lateral spin
Tala fa'asolopito ma gagana mai le Iunivesite o Ausetalia i Sisifo
Aso Lulu, Aperila 19, 2006
Tagata fai ata tifaga ... fa'atulafonoina 2005 Ausetalia i Sisifo
Antropology of Media 150.239
tala #2
Marcia Helene Hewitt
University of Western Australia
10436125
I le taimi nei ua avea i tatou e pei o papalagi, peitaʻi, o le a manaʻomia le matamata i nei vitio o loʻo tatou faia mo i tatou lava. Mokuka, Kayapo Leader 1991 (Turner, pg. 167).
O le faamatalaga a Turner e faapea “o lo'o fa'agaoioi se tagata fai vitiō fa'atasi ma le seti o tu'ufa'atasiga fa'ale-aganu'u, manatu & fa'atusa, fa'avae o mimesis, tulaga fa'alelei & manatu o mea e taua fa'ale-agafesoota'i ma fa'apolokiki e pei o a latou gaioiga o lo'o ia pu'eina" e tatau ona vaʻavaʻai i le tulaga faʻapitoa o ana suʻesuʻega o le Kayapo i
O loʻo faʻapipiʻiina i le faʻamatalaga a Turner o se faʻatusatusaga i e le o ni tagatanuu fa'amaumauga. Fai mai a ia, e fa'asoa e tagata o le atunu'u se fuafuaga fa'ale-aganu'u e mafai ai ona latou pu'e ata, fa'amatala ma taula'i ese nai lo tagata e le o ni tagata fai ata tifaga. E lelei le tusia o se tala faasolopito o ata faakolone iinei, ae ona o le leai o se avanoa i se tala puupuu, ua lava e fai atu ai o sui colonial ua oʻo mai talu ai nei o se tasi o mea pueata natia ma ata o 'isi' ma ua faailogaina i. faailogalanu uiga ese o amataga 20th seneturi Eurocentered filmmaking. (Edwards 1992, Scherer 1990).
O le fesili mo so'o se tagata su'esu'e i le fa'aliliuga po'o le pu'eina o fa'aaliga va'aia e tatau ona fa'ailoa mai po'o le a le uiga o se mamanu po'o se fa'ailoga. O ai le tagata o lo'o i le ata? Aisea na ave ai lenei ata o lenei tagata faapitoa, ona tausia lea e lena tagata faapitoa? O le faʻamatalaga a Turner o loʻo fautua mai ai o nei fesili e sili ona taliina e se tasi e tutusa le aganuu, ma o le mea lea e le mafai ai e se 'tagata mai fafo' ona iloa nei mea, pe sili atu ona lelei, o le a le iloa i latou i le auala lava e tasi. (Faletupe, 1996).
.... tulaga fa'alelei ma manatu...O tusitusiga a Anthony Shelton e uiga i tagata Huichol i matu sisifo o Mekisiko e mautinoa lava e lagolagoina Turner i lana faamatalaga e faapea o le matagofie e malamalama toetoe lava a na o isi tagata, ma o le faatufugaga e matua noatia i tu masani e aofia ai Huichol cosmology ma faiga taua, o se tagata e le o ni tagatanuu. o le a matua leiloa atoatoa e fa'amatalaina sa'o. (
Turner o lo'o fai mai fo'i o fa'aaliga vaaia e sili atu ona ogatusa ma le aganu'u o lo'o pu'eina e se tasi pe afai e sau se tasi mai le aganu'u lava ia. e le fa'aaogaina e tagata fai ata tifaga, e sili atu i le tino atoa ma vaaiga atoa (McDougall 54). O auala e faia ai ata e le o ni tagata moni e masani ona le fetaui ma tagata o le atunuu. Mo se fa'ata'ita'iga, e le natia e tagata o le atunu'u mea pu'eata, ma latou fa'atagaina i taimi uma ia mata'upu ia iloa o lo'o pu'eina. (Faletupe, 1995). Na'o le fiafia, ou te fia fa'aaofia ai se imeli na ou mauaina talu ai nei mai se tagata fai ata e le o ni tagatanu'u, David Dring. O le ata a Tavita, Tulafono Fa'aleaganu'u, na fa'aalia i luga o le TV i le 2004. O le anotusi lea o le imeli:
Fa'afetai Marciah, manaia manatu ... a'oa'oga e masani lava ona i ai se auala ma le malamalama ... po'o le malamalama. E moni, o le to'atele o tagata o le atunu'u e le fiafia i le fa'alavelave, peita'i afai ei ai se tofa, malamalama, fa'aaloalo ma tutusa fa'amoemoega fa'apea e tele lava ina le amana'ia le mataupu e le o ni tagatanu'u ma tagata. I lenei tulaga o le lanu 'e faanenefu' ona o le fa'asoa tutusa o tulaga fa'atatau o se fa'alauiloa atili o le fa'amasinoga fa'aagafesootai lea tatou te nonofo fa'atasi uma ai 'tasi'. O se manatu lelei ae e mautinoa lava e le o le ata 'tamalii savage' o loʻo fusifusia i nisi o galuega iloga a Anthropologist. I le faʻataʻitaʻiga o le galulue faatasi ma tagata Mowanjum ma Toeaina o oʻu lava manaʻoga o le 'faia o ata' ma le tala na lafoaʻia ina ua ou taunuu i Broome ma na ou maua ai aʻu lava e tuʻuina atu se tala na i ai i se auala 'maua' aʻu. Sa i ai le feau a le Au Toeaiina e tuuina atu ma e taua foi i lena mea. Atonu na ou ta’ua ina ua ou fesili atu i se toeaina pe na te iloa o lea ma lea ma na liliu atu e tilotilo i luga ma fai mai ioe, o a’u lena. O ia o le fofoga fetalai mo le tala o se vaega o Toeaiina na mananao e tuuina atu se tala i Tu ma Aganuu.
I tulaga o le vafealoai ma le pueina o ata mai se itu, vaaiga, e faatatau i le aganuu; moni o le a le mafai lava ona maua la latou vaaiga i le mea moni/moemiti ona o tatou e le o ni tagatanuu ae mautinoa e le taofia ai i tatou mai le fiafia ma le pueina o se aganuu matagofie. E to'atele tagata fa'asea e uiga i tagata fai ata tifaga o lo'o iai ma ou te ioe. Ua mama'i ma fiu i le fa'aogaina po'o 'o latou igoa' o lo'o fa'aogaina e fa'atupe ai fa'asalalauga ma televise fa'avaomalo. O a'u lava ia e tele ina fete'ena'i a'u ma fa'amaumauga e faia e matua'i manuia ma e aunoa ma le fa'atagaga moni a na tagata o lo'o a'afia ma o latou lava nu'u. O le tele o taimi o le mataupu atoa a Aboriginal o loʻo faʻamatalaina sese e le tv. O tagata Sisifo moni o loʻo faʻamoemoe e maua se tupe ma o lenei filosofia o se eseesega tele mai le tausiga o fanua ma aiga. Ma o tagata fai ata tifaga o le 'moni' faʻatusa o aganuu i se tulaga saʻo faʻapolokiki ae i totonu o se lalolagi saoloto lea e le faʻasaʻoina ai faʻamatalaga ma afai e tuʻuina atu le avanoa - e le tuʻuina atu i se tasi le avanoa mama - o le a faoa e le au fai ata le avanoa e faʻasoa ai se tala. ma avea ma se vaega o le faiga o le foafoa ma a latou filosofia maoae o le lalolagi – o ai e le faia. Fa'afetai Marciah...e le'i umi ae maua....O lo'o ou fuafua sau keke. Fa'afetai i tagata uma. Tavita.
E ese le tulaga o David Dring ma le tulaga o Turner, ae e toe fa'ailoa nisi o nofoaga a Turner e uiga i manatu fa'aleaganu'u, fuafuaga fa'ale-aganu'u, ma fa'atusa fa'aleaganu'u.
O le faʻamatalaga a Turner e faʻatatau i lenei mea moni pe a ia talanoa e uiga i 'tulaga faʻaleaganuʻu' ma faiga faʻataʻitaʻi. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le gauai atu i le laufanua ma le 'taimi moni' fana e taatele i Warlpiri vitio gaosiga. O lo'o fa'ailoa mai e Eric Michaels e fa'apea e feso'ota'i tu'usa'o auala fa'apenei i le auala e feso'ota'i ai Warlpiri i le fanua. (Michaels, 1988). E talitonu foi Eric Michaels o le vitio ma le televise e ulufale atu i totonu o le nuu Aboriginal i Yuendumu i se tulaga sili atu nai lo isi lauga-sili atu le malosi malosi nai lo fana po o grog po o paternalism (Michaels, 1988)
.
"manatu ma fa'atusa" O a ni manatu o loo faasino i ai Turner? O lo'o i ai manatu o faiga fa'apolokiki o sui, fa'amaoni ma le fa'asologa ma le fa'atupuina o fa'asinomaga fa'aagafesootai e tagata nu'u. O lo'o iai manatu e uiga i le mea e matamata ai tagata o le atunu'u i ata vitio (fa'ata'ita'iga o fale o le taulaga e umia e matai po'o ta'ita'i) ma le taua o lena mea. O loʻo i ai manatu o le uiga o meafaigaluega vitio lava ia, ma o ai e mafai ona faʻaaogaina ma pe aisea. O nei mea uma o loʻo faʻapipiʻiina i le faʻamatalaga a Turner. (Meadows, 1989).
O lo'o fa'aogaina e Turner le fa'ata'ita'iga o se tagata fai ata tifaga e 17 tausaga, o se tagata o le nu'u Kayapo lea e faia ai se sauniga fa'aigoa. E mafai e le tagata fai ata tifaga ona pu'eina le fa'asologa fa'asologa, tutusa o le fegasoloa'i ma le va'aiga fa'ava-o-malo mo se sauniga fa'aigoa, o se mea e le mafai e se tagata fai ata tifaga (e tusa ai ma Turner) ona fai ma sui atoatoa. (Ginsberg, 1997).
Fai mai se tasi tagata faitio Aboriginal e faapea ona o tagata o le atunuu e fiafia e vaai i 'tino atoa ma mea uma e tutupu' (MacDougall 54). O le gauai atu i le laufanua ma le 'taimi moni' fana e masani i Warlpiri vitio gaosiga. O lo'o fa'ailoa mai e Eric Michaels e fa'apea e feso'ota'i tu'usa'o auala fa'apenei i le auala e feso'ota'i ai Warlpiri i le fanua. (Michaels, 1988)
… “mataupu faavae o memesis”… O le faʻataʻitaʻiga a Turner o tagata Initia Kayapo o loʻo faia ni ata vitio o feiloaiga faʻasolopito ma mea faʻapolokiki i totonu o loʻo faʻaalia ai o le tu ma aga faʻataʻitaʻi ua i ai nei (faamaumau le ulufale atu i se nuu fou, tofia o se ali'i ma isi) e fetaui lelei lava i le toe gaosia o ata, ma o le toe fo'i atu, o lana fa'amatalaga e fa'apea o le fuafuaga fa'ale-aganu'u ua uma ona galulue fa'atasi o le a fa'amaoni. (Turner, 1992). Taussig's (1993) manatu o le mimesis o se mana suiga ma faʻaaliga lea e suia ai le uluaʻi e ala i le fatuina o se faʻamatalaga fou e faʻaalia ai le mea moni poʻo le 'lotoi totonu' o le uluaʻi o le a lagolagoina Turner i lana faʻamatalaga. E sili ona lelei lenei faiga e se tagata o le atunuu? Fai mai Turner ioe.
“O le tagata fai vitiō fa'alenu'u e fa'atatau i ana lava fa'aaganu'u fa'aleaganu'u ma fomu e ta'ita'ia ai galuega pu'eata ma le fa'atonuga..." (turner, itulau 171) O le faʻaaogaina e Turner o le tagata fai ata vitio 17 tausaga i se sauniga faʻaigoaina o loʻo taulaʻi i le toe faia o siva siva, le nofoaga o le ituaiga, trajectory. O le fa'atusaina o le aiga o lo'o fa'aalia ai le fa'atusaina fa'aagafesootai e fa'aatoatoaina, pe sili atu ona fa'amaoni, e se sui o le nu'u, ma fa'ailoa mai e le mafai ona tupu lea lava fa'atusa i se tagata e le o ni tagata fau vitiō.
Na ia taʻua e faʻasoa e Kayapo se lagona o le mea e matagofie, o le a le vafealoaʻi ma le amio.
O lana faʻataʻitaʻiga e talitutusa lava ma le galuega a Anthony Shelton, i lana tusitusiga a Wisconsin Chippawa. (
O le fa'amatalaga a Turner o lo'o ta'u mai ai o tagata fai ata tifaga o lo'o i ai se malamalama fa'anatura i tulaga fa'ale-agafesootai ma fa'apolokiki o latou tagata. O lona uiga, o tagata Aboriginal e sili ona malamalama i mataupu e uiga i tulafono a Aboriginal, aia tatau o fanua, maliu uli i le falepuipui, soifua maloloina ma vaega o le faasinomaga ma o le mea lea e sili ona lelei mo i latou. O le Walpiri, mo se faʻataʻitaʻiga, e matua popole lava i le tafetafea o tagata talavou o le nuʻu i nofoaga tutotonu o le taulaga lea e toʻatele e lolo atu i faʻalavelave faʻafefe ma faʻalavelave faʻaleagaina, ma auala o faʻasalalauga vitio ua faʻaleleia e taumafai e fesoasoani i mataupu faʻalapotopotoga e pei o nei.
O le faʻamatalaga a Turner o loʻo faʻaalia ai mataupu faʻamalosia. Le Tanami Network Trust,
amata i totonu o le nuu o Warlpiri, ua fa'aalia ai o tekinolosi lava ia e le o se fa'amata'u, ae o lena tekinolosi e mafai ona fa'amalosia. O lo'o fa'aogaina e nu'u o Tanami le fa'aogaina o feso'ota'iga vitiō satelite e fai ma sui o se fa'afeagai tele i manatu fa'aonaponei e fa'apea o se faiga fa'aagafesootai ma le malosi o lo'o fa'atupuina i ala fa'asalalau. (Walpiri Media Association, 1990).
O lo'o i ai le isi fa'afitauli tele i le faia o ata i totonu o nu'u o nu'u, ma o se tasi lena o mea pu'e pu'e ata lava ia e iai se uiga fa'aleaganu'u. Ua faʻaalia e Turner lenei mea ina ua ia taʻua o le foaʻi atu o se meapueata na oʻo mai ai faʻalavelave faʻafuaseʻi, ma o se tasi sa la galulue faʻatasi na tuliesea mai le vaega.
"Na ou tautevateva i ni tauvaga umi ma le ita faaletagata lava ia na le mafai ai ona ou toe faalelei pe faatalanoa i le faamalieina o itu uma." ( Turner, itulau.169).
Mulimuli i le manatu o Turner e faapea mataupu fa'apolokiki ma agafesootai e sili ona tali atu i ai tagata fai ata tifaga o le mataupu taua o le taliaina o tekinolosi. nuu Inuit i
Fai mai Turner, e tatau ona fa'asoa e tagata fai ata tifaga a le atunu'u fuafuaga fa'ale-aganu'u, fa'atusa gagana, fa'atusa fa'atusa ma le malamalama i mea fa'apolokiki ma agafesootai e pei o tagata. o lo'o latou pu'eina. O lo'o ia fa'apea fo'i o se tagata e le o ni tagatanu'u e ese le taula'i, faiga ata tifaga ma fa'amuamua fa'apolokiki (e pei o se manatu fa'apipi'i). O le faʻavaeina o lana faʻamatalaga o ana suʻesuʻega ma le Kayapo i
O le faʻamatalaga a Turner e tele mea moni e lagolagoina e tagata suʻesuʻe e pei o Marcia Langton, Faye Ginsber.g, Anthony Shelton, Eric Michaels ma isi. Peita'i, o lo'o iai ni tagata fai ata tifaga e le o ni tagatanu'u ua leva ona nonofo fa'atasi ma tagatanu'u e mafai ai ona fa'ae'e a latou tioata, ma fa'aolaina se oloa fa'aleaganu'u e fetaui ma tulaga fa'aleaganu'u. Le ata tifaga Tulafono Fa'aleaganu'u saunia e David Dring ose fa'ata'ita'iga lelei ose tagata fai ata tifaga e le o ni tagata nu'u na mafai ona ia faia se ata e tutusa lelei ma tagata fai ata tifaga. O le faʻamatalaga a Turner e ogatasi ma se masani masani i nuʻu Aboriginal i totonu
Bibliography
Faletupe, Marcus. 1996. Ituaiga: fausaga fa'aletagata.
Tulafono Faʻaleaganuʻu . [ata]. 2004.
Fa'amatalaga ata tifaga ABC.
Eteuati,
Faletusi a le Iunivesite i le mafutaga ma le Royal Anthropological Institute,
Ginsberg, Faye. “Indigenous Media: Faustian Contract or Global Village” Cultural Anthropology 6:1 (1991): 92 – 112.
Ginsberg, Faye. 1992. “Screen Memories: Fa'amavae le Tu ma Agaifanua i Indigenous Media. Faasalalauga Lalolagi: tala fa'asolopito i luga o laufanua fou. Ginsberg, Abu-Lughod, Larkin B.
Berkely:
Langton, M. 1994. Ata ma ata tifaga a Aboriginal: o faiga faʻapolokiki o sui. I le Tu'uga ma le Vasega: Aboriginal Australia: Fanua, tulafono ma aganuu. Vol. 35. Nu. 4. Inisitituti sootaga tuuga, Russell Press,
Langton, M. 1997. Tulafono a Tinamatua, Pisinisi a le Kamupani ma le Succession i le Suia o Faiga o Fanua Fa'atosina. Galarrwuy Yunupingu. O lo Tatou Laueleele o lo Tatou Ola: Aia Tatau o Fanua–Tua’i, Taimi nei ma Lumanai,
MacDougall, Tavita. 1987. “Media Friend po o Media Foe?” Va'aiga Antropology 1:1 itulau 54-58.
Meadows, Mikaele. 1989. “O le Fa'asa'oina o le Fe'au Sa'o: O le le atoatoa i tulafono o lo'o i ai nei e taua tele ai le atina'eina o se Tulafono Fa'atonu mo le au tusitala a Ausetalia o lo'o Lipoti i Tu'uga. Iloiloga Tusitala a Ausetalia 10: 140-153.
Mikaele, Eric. 1986. Fa'ata'ita'iga a Aboriginal o le televise
Scherer, Joanna Cohan. 1990. Lomiga faapitoa o Va'aiga Antropology 3.’ Ata
aganu'u: ata fa'asolopito i su'esu'ega anthropological.’ Harwood Academic Publishers.
Shelton, Anthony. 2003. Fa'aola + o le Fa'alelei o le olaga i aso uma i totonu o le Huichol o
Taussig, M. 1993. Memisis & Alterity: O se su'esu'ega fa'apitoa o lagona. Auala.
Turner, Terence. 1992. Ata fa'atauva'a: o le Kayapo fa'atatauina o vitiō',
Antropology Aso nei 8 (6): 5D16
Walpiri Media Association. Japaljarri Faia Boomerang i
Yuendumu. 1990.
Yuendumu Community Education Centre. 1990. Fesootaiga i le Tanami: O se Lipoti i se mafutaga faaleaoaoga satelite na faia i le va o Yuendumu, Lajamanu, ma Sini. Yuendumu, 1990.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo
0 Fa'amatalaga:
Faʻailoa se Faʻamatalaga
<< Aiga