De meeste tv-moordmysteries eindigen met de arrestatie (of uitvoerig gerechtvaardigde moord) van de daders van het misdrijf. De criminelen worden gepakt. De waarheid wordt onthuld. En gerechtigheid (herzien, aangepast en aangepast voor commerciële weergave) prevaleert. Er is altijd een mooi einde aan elke verschrikkelijke (maar vermakelijke) misdaadgolf. Maar wat als de crimineel altijd wegkomt? Wat als de daders in eersteklas comfort de plaats van het misdrijf verlaten, terwijl de mensen die hen proberen tegen te houden, worden gearresteerd? En wat als deze misdaden reëel zijn en dagelijks aan miljoenen mensen worden gepleegd? Deze specifieke criminele organisatie is al meer dan tien jaar aan de gerechtigheid ontsnapt. De waarheid was een vroeg slachtoffer en de hoop ontbreekt, vermoedelijk dood. Dus waar blijven we? We zijn allemaal getuigen van deze misdaden. Wij zagen het gebeuren. En we zagen ze de plaats van de misdaad verlaten – keer op keer. Dus hoe houden we ze tegen? Hoe verander je het einde?
Autopsie na Hongkong
De meest recente plaats delict: de zesde ministeriële bijeenkomst van de WTO in Hong Kong. Vijf dagen lang sluiten leden van de WTO-triade (technocraten, regeringsonderhandelaars en grote bedrijven) een reeks deals, terwijl ze hun sporen uitwissen met valse beloften en flagrante leugens. Vervolgens vluchten ze onder de volle aandacht van de media, terwijl ze eersteklas vliegen. Ze zijn gratis. Ondertussen worden, na een week van politiegeweld om straatprotesten te verbreken, tientallen gearresteerde demonstranten vrijgelaten, maar worden veertien demonstranten, voornamelijk Koreaanse boeren, strafrechtelijk vervolgd. Wat was hun misdaad? Ze probeerden de WTO-triade ervan te weerhouden handelsovereenkomsten te sluiten die het levensonderhoud van boeren en hun gemeenschappen bedreigen, de mondiale ongelijkheid en armoede vergroten en nog meer schade aanrichten op onze verwoeste en kwetsbare planeet. Met andere woorden, ze werden gearresteerd omdat ze probeerden een einde te maken aan misdaden gepleegd in naam van de bedrijfswinsten (ook wel mondiaal kapitalisme genoemd). Daarom kwam de politie tussenbeide om de criminelen te beschermen en te helpen ontsnappen. Opnieuw.
In de weken voorafgaand aan de zesde ministeriële bijeenkomst bestond er hoop dat de WTO – nadat ze twee jaar eerder een bijna fatale klap had gekregen in Cancun – DOA (dead on Arrival) zou zijn in Hong Kong. Maar de WTO had zich hersteld en streefde de neoliberale agenda met hernieuwde agressie na. WTO-functionarissen, regeringsonderhandelaars en hun bazen uit het bedrijfsleven waren vastbesloten om “grote doorbraken” in Hong Kong te bewerkstelligen en een “consensus” tussen 149 regeringen te bewerkstelligen door middel van achterkamertjesovereenkomsten en compromissen. Voedselsoevereiniteit opgeofferd voor financiële diensten, waterrechten voor meer Wal-Marts, en het recht op toegang tot essentiële behandelingen daalde in ruil voor meer economische hulp (ook wel omkoping en schulden genoemd). Zoals altijd worden de details later stilletjes opgelost, in een reeks ‘miniministeriële bijeenkomsten’ en bilaterale bijeenkomsten. Intussen verdwijnt de nationalistische en derdewereldretoriek van regeringen uit het mondiale Zuiden als gevolg van deze nevenovereenkomsten en tegenaanbiedingen. Bezorgdheid om kleine boeren en plattelandsgemeenschappen, de bescherming van schaarse natuurlijke hulpbronnen en geluiden over het terugdringen van de armoede – niets anders dan casinofiches die op tafel werden gegooid en vergokt. Resultaat: het populistische nationalisme dat de WTO-onderhandelingen dreigt te impasseren, blijkt niet meer te zijn dan een onderhandelingschip voor het veiligstellen van betere deals voor de kapitalisten in eigen land. En dus is de deal rond en wordt er weer een misdaad gepleegd.
Golf van bedrijfscriminaliteit
Over welke misdaden hebben we het? Er is bewijs voor van alles: van criminele nalatigheid, diefstal, fraude en inbraak, tot verraad en tweedegraads moord. Er zijn overvloedige bewijzen van criminele nalatigheid. Eén van de doelstellingen van de WTO-triade is het forceren van open landbouwexportmarkten, waardoor de wereldhandel in landbouwproducten wordt uitgebreid. Maar dit betekent niet dat de honger moet worden verlicht of dat het recht op voldoende, voedzaam en veilig voedsel moet worden vervuld. Het betekent het commercialiseren van basisvoedselgewassen (de basis van het leven) of het vervangen ervan door marktgewassen voor de export. Het betekent dat we ons moeten richten op de groei van de jaarlijkse handel in landbouwproducten ter waarde van 545 miljard dollar, terwijl een vijfde van de wereldbevolking honger lijdt – inclusief de boeren en landarbeiders die het voedsel produceren dat de wereld voedt. Gedurende de vijf dagen dat de WTO-triade in Hong Kong bijeenkwam, stierven naar schatting 120,000 mensen over de hele wereld door honger en aan honger gerelateerde ziekten. Criminele verwaarlozing blijkt ook uit de langdurige discussies over het primaat van de eigendomsrechten van farmaceutische conglomeraten boven het recht op essentiële behandeling. Ondanks de extreme urgentie van de mondiale humanitaire crisis waarmee we worden geconfronteerd, verfijnt de WTO-triade haar voorstellen en plannen, waardoor tienduizenden mensen sterven totdat een commercieel haalbaar (dat wil zeggen winstgevend) compromis is bereikt.
Er zijn vergelijkbare voorbeelden op het gebied van de volksgezondheid, water en milieu, waarbij allemaal sprake is van criminele verwaarlozing. Maar de WTO-triade slaagt er niet alleen niet in deze problemen aan te pakken, maar verhindert systematisch dat regeringen passende actie ondernemen. In het geval van honger wordt het regeringen in de armste landen bijvoorbeeld verboden de lokale voedselproductie te subsidiëren om zelfvoorziening op voedselgebied te bereiken. In plaats daarvan kan aan de voedseltekorten alleen worden voldaan door middel van door de overheid gefinancierde voedselimporten – het kopen van ‘overschotten’ voedsel op de wereldmarkt. Met andere woorden, regeringen zijn beperkt tot het kopen van voedsel dat is geproduceerd, verwerkt en getransporteerd door transnationale voedselconglomeraten zoals Cargill (waarvan de vingerafdrukken van de leidinggevenden overal in de WTO-overeenkomst inzake landbouw terug te vinden zijn). Klinkt dat niet als een crimineel racket? Het is slechts een van de vele plannen die de kwetsbaarheid en onzekerheid van mensen uitbuiten om bedrijfswinsten te genereren.
Naast deze gevallen van criminele verwaarlozing zijn er aanwijzingen dat de WTO-triade een mondiaal handels- en investeringsregime creëert dat de ernstigste sociale en ecologische crises waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd, verergert. Dat betekent dat er bewuste beslissingen worden genomen – beslissingen door machtige mensen – waarbij bedrijfswinsten boven het menselijk leven worden geplaatst, met de volledige wetenschap dat als gevolg daarvan met tienduizenden mensen zullen sterven. Simpel gezegd: dat is moord met voorbedachten rade.
Het is ook duidelijk dat vrijwel alle regeringsdelegaties die de ministeriële bijeenkomst van Hongkong bijwoonden, bij terugkeer naar hun thuisland hadden moeten worden gearresteerd. Waarom? Voor het helpen en aanzetten tot de misdaden die door het WTO-regime in stand worden gehouden. Wegens samenzwering om de macht en het bereik van transnationaal kapitaal uit te breiden door toezicht te houden op verreikende veranderingen in nationale wet- en regelgeving die de collectieve sociale, economische en culturele rechten van het volk dreigen te ondermijnen en onherstelbare ecologische schade toebrengen. In verschillende landen kan er een echte wettelijke basis bestaan om regeringsdelegaties te beschuldigen van het schenden van bepalingen in de Grondwet, van het omzeilen van gekozen parlementen, van het overtreden van wetten op het gebied van openbaarmaking, of van handelen tegen het algemeen belang. Als het veroordelen van een groot deel van de bevolking tot eeuwige armoede en onveiligheid geen misdaad is of geen schending van de Grondwet, dan zou dat wel zo moeten zijn.
Legaliseren van bedrijfscriminaliteit
De realiteit is dat er elke dag een voortdurende reeks misdaden wordt gepleegd door politici en overheidsfunctionarissen in naam van de WTO. Dit brengt veranderingen met zich mee in nationale en subnationale wet- en regelgeving om naleving van de WTO-regels te bewerkstelligen, zelfs als deze overduidelijk onverenigbaar zijn met de verantwoordelijkheid van de overheid jegens het publiek. Elke dag worden honderden bestaande wetten en regels herzien en aangepast om compatibiliteit met de WTO te bereiken, terwijl nieuw ontworpen wetten en beleid worden onderworpen aan een “risicobeoordeling” om ervoor te zorgen dat er geen risico bestaat dat WTO-verplichtingen worden overtreden.
Neem bijvoorbeeld de voedselveiligheidswetten. Deze regelgeving wordt stilletjes herzien om hogere niveaus van dioxine in melk mogelijk te maken (hoger dan de door de WHO aanbevolen niveaus), geïmporteerde appels worden niet langer grondig geïnspecteerd (waardoor lokale variëteiten worden blootgesteld aan geïmporteerde ziekten), beperkingen op genetisch gemodificeerde organismen worden opgeheven, eisen op het gebied van etikettering van voedsel worden verzwakt, en maatregelen ter bescherming van de biodiversiteit ondergaan technische herzieningen waardoor ze zowel WTO-compatibel als volkomen nutteloos worden.
Tegelijkertijd worden de etiketteringseisen voor elektronische huishoudelijke apparaten die radioactief materiaal bevatten versoepeld, worden er commerciële contracten aanbesteed voor openbare waterdistributiediensten, wordt het lokale inhoudsbeleid dat bedoeld is om lokale banen te genereren stilletjes ingetrokken, en worden letterlijk honderden andere veranderingen in de regelgeving stilletjes geïntroduceerd. Bezoek de WTO-website en je zult honderden meldingen zien die niet eens worden betwist in spraakmakende handelsconflicten. Ze worden elke dag stilletjes opgenomen in nationale en subnationale wetten en beleidsmaatregelen. In minder dan tien jaar zijn er ruim 1,500 wijzigingen in de nationale wetten doorgevoerd om een grotere vrijheid voor buitenlands kapitaal mogelijk te maken. Bij elk van deze veranderingen gaat het om een criminele daad – een bewuste beslissing om de sociale, economische en culturele rechten van het volk te schenden in naam van transnationale bedrijfswinsten.
Het is ook van cruciaal belang om te begrijpen dat deze misdaden geïnstitutionaliseerd zijn geworden. Wettelijke veranderingen die via WTO-verplichtingen worden opgelegd, zijn bedoeld om de huidige regeringen te overleven en elke regering die volgt vast te houden. Dus hoewel de macht van bedrijven transnationaal is, wordt de inzet van regeringen om deze macht te beschermen transgenerationeel. Bovendien dienen de veranderingen in de nationale en internationale wetten die onder het WTO-regime zijn opgelegd, om bedrijfsmisdaden te decriminaliseren en deze criminelen eeuwige immuniteit te verlenen.
Stop de misdaadgolf van de WTO
De telefoon neerleggen. Bel de politie niet. Dit is duidelijk een probleem dat niet kan worden uitbesteed. Er is directe actie nodig – georganiseerd, duurzaam en collectief. Er zijn bijvoorbeeld massale “burgerarrestaties” nodig van delegaties die terugkeren van WTO-onderhandelingen. Er moeten “arrestatiebevelen” worden uitgevaardigd voor alle overheidsfunctionarissen en bedrijfsleiders die betrokken zijn bij deze handelsovereenkomsten, waarbij tegen ieder van hen beschuldigingen van criminele nalatigheid, hulp en medeplichtigheid of moord worden ingediend. Ze moeten worden berecht in door de gemeenschap georganiseerde tribunalen voor “bedrijfsmisdaden” of volksrechtbanken. Bewijs moet worden gepresenteerd, getuigen moeten worden opgeroepen. Samen met de Ministeriële Verklaring van de WTO moeten alle officiële documenten uitgegeven door regeringen ter ondersteuning van de WTO het stempel ‘Illegaal’ krijgen en verzameld en tentoongesteld in ‘Bewijszakken’. Alle wetten en regels die in naam van de WTO-naleving worden gewijzigd, moeten forensisch onderzoek ondergaan om te zien of er een misdaad is gepleegd, en als dat zo is, moeten de ‘vingerafdrukken’ van overheidsfunctionarissen en hun bazen in het bedrijfsleven worden gedocumenteerd en openbaar worden gemaakt.
Dit gaat niet over het opleggen van openbare orde of een nieuw soort gemeenschapspolitie. Het gaat erom het publieke bewustzijn te vergroten van de criminaliteit van wat er wordt gedaan uit naam van winst. Het gaat over gerechtigheid in de ware zin van het woord: vrijheid van uitbuiting en onderdrukking. Het gaat erom degenen tegen te houden die deze vrijheid schenden. Het gaat erom de rol van passieve getuige of slachtoffer op te geven en actie te ondernemen. Het gaat erom te veranderen hoe dit verhaal eindigt.
Hidayat Greenfield is een arbeidsonderzoeksactivist en vakbondsorganisator die in Oost- en Zuidoost-Azië werkt.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren