[ਫਰਵਰੀ 2, 2004 ਨੂੰ, ਰੋਸਲਿਨਡੇਲ ਨੇਬਰਜ਼ ਫਾਰ ਪੀਸ ਐਂਡ ਜਸਟਿਸ (ਰੋਜ਼ਲਿੰਡੇਲ, ਐੱਮ. ਏ.) ਨੇ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰਕ ਕਵਿਤਾ ਰੀਡਿੰਗ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਦ ਸੋਰੋ ਆਫ਼ ਵਾਰ/ਦ ਪਾਵਰ ਆਫ਼ ਪੋਇਟਰੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਿਰੋਧੀ ਵੈਟਰਨਜ਼: ਡੇਵਿਡ ਕੋਨੇਲੀ ਅਤੇ ਕੇਵਿਨ ਬੋਵੇਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਜੌਹਨ ਹੇਸ ਨੇ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।]
[ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਲੜਾਕੂਆਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇੰਨੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।]
ਜਾਰਜ ਓਰਵੈੱਲ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਓਰਵੈਲ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ ਸੀ, ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਯੁੱਧ - ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ - ਬੇਰਹਿਮੀ ਅਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਲੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਰੀਆਂ ਜੰਗਾਂ - ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ - ਉੱਚੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਲਈ, ਮਹਾਨ ਕਾਰਨਾਂ ਲਈ ਲੜੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਾਂ, ਬਹੁਤ ਜਾਣੂ ਹਾਂ: "ਸਾਰੇ ਯੁੱਧਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੜਾਈ," "ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜੰਗ," "ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ਰ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜੰਗ," "ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜੰਗ" ਸਭਿਅਤਾ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ।" ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ, ਵੱਡੇ ਅਮੂਰਤ ਸਰਲ, ਠੋਸ ਤੱਥ ਹਨ: ਜੰਗਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਰਾਤ ਇੱਥੇ ਇਹ ਸੁਣਨ ਲਈ ਆਏ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਦੋ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀਆਂ ਨੇ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਅਨੁਭਵ ਤੋਂ ਪੀੜਤ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨਜਿੱਠਣਾ/ਚੰਗਾ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ।
ਯੋਧਿਆਂ ਅਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਹ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਏ ਜਾਂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਏ ਹਨ, ਯੁੱਧ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ। ਵਿਅਤਨਾਮ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਯਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਫਿਲਿਪ ਕੈਪੂਟੋ ਦੀ ਹੈ ਜੰਗ ਦੀ ਅਫਵਾਹ. ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, 1965-6 ਤੋਂ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਮਰੀਨ ਅਫਸਰ ਦੀ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਉਸ ਖਾਸ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦਾ ਇੱਕ ਨਮੂਨਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਪੈਰਾਡਾਈਮ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਿਓ।
ਨੌਜਵਾਨ ਮਰਦ ਅਤੇ ਹੁਣ ਔਰਤਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ, ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਉਹ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜੋ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉੱਤਮ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਝੰਡੇ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟਦਾ ਹੈ, ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਰੂਪਰਟ ਬਰੂਕ ਦੀਆਂ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦੀ ਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ 1914 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਲਈ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਸੀ:
ਜੇ ਮੈਂ ਮਰ ਜਾਵਾਂ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਇਹੀ ਸੋਚਣਾ,
ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਕੋਈ ਕੋਨਾ ਹੈ
ਉਹ ਸਦਾ ਲਈ ਇੰਗਲੈਂਡ ਹੈ।
("ਸਿਪਾਹੀ")
ਕੈਪੂਟੋ ਆਪਣੇ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
- ਯੁੱਧ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੈਨੇਡੀ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੁਆਰਾ "ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ" ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਆਦਰਸ਼ਵਾਦ ਦੁਆਰਾ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਜਾਗ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਦੁਆਰਾ ਸਾਨੂੰ ਵਰਦੀ ਵਿੱਚ ਭਰਮਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਸਰਬਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਜਾਪਦਾ ਸੀ: ਦੇਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਹਾਰੀ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਦੇ ਲੁਟੇਰੇ ਲਈ ਸਿਪਾਹੀ ਖੇਡਣ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਫੈਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਠਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ “ਉਸ ਕਾਰਨ ਜੋ ਜਿੱਤਣਾ ਸੀ” ਦੇ ਚੈਂਪੀਅਨ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਉਸ ਸਿੱਲ੍ਹੇ ਮਾਰਚ ਦੀ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਝੋਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪੈਕ ਅਤੇ ਰਾਈਫਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਅਟੱਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਕਿ ਵੀਅਤ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਕੁੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੇਕ ਅਤੇ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਪੈਕਟ ਅਤੇ ਰਾਈਫਲਾਂ ਰੱਖੀਆਂ; ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਅਸੀਂ ਹਾਰ ਗਏ। (xiv)
ਕੈਪੂਟੋ ਬੋਲਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਵਾਂਗੇ, ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਨੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।
- ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ [ਵੀਅਤ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨਾਲ] ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ; ਵੈਸਟ ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਕੈਡਿਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਦੇ ਵੀ ਫੌਜੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ ਜਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਵੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ, ਉਹ ਆਦਮੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲੜੇ; ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਸਪਸ਼ਟ ਝੜਪਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਡਰ, ਕਾਇਰਤਾ, ਦਲੇਰੀ, ਦੁੱਖ, ਬੇਰਹਿਮੀ ਅਤੇ ਕਾਮਰੇਡਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬਕ ਸਿੱਖੇ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਅਸੀਂ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਉਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਮਰ ਸਮਝਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਉਸ ਭਰਮ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਗੁਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਨਾਗਰਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਭ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ, ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ, ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਧੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲੰਘ ਗਏ. ਮੌਤ ਦੇ ਗਿਆਨ ਨੇ, ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੀ ਹੋਂਦ 'ਤੇ ਲਗਾਈਆਂ ਅਟੱਲ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦਾ, ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਜਵਾਨੀ ਤੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਟੱਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਸਰਜਨ ਦੀ ਕੈਂਚੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਨੂੰ ਕੁੱਖ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਪੱਚੀ ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਅਜੀਬ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੋਢੇ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ। (xv)
ਫਿਰ ਵੀ ਯੁੱਧ ਲਈ ਇੱਕ ਖਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਾਂਗੇ। ਕੈਪੂਟੋ ਦੇ ਵਾਕੰਸ਼ ਵਿੱਚ, "ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੈਂ ਯੁੱਧ ਲਈ ਉਦਾਸੀਨ ਹੋ ਗਿਆ" (xvi)। ਕਿਉਂ?
- ਯੁੱਧ ਅਜੇ ਵੀ ਲੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਇਹ ਇੱਛਾ ਫਰਜ਼, ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਉਹ ਮਿਥਿਹਾਸ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੁੱਢੇ ਲੋਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜਾਂ ਅਪੰਗ ਹੋਣ ਲਈ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪਛਾਣ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਬਦਲ ਗਏ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਕਿੰਨੇ ਵੱਖਰੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਦੁੱਖ, ਥਕਾਵਟ ਵਾਲੀ ਗਸ਼ਤ, ਗਰਮ ਲੈਂਡਿੰਗ ਜ਼ੋਨ 'ਤੇ ਲੜਾਈ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਡੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਾਂਝ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਨਾਗਰਿਕ ਸੀ, ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਸਾਰ ਪਰਦੇਸੀ ਜਾਪਦਾ ਸੀ. ਅਸੀਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਅਸੀਂ ਉਸ ਹੋਰ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਲੜੇ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਦੋਸਤ ਮਰ ਗਏ ਸਨ. (xvi)
- ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਵਿੱਚ [ਜੰਗ] ਲੜਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਕੋਈ ਅਮੂਰਤ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਨੁਭਵ ਸੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਇੰਦਰੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਟੁੱਟ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ. ਮੈਂ ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੀ ਗਰਜ ਵਿੱਚ ਗਰਜ ਸੁਣਾਂਗਾ. ਮੈਂ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਿੱਜੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬਾਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਤਾਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦ੍ਰਿੜ ਕਾਰਕੁੰਨ ਵਾਂਗ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਜੰਗ ਦੀ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਪਕੜ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਭਵ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਇਹ ਘਿਰਣਾਜਨਕ ਸੀ, ਜਿੰਨਾ ਉਦਾਸ ਸੀ, ਉਦਾਸ ਸੀ, ਜਿੰਨਾ ਕੋਮਲ ਸੀ। ਇਹ ਬੇਰਹਿਮ ਸੀ। (xvi)
- ਮੈਂ ਵੀ ਚਿੱਕੜ ਵਿੱਚੋਂ ਰੱਬ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ,
- ਉਹ ਚਿੱਕੜ ਜੋ ਗੱਲ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਚੀਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਦਮਾਸ਼ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ.
- ਜੰਗ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਹੂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਮਾ ਲਿਆਈ,
- ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਾਸੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦੇਣ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ.
-
- ਖੁਸ਼ੀ ਉੱਥੇ ਹੱਸਣ ਲਈ ਸੀ -
- ਜਿੱਥੇ ਮੌਤ ਬੇਤੁਕੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬੇਤੁਕੀ।
- ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਸੀ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਨੰਗੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ
- ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਕਤਲ ਦਾ ਪਛਤਾਵਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਾ ਕਰਨਾ।
- ਮੈਂ ਵੀ ਡਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ-
- ਬੈਰਾਜ ਦੇ ਪਿੱਛੇ, ਮੇਰੀ ਪਲਟਨ ਵਾਂਗ ਮਰਿਆ,
- ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਵਧਦੀ ਹੋਈ ਰੋਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਸਾਫ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ
- ਉਲਝਣ ਤੋਂ ਪਾਰ ਜਿੱਥੇ ਉਮੀਦਾਂ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ;
- ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇਖੀ -
- ਉਹ ਚਿਹਰੇ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਗਾਲਾਂ ਕੱਢਦੇ ਸਨ, ਚੀਕਦੇ ਸਨ,
- ਚਮਕ ਅਤੇ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਨਾਲ,
- ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਲਈ ਸੇਰਾਫਿਕ; ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਗਲਤ ਸਨ।
- ਮੈਂ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ -
- ਪੁਰਾਣੇ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀ ਅਣਕਹੀ।
- ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਆਰ ਨਿਰਪੱਖ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੰਧਨ ਨਹੀਂ ਹੈ
- ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਨਰਮ ਰੇਸ਼ਮ ਨਾਲ ਜੋ ਦਿਸਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੰਬੀਆਂ,
- ਖੁਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ, ਜਿਸਦਾ ਰਿਬਨ ਖਿਸਕਦਾ ਹੈ, -
- ਪਰ ਜੰਗ ਦੀ ਕਠੋਰ ਤਾਰ ਨਾਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਜਿਸ ਦੇ ਦਾਅ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ;
- ਬਾਂਹ ਦੀ ਪੱਟੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੋ ਜੋ ਟਪਕਦਾ ਹੈ;
- ਰਾਈਫਲ ਥੌਂਗ ਦੀ ਵੈਬਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੁਣਿਆ.
- ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੈ
- ਸਾਡੇ ਹੌਂਸਲੇ ਨੂੰ ਸਿਧੇ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਖੋਖਲੀਆਂ ਸਹੁੰਆਂ ਵਿੱਚ;
- ਫਰਜ਼ ਦੀ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਿਆ;
- ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੀ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੈੱਲ-ਤੂਫਾਨਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਲ ਝੱਖੜ ਫੈਲਾਇਆ.
- ਫਿਰ ਵੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੇਅਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ
- ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਰਕ ਦੇ ਦੁਖਦਾਈ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ,
- ਜਿਸ ਦਾ ਸੰਸਾਰ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਭੜਕਣ ਦੀ ਕੰਬਣੀ ਹੈ,
- ਅਤੇ ਸਵਰਗ ਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ੈੱਲ ਲਈ ਹਾਈਵੇ ਵਾਂਗ,
- ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੋਗੇ:
- ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਸਮਝੋਗੇ
- ਮੇਰੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਜ਼ਾਕ ਦੁਆਰਾ. ਇਹ ਆਦਮੀ ਕੀਮਤੀ ਹਨ
- ਤੁਹਾਡੇ ਹੰਝੂ. ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੰਦ ਦੇ ਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੋ।
- (“Apologia Pro Poemate Meo” [“Apology for My Poem”] 1917)
- ਇਹ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਉਲਟ, ਇੱਕ ਬੰਧਨ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦੁਆਰਾ, ਬੋਰੀਅਤ ਜਾਂ ਤਲਾਕ ਦੁਆਰਾ, ਜਾਂ ਮੌਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਇੰਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਮੇਰੇ ਦੋ ਦੋਸਤ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਰਧਾ, ਸਰਲ ਅਤੇ ਨਿਰਸਵਾਰਥ, ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਣ ਦੀ ਭਾਵਨਾ, ਇੱਕ ਵਿਨੀਤ ਚੀਜ਼ ਸੀ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਸੀ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਭਿਆਨਕਤਾ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ। (xvii)
- ਇੱਕ ਸਿਪਾਹੀ ਦੇ ਦਿਲ ਅੰਦਰ ਜੰਗ ਦਾ ਗਮ ਪਿਆਰ ਦੇ ਗਮ ਵਾਂਗ ਅਜੀਬ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਯਾਦ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਾਮ ਵੇਲੇ ਕਿਸੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਬੇਅੰਤ ਉਦਾਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਉਦਾਸੀ, ਇੱਕ ਗੁੰਮ, ਇੱਕ ਦਰਦ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਨੂੰ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਘਟਨਾ, ਜਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਲ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇੱਕ ਅੱਥਰੂ ਦਰਦ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ. (94)
"ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਉਸਨੂੰ ਸਿਖਾਏ ਗਏ ਹਰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਰਵੱਈਏ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਕਰਨਾ" (50)। ਅਤੇ, ਇਹਨਾਂ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, "ਜੋ ਬਚਿਆ ਸੀ ਉਹ ਦੁੱਖ ਸੀ, ਬੇਅੰਤ ਦੁੱਖ, ਬਚਣ ਦਾ ਦੁੱਖ। ਜੰਗ ਦਾ ਦੁੱਖ” (192)।
ਸਿਰਲੇਖ ਦਾ ਦੂਜਾ ਅੱਧਾ ਹੈ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੁੱਢਲੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਵਿਤਾ ਜੰਗ ਬਾਰੇ ਕਵਿਤਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। "ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਉਹ ਆਦਮੀ ਜੋ ਮੈਂ ਗਾਉਂਦਾ ਹਾਂ," ਵਰਜਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਪਰ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਿਆਨਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਮਹਿਮਾਵਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਦ ਯੁੱਧ-ਵਿਰੋਧੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੂਖਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਅਕਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਯੂਰਪੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ, ਇਲੀਆਡ.
ਯੁੱਧ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ, ਮਨੁੱਖੀ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਵਹਿਸ਼ੀਪੁਣੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਡੀ ਸਮਝ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ "ਮਨੁੱਖਤਾ" ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ। ਯੁੱਧ ਭਰਮਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਿਰਪੱਖ ਸਖ਼ਤ ਹਕੀਕਤਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿੱਚ ਲੜੇ ਹਨ, ਉਹ ਮਹਾਨ ਸਦਮੇ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਮਹਾਨ ਚੁਣੌਤੀ ਯੁੱਧ ਸਾਰੇ ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਯੂਜੀਨ ਸਲੇਜ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ WWII ਯਾਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਪੁਰਾਣੀ ਨਸਲ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਓਕੀਨਾਵਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਬਾਰੇ:
- ਜੇ ਕੋਈ ਮਰੀਨ ਤਿਲਕ ਕੇ ਚਿੱਕੜ ਵਾਲੇ ਰਿਜ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਢਲਾਨ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਖਿਸਕ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਲਟੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਥੱਲੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਯੋਗ ਸੀ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਗੁਆਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਫਿਸਲਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਖਿਸਕਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ, ਸਿਰਫ ਡਰੇ ਹੋਏ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਚਿੱਕੜ ਵਾਲੀਆਂ ਡੰਗਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ, ਕਾਰਤੂਸ ਦੀ ਬੈਲਟ, ਲੇਗਿੰਗਜ਼ ਦੇ ਲੇਸ, ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਮੈਗੋਟਸ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ….
- ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਕਠੋਰ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਭਿਆਨਕ ਅਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਨ….ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਬਹੁਤ ਬੇਤੁਕਾ ਹੈ ਕਿ ਆਦਮੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੀ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤਾਂ ਤੱਕ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਧੀਨ ਅਜਿਹੇ ਭਿਆਨਕ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਪਾਗਲ ਨਾ ਬਣੋ….ਮੇਰੇ ਲਈ ਜੰਗ ਪਾਗਲਪਣ ਸੀ। (260)
ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਜੰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਕੇ। ਬੋਲਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ, ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ, ਕਵਿਤਾ ਰਾਹੀਂ ਹੈ। ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਜੰਗ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ। ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕ ਕੇ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ (ਭਾਵੇਂ ਵਿਕਾਰ ਨਾਲ) ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ। ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ, ਯੁੱਧ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਬੋਲਣ ਲਈ, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ, ਸਾਰਥਕ। ਅਤੇ, ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੁਆਰਾ, ਅਸੀਂ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ.
ਪਾਲ ਫੁਸੇਲ, ਇਨ ਮਹਾਨ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਮੋਰੀ, ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਹਿਤਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਜੋ ਯੁੱਧ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਹੈ। "ਹਰ ਯੁੱਧ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਯੁੱਧ ਉਮੀਦ ਨਾਲੋਂ ਭੈੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ" (7)। ਵਿਅੰਗਾਤਮਕਤਾ ਦੀ ਇਹ ਭਾਵਨਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਸੇਲ "ਵਿਅੰਗ-ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਯਾਦ ਦੀ ਇਹ ਵਿਧੀ" (30) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸਾਰੇ ਵਧੀਆ ਯੁੱਧ ਸਾਹਿਤ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਰੰਗ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੇਖਕ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਰਥ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, "ਵਿਅੰਗਮਈ ਨਮੂਨਾ ਜੋ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੇ ਘਟਨਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ" ਯਾਦ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ (30)। "ਅਤੀਤ 'ਤੇ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਇੱਕ ਪੈਰਾਡਾਈਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਘਟਨਾ ਜਾਂ ਇੱਕ ਪਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ, ਅੱਗੇ ਖਿੱਚਣ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵ ਵਿੱਚ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਆਮ ਅਭਿੰਨ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ" (30).
ਅਕਸਰ, ਮੈਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਜਾਂ ਲਗਭਗ, ਇਹ ਯਾਦ 'ਸਰਕਾਰੀ ਕਹਾਣੀ' ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਫੁਸੇਲ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ, ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿਚ WWII ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ:
- ਜੰਗ ਨੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਟੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਉਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। ਘੱਟ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਬੁੱਧੀ, ਵਿਤਕਰੇ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਵਿਅਕਤੀਗਤਤਾ, ਗੁੰਝਲਤਾ, ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਵਿਅੰਗਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ, ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰਨਾ. ਪਿਛਲੇ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ [ਕਿਤਾਬ 1989 ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ] ਅਲਾਈਡ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਭਾਵਨਾਤਮਕ, ਪਾਗਲ ਦੇਸ਼ਭਗਤ, ਅਣਜਾਣ, ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਪਿਆਸੇ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਪਰੇ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਪੈਮਾਨੇ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। (ix)
ਡੂਲਸ ਐਟ ਡੇਕੋਰਮ ਐਸਟ
- ਬੋਰੀਆਂ ਹੇਠ ਬੁੱਢੇ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਦੋਹਰੇ ਝੁਕੇ,
- ਘੁਟਣ-ਘੁਟਦੇ, ਹੱਗਾਂ ਵਾਂਗ ਖੰਘਦੇ, ਅਸੀਂ ਚਿੱਕੜ ਰਾਹੀਂ ਸਰਾਪ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ,
- ਭੜਕਦੀਆਂ ਭੜਕੀਆਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਮੋੜ ਲਿਆ
- ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਆਰਾਮ ਵੱਲ ਤੁਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ.
- ਮਰਦ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਸਨ। ਕਈਆਂ ਦੇ ਬੂਟ ਗੁਆਚ ਗਏ ਸਨ
- ਪਰ ਲੰਗੜਾ, ਲਹੂ-ਲੁਹਾਨ। ਸਾਰੇ ਲੰਗੜੇ ਗਏ; ਸਾਰੇ ਅੰਨ੍ਹੇ;
- ਥਕਾਵਟ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਬੀ; ਬੋਲ਼ੇ ਤੱਕ ਵੀ
- ਥੱਕੇ ਹੋਏ, ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਪੰਜ-ਨੌਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ।
- ਗੈਸ! ਗੈਸ! ਤੇਜ਼ ਮੁੰਡੇ! ਭੜਕਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ,
- ਬੇਢੰਗੇ ਹੈਲਮੇਟਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਫਿਟ ਕਰਨਾ;
- ਪਰ ਕੋਈ ਅਜੇ ਵੀ ਚੀਕ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਠੋਕਰ ਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ,
- ਅਤੇ ਅੱਗ ਜਾਂ ਚੂਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਵਾਂਗ ਭੜਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ...
- ਮੱਧਮ, ਧੁੰਦਲੇ ਪੈਨਾਂ ਅਤੇ ਮੋਟੀ ਹਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੁਆਰਾ,
- ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਹਰੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਡੁੱਬਦੇ ਦੇਖਿਆ।
- ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਮੇਰੀ ਬੇਵੱਸ ਨਜ਼ਰ ਅੱਗੇ,
- ਉਹ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ, ਗਟਰਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਘੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ.
- ਜੇ ਕੁਝ ਕੁਦਿਆ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ
- ਉਸ ਗੱਡੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਅਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਵਿਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ,
- ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ writhing ਚਿੱਟੇ, ਨਿਗਾਹ ਵੇਖੋ,
- ਉਸ ਦਾ ਲਟਕਿਆ ਹੋਇਆ ਚਿਹਰਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇ ਪਾਪ ਦਾ ਬਿਮਾਰ ਹੈ;
- ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਹਰ ਝਟਕੇ, ਖ਼ੂਨ
- ਆਹਮੋ-ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਫੇਫੜੇ ਤੋਂ ਗਾਰਿੰਗ ਆਓ,
- ਕੈਸੇਂਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਲੀਲ, ਕੁੜੱਤਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੌੜਾ
- ਮਾਸੂਮ ਜੀਭਾਂ 'ਤੇ ਮਾੜੇ, ਲਾਇਲਾਜ ਜ਼ਖਮ ਦੇ
- ਮੇਰੇ ਦੋਸਤੋ, ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਉੱਚੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬੋਲੋਗੇ
- ਕੁਝ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਸ਼ੌਹਰਤ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ,
- ਪੁਰਾਣੀ ਲਿੱਪੀ: ਡੁਲਸ ਐਂਡ ਸਜਾਵਟ
- ਪ੍ਰੋ ਪਤਰੀਆ ਮੋਰੀ।*
- (* ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਮਰਨਾ ਮਿੱਠਾ ਅਤੇ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ।)
- ਇਹ ਅਮਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸੰਭਵ ਹੈ
- ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਲਈ
- ਵੀਅਤਕਾਂਗ ਤੋਂ।
- ਕੋਈ ਵੀ ਵਰਦੀ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਦਾ।
- ਉਹ ਸਭ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ
- ਇੱਕੋ ਭਾਸ਼ਾ,
- (ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸਕੇ
- ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ)
- ਉਹ ਗ੍ਰੇਨੇਡ ਟੇਪ ਕਰਦੇ ਹਨ
- ਆਪਣੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ,
- ਅਤੇ ਸੈਚਲ ਚਾਰਜ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ
- ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟੋਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ।
- ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਲੜਦੀਆਂ ਹਨ;
- ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਮੁੰਡੇ,
- ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ
-
- ਇਹ ਅਮਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸੰਭਵ ਹੈ
- ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਲਈ
- ਵੀਅਤਕਾਂਗ ਤੋਂ;
- ਕੁਛ ਦੇਰ ਬਾਅਦ,
- ਤੁਸੀਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦਿਓ।
- ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾਲ; ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ; ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਸਾਨੂੰ ਸਹੀ ਦੇਖਣ ਲਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਆਓ ਅਸੀਂ ਉਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹਾਂ; ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਣ ਲਈ; ਉਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਜਿਸਨੇ ਲੜਾਈ ਦਾ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵਿਧਵਾ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਅਨਾਥ ਲਈ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋ ਇੱਕ ਨਿਆਂਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਕਦਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ.
ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾ. ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ ਕਿੰਗ ਦੇ 1967 ਵਿੱਚ ਰਿਵਰਸਾਈਡ ਚਰਚ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਸ਼ਣ ਤੋਂ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ "ਚੁੱਪ ਤੋੜਨ" ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਸੀ, ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਿਓ।
- ਸਾਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਵੱਲ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਬੋਲਣ ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆ ਜੋ ਸਾਡੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੇਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਹਨੇਰੇ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਖਿੱਚੇ ਜਾਵਾਂਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਰਹਿਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਕਤੀ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਾਕਤ ਹੈ।
- ਹੁਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਅਤੇ ਕੌੜੇ - ਪਰ ਸੁੰਦਰ - ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰੀਏ। ਇਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਦਾ ਸੱਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਭਰਾ ਸਾਡੇ ਜਵਾਬ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਅਸੀਂ ਕਹੀਏ ਕਿ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ? ਕੀ ਸਾਡਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੜਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਡੂੰਘਾ ਪਛਤਾਵਾ ਭੇਜਦੇ ਹਾਂ? ਜਾਂ ਕੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂਘ, ਉਮੀਦ ਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਇਕਮੁੱਠਤਾ ਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਾ, ਜੋ ਵੀ ਕੀਮਤ ਹੈ? ਚੋਣ ਸਾਡੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਲ ਵਿੱਚ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (243)
ਕੈਪੂਟੋ, ਫਿਲਿਪ, ਜੰਗ ਦੀ ਅਫਵਾਹ (ਨਿਊਯਾਰਕ, 1977)
Ehrhart, WD, ਤੋਂ ਅਣਉਚਿਤ ਰਹਿਮ: ਵਿਅਤਨਾਮ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀ-ਕਵੀ, ਐਡ. ਏਹਰਹਾਰਟ (ਟੈਕਸਾਸ ਟੈਕ ਪ੍ਰੈਸ, 1989)
ਫੁਸਲ, ਪਾਲ, ਮਹਾਨ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਮੋਰੀ (ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂ. ਪ੍ਰੈਸ, 1975)
ਫੁਸਲ, ਪਾਲ, ਜੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ (ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂ. ਪ੍ਰੈਸ, 1989)
ਕਿੰਗ, ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ, ਆਸ ਦਾ ਨੇਮ: ਜ਼ਰੂਰੀ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਦੀ ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ ਕਿੰਗ, ਜੂਨੀਅਰ (ਹਾਰਪਰ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ, 1986)
ਲਿੰਕਨ, ਅਬ੍ਰਾਹਮ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਾਸ਼ਣ (ਡੋਵਰ ਥ੍ਰੀਫਟ ਐਡੀਸ਼ਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ, 1991)
ਓਵੇਨ, ਵਿਲਫ੍ਰੇਡ, ਵਿਲਫ੍ਰੇਡ ਓਵੇਨ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਐਡ. ਸਟਾਲਵਰਥੀ (ਨਿਊਯਾਰਕ, 1986)
[ਜੌਨ ਹੇਸ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੋਸਟਨ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੇਂਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜੌਨ ਨੇ ਬੋਸਟਨ ਵਿਖੇ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਨੂੰ ਪਾਰਟ ਟਾਈਮ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਬੋਰਡ ਅਤੇ ਫੈਕਲਟੀ/ਸਟਾਫ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਸਿੱਖਿਆ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਜੌਨ ਇੱਕ ਮਾਣਮੱਤਾ ਪਿਤਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਦਾਦਾ ਜੀ।]
ZNetwork ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਉਦਾਰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦਾਨ