De erkenning door president Bush eind oktober dat de vergelijking tussen de Ramadan-aanvallen in Irak en het Tet-offensief in Vietnam ‘juist zou kunnen zijn’ bracht het debat tussen Irak en Vietnam onder de aandacht.
Dit debat suggereert onder meer dat democratieën doorgaans oorlogen verliezen aan vastberaden verzetsbewegingen, omdat democratieën zich onthouden van onbeperkt gebruik van geweld.

Het is een zelfingenomen kortzichtig standpunt om te betogen dat als democratieën maar meer geweld hadden kunnen gebruiken, ze alle weerstand tegen hun project van overheersing en uitbuiting van andere volkeren zouden hebben geëlimineerd.
Deze visie en andere soortgelijke visies, die het debat tussen Irak en Vietnam bepalen, dragen weinig bij aan het wegnemen van zelfbedrog. Dat komt omdat ze ofwel gebaseerd zijn op een gebrekkige analyse, ofwel zich concentreren op oppervlakkige strategische overeenkomsten of verschillen, terwijl ze weinig of geen aandacht besteden aan de onderliggende realiteit van Vietnam en Irak.

De meest voor de hand liggende overeenkomsten tussen Vietnam en Irak ontbreken bijvoorbeeld vrijwel geheel in het debat. De eerste van deze ontbrekende duidelijke overeenkomsten is dat beide oorlogen begonnen zijn op basis van een flagrante leugen.

Het is al een tijdje bekend, en bevestigd door onthullingen in november vorig jaar, dat de National Security Agency ‘bewust inlichtingen heeft vervalst om het te laten lijken alsof Noord-Vietnam Amerikaanse torpedobootjagers in de Golf van Tonkin heeft aangevallen.’ (Democracy Now) , 21 november 2005)

Het bedrog werd door president Johnson gebruikt om opdracht te geven tot aanvallen op Noord-Vietnam en om het Congres zover te krijgen dat hij de Golf van Tonkin-resolutie uit 1964 goedkeurde, die Johnson de wettelijke bevoegdheid gaf om de oorlog in Vietnam te laten escaleren.

Het Nationaal Archief heeft documenten vrijgegeven, eveneens in november 2005, die bevestigen hoe voormalig president Nixon opzettelijk het Amerikaanse publiek wilde misleiden over zijn besluit om Cambodja in 1970 ‘in het geheim’ aan te vallen.

Wat de oorlog in Irak betreft, is het ook al enige tijd bekend dat de regering-Bush inlichtingen heeft verdraaid om het Amerikaanse publiek te misleiden om de vooraf geplande oorlog tegen Irak te steunen.

Dit is onlangs opnieuw bevestigd door nog een rapport van het Senaatspanel dat op 8 september van dit jaar werd uitgebracht. Het rapport concludeerde dat “de naoorlogse bevindingen geen ondersteuning bieden voor een rapport van de inlichtingengemeenschap uit 2002 dat Irak zijn nucleaire programma aan het herinrichten was, biologische wapens bezat of ooit mobiele faciliteiten ontwikkelde voor de productie van biologische oorlogsmiddelen.”

De democratische senator Carl Levin noemde het rapport 'een verwoestende aanklacht tegen de niet-aflatende, misleidende en bedrieglijke pogingen van de regering-Bush-Cheney' om Saddam Hoessein in verband te brengen met Al-Qaeda. (NYT, 8 september 06).

De tweede meest voor de hand liggende overeenkomst tussen Vietnam en Irak ligt in de algemene rationaliseringslijnen die worden aangevoerd om de oorlog in beide gevallen te rechtvaardigen.

In beide gevallen was de rationalisatie de kortzichtige bewering dat als de oorlog niet naar de vijandelijke gebieden zou worden gebracht, deze uiteindelijk op Amerikaans grondgebied zou moeten worden uitgevochten. Als een van Amerika's bondgenoten – hoe corrupt en moorddadig ook – mocht vallen, zouden alle andere Amerikaanse bondgenoten vallen met een domino-effect.

President Johnson zei in de jaren zestig over de reden waarom Amerika zo ver van huis in Vietnam moest vechten, iets wat erop neerkwam dat als het recht de overhand zou krijgen, zij, daarmee bedoelend de talloze massa’s arme mensen over de hele wereld, zouden komen en nemen wat we hebben.
Minister van Defensie Donald Ramsfeld gebruikte in augustus van dit jaar een griezelig vergelijkbare rationalisatie toen hij tegen de Senaatscommissie voor strijdkrachten zei: 'Als we Irak voortijdig zouden verlaten, zou de vijand ons vertellen Afghanistan te verlaten en ons vervolgens terug te trekken uit het Midden-Oosten. En als we het Midden-Oosten zouden verlaten, zouden ze ons en al diegenen die hun militante ideologie niet delen, bevelen om wat zij de bezette moslimlanden noemen, van Spanje naar de Filippijnen, te verlaten.†En uiteindelijk, zo waarschuwde hij, Amerika zullen gedwongen worden “dichter bij huis een standpunt in te nemen.â€

 Ten derde is het meest consequent afwezige kenmerk in het debat tussen Irak en Vietnam de simpele waarheid dat volkeren zich onvermijdelijk verzetten tegen degenen die hen willen onderwerpen, bezetten en domineren. Het had voor de moderne imperialisten duidelijk moeten zijn dat, zoals president Wilson de imperiale machten van de Eerste Wereldoorlog oplegde, mensen alleen geregeerd mogen worden met hun eigen toestemming.

Uit het debat tussen Irak en Vietnam blijkt dat de Iraakse opstand in wezen een sektarische burgeroorlog is, die niet ingegeven is door oppositie tegen de bezetter. Deze foutieve conclusie wordt ook versterkt door de bedrijfsmedia.

Toch wijzen de feiten anders uit. In zijn onderzoek naar zelfmoordaanslagen van 1980 tot en met 2003 concludeerde Robert Pape bijvoorbeeld dat bijna alle zelfmoordaanslagen in die periode, inclusief die in Irak, in de eerste plaats gemotiveerd waren door nationalisme en gericht waren tegen de bezetters of degenen die hen steunden. (Jeffry Records in parameters, winter 2005-06)

Bovendien blijkt uit een Amerikaanse militaire analyse van de 1,666 bommen die in juli 2006 ontploften dat 70 procent gericht was tegen de door de Amerikanen geleide bezettingsmacht, aldus een woordvoerder van het militaire commando in Bagdad. Twintig procent was gericht tegen de Iraakse veiligheidstroepen, en 10 procent van de getroffen burgers. (NYT, 17.06 augustus)

Dus zowel op beleidsvormingsniveau als op beleidsanalyseniveau belemmeren zelfingenomenheid en zelfbedrog een realistische beoordeling van de oorzaken van het falen van democratieën om welbepaalde en door de bevolking gesteunde verzetsbewegingen te onderwerpen. Dit verhindert op zijn beurt een realistisch inzicht in de nutteloosheid van pogingen om volkeren met geweld te onderwerpen, te domineren en uit te buiten.

Ten slotte is erkenning van de kwetsbaarheid van de democratische systemen en van het gemak waarmee gekozen functionarissen hun volkeren kunnen misleiden, middelen kunnen aanwenden voor nauw omschreven belangen en toestemming kunnen verkrijgen voor onnodige en onrechtvaardige oorlogen, dringend nodig als de democratie uit haar bestaan ​​wil worden gered. misbruikers en beschaafd internationaal gedrag verdedigd tegen de overtreders ervan. Dit is de verantwoordelijkheid van de burger.

Adel Safty is een vooraanstaande gastprofessor aan de Siberische Academie voor Openbaar Bestuur, Rusland. Zijn nieuwste boek, Leadership and Democracy, wordt gepubliceerd in New York.

---