De afgelopen anderhalf jaar is Griekenland een ketel van klassenoorlog geweest. In december 2008 vond in het hele land een plek plaats waar anarchisten op straat met de politie strijden, in een poging te voorkomen dat banken worden gered en dat er wordt bezuinigd op de overheidsuitgaven voor onderwijs. In die maand werden ook algemene vergaderingen van arbeiders, immigranten, studenten en armen opgericht om het verzet te coördineren en protestacties te plannen. Studenten in heel Griekenland bezetten ook hun scholen en universiteiten en transformeerden deze in centra van radicalisme
[I]. Ondanks de botsingen op straat verspreidde de opstand zich echter niet met succes naar de werkplekken. Dit kwam gedeeltelijk doordat de functionarissen van de grootste vakbonden vijandig stonden tegenover de demonstranten. Bij verschillende gelegenheden riepen zij hun leden op de straat te verlaten en weer aan het werk te gaan en veroordeelden zij degenen die bij de acties betrokken waren
[Ii]. Het gevolg was dat de opstand eind januari aan kracht begon te verliezen.
De groeiende woede die het Griekse volk voelde jegens de staat en het kapitalisme verdween echter niet. Gedurende 2009 bleven er sporadische botsingen tussen activisten en de politie plaatsvinden. Er vonden ook regelmatig protestacties plaats, zo blokkeerden kleinschalige boeren herhaaldelijk wegen door het hele land
[Iii]. In februari van dit jaar explodeerde de woede die mensen voelden opnieuw. De afgelopen twee maanden hebben de Griekse staat en de rijken te maken gehad met massale demonstraties, die, als ze blijven groeien, de opstand van december 2008 zouden kunnen evenaren of zelfs overschaduwen.
De reden waarom deze nieuwe ronde van massale protesten heeft plaatsgevonden is omdat de Griekse regering verklaarde dat zij de arbeiders en de armen ging aanvallen om de staatsschuld terug te dringen – die grotendeels was ontstaan als gevolg van herhaalde reddingsoperaties voor de rijken. Als onderdeel hiervan werd aangekondigd dat de salarissen van werknemers in de publieke sector zouden dalen, dat de BTW zou worden verhoogd en dat er op het budget voor de sociale zekerheid zou worden gekort. De reactie van de arbeiders en de armen op deze aanval was vrijwel onmiddellijk. Uren nadat de socialistische premier George Papandreou deze maatregelen eind februari aankondigde, bestormden anarchisten een conferentie tussen de minister van Nationale Economie en industriëlen, waardoor de procedure op spectaculaire wijze tot stilstand kwam. Een paar dagen later kwamen werknemers uit de publieke sector, waaronder belastinginners, artsen, verpleegsters, leraren en luchtverkeersleiders, in staking van 24 uur. Gedurende deze periode kwam Griekenland vrijwel tot stilstand. Bij de demonstratie die met de staking gepaard ging, confronteerden arbeiders de politie en probeerden met een vuilniswagen de linies te doorbreken
[Iv]. De acties van de demonstranten waren inderdaad verrassend, aangezien vakbondsdemonstraties in Griekenland doorgaans relatief bezadigde aangelegenheden zijn en in werkelijkheid het begin markeerden van wat komen ging.
Op de 24
th In februari riepen de grootste vakbonden in Griekenland opnieuw een staking uit. Wat de vakbondsfunctionarissen echter niet hadden verwacht, was de wreedheid van de protesten die met de staking gepaard zouden gaan. Tijdens een van de protesten marcheerden ruim 40 mensen door Athene en braken straatgevechten uit tussen de demonstranten en de politie. Daarnaast waren symbolen van het kapitalisme, zoals multinationale banken, ook het doelwit van demonstranten die hun ramen en gevels vernielden. In de nasleep bezetten enkele activisten samen met het ministerie van Financiën korte tijd de beurs. Op dezelfde manier bezetten arbeiders ook de Nationale Drukkerijen in een poging om te voorkomen dat de bezuinigingswetgeving werd gedrukt; terwijl bezuinigde arbeiders van Olympic Airways enkele dagen de kantoren van de Staats-Generaal van Accountancy bezetten
[V]. Tegelijkertijd bezetten anarchisten in de stad Yannena ook het lokale hoofdkwartier van de regerende partij PASOK, uit protest tegen de bezuinigingsmaatregelen en de arrestaties van demonstranten in het hele land.
[Vi]. Dit werd vervolgens gevolgd door een mars van 10 man naar het Parlement op de 000e
th van Maart. Buiten het parlement begonnen kleine schermutselingen tussen de demonstranten en de oproerpolitie. Daarbij werd Manolis Glezos, een anti-nazi-verzetsstrijder die tijdens de Tweede Wereldoorlog de nazi-vlag van de Akropolis liet zakken, door de oproerpolitie traangas rechtstreeks in zijn gezicht afgevuurd. Als gevolg hiervan namen de demonstranten wraak en werden in sommige straten vlammende barricades opgeworpen.
[Vii].
Het is duidelijk dat de Griekse staat bang was voor de intensiteit van deze protesten. In de dagen die volgden kondigde een politiefunctionaris aan dat “de EU en de Griekse regering bereid zijn een 7000 man sterke Europese politiemacht te sturen om wat lijkt op een aanstaande opstand te onderdrukken”
[Viii]. De woorden van de functionaris hadden echter weinig effect en het verzet ging door met een nieuwe ronde van massale protestmarsen die plaatsvonden op de 11e.
th van Maart. Hierbij gingen ruim 150 mensen de straat op en marcheerden naar het Parlement. Op weg naar het Parlement viel de politie een groot anarchistisch blok aan en er volgden botsingen waarbij traangas en molotovcocktails werden uitgewisseld. De veldslagen verspreidden zich al snel over Athene en tegen de avond waren er barricades opgetrokken in de anarchistische wijk Exarcheia. Tegelijkertijd werd een algemene 000-uursstaking uitgeroepen waaraan meer dan 24 miljoen mensen, bijna een derde van de bevolking, deelnamen.
[Ix]. Een paar dagen later werd dit gevolgd door een nieuwe mars naar het Parlement, die onmiddellijk werd aangevallen door de politie. Veel van de jongeren in de mars namen wraak door flessen en stenen naar de politie te gooien. Bovendien begonnen de werknemers van de State Energy Corporation aan een staking van 48 uur, waardoor een groot deel van Griekenland met voortdurende black-outs te maken kreeg. Meer recentelijk werd opgeroepen tot een nieuwe algemene staking, die naar verwachting ergens eind maart of begin april zal plaatsvinden.
Ondanks de intensiteit van de protesten en de aanhoudende actie worden de betrokken activisten en arbeiders echter geconfronteerd met een aantal uitdagingen. Misschien wel de grootste uitdaging waarmee ze worden geconfronteerd, is dat de bureaucraten binnen twee van de grootste vakbondsfederaties, de particuliere sector GSEE en de publieke sector ADEDY, nauw verbonden zijn met de partij die aan de macht is, de socialistische PASOK, die de drijvende kracht is achter de bezuinigingsplannen. . In feite hebben GSEE en de ADEDY-functionarissen de vakbonden vaak gebruikt als veiligheidsklep waardoor werknemers hun woede konden uiten, maar ze hebben het systeem nooit echt uitgedaagd. Toen de protesten in Griekenland in het verleden escaleerden, hebben deze functionarissen de steun van GSEE en ADEDY ingetrokken. Opnieuw lijken er tekenen te zijn dat deze functionarissen van plan zijn dit momenteel te herhalen. Aanvankelijk was er bijvoorbeeld een nieuwe algemene staking gepland op de 16eth van Maart. De GSEE- en ADEDY-functionarissen stelden dit echter uit onder het mom dat het te dicht bij de vorige algemene staking lag en dat de vakbonden gedurende deze periode bij congressen betrokken zouden worden. Daarom hebben ze de volgende algemene staking naar april verplaatst, op een manier die erop lijkt dat deze bedoeld zou kunnen zijn om het momentum van de protesten een halt toe te roepen.
Als we het momentum van de protesten willen behouden, moet de macht van de vakbondsbureaucraten om de agenda te bepalen worden doorbroken. Op de lange termijn zou dit mogelijk kunnen worden bereikt doordat arbeiders de strijd zouden aangaan tegen de vakbondsbureaucraten om de vakbonden om te vormen tot zelfbeheerde, radicale en niet-hiërarchische organisaties die door de arbeiders zelf worden gecontroleerd. Er zijn al tekenen dat een dergelijk proces mogelijk is begonnen. Tijdens de 5
th Tijdens de protesten van maart werd het hoofd van de GSEE aangevallen door demonstranten en ervan beschuldigd een uitverkoop te zijn. Hij werd bekogeld met voedsel en stenen en werd uiteindelijk gedwongen zijn toevlucht te zoeken in het Griekse parlement, achter een leger van oproerpolitie
[X]. Deze acties van de arbeiders kunnen inderdaad een vroeg teken zijn dat ze van plan zijn een strijd te voeren om de vakbonden in een radicalere richting te drijven, en om ze om te vormen tot radicale bottom-up organisaties. De strijd om de vakbonden om te vormen tot organisaties van onderaf is echter een proces van lange adem en of een dergelijke strijd überhaupt gewonnen kan worden, gezien de omvang van de bureaucratisering van de vakbonden, is een open vraag. Wat in ieder geval zeker is, is dat een dergelijke strijd of overwinning waarschijnlijk niet snel zal worden behaald – wat zich vertaalt in een situatie waarin de aan PASOK verbonden functionarissen de komende tijd zeker de leiding zullen blijven houden over de grootste vakbonden. Dit betekent dat om de protesten in stand te houden, arbeiders, immigranten en activisten waarschijnlijk zullen moeten proberen deze vakbondsfunctionarissen te omzeilen door algemene vergaderingen of arbeidersraden op te richten, zoals in december 2008 gebeurde. Deze strategie biedt enige hoop en hoop. Tijdens de huidige protestronde zijn al enkele studentenactivisten en anarchisten begonnen met het organiseren van algemene vergaderingen.
Een andere uitdaging die waarschijnlijk zal worden aangegaan, is ook hoe de huidige strijd kan worden uitgebreid naar de werkvloer. Misschien wel een van de ogenschijnlijk grootste zwakke punten van de opstand van december 2008 is dat deze er niet in slaagde zich succesvol uit te breiden naar de werkvloer en dat er bijna geen fabrieksbezettingen plaatsvonden, wat betekent dat de belangen van de rijken relatief veilig bleven. Als de huidige protesten zich zouden kunnen uitbreiden naar fabrieksbezettingen, dan is er een reële kans dat de Griekse staat en het kapitalistische systeem fundamenteel op de proef worden gesteld. Het is echter verre van zeker dat dit ook daadwerkelijk zal gebeuren. De enige echte zekerheid is echter dat het Griekse volk niet bij de pakken neer gaat zitten en de bezuinigingsmaatregelen simpelweg accepteert, en zich er in de nabije toekomst hevig tegen zal verzetten.
[Iv] www.libcom.org/news/public-sector-strike-paralyzes-greece-10022010 10 februari 2010
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren