Er is geen tekort aan activisten, journalisten, academici en gewetensvolle mensen die een verhaal te vertellen hebben over de impact van de video ‘Collateral Murder’.
De Amerikaanse militaire beelden van een bemanning van een Apache-helikopter die zonder onderscheid op een tiental Iraakse burgers schiet – waaronder Reuters-journalisten Namir Noor Eldeen en Saeed Chmagh, en twee jonge kinderen – worden algemeen erkend omdat ze de ware aard van de Amerikaanse oorlog in Irak blootleggen en Bekende namen van WikiLeaks en Julian Assange.
Drie jaar voordat WikiLeaks het voor het publiek mogelijk maakte om deze video te bekijken, hoorde Dean Yates, hoofd van het Reuters-bureau in Irak, van het bestaan ervan. Yates getuigde tijdens de persconferentie over de impact van de video Belmarsh Tribunaal in Sydney, Australië op 4 maart 2023.
Later in het Tribunaal noemde een andere afgevaardigde, de Australische advocaat Bernard Collaery, de getuigenis van Yates “toelaatbaar bewijs”, dat zou kunnen dienen als getuigenverklaringen ter verdediging van Assange. (In feite werd tijdens het uitleveringsproces van Assange een verklaring van Yates aan een Britse rechtbank voorgelegd.)
Het is nu bijna 13 jaar geleden dat WikiLeaks het bericht publiceerde video-en bijna 16 jaar sinds de aanval plaatsvond. Niemand die verantwoordelijk is voor de aanval of de invasie van Irak heeft ook maar een greintje verantwoordelijkheid hoeven dragen.
Assange daarentegen kwijnt weg in de Belmarsh-gevangenis onder martelende omstandigheden. Hij verkeert in juridische onzekerheid terwijl de Verenigde Staten zijn uitlevering voortzetten op grond van de Spionage Act-aanklacht, in een zaak die een ongekende bedreiging voor de persvrijheid vormt.
Hoewel WikiLeaks' publicatie van militaire documenten uit Irak en Afghanistan de kern van de zaak vormt, ontbreekt de video 'Collateral Murder' in de 18 aanklachten die 37 pagina's beslaan.
“Het Amerikaanse leger deed doorgaans geen onderzoek naar burgerslachtoffers in Irak. In dit geval gebeurde dat omdat Namir en Saeed voor een grote internationale nieuwsorganisatie werkten”, zei Yates toen hij zijn toespraak begon.
“Ik kreeg – zonder waarschuwing vooraf – minder dan drie minuten beeldmateriaal te zien van de wapencamera van Crazy Horse 1-8, tot aan de plek waar deze voor de eerste keer het vuur opende. Mij werd verteld dat het gevechtsschip vervolgens een minibusje aanviel, omdat men dacht dat het gewonde opstandelingen hielp en wapens oppakte. De Amerikaanse strijdkrachten hadden gehandeld in overeenstemming met de regels voor Irak, zo werd mij verteld.”
Yates probeerde de volgende drie jaar het Pentagon ervan te overtuigen de volledige beelden te verstrekken via de Freedom of Information Act, maar zijn poging werd herhaaldelijk afgewezen.
Vervolgens publiceerde WikiLeaks in 2010 de video. Het was meteen duidelijk dat wat het Pentagon had beweerd bedrieglijk en oneerlijk was.
“Het was duidelijk waarom de Amerikaanse regering de tape niet met Reuters wilde delen”, zei Yates. “Het toonde korrelige figuren in een straat in Bagdad. Het helse geklak van het kettinggeweer van Crazy Horse 1-8 schiet rond ter grootte van een klein frisdrankflesje, zo lang als een mannenhand. Stofwolken toen die kanongranaten op mannen neerstortten.’
Yates legde in zijn getuigenis verder uit dat hij delen van de aanklacht tegen Assange benadrukte toen de aanklacht werd aangekondigd. Hij concludeerde dat het ‘een poging was om te criminaliseren wat journalisten doen’, en vervolgens herinnerde Yates zich iets wat klokkenluider Chelsea Manning van het Amerikaanse leger tijdens haar krijgsraad had uitgelegd.
“Nadat ze een kopie van de tape had bewaard, vertelde mevrouw Manning haar krijgsraad dat ze de ROE’s had gezocht en gevonden, een stroomschema uit 2007 waarin de commandostructuur voor het gebruik van geweld in Irak werd geschetst en een gelamineerde ‘ROE Card’-soldaten Bij zich hadden ze een samenvatting van de regels”, legde Yates uit. “Toen kreeg ik het. De Amerikaanse regering wilde de video niet in een rechtszaal. Te gênant.”
“Potentiële oorlogsmisdaden. Wrede pilotenpraat. Het Amerikaanse leger heeft herhaaldelijk gelogen over de gebeurtenissen van 12 juli 2007, waarbij mijn Iraakse staf werd gedood.”
Yates ontkrachtte punt voor punt de leugens in de oorspronkelijke verklaring die het Amerikaanse leger naar buiten bracht ter rechtvaardiging van de aanval, evenals de excuses die de Amerikaanse minister van Defensie Robert Gates maakte na de publicatie van de beelden door WikiLeaks. Yates benadrukte dat de Amerikaanse troepen zich terdege bewust waren van de regels van inzet die zij overtraden, en ondanks deze duidelijke overtreding van de regels heeft een Amerikaans militair onderzoek de piloten vrijgesproken.
Het Pentagon deed een doofpotoperatie om te voorkomen dat de beelden ooit het daglicht zouden zien.
“Dit alles laat zien waarom de Amerikaanse regering de tape niet in de aanklacht van Assange heeft opgenomen – die momentopname van de oorlog zou de hypocrisie van haar zaak tegen hem hebben blootgelegd”, zei Yates. “De schending van de ROE’s, de flagrante manier waarop het leger het wangedrag negeerde en de mate waarin hoge militaire en civiele functionarissen erover logen. Collateral Murder is zo krachtig omdat het puur de waarheid vertelt. Geen enkele militaire ambtenaar zou de situatie kunnen afleiden, zuiveren of ‘context’ kunnen bieden.”
Yates rondde zijn getuigenis af door de video te vergelijken met de met de Pulitzerprijs bekroonde foto die fotojournalist Eddie Adams maakte aan het begin van het Tet-offensief in de oorlog in Vietnam. De foto documenteerde op krachtige wijze de terloopse executie van Nguyen Van Lem en wordt gecrediteerd voor de veranderende publieke perceptie van de oorlog in Vietnam.
De video ‘Collateral Murder’ heeft zeker invloed gehad op de publieke perceptie van de oorlog in Irak. Twintig jaar na de invasie van Irak zijn veel architecten van de oorlog er echter in geslaagd hun misdaden, leugens en machtsmisbruik in herinnering te houden.
Dankzij Assange en WikiLeaks zal deze video, zelfs als de criminelen achter de oorlog en bezetting in Irak nooit enige gerechtigheid krijgen voor hun daden, altijd beschikbaar zijn voor iedereen die de waarheid over het conflict wil weten.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren