Ata na saunia e lev radin/Shutterstock
Ina ua tauva Donald Trump mo le filifilia o le Peresetene o le Republican Party i le 2016, e toatele le au Republicans na teena o ia. Na faamatala ma le mautinoa e le Senator Mitch McConnell (R-KY) le auala o le a "le suia ai e le Trump le tulaga o le Republican Party, manatu o le Republican Party ... e sili atu ona tatou suia o ia." Na ia taʻutino foʻi, "e manino lava e le tele sona iloa e uiga i mataupu." Na taʻua e McConnell le faailogalanu a Trump i ni faaupuga le mautonu, fai mai, “Ou te tetee i se faasologa atoa o mea na ia fai mai ai—e matua tetee lava ia i latou. Ou te manatu o na mea uma e tatau ona taofi… nei osofaʻiga i vaega eseese o le atunuu.
Ae o le taimi lava na manumalo ai Trump i le Kolisi Faiga Palota ma faailoa mai ai o le manumalo i le tuuga 2016, na sauni McConnell e galue ina ia mautinoa e mafai ona ia faʻaaogaina atoatoa le peresetene fou e tusa lava po o le a le faʻaauau pea o Trump i pepelo mataʻutia ma le ita. Na fiafia le taʻitaʻi tele o le Senate i le vaʻaia o nofoa o faʻamasinoga maualuga a le Faamasinoga Maualuga o Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh, ma Amy Coney Barrett talu ai nei. Na ia faia se taumafaiga e leʻi tupu muamua e toe faʻaleleia le faʻamasinoga a le feterale i se tasi o loʻo pulea e alii paʻepaʻe faʻasao, e lava le talavou e toe faʻaleleia faaiuga faaletulafono mo se augatupulaga. Na ia tuleia le tulafono o le toe fuataina o lafoga tele lea e le tutusa le manuia o le au maumea, e toetoe lava a leai se avanoa e felafolafoaʻi ai. Na ia faʻamautinoa ua avea le Senate ma "fanua faʻatulafonoina," ma mumusu e mafaufau i le faitau selau o pili na pasia e le Maota o Sui, ma faʻamautinoa ai o le tele o suiga o faiga faʻavae i le fa tausaga talu ai na faʻavaeina e le faʻatonuga a le peresetene.
I le tolu tausaga i le nofoaiga a Trump, e leʻi lava lava McConnell, ma le fiafia i le malosi na tuuina atu e lona tulaga i le Senate ia te ia e faʻatulafono ai lana fuafuaga faʻapitoa. Ina ua molia e le Maota le Trump i le faaiuga o le 2019 ona o se mataupu manino o faiga piʻopiʻo ma le faʻaaogaina o le pule, na taʻitaʻia ai e McConnell le 2020 Senate le faʻamaonia o Donald Trump. E le afaina pe ioe McConnell e le agavaa Trump mo le tofi i ni nai aso ae leʻi maeʻa le nofoaiga a le peresetene. Na ia faʻaaogaina le Trump mo le fa tausaga, tuʻuina atu le atunuʻu i se faʻavalevalea, o le a avea ma pule, e le faʻalagolago ma le salamo i ana sauaga faifai pea. O le Senator McConnell o loʻo nofo aitalafu i le atunuʻu se faʻamatalaga. Pe sa aoga?
E ui lava o ia o le ofisa filifilia sili ona maualuga e mafai ai e Trump, e le na o McConnell i ana uo Republican na faia se feutagaiga ma le tiapolo. O le suiga o le Senator Ted Cruz (R-TX) mai le Trump critic i le sycophant e sili atu ona mataʻina.
I le 2016, na faitioina ai e Cruz ia Trump e sili atu nai lo se isi lava o ona uso a faipule, ma taʻua Trump "o se tagata faʻatauvaʻa i se tulaga ou te leʻi manatu ua vaʻaia e lenei atunuʻu" ma fai mai saʻo o Trump "o se pepelo pepelo." Sa ia faamatala mai ma le poto, “na te le iloa le eseesega i le va o le upumoni ma le pepelo… i se mamanu e tuusao mai se tusi aoga o le mafaufau, na te tuuaia tagata uma i le pepelo.” O se vaega mataʻina o le vaʻai mamao i le isi fa tausaga o le Trumpism. Na alu atili Cruz, fai mai, “Po o le a lava le pepelo o loo ia faia, i lena minute na te talitonu i ai… o le tamaloa e matua leaga lava… O Donald o se tagata taufaaleaga… o tagata taufaaleaga e le sau mai le malosi; e o mai i latou mai le vaivai.”
O upu faapena sa fai soo i le fa tausaga talu ai—e Democrats, liberals, progressives, ma nai vaega laiti o le Trump's Republican critics. Ae o le taimi lava na umia ai e Trump le tofi, e pei o McConnell, na iloa e le Senator Cruz e talafeagai le faʻaaogaina o le peresitene o le "amio" e fetaui ma lana fuafuaga, ma suia ai o ia lava i se tasi o le Trump e sili ona faamaoni i le Senate. E foliga mai o le galo o ana faitioga mataʻutia ma le saʻo o Trump, na avea Cruz ma MAGA-cheerleader, fai mai, "O Peresitene Trump o loʻo faia le mea na filifilia ai o ia: faʻalavelave le tulaga quo ... E faʻafefe ai i latou na pulea Uosigitone mo le tele o tausaga, ae mo le faitau miliona o tagata Amerika, o lo latou fenumiai o se mea malie tele e matamata ai.” I le taui mo lona faamaoni, na tauva ai Trump mo Cruz i Texas i le taimi o le taua o le toe filifilia o le Senate, ma na toe faafoi atu e Cruz le fiafia e ala i le puipuia malosi o ia i le taimi o le faamasinoga muamua a Trump i le Senate.
Talu ai nei lava, na taʻitaʻia ai e Cruz le unaʻiga e tetee i le 2020 palota iʻuga. Na ia toe taʻua pea le manaʻoga a Trump e “taofi le gaoi,” o se faaupuga na avea ma alaga i le vevesi i le Capitol i Uosigitone, DC, ia Ianuari 6 lea na maliliu ai le itiiti ifo ma le toʻalima tagata. O lea ua feagai Cruz ma moliaga faʻatasi ma Trump o le faʻatupuina o se taumafaiga faʻamalosi ma faʻamalosia le au faatupu vevesi. Ua lafoa’ia o ia e ana fesoasoani, ma ua fautuaina ai e le ta’ita’ifono o le Komiti o le Saogalemu a le Maota o le Maota ina ia tu’u o ia i le lisi “le-lele” a le FBI. E pei o McConnell, o Cruz e nofo aitalafu i le atunuu se faʻamatalaga mo lona lagolagoina o se faʻaleagaina faʻaleagaina lea na tuʻu ai le malo ma ana faʻalapotopotoga faʻatemokalasi ua taia ma fememeaʻi. Ua aoga uma mo le senatoa o Texas?
I le luasefulu tausaga talu ai, ua atiaʻe ai e le Republicans se igoa tauleleia mo le taua i soʻo se auala talafeagai ina ia faʻalauteleina ai a latou lisi o mataupu. Ua latou lafoa'ia tu ma aga, tu ma aga masani. Ua latou fa'atumauina manuia le pule e ala i le fa'aseseina o tulafono e fa'atonutonu ai faiga-palota ma fa'ata'atia le fa'avae o fa'amatalaga le faavaea o le "fa'asese tagata palota" lea na fausia e Trump e fai mai na ia manumalo i le tuuga 2020. Ua latou taʻitaʻia se suiga faʻale-aganuʻu e faʻamaonia ai le tele o tagata Amerika e faʻapea o faiga faʻavae taʻutaʻua o le alualu i luma o manatu mataʻutia o le "agavale agavale," ma faʻatupuina faʻasalalauga e tuʻuina atu pepelo ma faʻasalalauga i se nofoaga le mautonu o tagata palota.
Ina ua maeʻa le vevesi i le Capitol, na foliga mai na teʻi le ofisa sinia o le Trump e le o taʻua, ma fai atu i se tusitala, "O le faʻamaoniga lea o le tele o mea na fai mai ai tagata uma mo le tele o tausaga - o mea na manatu le toʻatele o matou e faʻafefe. Matou te faapea atu, 'O Trump e le o se fascist,' po o le 'E le o ia o se pule malosi.' Ia, e pei, 'Ia, o le a sau tala e tali atu ai nei?'”
Ae o lenei mea ua tuai ona iloa o le tele o Republicans o loʻo faʻaalia faʻalauaʻitele pe lagona faʻalilolilo e le lava e faʻamalo ai le palapala eleelea na latou faia ma Trump e faʻalautele ai a latou fuafuaga. O le GOP ma le Trump e tatau i le tasi ma le isi ma o loʻo tumau pea se mafutaga faʻatusa na faʻaleagaina ai le atunuʻu. Pe o le taʻitaʻia o le GOP e pei o McConnell taumafai e faʻamamao i latou mai Trump i lenei itula tuai, pe pei o Cruz, tumau faamaoni ia te ia seia oʻo i le iuga, e le taua. O le pati ua leiloa le faʻamaoni ma o loʻo taoto i se moega na ia faia. Ua latou fa'alatalata tele i tatou i le to'ele o Hitila, ma e pei o vaega fa'apolokiki i isi atunu'u na fa'ata'ita'i pe fa'amalosia le fascism, e mana'omia e le Republicans ona tali atu mo mea na latou faia. Z
Sonali Kolhatkar o le na faavaeina, talimalo ma le faʻatonuina o le "Rising Up With Sonali," o se televise ma leitio e faʻasalalau i luga ole Free Speech TV ma Pacifica. O ia o se tagata tusitusi mo le Economy for All project i le Independent Media Institute.
O lenei tusiga na saunia e Economy for All, o se poloketi a le Independent Media Institute.