le tulaga ua fai si fa'afaigaluega a Asia i Sasa'e. E maua ai le tele o fa'asili o fefa'ataua'iga i tala fa'asolopito o le tamaoaiga o lo'o fa'amoemoe mo le fa'asili o fefa'ataua'iga a le Iunaite Setete i nofoaga e pei o Iapani, Korea i Saute, ma Mainland China. O lenei fa'aletonu tau fefa'ataua'iga o se mea e le mafai ona fa'aauau e fa'avavau. I se taimi, o taunuuga tau tamaoaiga o lo tatou malo o le a gaumativa i tatou, o se tasi lea o faanoanoaga o le malo lea ou te talanoa ai i laʻu tusi fou.
I le taimi nei, o le i ai o nofoaga faamiliteli a Amerika i nofoaga e pei o Okinawa o loʻo i ai a matou nofoaga 38 i luga o se motu laʻititi nai lo Kauai i Atumotu o Hawaii, ua maua ai se nofoaga e toetoe lava a mauga mu i lona tetee i Amerika. O nei nofoaga faamiliteli o loʻo faʻaauau pea ona faʻatupuina faʻalavelave-feusuaiga, faʻalavelave, faʻaleagaina, faʻalavelave vaʻalele, ma isi mea-lea e fausia ai le le talitonuina ma le le fiafia mo se taimi umi. O le mea o loʻo tatou vaʻaia e toetoe lava o se tulaga masani o tagata maualalo o loʻo faʻasolosolo malie le atinaʻeina o uiga ma fesoʻotaʻiga e tetee atu ai i le malo o Amerika.
DR: I lau tusi, Blowback, o loʻo e faʻamatalaina foi le faʻafitauli tau tupe a Asia, lea na aʻafia ai Pasila ma Rusia, na mafua moni lava ona o le fiafia a Amerika ina ia faʻavaivaia ai taika tamaoaiga Asia ma tausia i latou i lo latou tulaga.
Chalmers Johnson: O se tasi o mea na popole ai le Iunaite Setete i le vaitau o le 1980 o le avea lea ma malo sili ona tele aitalafu aitalafu i le lalolagi-e sili atu le matou aitalafu i isi tagata nai lo se isi lava-ae o Iapani na avea ma atunuu sili ona tele o aitalafu i le lalolagi. Sa tatau ona avea lea ma faailoilo i lena lava taimi e suia ai lenei mafutaga tuai. Matou te le'i faia. Nai lo lena, sa pipii mau mai Iapani ia i matou ma matou fiafia e avea i latou ma a matou satelite i le taamilosaga tumau i la matou faiga faavae mai fafo. O a latou faiga fa'avae i fafo o lo'o fa'atonuina ia i latou e Washington DC I le aluga o taimi ua atili ai ona le mautū lenei tulaga.
Na matou matua popole lava, e ui i lea, e uiga i le mea moni o Iapani ua avea ma se atunuu mauoa ma malosi gaosi oloa. Pau lava le mea e tatau ona e faia o le vaʻavaʻai i soʻo se pakaga Amerika e vaʻai i le mea o loʻo ou talanoa ai: Le ituaiga o tauvaga tele na ofoina atu e Iapani i le pisinisi o taavale afi a Amerika, ma le mea moni e toetoe lava o mea tau eletise uma e faia i Iapani, Korea i Saute. , po o Taiwan i aso nei.
O le mea lea, e le fesiligia le faʻaaogaina o faʻalapotopotoga e fai ma o tatou sui, o tatou sui-o le International Monetary Fund (IMF), le Faletupe o le Lalolagi, ma le Faalapotopotoga o Fefaʻatauaʻiga a le Lalolagi-e faʻalavelave ai malo eseese i Asia i Sasaʻe ma faʻalalo ai i tatou.
O se tulaga faateia mo taika o le tamaoaiga o Asia. Ua amata lemu ona toe malosi mai ai. Ua toe malosi lelei Korea i Saute. Ae o le talatuu ua tuua ai o le Iunaite Setete ua manatu e fesuisuiai, oona, ma matautia, ma o se sootaga ma le Iunaite Setete e sili atu le taugata nai lo le tau. O nei uiga ua oo atu nei i nofoaga e pei o Atenitina, lea sa avea muamua ma se a'oa'oga lelei o a'oa'oga tau tamaoaiga a Amerika; le filifiliga o Lula da Silva i Pasila; ma uiga tetee i Amerika na mafua ona o le tele o le mativa na tuuina atu e le IMF i nofoaga e pei o Ekuatoa ma Venesuela.
Ua maaa nei uiga. Afai tatou te tulimatai atu ma fesili pe o afea o le a amata ai ona tatalaina le malo o Amerika, ou te valoia e malosi tele la tatou militeri, ou te le o faamoemoe e tupu i luga o le militeri, ae ou te manatu e mafai ona tatou faamoemoeina se faaletonu tau tamaoaiga i le le. mamao tele le lumana'i. O le taumafaiga e pulea le kelope atoa i le militeri o se manatu taugata tele, ma e le o tatou i ai i se tulaga lelei tele e faia ai lena mea pe a faatusatusa i isi malo. O le Emepaea o Peretania, i le afiafi o le Taua Muamua a le Lalolagi, sa i ai ni tupe faasili i le pitonuu o le 7 pasene o le Gross Domestic Product (GDP). O i latou o se atunuu mauoa ma e mafai ona latou faia le mea latou te mananao e fai, e oo lava i le faia o mea sese, e pei o le Taua a Boer i Aferika i Saute.
O le Iunaite Setete mo le 15 tausaga talu ai sa i ai ni fa'aletonu tau fefa'ataua'iga e sili ona tele na fa'amauina i tala fa'asolopito o le tamaoaiga ma o aso nei o lo'o fa'agasolo i le 5 pasene o le GDP. O le malosi o a tatou maketi tau tupe-talu ai e toetoe lava a leai se tupe tatou te teuina i totonu o lenei atunuu-e faalagolago atoa i tupe tetele e faaulufale mai mai atunuu e masani ona teu tupe, aemaise lava i Asia i Sasae. So'o se taimi lava e amata ai ona fa'ai'u e nei atunu'u e le o se nofoaga saogalemu le Iunaite Setete e teu fa'afaigaluega pe o iai fo'i isi mea, e pei o le Iuni a Europa o lo'o tula'i mai, ona o'o loa lea o le Iunaite Setete i se fa'alavelave tuga ma se fa'aletonu o le tau.
DR: Ia Iuni 2003, sa i ai Paul Wolfowitz i Iapani ma fautuaina le auina atu o fitafita Iapani i Iraq. E mafai ona e manatu i lena mea?
Chalmers Johnson: O le mea uiga ese i Asia i Sasaʻe, o lona uiga, sei vagana ai nofoaga e pei o Korea i Matu, o se tasi o vaega sili ona tamaoaiga o le lalolagi i aso nei o le filemu ua malepelepe. Ua liliu atu Saina i se itu faapisinisi ma ua avea nei ma se tasi o nofoaga autu o gaosiga i luga o le fogaeleele. Se'i vagana ai le Iunaite Setete ma Peretania, e sili atu ona fa'aaogaina tupe fa'afaigaluega mai fafo nai lo se isi lava atunu'u i luga o le fogaeleele. O lo'o tu'ufa'atasia i totonu o le faiga o gaosiga a le lalolagi i le taimi nei ma o lo'o i ai se fa'aopoopoga tele o fefa'ataua'iga ma le Iunaite Setete.
E leai se fili e manaʻomia ai lo tatou auai i le militeri i Asia i Sasaʻe, seʻi vagana ai le mea tatou te popole ai o Saina, 50 tausaga mai le taimi nei, ma le faitau aofaʻi o le lalolagi ma le tamaoaiga o loʻo tuputupu aʻe vave nai lo se isi lava tamaoaiga i luga o le fogaeleele, e ono tauva. tatou i le tulaga o lo tatou malosi e tuleia ai tagata. Ou te le talitonu e i ai se lagona moni o se taufaamatau faamiliteli.
Ae ui i lea, o lea ua tatou matua tuuto atu i le militeri-o le militeri ua matua mamao lava i lo tatou atunuu ma ua i ai a tatou malosiaga tetele ua faʻapipiʻiina i Asia i Sasaʻe-o loʻo faia e Wolfowitz ma mea faapena le mea sili latou te mafaia e faʻamautinoa ai e le malepe le filemu. Latou te faia mea uma i lo latou malosi e tuleia ai Iapani i le toe faʻaleleia o auupega, e faʻateleina ai le tulaga i luga o le penisula Korea, ma faʻaauau pea ona talanoa ma Taiwanese e uiga i le ono o le taua ma Saina. O le mea moni, o le tulaga Taiwanese e tele lava ina foia e ala i le tuufaatasia o le tamaoaiga i le va o le atunuu tele ma Taiwan.
O Wolfowitz sa taamilo i le eria mai Sigapoa agai atu i Korea ma Iapani, ma faia ni faamatalaga taufaaleaga i soo se mea na ia alu i ai. E faape'ī lona leo? E foliga mai e pei o le Emepaea o Roma. Latou te popole e uiga i le tupu aʻe-e le o se faʻamataʻu moni, ogaoga-o Saina mo se taimi umi.
DR: O le a le faʻamaoniga mautu o loʻo i ai e pepelo le Bush Administration i tagata lautele e uiga i le osofaʻiga lata mai o Iraq; ma lona lua, e te manatu o le a latou osofaʻia isi malo i Sasaʻe Tutotonu?
Chalmers Johnson: O le molimau ua lofituina nei e faapea o le mea ua taua o le mafuaaga autu o le osofaʻiga i Iraq-o le taufaamatau o Saddam Hussein sa i ai auupega o le tele o faatafunaga, o lona uiga o auupega faaniukilia, meaola ma vailaʻau-ua mou ese. Ma o loʻo i ai le tele o faʻamaoniga e pepelo le pulega i tagata lautele, ma na latou iloa o loʻo latou pepelo i le uiga o pepa o loʻo taʻua ai, mo se faʻataʻitaʻiga, o Iraq o loʻo faʻaulufale mai le uranium mai Niger na faaseseina. Na latou faalagolago i le atamai mai le malo o Peretania lea na faaseseina mai isi punaoa tatala ma lautele. O le faʻamaoni o Colin Powell naʻo le alu ese ina ua maeʻa lana taʻaloga i Malo Aufaatasi i le aso 5 o Fepuari, 2003. E leai se tasi o latou mafaufau lelei e toe talitonu i se mea na ia fai mai ai.
Ae mo le isi taua i Sasaʻe Tutotonu, o tagata na faia faiga faʻavae, faʻamuamua i luga o mea uma i le Pentagon i tagata e pei o Paul Wolfowitz ma lalo o le faatosinaga a Rumsfeld ma Condoleezza Rice, e mautinoa lava na folafolaina lo latou naunau e faʻaauau le taua. O loʻo aʻafia foi i latou e le itu taumatau o Isaraelu, e le Likud Party, le pati a Ariel Sharon.
O le mea lea, na o le pau lava le mea e foliga mai e mafai ona taofia ai i latou mai isi taua, mo se faʻataʻitaʻiga, Suria poʻo Iran-lea ua uma ona i ai faʻamaoniga o loʻo latou taumafai e faʻalavelave-o le faʻatupulaia o le eleele i Iraq lava ia. O tagata lautele Amerika, tusa lava pe latou te logoina e uiga i le taua pe leai, o le a le taliaina le tele o isi faʻalavelave faʻafuaseʻi o le ituaiga na tupu ina ua maeʻa le faʻaalia e le peresetene ua maeʻa le taua.
David Ross fa'afeiloa'i se fa'aaliga tautala i luga o le leitio KMUD i Redway, CA. O ia o se tagata faʻatupu faʻatupuina o loʻo galue i le Nader campaign, faʻalavelave faʻapisinisi, faiga faʻavae a Amerika, ma mataupu tau le siosiomaga. E mafai ona maua o ia i [imeli puipuia].
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo