De recente dood van de voormalige Indonesische president Soeharto vormde de afgelopen weken de basis van een aantal krantenartikelen. Dit is begrijpelijk, Indonesië is een van de naaste buren van Australië en wordt gezien als zeer belangrijk voor de toekomst van Australië. Zoals te verwachten was, verdoezelden de meeste rapporten en overlijdensberichten veel van de belangrijkste tekortkomingen van Soeharto, maar één daarvan is in het bijzonder opmerkelijk. Op 2 februari 2008 heeft de Sydney Morning Herald publiceerde een lang overlijdensbericht van ex-premier Paul Keating. (1)
Keating was de Australische penningmeester in de jaren tachtig en werd eind 1980 premier, tot aan zijn nederlaag tegen John Howard in 1991. Vaak wordt hij herinnerd aan het dereguleren van de Australische economie, het bevorderen van de zaak van de Australische republiek en het heroriënteren van het Australische buitenlandse beleid ten aanzien van Azië. weg van Groot-Brittannië en de VS.
Gedurende deze tijd leerde Keating Soeharto vrij goed kennen, en beschrijft hem als ‘slim en uiterst besluitvaardig… [met] een vriendelijke kijk op Australië.’ Verder gelooft Keating in de ‘vrede en orde van zijn land, zijn religieuze en etnische tolerantie en de vrede en de orde in Zuidoost-Azië kwamen voort uit zijn goede wil jegens de buurstaten en uit zijn wijsheid.’ Het is moeilijk om deze beschrijving gelijk te stellen met een CIA-onderzoek naar de massamoord op leden van de oppositiepartij die volgde op de machtsovername van Soeharto in 1966:
in termen van het aantal doden behoren de bloedbaden tegen de PKI [Indonesische Communistische Partij] tot de ergste massamoorden van de twintigste eeuw, samen met de Sovjet-zuiveringen van de jaren dertig, de nazi-massamoorden tijdens de Tweede Wereldoorlog, en het maoïstische bloedbad van begin jaren vijftig (1930)
Keating gelooft dat zonder Soeharto’s ‘verplaatsing’ van de vorige Soekarno-regering ‘een door de communisten gedomineerd Indonesië Australië en heel Zuidoost-Azië zou hebben gedestabiliseerd’. Door de macht over te nemen ‘bracht Soeharto een natie van 120 miljoen mensen, geteisterd door politieke onrust en armoede, van bijna desintegratie naar de ordelijke, geordende en welvarende staat die het nu is.’
Gezien de dankbaarheid die de Australiërs daarom jegens Soeharto zouden moeten voelen, vraagt Keating zich af ‘waarom hebben Australiërs Indonesië zo wantrouwend bekeken’?
Zijn antwoord hierop is een campagne van grote delen van de media om ‘de ware toestand van het Indonesische sociale en economische leven’ verkeerd voor te stellen, als vergelding voor de dood van vijf Australische journalisten in Indonesië in 1975. De Balibo Five, zoals ze nu worden genoemd , werden volgens Keating 'door hun onverantwoordelijke eigenaren aangemoedigd om zich vanuit een oorlogsgebied te melden en … doodgeschoten door het Indonesische leger in Oost-Timor'. Om de een of andere reden ‘werd deze gebeurtenis door journalisten teruggekoppeld naar Soeharto’, die nu werd gezien als een ‘wrede en intolerante onderdrukker wiens levenswerk om Indonesië van de ondergang te redden alleen door het prisma van Oost-Timor mocht worden bekeken’.
Het is waar dat de visie van veel Australiërs op Indonesië zich richt op Oost-Timor, en meer recentelijk op Bali. Maar om te suggereren dat de kranteneigenaren verantwoordelijk waren voor de moord op journalisten door het Indonesische leger, en niet Soeharto. De overtuiging van Keating is op zijn slechtst vergoelijkend: Soeharto was uiteindelijk verantwoordelijk voor de dood van de Balibo Vijf, als hoofd van het leger, en voor de honderdduizenden Indonesiërs die tijdens zijn bewind werden gedood.
Het waren niet alleen Soeharto’s massale mensenrechtenschendingen die Keating verdoezelde. Hij probeerde ook de vele beschuldigingen van corruptie tegen Soeharto en zijn familie uit te leggen:
'Zijn zoon Tommy zou zich misschien een weg hebben kunnen banen in een aandelenbedrijf bij een Amerikaans telefoonbedrijf, of zijn dochter iets bij een wegenbouwer. Hoe waar deze generalisaties ook mochten zijn, in termen van het gewicht van de Australische belangen, wegen de daden van Soeharto’s openbare leven massaal zwaarder dan alles wat met particuliere aangelegenheden te maken heeft.
Het is waar dat zijn daden in het openbare leven zwaarder wegen dan zijn privézaken; de honderdduizenden doden zijn uiteindelijk belangrijker dan de beschuldigingen van corruptie, maar deze verklaring geeft een ernstige verkeerde voorstelling van de 35 miljard dollar die volgens de VN Soeharto en zijn regime tijdens de oorlog hebben gestolen. zijn drie decennia aan de macht.
Hoewel Keating gelijk had in zijn wens om de betrekkingen van Australië met zijn Aziatische buren te verbeteren, is zijn vergoelijking van de misdaden van een van de meest despotische leiders ter wereld extreem en doet hij denken aan veel geschreven over Augusto Pinochet en zijn impact op Chili.
(1) Paul Keating, ‘De natiebouwer’, Sydney Morning Herald, 2-3 februari 2008, p. 24.
(2) Geciteerd in Clinton Fernandes: Onwillige Indonesiërs: Australië, Indonesië en de toekomst van West-Papoea, Schrijver, Carlton North, 2006, p. 41.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren