Nu president Obama op donderdag 19 februari Ottawa bezoekt, deelt de bekende schrijver en anti-oorlogsactivist Tariq Ali zijn mening over het buitenlands beleid van de nieuwe regering. In zijn onlangs verschenen boek De DuelAli betoogt dat een uitbreiding van de oorlog in Afghanistan alleen maar meer vernietiging zal zaaien in dat lang lijdende Centraal-Aziatische land, en de toch al onstabiele situatie in Pakistan zal verergeren.
In dit interview met rabble.ca redacteur Derrick O'Keefe bespreekt Ali de oorlog, de vooruitzichten voor Palestina onder Obama's toezicht, het opkomende linkse tij in de achtertuin van Uncle Sam en zijn gedachten over Michael Ignatieff, die al jarenlang in Groot-Brittannië woont.
Derrick O'Keefe: Deze week brengt president Obama zijn eerste officiële buitenlandse bezoek aan Canada, waar hij in Ottawa zal worden verwelkomd door Stephen Harper. Voor activisten in de VS suggereerde u dat de inauguratie van Obama zou worden beantwoord met slogans die het historische moment onderkenden, maar niettemin eisen opriepen: 'Gefeliciteerd Barack. Nu weg uit Kabul, weg uit Irak.' Hoe moeten progressieven in Canada Obama begroeten?
Tariq Ali: Ze zouden de 'gefeliciteerd', die al politiek gezien al ouderwets aanvoelt, moeten laten vallen en vervangen door 'hallo', en al het andere blijft hetzelfde. Het is interessant om te zien dat een aantal columnisten die trouwe Democraten zijn, steeds kritischer worden over de 'business as usual'-aanpak die wordt getypeerd door het Obama-Biden-team. Wat het Midden-Oosten betreft, hebben ze geen enkele kritiek op Israël geuit, ze komen terug op de terugtrekkingstermijn voor Irak en zullen ongetwijfeld, net als in het verleden, de niet-gekozen regimes in het gebied blijven steunen.
Het imperialisme heeft misschien een menselijk gezicht gekregen, maar moet op zijn daden worden beoordeeld. Het ziet er niet goed uit. Op het gebied van de economie is de poging tot tweepartijenpolitiek in het gezicht van Obama ontploft De kritiek van Paul Krugman in de New York Times is mild, maar accuraat.
DOEN: Obama's 'diplomatieke golf' zal zeker gepaard gaan met een grote inspanning om NAVO-landen als Canada ertoe te bewegen hun troepenaanwezigheid in Afghanistan te vergroten. Wat zijn de vooruitzichten voor dit charmeoffensief? Zal Afghanistan steeds meer een strikt Amerikaanse oorlog worden?
BIJ: Het zal. De meeste Europese landen zijn extreem nerveus. De Britse ambassadeur in Kabul heeft verklaard dat de oorlog niet kan worden gewonnen. Een Duitse generaal die terugkeerde uit Afghanistan herhaalde hetzelfde. De Spanjaarden staan naar verluidt op het punt zich terug te trekken.
Het sturen van nog eens 20,000 Amerikaanse troepen zal de zaken alleen maar erger maken, niet beter. Mijn indruk is dat de adviseurs van Obama verdeeld zijn over deze kwestie. Iedereen is het er echter over eens dat het doel niet langer het opbouwen van een natie is (altijd een grapje), maar het zo snel mogelijk opzetten van een pro of in ieder geval geen antiwesters regime zonder Karzai. Dit is misschien niet zo eenvoudig als ze denken.
DO: Newsweek verscheen onlangs een coverstory, 'Afghanistan: Obama's Vietnam'. Zou Pakistan zijn Cambodja kunnen worden, en wat voorspelt de benoeming van Richard Holbrooke als zijn gezant voor Pakistan op dat front?
BIJ: Holbrooke is weinig meer dan een loopjongen. Hij zal doen wat het Witte Huis wil. Maar hij had tijdens zijn laatste reizen iets moeten oppikken, inclusief een paar feiten. Een grote meerderheid in Pakistan wil een exitstrategie uit Afghanistan. Ik heb onlangs betoogd in mijn nieuwe boek en in TomDispatch dat een dergelijke strategie cruciaal is. Het mag echter niet leiden tot de overdracht van Afghanistan aan het Pakistaanse leger, zoals de vorige keer gebeurde nadat de Russen waren verslagen.
We hebben een regionale oplossing nodig waarbij Iran, Rusland, China en India betrokken zijn, en uiteraard ook Pakistan. Als dit niet gebeurt, zal de oorlog in Afghanistan oncontroleerbaar worden, wat zal leiden tot verdere verwoesting in dat land en Pakistan. De chaos in de regio heeft religieuze extremisten in de grensprovincie al aangemoedigd en religieuze krijgsheren hebben Swat tot een leengoed gereduceerd. Hier moet worden gezegd dat het besluit van de Pakistaanse staat om zijn legitieme monopolie op geweld op te geven en gewapende bendes toe te staan scholen in brand te steken en vrouwen aan te vallen, verbazingwekkend is. Een staat die niet in staat is zijn burgers te beschermen tegen lokaal of extern geweld is gedoemd in te storten. Het is duidelijk dat de gebeurtenissen in Swat niet hadden kunnen plaatsvinden als de regeringen van het land niet hadden samengespannen met een aantal van deze groepen, en deze hadden gebruikt om Washington op verschillende manieren onder druk te zetten.
DO: Schijnbaar ontleend aan de manicheïstische logica van George W. Bush hebben sommige pro-oorlogscommentatoren in Canada de anti-oorlogsbeweging bestempeld als 'aanhangers' van de Taliban. Een van hen, Tarek Fatah, een voormalige NDP-activist die de afgelopen jaren het hele politieke spectrum heeft doorkruist tot een lieveling van het extreemrechtse frontpagemag.com, heeft deze beschuldiging tegen u persoonlijk verspreid. Zou een lezing van Botsing van fundamentalismen Is dit in orde voor sommige van deze critici van de anti-oorlogsbeweging?
BIJ: Mijn opvattingen zijn helemaal niet veranderd, zoals duidelijk is voor iedereen die mijn boeken en essays uit het heden en verleden leest of naar video's kijkt uit de oude tv-programma's van Fatah. Ik heb onlangs over het vorige Taliban-regime in Afghanistan geschreven als een 'kwaadaardige sociale orde' en om die reden heb ik aangedrongen op een nationale coalitieregering in dat land na de terugtrekking van de NAVO. Gezien de enorme toename van de steun voor de nieuwe versie van de Taliban die het resultaat is van de oorlog en de bezetting, moet elke regering haar vertegenwoordigers erbij betrekken.
De westerse weigering om Hamas te erkennen was rechtstreeks verantwoordelijk voor de Israëlische aanval op Gaza. Ik heb Hamas in het verleden sterk bekritiseerd, maar simpelweg omdat ik het niet met hen eens ben, is dat geen reden om te ontkennen dat zij bij verkiezingen een meerderheid hebben behaald of dat hun tegenstanders op elk niveau corrupt zijn.
Men kan verder teruggaan in de geschiedenis. De vroege opstanden tegen imperiale plunderingen in Soedan (Groot-Brittannië), Algerije (Frankrijk) en Libië (Italië) werden allemaal geleid door religieuze leiders. Op de conferentie van de Arbeiders van het Oosten in Bakoe in 1922 erkenden de bolsjewieken dit feit en Zinovjev riep op tot steun aan de jihad tegen het imperialisme. Hij ging over de top, maar het punt is dat deze vragen niet nieuw zijn, ook al is de context anders.
Het feit dat veel voormalige Afghaanse communisten de NAVO-bezetting steunden, zal de seculiere zaak waarschijnlijk niet ten goede komen. Ook is er geen overeenkomst gesloten door de seculiere provinciale regering van de Awami Nationale Partij in de North West Frontier Province (NWFP) met extremisten van de harde lijn, waarbij zij instemden met de IMARGRAH: een vijfpuntenovereenkomst voor de handhaving van de shariat in de Malakand-divisie, die is afgerond. in de succesvolle gesprekken tussen de NWFP-regering en Maulana Sufi Muhammad. Ze hadden het bij het verkeerde eind toen ze dat deden, net zoals ze het bij het verkeerde eind hadden toen ze eerst de Sovjet-bezetting van Afghanistan en meer recentelijk de NAVO-bezetting steunden.
DOEN: Ondanks zijn stilzwijgen tijdens het bloedbad in Gaza, en zijn benoeming van Hilary Clinton, zien sommigen onder de regering-Obama een opening voor vrede en gerechtigheid in het Midden-Oosten. Is er enige reden voor optimisme?
BIJ: Ik zie het zelf niet. De overwinning van extreemrechtse en fascistische partijen in Israël weerspiegelt helaas de standpunten van een meerderheid van de Israëli’s. Het heeft geen zin om iets anders te doen. Het is duidelijk niet in het belang van de VS om een dergelijk regime te steunen, maar dat zullen ze wel doen. De campagne voor boycot, desinvestering en sancties (BDS) dus welsprekend betoogd door Naomi Klein is de enige weg vooruit en ik ben blij dat het echt internationaal wordt.
Later deze maand spreek ik bij SOAS met Ronnie Kasrils, de voormalige Zuid-Afrikaanse minister van Inlichtingen en een Jood die vijandig staat tegenover het zionisme, om de BDS-campagne in Groot-Brittannië te promoten.
DOEN: Wat zijn, als we afstand nemen van Zuid- en Centraal-Azië en het Midden-Oosten, uw verwachtingen van Obama's beleid ten aanzien van Cuba en de ALBA- en UNASUR-landen in het algemeen? Zal Obama meer aandacht besteden aan de Amerikaanse achtertuin, die de afgelopen tien jaar aanzienlijk naar links is opgeschoven?
BIJ: Als hij een Nixon in Peking wilde doen, zou hij naar Havana moeten vliegen en de sancties moeten beëindigen. Hij zou dan naar Caracas moeten vliegen en de Bolivariaanse presidenten van Venezuela, Bolivia, Ecuador en Paraguay ontmoeten. En ik ben er zeker van dat Lula uit Brazilië en Kirschner uit Argentinië ook zouden komen vliegen om Obama ervan te overtuigen dat Plan Colombia een ramp is. Hij zou dit moeten doen, maar hij doet het niet.
Ik vrees dat hij verwikkeld is in de puinhoop van de Democratische Partij. Ook de economische recessie is een magneet voor het voorzitterschap. Hij zal stijgen of dalen op het gebied van de economie en dus zal het doen van iets serieus in Zuid-Amerika geen aantrekkelijke optie lijken, die zowel kortzichtig (denk aan de grote Spaanstalige bevolking in de VS) als dwaas is.
DOEN: Obama-manie is een politiek fenomeen waar elke politieke functionaris ter wereld gebruik van probeert te maken. Hier in Canada hebben sommigen Michael Ignatieff zelfs aangeprezen als Canada's Obama, of als de 'nieuwe Trudeau'. Wat waren je indrukken van Ignatieff tijdens zijn ruim twintig jaar durende verblijf in Groot-Brittannië?
BIJ: Trudeau was een onafhankelijk denkende leider, geen stroman van het buurland. De graaf (zoals we Ignatieff noemden) steunde de oorlog in Irak, verdedigde marteling en sloot zich aan bij een hondachtige coïtale sluis met de Bush-Cheney-bende. Als de Canadezen hem tot premier kiezen, kunnen ze zich net zo goed bij de Verenigde Staten aansluiten, nadat ze een uitzonderlijke status op het gebied van de gezondheidszorg, het onderwijs en de CBC hebben geëist. Waarom niet? Dat zal het in alles zijn, behalve in naam.
Hieruit zult u hebben opgemaakt dat mijn indrukken van zijn verblijf hier niet geheel positief waren.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren