Ia te au, ma le toatele o tagata i le lalolagi, ou te manatu, o le igoa o Edward Said o le a fesootai i taimi uma—i luga atu o isi mea uma—ma tala atu o le … . O ia (o le taimi ua tuanai e mafai ona faʻaaogaina ma i latou o loʻo sili atu ona lotomaualalo) i tua atu o le oti, e pei ona tatou malamalama i ai, i le uiga o le gatete mulimuli o lona loto, e masani lava ona faʻatasi ma le muta o le olaga, poʻo le amataga o le fa'ai'uga o le olaga fa'aletino, na le mafai i lana mataupu ona fa'ailoa le isi laasaga, o le leai o se mea. O se uiga o alii ma tamaitai maoae o lo latou oti faaletino e le mafai, e le mafai, ona oo mai ai lo latou iuga. I lo tatou lalolagi fa'aonaponei, e to'aitiiti o le a maua se fa'amanuiaga e pei ona maua e Edward Said.
O ia e sili atu i le lautele o lona atamai, mai opera i Islama, mai tusitusiga i filosofia, ma e tele naua i le va.
O le a ou taulai atu iinei i se tasi vaega faapitoa i Said e masani ona le maua ni ulutala i le itu i sisifo o le aufaasālalau: o le loloto o le suiga o aafiaga o lana filosofia o le sauaina ma le tetee. Mo Palesitina ma i latou uma o loʻo faʻasauāina i le atinaʻeina poʻo le leai o se lalolagi, o Said o se musumusuga tulaga ese mo le tetee atu i amioga, mo le tauiviga e tetee atu i le le tonu, ma mo le humanism ua faaliliuina ia tatou gagana ma a tatou aganuu ma ituaiga o mafaufauga. O le iloaina o i tatou lava, fa'asaolotoina o tatou mafaufau, fa'amaualuga i la tatou aganu'u fa'apea fo'i le fa'asoaina atu o mea a isi e masani lava ona fai mai o ki o le fa'asa'olotoga.
E ui ina ou te lei faamanuiaina lava e avea ma se tamaitiiti aoga moni o ia, ae sa tele mea na ou aoaoina mai ia te ia, e ui i lea. I tua atu o le Orientalism ma le Fesili a Palesitina, na tele lava ina ou aʻoaʻoina mai i lana auala faʻaaloalo ma faʻaletagata i tagata faʻaleagaina. O tala patino e lua o lo'o mulimuli mai o le a fa'aalia ai se vaega o lenei vaega fa'apitoa o le uiga o Said.
Fa'anoanoa & Musuaga
I tua i le 1984, a o avea aʻu ma peresitene o le Arab Club of Columbia University i lena taimi, sa ou sailia pea ni auala e valaaulia ai Edward Said i a matou mea na fai. O ia, mulimuli ane, o lo tatou lava tagata, o lo tatou faamaualuga, o lo tatou lauiloa, o le leo le filifilia i sisifo o Palesitina leai ni leo. Sa ou nofouta i le musu pea o Said e tautala i “Arapi”, ona sa ia inoino i le “tautala i e ua liliu mai,” e pei ona ia faamatalaina i se tasi taimi. Sa ou taumafai e uʻamea sina taimi mai lana faasologa pisi i le ofisa e faatalitonu ai o ia o mea na tutupu na tosina mai ai le 95% Amerika, o le tele o tamaiti aʻoga e le mafai ona faʻamatalaina o le alofa ia Palesitina - o i latou e masani i Columbia o le a latou iloa tonu le mea o loʻo ou faatatau i ai. — ae e le mafai lava ona ou aumaia o ia e vaai mai ia te au, po o soo se tasi o i tatou, mo lena mea. Ae - na e iloa o le a oʻo mai se 'ona' - i se tasi aso masani na ou faʻasalalau ai le lotoa ma se pepa mo se mea na matou fuafuaina, faʻatasi ai ma se tagata Iutaia lauiloa Amerika atamai e fai ma autu autu. Sa i ai sa'u sitaili faapitoa o le lautusi, i le ala: Sa ou faapipiiina ia pepa i siepi faakomepiuta i luga o faasitepu vateatea matagofie e tau atu i le Alema Mater, i luga o fola, ma toetoe lava o soo se mea e le o faamoemoe tamaiti aoga e vaai i ni pepa.
Na alu ane Edward Said ma lana kofe ma lana ato i le taeao. Na ia vaʻaia aʻu o loʻo savali, faʻatulagaina aʻu ata tusi ma le saʻo, faʻatusa ma le faʻamaoni, e tosina mai ai mata e leʻi aʻoaʻoina e vaʻai i soʻo se mea e fesoʻotaʻi ma Palesitina. Sa ou vaai atu ia te ia o agai mai ma faata'ita'i i se tasi o pepa fa'atulaga lelei, ae sa faaauau pea la'u galuega e pei ou te le'i faia. Na sau o ia ia te aʻu ma fesili tausua: “O le a lau mea e fai i le 6:30 i le taeao o loʻu lapisi o faasitepu?” I le vave taofia o loʻu olioli i le mauaina o lenei mea e leai se mea e itiiti ifo nai lo se atua mamao e fetalai mai ia te aʻu, na ou tali atu ai ma le lē mafaufau: †“Tatala mo se mea na tupu.†“E manaia tele,” o lana tali mai lea i lo’u tauau malulu, lea e seasea ona oo i ai, ae maise lava e sau mai se tamaititi Palesitina. “Fa’afetai i lau fesoasoani tele, polofesa, o lo’o lelei lava a matou fa’asalalauga fa’amatalaga,” o la’u fana lona lua lea na fa’asino atu ia te ia. Sa ma iloa uma na te lei faia se mea seia oo i lena taimi e fesoasoani ai ia i maua i soo se auala po o se tulaga. Ae se'ia o'o i lena taimi. I se taimi foliga o le tausalaina, sa ia tuuina mai ia te au se valaaulia mafanafana e feiloai ia te ia i lona ofisa—mamalu! — i lena lava aso. O le fiafia, mitamita ma le sili atu i mea uma e le tautala, na vave ona ou foloina loʻu faamaualuga ma talia.
Na ia manatu moni lava o loʻo matou faia ni mea masani e tetee i Isaraelu e faʻatatau i tagata Arapi ma latou lagolago vavalalata. Ina ua ia iloaina ua sese o ia, sa ia maua le lototele e faailoa atu ai, i lana lava auala. Ma talu mai lena taimi na ia faia ai se sao taua i le liliuina o tai i Columbia, faʻalauiloaina felafolafoaiga moni i le feteenaiga Palesitina-Isaraelu, aumaia i totonu o le lotoa ni vaaiga fou ma finauga e leʻi faʻaalia e le tele o tamaiti aʻoga ma faiaoga.
Talu mai lena taimi, na saunoa ai Edward Said i nisi o a tatou mea na fai. I lona uiga masani ma le atamai iloga, o Said e masani lava ona i ai se faʻafefiloi uiga ese o aʻafiaga i luga o le tumutumu o tagata faʻalogo: faʻamalosi, aʻoaʻo, faʻamalieina, faʻaoso, ita, faʻamalosi, ma afai e faʻamalosi se tagata faʻamaualuga e taumafai e faʻaoʻo ia i nofoaga sese poʻo finauga faʻafefe. (e le tau ta'u atu, o ia mataupu e le o seasea i Columbia), na tatau ia te ia le togafitiga VIP lea na masani ona tuuina atu ia i latou e Said: faasatauroga atamai, i nofoaga faitele! Na o le tasi le isi atamai i loʻu poto masani i le gaioiga a tamaiti aʻoga na i ai ni auupega malosi o le faʻaleagaina talafeagai: Noam Chomsky.
O se taunuuga e le'i faamoemoeina o se faasologa o a tatou mea na faia e sili ona faamanuiaina, na musuia e Said, o le siisii maualuga lea o le tulaga maualuga o la tatou faalapotopotoga. Sa masani foi ona matou taufaifai i le matou ata fou o se tasi o faalapotopotoga tetele i totonu o le lotoa, e pei ona vaai mai isi vaega ia i matou, ma le le iloa o le matou lisi o tagata auai sili ona tuuto ma faaosofia e tau le oo atu i le teritori e lua-numera!! I le toe tepa i tua, e le na o le lauiloa o Said na fesoasoani ia i matou, ae o lona agaga o le tetee atu i faigata uma na matua musuia ai i matou, ma, e tatau ona ou fai atu, na suia ai nisi o i matou ma le le mafai ona toe suia. Ma sa ou manatu e na'o Lenin na i ai le faiga fa'ataulāitu mo le liuaina o se vaega toaitiiti o tagata fa'agaioiga fa'amaoni i se malosi malosi ma fa'atupuina suiga.
Mataupu Faavae Muamua
Ina ua mavae le tele o tausaga o mafutaga lelei, sa mautinoa e oo mai se afa i la ma mafutaga ma le Palesitina Tele. I le maualuga o le uluai intifada Palesitina (1987 1993), o nisi o faalapotopotoga Zionist i luga o le lotoa (atua, ua tele naua matou!) Na filifili e valaaulia le ulu o le faiga "tulafono" Isaraelu i totonu o teritori Palesitina nofoia, o se teuteuga. O le ta'ita'i'au o ia na nafa ma le tele o solitulafono e le mafai ona ta'ua iinei. O le asosi a tamaiti aʻoga Arapi ma le tele o isi faʻalapotopotoga o tamaiti aʻoga alualu i luma, na filifili e faʻamalosi e puipuia lenei taʻitaʻi militeri, o loʻo i ai le "toto i ona lima," e pei ona faʻaalia e a matou suʻesuʻega maeʻaeʻa, mai le tautala i Columbia. Sa i ai se matou felafolafoaiga malosi i totonu pe o lana tautalaga o le a avea ma faaosofiaga i sauaga, tauamiotonuina o le faailogalanu, puipuiga o le fasioti tagata na faia e lana autau toetoe lava o aso uma i Palesitina, pe na o se vave lava o le tautala saoloto. Na matou taumafai e tauanauina le au faamaopoopo e faapea o se failauga faapena na amoina le tele o mea faakolone ma solitulafono i luga o ona tauau ma o ana upu e masani lava ona faatupu vevesi. Na matou faia ni talafaatusa i se faalapotopotoga i le itu taumatau o loo valaaulia, mo se faataʻitaʻiga, o se taʻitaʻiʻau SS muamua. E ui e leʻi fiafia i latou i lea talafaatusa, ae na taʻutino mai e nisi o i latou e faapea, “o se faatusatusaga talafeagai.” Ae ui i lea, na matou matuā lē taulau i le faatau atu iā i latou o le manatu o le lē valaauliaina o ia. Na matou see atu i le Fuafuaga B. Na matou talosagaina se sui tutusa i le laulau o la matou itu, "o le isi itu" - e pei ona masani ona latou manaʻo faʻatauvaʻa ia matou mea e fai. Sa teenaina i matou, ma le le alofa, e tatau ona ou faaopoopo atu. Aisea e tatau ai ona latou lagonaina se uunaiga mai se vaega toaitiiti o vaega o tamaiti aoga e le mafai ona fua mamao atu i le malosi tele na latou umia ma fuafuaina i luga o le lotoa? I lena taimi, na toetoe lava a tatou popole i le taumafai e tali lena fesili i se auala e faateia ai i latou, pe a le aoao atu ia i latou se lesona sili ona manaomia i le lotomaualalo ma le ola mama.
Sa matou feutagai ma a matou faiaoga faapelepele, Said, Chomsky, ma le le lauiloa i lena taimi, o Norman Finkelstein. Matou te leʻi iloa i lena taimi o le tolu o ni teuteuga muamua! Na latou tali mai i se tulaga e lei mafaufauina: e tusa lava po o le a le solitulafono o lenei taitai aoao - na latou malilie uma lava - o lana lauga i Columbia e na o se faiga o le saolotoga e tautala ai, lea e tatau ona puipuia ma puipuia e i matou, o tagata pateni ua afaina i le faʻasalaga. faalauiloa. O se timu malulu ia i matou uma, na faavaivaia ma tetete. E fa'afefea ona latou le iloa atu le isi itu, e fa'afefea ona fa'apupulaina e se tautalaga fa'apea ma le mautinoa le si'osi'omaga ua leva ona itagia i luga o le lotoa, ma fa'afefea ona manavaina se ola fou i fa'amata'u mata'utia o le oti na maua e nisi o i tatou. Ia i latou, o le mataupu faavae na muamua, nai lo isi mea uma, i tala atu o lagona ma le ita le tumau. Na oo lava i le faamataʻu mai o Said e faitioina i matou i le lautele pe afai matou te tulituliloaina soʻo se auala o faʻasalaga e faasaga i le taʻitaʻiʻau toto.
Ioe na faamalosia i matou e sui a matou auala e faʻaoga ai lena fautuaga / matafaioi. Na matou filifili e pikiketi i fafo o le faletaalo o le Aoga Faaloia, lea e lauga ai le alii aoao, ona savavali atu lea i totonu o le hall, faalogo ia te ia ma iu ai ina luʻia o ia. Ae na matou filifili e fai ma sitaili. Na matou nanaina ma le faaeteete a matou fuʻa Palesitina ma fuʻa tetee i lalo o o matou lavalava ma o atu i totonu o le fale tele ina ua uma ona tumu ioe, sa matua tumu lava!! latou. O se faiga e le fa'atupu vevesi, matou te manatu, e le mafai ona va'aia mamao o se fa'asalaga. E leai sa matou fuafuaga, e ui i lea, o lea na matou faʻaleleia.
Ina ua faʻafeiloaʻi le taʻitaʻiʻau, na ia tu i luga ma, faʻapipiʻi le ata o se sui pule faakolone, savali atu i le pulelaa ma le faʻatalanoaina, faʻatasi ma ni leoleo tetele se toʻalua. Sa matou tatalaina faavavevave a matou fu'a ma sisi i luga. O le a se manatu o Said ia i matou i le taimi nei, sa ou mafaufau ai. O le a ita o ia, ae faamaualuga, na vave ona ou faatalitonuina au lava ia. O le taʻitaʻiʻau na tuia faapitoa i le nofoaga o le fuʻa tele i oʻu lima lea na faʻasaina atoa i le itu i Sisifo ma Kasa, o se vaega ona o ana faaiuga. O le faʻaaogaina o le tuʻufaʻatasia o ona lanu, mumu, uliuli, lanumeamata ma le paʻepaʻe, na lava lea e faʻamaonia ai le tagata solitulafono se faʻasalaga mamafa a le militeri. E moni sa ou iloa lena mea. Na ia laa atu ma le popole i tua ma musumusu atu i le MC, o se Rapi agamalu e sili atu lona nofouta nai lo le taʻitaʻi atoa o vaega Zionist i luga o le lotoa. O le faauigaina o le solomuli a le aoao aoao mai le pulelaa o se manumalo laitiiti matagofie mo i matou, na matou malepe ai i pesega. Na iloa atu lona ita.
Ae peitaʻi, i se tulaga mataʻutia, sa iai se vaegaʻau toʻaitiiti a leoleo o le Aai o Niu Ioka e lauiloa tele i le faletele ma siʻosiʻomia i matou taʻitoʻatasi i se taimi lele - e te moomoo maimau pe ana latou tali atu i solitulafono ma le malosi tele! Na ou fa'ailoa manino atu i le MC ina ia pu'e fa'apagota i matou ma ono tula'i mai ai se malepe mautinoa i a matou taumafaiga felagolagoma'i e toe fa'alelei. O lena togafiti faʻamalosi e aloese ai mai le puʻeina - o lona uiga o le aveʻesea o matou uma o tamaiti aʻoga mai fafo - na matuaʻi manuia. Sa ia fai atu i leoleo e tutu i tafatafa. Ina ua mavae ni nai taamilosaga o talosaga faaaloalo a le rapi mo le filemu, lea na aofia ai folafolaga e tuuina mai ia i matou le fola. ina ua mavae o le tautalaga, ma le tatou le faavaivai, ae faatulagaina lelei, usuina, i le lotolotoi o se tulaga o le teʻi tuʻufaʻatasia na taia ai le aofia - i le mea uma, e le o aso uma e mafai ai e se tasi ona luʻitauina ma le lototoa sea soʻotaga malosi a vaega Zionist i Columbia - le Na filifili MC e feutagai ma aʻu e faʻamutaina le faʻalavelave. Talu ai e leai saʻu faʻatonuga e tautala ai e fai ma sui o le vaega, ou te tilotilo mamao atu i aʻu uo, ma na latou tuʻuina mai ia te aʻu se moli lanumeamata. Sa latou faatuatuaina aʻu e ausia se maliega lelei. O le a se fautuaga a Eteuati Fai mai ou te faia i se tulaga faigata faapena, o la’u fesili lea ia te a’u lava. Sa matou feiloai i le ogatotonu; na alu i luga le rapi i ni nai sitepu, na ou alu ifo i lalo i ni nai sitepu. Sa i ai lo'u faamoemoe uma e taofi, ae i le taimi lava e tasi sa tatau ona ou faatumauina lo'u faamaoni ma le lagona o le tiutetauave i la'u feutagaiga ma ia. Sa ou faaaloalo i lona faamaoni ma le tele o taimi o le manatu faaletagata. O le sefulu minute i le matou talanoaga faaaloalo, na matou maua ai se maliliega.
Na alu atu le Rapi i luga o le tulaga laitiiti e faailoa atu i lana malo le maliliega. Na ou sopoia le hall e faasoa atu i a'u uo ia auiliiliga.
Ona ou uu lea i luga o la'u fu'a ma alu ifo i le pulelaa. Na faalauiloa e le Rapi le maliliega i luga o le masini faaleotele leo: “O le a saunoa se sui o vaega tetee mo le lima minute ona fai atu lea i lana vaega e savavali i fafo. Ona oo atu ai lea o le tatou failauga iloga e fai lana lauga, e aunoa ma se faalavelaveina.†Ua matua faateia le aofia. Ua le mafai ona natia lo'u fiafia, sa ou oso lemu i luga o le tulaga ma tu i tua o le pulelaa e tuuina atu la'u tautalaga e lima minute, ma taumafai e faatalitonu le toatele o tagata e mafai ona savavali faatasi ma i matou e tetee i faamaumauga tau solitulafono a le failauga. Na faafuaseʻi lava ona tulaʻi i luga le taʻitaʻiʻau ma alaga: “Ou te lē taliaina lenei faalumaina, o loo tū i autafa o se Palesitina o loo tauaveina se fuʻa.” Na ia ave lana ato ma savali atu i fafo ma ana leoleo. I le iloaina o le uiga o lenei matagi, na amata ai ona matou pepese ma le fiva. O nisi o le aofia na fetagisi, o nisi na o ese ma o latou ulu i lalo. O i matou, i le isi itu, na lagona o matou ulu o le a taia le taualuga. Fai mai e tatau ona mitamita, sa ou mafaufau ai. Na ou oti sese.
Ina ua oo atu le tala ia te ia, sa ia palauvale ma le fiafia. Na vave ona ia tuuaʻia i tatou i le faatigā i la tatou lava mataupu, ma na ia faia lana folafolaga, na ia tautala i luma o tagata e tetee iā i tatou. Ina ua ou feiloai ia te ia ina ua mavae lena, sa maalili o ia, ma sa matou felafolafoai lelei. Na ia ioeina o la matou gaioiga e "lototele," "e aoga" ma "e foliga mai e le mafai ona alofia," ae e sese, e ui i lea. E mafai ona ou ola i lena mea.
E ui lava i lona aura e le mafai ona faʻafeiloaʻi, sa i ai o ia iina pe a matou manaʻomia se fautuaga malamalama. E tusa lava pe le o faatasi o ia ma i tatou, sa matou valaau atu ia te ia i o matou mafaufau pe a matou manaomia se leo o le mafaufau ma se tagata e taialaina i matou. O lea la ua alu ese atu o ia i le tino, o lona leo, o ana upu, o lana miti le faataunuuina o le a ola moni lava, aʻoaʻoina, ita, faʻaoso, faʻatauvaʻa ma mulimuli ane faʻasaʻolotoina i tatou.
* Omar Barghouti o se tagata a'oga fa'akomepiuta Palesitina o filosofia (agalelei) i le Iunivesite o Tel Aviv. O ia foi o se tagata suesue i faiga faaupufai. O lana tusiga "9.11 Putting the Moment on Human Terms" na filifilia i le "Best of 2002" e le Guardian. O ana tala na faʻaalia i le Hartford Courant, Al-Ahram ma Z-Magazine, ma isi.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo